Si Abraham ug Sara—Mahimo Nimong Sundogon ang Ilang Pagtuo!
SIYA gitawag nga “amahan sa tanan nga nagbatog pagtuo.” (Roma 4:11) Ang iyang minahal nga asawa nakabaton usab nianang hiyasa. (Hebreohanon 11:11) Kini sila mao ang diyosnon nga patriarkang si Abraham ug ang iyang debotadong asawa, si Sara. Nganong maayo kaayo sila nga mga panig-ingnan sa pagtuo? Unsa ang pipila sa mga pagsulay nga ilang gisagubang? Ug unsang kaayohan ang atong makuha gikan sa ilang sugilanon?
Gipasundayag ni Abraham ang pagtuo sa dihang gisugo siya sa Diyos sa pagbiya sa iyang pinuy-anan. Si Jehova miingon: “Lakaw gikan sa imong yuta ug gikan sa imong mga paryente ug gikan sa balay sa imong amahan paingon sa yuta nga akong ipakita kanimo.” (Genesis 12:1) Ang matinumanong patriarka misugot, kay kita giingnan: “Tungod sa pagtuo si Abraham, sa gitawag siya, misugot sa pag-adto sa usa ka dapit nga gitino nga iyang pagadawaton ingon nga panulondon; ug siya milakaw, bisan pag wala mahibalo kon asa siya paingon.” (Hebreohanon 11:8) Tagda kon unsay nalangkit sa maong pagbalhin.
Si Abraham nagpuyo sa Ur, nga karon anaa sa habagatang Iraq. Ang Ur maoy usa ka mauswagong sentro sa Mesopotamia nga namatigayon uban sa kayutaan sa Persianhong Gulpo ug lagmit usab sa Indus Valley. Si Sir Leonard Woolley, nga nagdumala sa maampingong pagkubkob sa Ur, nag-ingon nga ang kasagarang mga balay sa panahon ni Abraham hinimo sa tisa, nga may pinalitadahan ug pinintalag-puti nga mga bungbong. Pananglitan, ang balay sa usa ka datong lungsoranon maoy usa ka dos-andanas nga tinukod nga may sementadong tungang hawanan. Ang ubos nga andana gipuy-an sa mga katabang ug mga dinapit. Sa unang andana, usa ka balkonahe nga gama sa kahoy ang naglibot sa balay, nga may agianan paingon sa mga lawak nga gigahin aron gamiton sa pamilya. Sanglit kini adunay mga 10 ngadto sa 20 ka lawak, ang maong mga puy-anan “haluag kaayo ug makaarang sa pagtaganag maayo, hamugaway ug, kon ibase sa mga sukdanan sa Sidlakan, maluho nga pagkinabuhi,” matod ni Woolley. Kini “sa panguna, maoy mga pinuy-anan sa sibilisadong mga tawo ug nagtagbaw sa mga panginahanglan sa pagkinabuhi diha sa usa ka naugmad pag-ayo nga siyudad.” Kon si Abraham ug Sara mibiya sa sama niana nga pinuy-anan uban sa posibilidad nga mopuyo na lang sa mga tolda, dakong mga sakripisyo ang ilang gihimo aron sa pagsunod kang Jehova.
Si Abraham unang mibalhin uban sa iyang pamilya didto sa Haran, nga karon nahimutang sa amihanang Sirya, ug unya mipadayon didto sa Canaan. Kana may gilay-on nga mga 1,600 kilometros—layo kaayo nga biyahe alang sa usa ka edarang magtiayon! Sa pagbiya sa Haran, si Abraham nag-edad nag 75 anyos ug si Sara nag-edad ug 65.—Genesis 12:4.
Unsa kahay gibati ni Sara sa dihang gipahibalo ni Abraham nga sila mobiya na sa Ur? Ang pagbiya sa usa ka komportableng panimalay, nga molalin ngadto sa usa ka langyaw ug lagmit peligroso nga dapit, ug pagbaton ug mas ubos nga sukdanan sa kinabuhi mahimong nakapabalaka kaniya. Bisan pa niana, si Sara nagpasakop, nga naglantaw kang Abraham ingong iyang “ginoo.” (1 Pedro 3:5, 6) Giisip sa ubang mga eskolar nga kini maoy timailhan sa “naandang matinahoron nga tinamdan ug panggawi [ni Sara] ngadto [kang Abraham],” nga nagpaila sa iyang “tinuod nga mga panghunahuna ug pagbati.” Apan labawng hinungdanon, si Sara misalig kang Jehova. Ang iyang pagpasakop ug pagtuo nagsilbing usa ka maayong panig-ingnan alang sa Kristohanong mga asawa.
Tinuod, wala kita sugoa sa pagbiya sa atong panimalay aron sundon ang Diyos, bisan tuod nga ang ubang bug-os-panahong mga tig-ebanghelyo mibiya sa ilang yutang natawhan aron sa pagsangyaw sa maayong balita sa laing nasod. Bisan hain kita nag-alagad sa Diyos, basta unahon nato ang espirituwal nga mga butang sa atong kinabuhi, siya magtagana sa atong mga panginahanglan.—Mateo 6:25-33.
Wala magbasol si Sara o si Abraham sa ilang gihimong desisyon. “Kon sila sa pagkatinuod nagpadayon pa sa paghinumdom sa dapit nga ilang gigikanan, sila may kahigayonan unta sa pagbalik,” miingon ang apostol nga si Pablo. Apan wala sila mobalik. Kay masaligon nga si Jehova “maoy tigganti sa mga matinuorong nagapangita kaniya,” sila nagpasundayag ug pagtuo sa iyang mga saad. Mao usab kanay angay natong himoon kon buot nato nga magpadayon sa paghatag ug bug-os-kalag nga debosyon kang Jehova.—Hebreohanon 11:6, 15, 16.
Espirituwal ug Materyal nga mga Bahandi
Sa pag-abot ni Abraham sa Canaan, giingnan siya sa Diyos: “Sa imong binhi akong ihatag kining yutaa.” Si Abraham misanong pinaagi sa pagtukod ug usa ka halaran alang kang Jehova ug pinaagi sa pagtawag “sa ngalan ni Jehova.” (Genesis 12:7, 8) Gipadato ni Jehova si Abraham, ug ang iyang mga sakop nga nanimuyo sa kampo midaghan. Sanglit dihay panahon nga gipatawag niya ang 318 ka binansay nga mga lalaki, mga ulipon nga natawo sa iyang panimalay, gikaingon nga “ang bug-os gidaghanon sa iyang sakop mokapin ug usa ka libo.” Bisan unsa pay hinungdan, ang mga tawo naglantaw kaniya ingong “usa ka pangulo sa Diyos.”—Genesis 13:2; 14:14; 23:6.
Si Abraham mao ang nanguna diha sa pagsimba, nga nagtudlo niadtong anaa sa iyang panimalay sa ‘pagsubay sa dalan ni Jehova sa pagbuhat sa pagkamatarong ug sa paghukom.’ (Genesis 18:19) Ang presenteng-adlaw nga Kristohanong mga ulo sa pamilya makakuhag pagdasig gikan sa panig-ingnan ni Abraham ingong usa ka tawo nga milampos sa pagtudlo sa iyang mga sakop sa panimalay sa pagsalig kang Jehova ug sa pagbuhat ug matarong. Busa, dili ikatingala nga ang Ehiptohanong sulugoon ni Sara nga si Agar, ang kinadugayang ulipon ni Abraham, ug ang anak ni Abraham nga si Isaac misalig kang Jehova nga Diyos.—Genesis 16:5, 13; 24:10-14; 25:21.
Si Abraham Makigdaiton
Ang mga panghitabo sa kinabuhi ni Abraham nagpaila nga si Abraham adunay diyosnong kinaiya. Inay tugotang magpadayon ang panag-away tali sa iyang mga tig-alima sa kahayopan ug nianang sa iyang pag-umangkon nga si Lot, gisugyot ni Abraham nga magbulag sila ug mga kampo ug gidapit ang mas batan-ong si Lot sa pagpili sa yuta nga gusto niya. Si Abraham maoy usa ka tawo nga makigdaiton.—Genesis 13:5-13.
Kon angay man kitang mopili tali sa pag-insistir sa atong mga katungod o pagpailob aron matipigan ang pakigdait, angay natong hunahunaon nga wala itugot ni Jehova nga magkalisod si Abraham tungod sa iyang pagpakitag konsiderasyon kang Lot. Sa kasukwahi, human niadto, ang Diyos nagsaad sa paghatag kang Abraham ug sa iyang binhi sa tanang yuta nga makita ni Abraham sa tanang direksiyon. (Genesis 13:14-17) “Malipayon ang mga makigdaiton,” matod ni Jesus, “sanglit sila pagatawgon nga ‘mga anak sa Diyos.’”—Mateo 5:9.
Kinsay Manununod ni Abraham?
Bisan pa sa mga saad bahin sa usa ka binhi, si Sara wala gihapoy anak. Gipresentar ni Abraham ang maong butang sa Diyos. Ang iyang ulipon kaha nga si Eliezer mao ang manunod sa tanan niyang gipanag-iya? Dili, kay si Jehova miingon: “Kining tawhana dili mopuli kanimo ingong manununod, hinunoa usa nga mogula gikan sa imong kahiladmang mga bahin ang mopuli kanimo ingong manununod.”—Genesis 15:1-4.
Bisan pa niana, sila wala gihapoy anak, ug ang 75-anyos nga si Sara nawad-an nag paglaom nga makapanamkon. Busa, siya miingon kang Abraham: “Si Jehova nagtak-op kanako sa pagpatunghag mga anak. Palihog, pakigdulog sa akong sulugoong babaye. Tingali makabaton ako ug mga anak gikan kaniya.” Sa ingon, gikuha ni Abraham si Agar ingong iyang ikaduhang asawa, nakigdulog kaniya, ug siya namabdos. Sa pagkasayod ni Agar nga siya mabdos, iyang gitamay ang iyang agalong babaye. Si Sara nagmulo pag-ayo ngadto kang Abraham ug nagpakaulaw kang Agar, nga nagpahinabo sa sulugoon sa paglayas.—Genesis 16:1-6.
Si Abraham ug Sara milihok sa paagi nga gituohan nila nga makaayo, nga nagsunod sa paagi nga uyon sa naandang mga batasan sa ilang adlaw. Apan, dili kadto ang paagi ni Jehova sa pagpatungha sa binhi ni Abraham. Ang atong kultura basin modiktar nga ang pipila ka panggawi maoy husto ilalom sa nagkalainlaing mga kahimtang, apan kini wala kanunay magpasabot nga giuyonan kana ni Jehova. Mahimong lahi kaayo ang iyang paagi sa paglantaw sa atong situwasyon. Busa, kinahanglang pangayoon nato ang paggiya sa Diyos, nga mag-ampo nga ipaila niya ang paagi nga buot niya nga atong himoon.—Salmo 25:4, 5; 143:8, 10.
Walay Butang nga “Talagsaon Kaayo Alang Kang Jehova”
Sa ulahi, si Agar nanganak ug anak nga lalaki kang Abraham nga ginganlag Ismael. Apan, dili siya ang sinaad nga Binhi. Si Sara mismo maoy manganak nianang maong manununod, bisan pa sa iyang katigulangon.—Genesis 17:15, 16.
Sa dihang gitino sa Diyos nga si Sara manganak ug usa ka anak nga lalaki alang sa iyang bana, “si Abraham mihapa ug mikatawa ug miingon diha sa iyang kasingkasing: ‘Makapakatawo pa ba ug usa ka anak ang usa ka tawong usa ka gatos ka tuig na ang panuigon, ug manganak pa ba si Sara, oo, ang usa ka babayeng kasiyaman ka tuig na ang panuigon?’” (Genesis 17:17) Sa dihang nadunggan ni Sara ang pagsubli sa manulonda sa maong mensahe, siya “mikatawa sulod sa iyang kaugalingon.” Apan walay butang nga “talagsaon kaayo alang kang Jehova.” Makasalig kita nga mahimo niya ang bisan unsa nga buot niya.—Genesis 18:12-14.
Kadto maoy ‘tungod sa pagtuo nga si Sara nakadawat ug gahom sa pagpanamkon ug binhi, bisan ug lapas na siya sa panuigon alang niini, sanglit iyang giisip nga kasaligan siya nga misaad.’ (Hebreohanon 11:11) Sa ulahi, si Sara nanganak kang Isaac, kansang ngalan nagkahulogang “Pagkatawa.”
Bug-os nga Pagsalig sa mga Saad sa Diyos
Gipaila ni Jehova nga si Isaac mao ang dugayng-gipaabot nga manununod. (Genesis 21:12) Busa lagmit nga nakurat si Abraham sa dihang gisugo siya sa Diyos sa paghalad sa iyang anak. Bisan pa niana, si Abraham adunay lig-ong katarongan nga mosalig pag-ayo sa Diyos. Dili ba makaarang si Jehova sa pagbanhaw kang Isaac gikan sa kamatayon? (Hebreohanon 11:17-19) Wala pa ba mapamatud-i sa Diyos ang iyang gahom pinaagi sa milagrosong pagpasig-uli sa mga gahom sa pagsanay ni Abraham ug Sara nga mao ganiy hinungdan nga natawo si Isaac? Kay nakaseguro sa katakos sa Diyos sa pagtuman sa Iyang mga saad, si Abraham andam nga mosunod. Tinuod, napugngan siya sa pagpatay sa iyang anak. (Genesis 22:1-14) Apan, ang papel nga gidula ni Abraham niining bahina nagtabang kanato sa pagsabot kon unsa gayod ka lisod alang kang Jehova nga Diyos ang ‘paghatag sa iyang bugtong nga Anak, aron nga ang tanan nga magpasundayag ug pagtuo kaniya dili malaglag kondili makabaton ug kinabuhing walay kataposan.’—Juan 3:16; Mateo 20:28.
Tungod sa iyang pagtuo sa Diyos, nasabtan ni Abraham nga ang manununod sa mga saad ni Jehova dili angayng magminyo ug usa ka bakak nga magsisimba gikan sa yuta sa Canaan. Nganong tugtan man sa usa ka mahinadlokon-sa-Diyos nga ginikanan ang iyang anak nga maminyo sa usa ka tawo nga wala mag-alagad kang Jehova? Busa si Abraham nangita ug nahiangay nga asawa alang kang Isaac gikan sa iyang mga kabanay didto sa Mesopotamia, nga kapin sa 800 ka kilometros ang gilay-on. Ang Diyos nagpanalangin sa maong paningkamot pinaagi sa pagpaila nga si Rebeca mao ang babaye nga iyang napili nga mahimong pangasaw-onon ni Isaac ug gigikanan sa Mesiyas. Oo, si Jehova “nagpanalangin kang Abraham sa tanang butang.”—Genesis 24:1-67; Mateo 1:1, 2.
Mga Panalangin Alang sa Tanang Kayutaan
Si Abraham ug Sara maoy maayong mga panig-ingnan sa pagbuntog sa mga pagsulay ug sa pagpasundayag ug pagtuo sa mga saad sa Diyos. Ang katumanan sa maong mga saad hinungdanon alang sa walay-kataposang palaaboton sa katawhan, kay si Jehova nagpasalig kang Abraham: “Pinaagi sa imong binhi ang tanang nasod sa yuta tinong magapanalangin sa ilang kaugalingon tungod kay ikaw namati sa akong tingog.”—Genesis 22:18.
Siyempre, si Abraham ug Sara dili hingpit, maingon nga kita dili hingpit. Apan, sa dihang nasabtan nila kon unsay kabubut-on sa Diyos, sila dihadihang misunod niana—bisan unsa pay mga sakripisyo nga nalangkit niana. Busa si Abraham nahinumdoman ingong “higala ni Jehova” ug si Sara ingong ‘balaang babaye nga nagalaom sa Diyos.’ (Santiago 2:23; 1 Pedro 3:5) Kon kita maningkamot sa pagsundog sa pagtuo ni Abraham ug Sara, kita usab makatagamtam ug bililhong relasyon uban sa Diyos. Makabenepisyo usab kita gikan sa bililhong mga saad nga gihimo ni Jehova kang Abraham.—Genesis 17:7.
[Hulagway sa panid 26]
Tungod sa ilang pagtuo, si Abraham ug Sara gipanalanginan ni Jehova ug usa ka anak diha sa ilang katigulangon
[Hulagway sa panid 28]
Ang panig-ingnan ni Abraham motabang kanato sa pagsabot kon unsay gibati ni Jehova sa dihang gitugotan niya ang iyang bugtong Anak nga mamatay