Sugilanon sa Kinabuhi
Ang Pagmatuto ug Walo ka Anak Diha sa Dalan ni Jehova Malisod Apan Makalilipay
SUMALA SA GIASOY NI JOYCELYN VALENTINE
Niadtong 1989 ang akong bana milangyaw aron motrabaho. Siya misaad nga magpadala ug kuwarta aron akong maatiman ang akong walo ka anak. Miagi ang mga semana, apan wala akoy balita bahin kaniya. Nanglabay ang mga bulan ug sa gihapon walay balita bahin sa akong bana. Gipalig-on nako kanunay ang akong kaugalingon pinaagi sa pag-ingon, ‘Kon moayo na ang iyang kahimtang, mouli ra siya.’
KAY walay kuwarta nga magamit sa pag-atiman sa akong pamilya, ako nawad-ag paglaom. Sa daghang gabii nga ako dili makatulog, akong pangutan-on ang akong kaugalingon, ‘Nganong nabuhat man niya kini sa iyang pamilya?’ Dili ako makatuo nga mabuhat niya kadto. Ngadtongadto, akong gidawat ang mapait nga kamatuoran nga giabandonar kami sa akong bana. Karon, mga 16 ka tuig human niya kami talikdi, wala gihapon siya mobalik. Tungod niini, akong gimatuto ang akong mga anak nga walay tabang sa usa ka kapikas. Malisod kini, apan ang pagkakita sa akong mga anak nga nagsubay sa mga dalan ni Jehova naghatag kanako ug dakong kalipay. Apan, sa dili pa nako isugilon kon sa unsang paagi kami nakatigayon ingong pamilya, paasoya ko ninyo kon sa unsang paagi ako gimatuto.
Nangita sa Giya sa Bibliya
Natawo ako sa 1938 diha sa isla sa Jamaica sa Caribbeano. Bisan tuod si Papa walay relihiyon nga gianiban, iyang giisip ang iyang kaugalingon nga mahinadlokon sa Diyos. Sa gabii subsob ko niyang hangyoon nga basahan nako siya sa basahon sa mga Salmo sa Bibliya. Sa wala madugay, nasag-ulo nako ang daghang salmo. Si Mama maoy membro sa usa ka lokal nga relihiyon, ug usahay dad-on ko niya sa relihiyosong mga tigom nila.
Nianang maong mga tigom, kami giingnan nga dad-on sa Diyos ang mga buotan ngadto sa langit ug sunogon ang mga daotan sa impiyerno sa walay kataposan. Giingnan sab mi nga si Jesus mao ang Diyos ug gimahal niya ang mga bata. Ako naglibog ug nahadlok na hinuon pag-ayo sa Diyos. Naghunahuna ko, ‘Sa unsang paagi ang usa ka Diyos nga nagmahal kanato mosakit sa mga tawo diha sa impiyerno?’
Daghan kog ngil-ad nga mga damgo tungod sa paghunahuna bahin sa impiyerno. Sa ngadtongadto, ako mikuha ug kurso sa pagtuon sa Bibliya pinaagi sa koreyo nga gipaluyohan sa mga Sabadista. Ila kong gitudloan nga ang mga daotan dili sakiton sa walay kataposan kondili sunogon hangtod maabo. Morag mas makataronganon kini, ug misugod ko pagtambong sa ilang relihiyosong mga tigom. Apan naglibog ko sa ilang mga pagtulon-an, ug ang akong nakat-onan wala magtul-id sa akong sayop nga mga panglantaw bahin sa moralidad.
Niadtong panahona, kadaghanan sa mga tawo mouyon nga sayop ang pakighilawas. Bisan pa niana, daghan kanamo ang nagtuo nga kadto lamang makigsekso sa daghang paris ang matawag ug makihilawason. Busa, ang duha ka tawo nga dili minyo nga makigsekso lamang sa usag usa wala makasala. (1 Corinto 6:9, 10; Hebreohanon 13:4) Tungod nianang maong pagtuo, ako nakabaton ug unom ka anak bisag wala makasal.
Pag-uswag sa Espirituwal
Sa 1965, si Vaslyn Goodison ug Ethel Chambers mipuyo diha sa sikbit nga komunidad sa Bath. Sila maoy mga payunir, o bug-os-panahong mga ministro sa mga Saksi ni Jehova, ug usa ka adlaw niana sila nakigsulti sa akong amahan. Iyang gidawat ang ilang gitanyag nga pagtuon sa Bibliya diha sa balay. Kon naa ko sa balay inigduaw nila, sila makigsulti usab kanako. Bisan tuod nagduda kaayo ko sa mga Saksi ni Jehova, ako nakahukom sa pagtuon sa Bibliya uban kanila aron pamatud-an nga nasayop sila.
Daghan kog pangutana panahon sa pagtuon, ug gitubag kanang tanan sa mga Saksi ginamit ang Bibliya. Sa tabang nila, akong nasayran nga ang mga patay walay nahibaloan ug wala mag-antos sa impiyerno. (Ecclesiastes 9:5, 10) Nahibaloan usab nako ang paglaom nga mabuhi sa walay kataposan sa Paraiso sa yuta. (Salmo 37:11, 29; Pinadayag 21:3, 4) Bisan tuod ang akong amahan wala mopadayon sa iyang pagtuon sa Bibliya, ako misugod pagtambong sa mga tigom sa lokal nga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova. Tungod sa malinawon ug hapsay nga paagi sa pagdumala sa maong mga tigom, daghan akog nakat-onan bahin kang Jehova. Ako mitambong usab ug sirkitong mga asembliya ug distritong mga kombensiyon, nga maoy dagkong mga panagkatigom nga giorganisar sa mga Saksi. Tungod kay kanunay akong makadungog sa mga mensahe gikan sa Bibliya, milig-on ang akong tinguha nga simbahon si Jehova sa paagi nga iyang giuyonan. Apan, dihay nakababag kanako.
Nianang panahona, ako dili kasado sa amahan sa tulo sa akong unom ka anak. Gikan sa Bibliya, akong nakat-onan nga gihukman sa Diyos ang seksuwal nga relasyon gawas sa kaminyoon, ug ang akong tanlag nagsugod sa paghasol kanako. (Proverbio 5:15-20; Galacia 5:19) Samtang nagkalalom ang akong gugma sa kamatuoran, ako nagtinguha nga mapahiuyon ang akong kinabuhi sa balaod sa Diyos. Sa kataposan, ako nakadesidir. Akong giingnan ang akong kapuyo nga magpakasal mi. Kay kondili, magbulag mi. Bisan tuod ang akong kapuyo wala modawat sa akong relihiyon, kami nakasal niadtong Agosto 15, 1970, lima ka tuig human ang mga Saksi unang nakigsulti kanako. Sa Disyembre 1970, akong gisimbolohan ang akong pahinungod kang Jehova pinaagi sa bawtismo sa tubig.
Mahitungod sa ministeryo, dili gayod nako makalimtan ang unang adlaw nga ako nakigbahin sa buluhatong pagsangyaw. Ako gikulbaan ug wala mahibalo kon unsaon pagsugod sa pagpakigsulti bahin sa Bibliya. Sa pagkatinuod, nahupayan ko sa dihang gitapos dayon sa unang tagbalay ang among kabildohay. Apan, sa wala madugay wala na ko kulbai. Pagkahapon na, ako nalipay pag-ayo, tungod kay ako nakapakigsulti sa makadiyot sa ubay-ubayng mga tawo bahin sa Bibliya ug nakapahimutang ug pipila sa atong binase-sa-Bibliya nga mga publikasyon uban kanila.
Pagtabang sa Pamilya nga Magmalig-on sa Espirituwal
Pagka-1977 walo na ang akong anak. Ako determinado nga buhaton ang akong maarangan sa pagtabang sa akong panimalay nga mag-alagad kang Jehova. (Josue 24:15) Busa nanglimbasog ko sa pagdumala ug regular nga pagtuon sa Bibliya uban kanila. Usahay, tungod sa kalapoy, ako makatulog samtang ang usa sa akong mga anak nagbasa ug kusog sa parapo, ug kinahanglang pukawon ko sa akong mga anak. Apan ang pisikal nga kakapoy wala gayod makapugong kanamo sa pagtuon sa Bibliya ingong pamilya.
Subsob usab akong mag-ampo uban sa akong mga anak. Sa dihang makahimo na sila, ako silang gitudloan sa pag-ampo kang Jehova nga silasila ra. Akong gitino nga ang matag usa kanila personal nga moampo kang Jehova inigdayon nilag katulog. Ako nag-ampo kauban sa matag usa nako ka anak nga dili pa makamaong moampo.
Sa sinugdan ang akong bana dili mosugot nga dad-on nako ang mga bata sa mga tigom sa kongregasyon. Apan, tungod kay kinahanglan man niyang atimanon ang mga bata kon atua ko sa mga tigom, wala na kaayo siya mosupak. Sa gabii, gusto niyang makig-uban sa iyang mga higala, apan dili siya ganahang moadto sa mga higala niya kauban ang walo ka bata! Sa ulahi, mitabang pa gani siya nako sa pag-andam sa mga bata sa pag-adto sa Kingdom Hall.
Sa wala madugay ang mga bata naanad na sa pagtambong sa tanang tigom sa kongregasyon ug sa pagpakig-ambit sa publikong ministeryo. Panahon sa ilang bakasyon sa ting-init, subsob nga mosangyaw sila uban sa mga payunir, o bug-os-panahong mga ministro, sa kongregasyon. Kini nakatabang sa akong mga anak sa pag-ugmad ug kinasingkasing nga gugma alang sa kongregasyon ug sa buluhatong pagsangyaw.—Mateo 24:14.
Mga Panahon sa Pagsulay
Aron madugangan ang kita sa pamilya, ang akong bana misugod paglangyaw aron motrabaho. Dugaydugay siyang mahilayo sa pamilya apan tig-ulian ra siya matag karon ug unya. Apan, sa 1989 siya milakaw ug wala na mobalik. Sa ako nang nahisgotan sa sinugdan, nahugno kaayo ko sa pagkahanaw sa akong bana. Sulod sa daghang gabii ako maghilak ug kinasingkasing nga mag-ampo kang Jehova nga hupayon ako ug tabangan nga makalahutay, ug akong gibati nga iyang gitubag ang akong mga pag-ampo. Ang mga teksto sama sa Isaias 54:4 ug 1 Corinto 7:15 naghatag kanakog kalinaw sa hunahuna ug kalig-on nga mopadayon sa pagkinabuhi. Diha sa Kristohanong kongregasyon, ang mga paryente ug mga higala nagpaluyo usab kanako sa emosyonal ug materyal nga paagi. Ako mapasalamaton kaayo kang Jehova ug sa iyang katawhan tungod sa ilang tabang.
Kami dihay laing mga pagsulay. Kas-a usa sa akong mga anak nga babaye ang napalagpot sa kongregasyon tungod sa dili-kasulatanhong panggawi. Akong gimahal pag-ayo ang tanan nakong mga anak, apan ang akong pagkamaunongon kang Jehova ang labawng hinungdanon. Busa nianang panahona, ang akong ubang mga anak ug ako hugot nga nagtuman sa sugo sa Bibliya kon sa unsang paagi mogawi ngadto sa mga napalagpot. (1 Corinto 5:11, 13) Gisaway kami sa mga tawo nga wala makasabot sa among baroganan. Apan, human mapasig-uli sa kongregasyon ang akong anak, giingnan ko sa iyang bana nga nakadayeg siya sa among hugot nga pagbarog dapig sa mga prinsipyo sa Bibliya. Karon ang iyang bana nag-alagad na kang Jehova uban sa iyang pamilya.
Pag-atubang sa Problema sa Panalapi
Sa dihang gibiyaan kami sa akong bana, ako walay klarong kinitaan, ug ang pamilya wala na makadawat ug sustento gikan kaniya. Kining maong situwasyon nagtudlo kanamo nga magmakontento sa yanong kinabuhi ug mas magpabili sa espirituwal nga mga bahandi kay sa materyal nga mga pangagpas. Samtang ang mga bata nakakat-on sa paghigugmaay ug pagtinabangay sa usag usa, sila nagkasuod pag-ayo. Sa dihang ang mga magulang nagsugod na pagtrabaho, sila kinabubut-ong nagsuportar sa ilang mga manghod. Ang akong kinamagulangang anak nga babaye nga si Marseree, mitabang sa iyang kinamanghorang igsoong babaye, si Nicole, nga makatapos sa hayskul. Dugang pa niana, ako nagdumala ug usa ka gamayng groseriya. Ang diyutayng kita nakatabang kanako sa pagtagana sa pipila sa among materyal nga mga panginahanglan.
Wala gayod kami talikdi ni Jehova. Kas-a, giingnan nako ang usa ka Kristohanong igsoong babaye nga tungod sa among pinansiyal nga kahimtang dili kami makatambong sa distritong kombensiyon. Siya mitubag: “Sister Val, kon mabalitaan nimo nga adunay kombensiyon, pangandam lang! Si Jehova motagana ra.” Akong gisunod ang iyang tambag. Si Jehova mitagana, ug siya nagpadayon sa pagtagana sa among panginahanglan. Ang among pamilya wala gayod makapalta ug asembliya o kombensiyon tungod kay kulang ang among kuwarta.
Sa 1988, ang Urakang Gilbert nagpayhag sa Jamaica, ug mibiya kami sa among balay aron modangop sa luwas nga dapit. Sa dihang milurang ug kadiyot ang bagyo, ang akong anak ug ako mibiya sa among gidangpan aron susihon ang among napayhag nga balay. Samtang nagsusi sa mga gun-ob, diha koy nakita nga gusto nakong isalbar. Sa kalit lang, nagdaguhong na usab ang hangin, apan ako gihapong gikuptan ang butang nga akong nasalbar. “Ma, ibutang kanang telebisyon. Asawa ka ba ni Lot?” (Lucas 17:31, 32) Tungod sa iyang giingon, nakaamgo ko sa akong sayop. Akong gibuhian ang natumog-sa-ulan nga TV, ug kaming duha nanagan paingon sa among dangpanan.
Mangurog ko karon kon akong mahinumdoman nga akong gisugal ang akong kinabuhi alang lamang sa usa ka TV. Apan malipay ko kon akong mahunahunaan ang giingon sa akong anak nga nagpakita nga siya mapabilhon sa espirituwal nga mga butang. Tungod sa pagbansay gikan sa Bibliya nga iyang nadawat gikan sa Kristohanong kongregasyon, siya nakatabang kanako sa paglikay sa seryosong pisikal ug tingali espirituwal nga kadaot.
Tungod sa urakan, ang among balay ug kabtangan nangaguba, ug nahugno usab ang among pagbati. Dayon nangabot ang among Kristohanong mga igsoon. Ila ming gidasig nga atubangon ang among kalisdanan uban ang pagsalig kang Jehova ug magmaaktibo diha sa ministeryo, ug ila ming gitabangan sa pagtukod pag-usab sa among balay. Ang mahigugmaon ug may pagsakripisyo-sa-kaugalingon nga tabang nga gihimo sa Saksing mga boluntaryo gikan sa Jamaica ug sa ubang nasod nakatandog pag-ayo kanamo.
Pag-una Kang Jehova
Human matapos ang iyang pagtungha, ang akong ikaduhang anak, si Melaine, nagpayunir. Dayon gidawat niya ang usa ka imbitasyon nga magpayunir sa laing kongregasyon, nga nagpasabot nga moundang siya sa iyang trabaho. Bisan tuod ang maong trabaho nagpaposible nga dako ang iyang ikatabang sa among pamilya sa pinansiyal nga paagi, kami masaligon nga si Jehova mag-atiman kanamo kon unahon sa matag usa kanamo ang mga intereses sa Gingharian. (Mateo 6:33) Sa ulahi, ang akong anak nga lalaking si Ewan, nakadawat usab ug imbitasyon nga magpayunir. Siya maoy nagsustento sa pamilya, apan gidasig namo siya nga dawaton ang maong awhag ug nanghinaot kami nga panalanginan siya ni Jehova. Wala gayod nako pugngi ang akong mga anak sa pagpauswag sa ilang pag-alagad sa Gingharian, ug kami nga nahibilin sa balay wala gayod makulangi sa mga panginahanglan. Hinunoa, midako ang among kalipay, ug usahay nakatabang pa kami sa uban nga nanginahanglan.
Karon, dako ang akong kalipay nga makita ang akong mga anak nga ‘naglakaw diha sa kamatuoran.’ (3 Juan 4) Usa sa akong mga anak, si Melaine, sa pagkakaron kauban na sa iyang bana diha sa iyang nagapanawng ministeryo ingong magtatan-aw sa sirkito. Ang akong anak nga si Andrea ug ang iyang bana nag-alagad ingong mga espesyal payunir, ug siya mokuyog sa iyang bana kon moduaw kini sa mga kongregasyon ingong kapuling magtatan-aw sa sirkito. Ang akong anak nga si Ewan ug ang iyang asawa nag-alagad ingong mga espesyal payunir, ug siya usa ka ansiyano sa kongregasyon. Ang laing anak nga babaye, si Ava-Gay, nagtrabaho uban sa iyang bana sa sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova sa Jamaica. Si Jennifer, Genieve, ug Nicole nag-alagad uban sa ilang mga bana ug mga anak ingong aktibong mga membro sa ilang tagsatagsa ka kongregasyon. Si Marseree kauban nako, ug kaming duha nagtambongan karon sa Kongregasyon sa Port Morant. Dako kaayo ang akong panalangin, tungod kay ang akong walo ka anak padayon nga nagasimba kang Jehova.
Aduna akoy mga suliran sa panglawas samtang ako nagkatigulang. Karon kinahanglang antoson nako ang rayuma, apan nagpayunir gihapon ko. Apan, di pa dugay nalisdan kaayo ko sa paglakawlakaw dinhi sa bungtorong dapit nga akong gipuy-an. Nalisdan kong mosangyaw. Misulay ko pagbisikleta ug nakaplagan nako nga kini mas sayon kay sa paglakaw. Busa ako mipalit ug segunda-mano nga bisikleta ug gisugdan kana paggamit. Sa sinugdan, ang akong mga anak mabalaka nga magtan-aw sa ilang rayumahon nga inahan nga magbisikleta. Apan, nalipay kaayo sila nga makita ako nga nagpadayon sa pagsangyaw kutob sa akong mahimo.
Dako ang kalipay nga akong bation sa dihang makita ang mga tawo nga akong ginatun-an nga modawat sa kamatuoran sa Bibliya. Kanunay kong mag-ampo nga tabangan ni Jehova ang tanang membro sa akong pamilya nga magmatinumanon kaniya niining panahon sa kataposan ug hangtod sa hangtod. Ako nagdayeg ug nagpasalamat kang Jehova, ang Dakong “Tigpatalinghog sa pag-ampo,” tungod sa pagtabang niya kanako nga masagubang ang suliran sa pagmatuto sa akong walo ka anak diha sa iyang mga dalan.—Salmo 65:2.
[Hulagway sa panid 10]
Uban sa akong mga anak, ilang mga kapikas, ug akong mga apo
[Hulagway sa panid 12]
Karon magbisikleta na ko aron makapadayon sa akong ministeryo