Maisogon Tungod sa Pagtuo ug Diyosnong Kahadlok
“Magmaisogon ug magmakusganon ka . . . Si Jehova nga imong Diyos magauban kanimo.”—JOSUE 1:9.
1, 2. (a) Sa panglantaw sa tawo, posible bang makadaog ang mga Israelinhon batok sa mga Canaanhon? (b) Unsay gipasalig kang Josue?
SA 1473 W.K.P., ang nasod sa Israel andam nang mosulod sa Yutang Saad. Mahitungod sa mga kalisdanan nga anaa sa unahan, gipahinumdoman ni Moises ang mga tawo: “Ikaw motabok niining adlawa sa Jordan aron sa pagsulod ug sa pagpapahawa sa mga nasod nga mas dagko ug mas gamhanan kay kanimo, mga siyudad nga dagko ug kinutaan abot sa langit, mga tawo nga dagko ug tag-as, ang mga anak sa Anakim, nga mahitungod kanila ikaw . . . nakadungog nga giingon, ‘Kinsay lig-ong makabarog atubangan sa mga anak ni Anak?’” (Deuteronomio 9:1, 2) Oo, kining higanteng mga manggugubat ilado kaayo! Dugang pa, ang pipila ka Canaanhon may kasundalohan nga kompleto sa kasangkapan sa gubat, nga may mga kabayo ug mga karo nga tinaoran ug puthawng mga sanggot ang mga ligid.—Maghuhukom 4:13.
2 Sa laing bahin, ang Israel maoy nasod sa mga ulipon ug bag-o pang nakagugol ug 40 ka tuig sa kamingawan. Busa, sa panglantaw sa tawo daw imposible silang modaog. Bisan pa niana, si Moises may pagtuo; iyang ‘nakita’ si Jehova nga naggiya kanila. (Hebreohanon 11:27) “Si Jehova nga imong Diyos motabok una kanimo,” giingnan ni Moises ang mga tawo. “Siya magpuo kanila, ug siya magbuntog kanila sa imong atubangan.” (Deuteronomio 9:3; Salmo 33:16, 17) Human sa kamatayon ni Moises, gipasaligan ni Jehova si Josue sa Iyang tabang, nga nag-ingon: “Tindog, tabok niining Jordan, ikaw ug kining tibuok katawhan, ngadto sa yuta nga ihatag ko kanila, ngadto sa mga anak sa Israel. Walay makabarog nga lig-on sa imong atubangan sa tanang adlaw sa imong kinabuhi. Ingon nga ako nag-uban kang Moises ako magauban kanimo.”—Josue 1:2, 5.
3. Unsay nakatabang kang Josue sa pagbaton ug pagtuo ug kaisog?
3 Aron mabatonan ang tabang ug giya ni Jehova, si Josue kinahanglang mobasa ug mamalandong sa Balaod sa Diyos ug magkinabuhi sumala niana. “Sa ingon magmalamposon ka sa imong dalan ug sa ingon molihok ka nga maalamon,” miingon si Jehova. “Wala ba ako magsugo kanimo? Magmaisogon ug magmakusganon ka. Ayaw kakurat o kalisang, kay si Jehova nga imong Diyos magauban kanimo bisan diin ka moadto.” (Josue 1:8, 9) Tungod kay si Josue namati sa Diyos, siya nagmaisogon, nagmalig-on, ug nagmalamposon. Apan, kadaghanan sa iyang katalirongan wala mamati. Tungod niini, sila wala molampos, ug sila nangamatay sa kamingawan.
Usa ka Walay-Pagtuo nga Katawhan nga Kulang ug Kaisog
4, 5. (a) Sa unsang paagi ang tinamdan sa napulo ka espiya lahi nianang kang Josue ug Caleb? (b) Unsay sanong ni Jehova sa kakulang ug pagtuo sa mga tawo?
4 Kuwarenta ka tuig una pa niana sa dihang ang Israel talisulod sa Canaan sa unang higayon, si Moises nagpadalag 12 ka lalaki aron sa pagpaniid sa yuta. Ang napulo namalik nga mahadlokon. “Ang tibuok katawhan nga among nakita sa ilang taliwala maoy mga tawo nga talagsaon ka dagko,” sila miingon. “Didto among nakita ang mga Nepilim, ang mga anak ni Anak, nga gikan sa mga Nepilim; mao nga kami nahimong sama sa mga apan-apan sa among panan-aw.” Ang “tibuok katawhan” ba—dili lang ang mga Anakim—mga higante? Dili. Ang mga Anakim kaliwat ba sa mga Nepilim sa wala pa ang Lunop? Siyempre dili! Bisan pa niana, tungod niining tinuis nga mga pulong, ang tibuok kampo giabot ug tumang kahadlok. Ang mga tawo gusto pa ganing mamalik sa Ehipto, ang yuta diin sila naulipon!—Numeros 13:31–14:4.
5 Apan duha sa mga espiya, si Josue ug Caleb, naghinamhinam sa pagsulod sa Yutang Saad. Ang mga Canaanhon “maoy tinapay alang kanato,” sila miingon. “Ang ilang salipdanan nagpahilayo na gikan sa ibabaw nila, ug si Jehova nagauban kanato. Ayaw sila kahadloki.” (Numeros 14:9) Aduna bay pasikaranan ang pagkamalaomon ni Josue ug Caleb? Aduna! Duyog sa tibuok nasod, ilang nakita nga gipakaulawan ni Jehova ang gamhanang Ehipto ug ang mga diyos niini pinaagi sa Napulo ka Hampak. Unya ilang nakita si Paraon ug ang iyang militaryong puwersa nga nangalumos diha sa Pulang Dagat pinaagi sa gahom ni Jehova. (Salmo 136:15) Klaro nga ang kahadlok nga gipakita sa napulo ka espiya ug niadtong naimpluwensiyahan nila dili makataronganon. “Hangtod kanus-a ba nga sila dili magbutang ug pagtuo kanako bisan pa sa tanang ilhanan nga akong gihimo sa ilang taliwala?” miingon si Jehova, sa pagpakita nga siya nasakitan pag-ayo.—Numeros 14:11.
6. Sa unsang paagi ang kaisog nalangkit sa pagtuo, ug sa unsang paagi kini nakita sa modernong panahon?
6 Gisulti ni Jehova ang gamot sa problema—ang pagkatalawan sa mga tawo nagpaila sa ilang kakulang ug pagtuo. Oo, ang pagtuo ug kaisog dakog kalabotan, dako kaayo nga si apostol Juan nakasulat mahitungod sa Kristohanong kongregasyon ug sa espirituwal nga pagpakiggubat niini: “Kini ang pagdaog nga nakadaog sa kalibotan, ang atong pagtuo.” (1 Juan 5:4) Karon, tungod sa patuo nga sama nianang kang Josue ug Caleb, ang maayong balita sa Gingharian ginawali na sa tibuok kalibotan sa kapin sa unom ka milyong Saksi ni Jehova, bata ug tigulang, lagsik ug maluyahon. Walay kaaway nga nakapahilom niining gamhanan, maisogon nga pundok.—Roma 8:31.
Ayaw ‘Pagsibog’
7. Unsay kahulogan sa ‘pagsibog’?
7 Ang mga alagad ni Jehova karon maisogong nagwali sa maayong balita tungod kay sila samag hunahuna ni apostol Pablo, kinsa misulat: “Dili kita ang matang nga mosibog ngadto sa kalaglagan, kondili ang matang nga adunay pagtuo ngadto sa pagtipig nga buhi sa kalag.” (Hebreohanon 10:39) Ang ‘pagsibog,’ ingon sa gihisgotan ni Pablo, wala magpasabot ug pagsinati lamang ug temporaryong kahadlok, kay daghang matinumanong alagad sa Diyos ang giabot usahay ug kahadlok. (1 Samuel 21:12; 1 Hari 19:1-4) Hinunoa, kini nagpasabot ug “pag-atras, pagbiya,” “paglugak sa paghawid sa kamatuoran,” nagpatin-aw ang usa ka diksiyonaryo sa Bibliya. Kini midugang nga ang ‘pagsibog’ lagmit usa ka masambingayong pulong nga gibase sa “pagpaus-os sa layag ug busa mohinay ang dagan” maylabot sa pag-alagad sa Diyos. Siyempre, kadtong dunay lig-ong pagtuo dili maghunahuna sa ‘paghinayhinay’ sa dihang motungha ang kalisdanan—kana man paglutos, dili-maayong panglawas, o lain pang pagsulay. Hinunoa, sila magpadayon sa pag-alagad kang Jehova, nga nahibalo nga siya may kahingawa gayod kanila ug nahibalo sa ilang mga limitasyon. (Salmo 55:22; 103:14) Nabatonan ba nimo kanang matanga sa pagtuo?
8, 9. (a) Sa unsang paagi gipalig-on ni Jehova ang pagtuo sa unang mga Kristohanon? (b) Unsay atong mahimo aron mapalig-on ang atong pagtuo?
8 Sa usa ka higayon gibati sa mga apostoles nga kulang ang ilang pagtuo, busa sila miingon kang Jesus: “Hatagi kami ug dugang pa nga pagtuo.” (Lucas 17:5) Ang ilang tiunay nga hangyo gitubag, ilabina sa Pentekostes 33 K.P., sa dihang ang gisaad nga balaang espiritu mikunsad sa mga tinun-an ug naghatag kanila ug mas lalom nga pagsabot sa Pulong ug katuyoan sa Diyos. (Juan 14:26; Buhat 2:1-4) Kay napalig-on ang ilang pagtuo, ang mga tinun-an nagsugod sa buluhatong pagsangyaw nga nagdala sa maayong balita ngadto sa “tibuok kalalangan ilalom sa langit” bisan pa sa pagsupak.—Colosas 1:23; Buhat 1:8; 28:22.
9 Aron mapalig-on ang atong pagtuo ug aron makapadayon sa atong ministeryo, kita usab kinahanglang magtuon ug mamalandong sa Kasulatan ug mag-ampo alang sa balaang espiritu. Pinaagi lamang sa pagtisok sa kamatuoran sa Diyos diha sa atong hunahuna ug kasingkasing—sama kang Josue, Caleb, ug sa unang Kristohanong mga tinun-an—nga atong mabatonan ang pagtuo nga maghatag kanato ug kaisog nga gikinahanglan sa paglahutay diha sa atong espirituwal nga pagpakiggubat ug sa paggula nga madaogon.—Roma 10:17.
Ang Pagtuo Lamang nga Ang Diyos Naglungtad Dili pa Igo
10. Unsay nalakip sa matuod nga pagtuo?
10 Ingon sa gipakita sa mga maghuhupot ug integridad sa kakaraanan, ang pagtuo nga motultol ngadto sa kaisog ug paglahutay naglakip ug labaw pa kay sa yanong pagtuo sa Diyos. (Santiago 2:19) Kini nagkinahanglan nga kita makaila kang Jehova ingong persona ug bug-os nga mosalig kaniya. (Salmo 78:5-8; Proverbio 3:5, 6) Kini nagpasabot ug tibuok-kasingkasing nga pagtuo nga ang pagtuman sa mga balaod ug mga prinsipyo sa Diyos maoy alang gayod sa atong kaayohan. (Isaias 48:17, 18) Ang pagtuo naglangkit usab ug pagbaton ug bug-os nga pagsalig nga tumanon ni Jehova ang tanan niyang mga saad ug siya mahimong “tigganti sa mga matinuorong nagapangita kaniya.”—Hebreohanon 11:1, 6; Isaias 55:11.
11. Sa unsang paagi si Josue ug Caleb gipanalanginan tungod sa ilang pagtuo ug kaisog?
11 Ang maong pagtuo motubo. Kini motubo samtang kita magpadapat sa kamatuoran, ‘motilaw’ sa mga benepisyo, makakita sa mga tubag sa atong pag-ampo ug, sa ubang mga paagi, mobati nga si Jehova nagtultol sa atong kinabuhi. (Salmo 34:8; 1 Juan 5:14, 15) Makaseguro kita nga ang pagtuo ni Josue ug Caleb milalom sa dihang ilang natilawan ang pagkamaayo sa Diyos. (Josue 23:14) Tagda kining mga puntoha: Sila nakalahutay sa 40-ka-tuig nga panaw sa kamingawan, ingon sa gisaad sa Diyos kanila. (Numeros 14:27-30; 32:11, 12) Sila aktibong nakigbahin sa unom-ka-tuig nga pagsakop sa Canaan. Sa kataposan, sila gihatagag taas nga kinabuhi ug maayong panglawas ug nakadawat pa gani ug ilang kaugalingong mga panulondon. Si Jehova dagaya gayong nagaganti niadtong matinumanon ug maisogon nga nag-alagad kaniya!—Josue 14:6, 9-14; 19:49, 50; 24:29.
12. Sa unsang paagi ‘gipadako ni Jehova ang iyang pulong’?
12 Ang mahigugmaong-kalulot sa Diyos ngadto kang Josue ug Caleb magpahinumdom kanato sa mga pulong sa salmista: “Gipadako mo ang imong pulong nga labaw pa sa bug-os mong ngalan.” (Salmo 138:2) Sa dihang gamiton ni Jehova ang iyang ngalan sa paggarantiya sa usa ka saad, ang katumanan sa maong saad “gipadako” sa pagkaagi nga kini molabaw pa sa tanan natong gidahom. (Efeso 3:20) Oo, si Jehova dili gayod magpakyas niadtong ‘nagbaton ug tumang kalipay’ diha kaniya.—Salmo 37:3, 4.
Usa ka Tawo nga “Nakapahimuot sa Diyos”
13, 14. Nganong si Enoc nagkinahanglag pagtuo ug kaisog?
13 Daghan kitag makat-onan bahin sa pagtuo ug kaisog pinaagi sa pagkonsiderar sa panig-ingnan nga gihatag sa laing saksi sa wala pa ang Kristohanong panahon—si Enoc. Bisan sa wala pa siya magsugod sa pagpanagna, lagmit nahibalo na si Enoc nga ang iyang pagtuo ug kaisog pagasulayan. Sa unsang paagi? Tungod kay gisulti ni Jehova didto sa Eden nga adunay panag-away, o pagdumtanay, tali niadtong nag-alagad sa Diyos ug niadtong nag-alagad kang Satanas nga Yawa. (Genesis 3:15) Nahibalo usab si Enoc nga kining maong pagdumot mitungha sa sayong bahin sa kasaysayan sa tawo sa dihang gipatay ni Cain ang iyang igsoong si Abel. Sa pagkatinuod, ang ilang amahan nga si Adan, nabuhi pa ug duolan sa 310 ka tuig human matawo si Enoc.—Genesis 5:3-18.
14 Apan, bisan pa niining maong mga kamatuoran, si Enoc maisogong “nagpadayon sa paglakaw uban sa matuod nga Diyos” ug naghukom sa “makalilisang nga mga butang” nga gisulti sa mga tawo batok kang Jehova. (Genesis 5:22; Judas 14, 15) Tungod niining way-kokahadlok nga pagbarog dapig sa matuod nga pagsimba, dayag nga si Enoc nakabaton ug daghang kaaway, nga nagpameligro sa iyang kinabuhi. Niining bahina, giluwas ni Jehova ang iyang manalagna gikan sa kasakit sa kamatayon. Human ipadayag kang Enoc “nga siya nakapahimuot sa Diyos,” “gilalin” siya ni Jehova gikan sa kinabuhi ngadto sa kamatayon, tingali panahon sa usa ka matagnaong panan-awon.—Hebreohanon 11:5, 13; Genesis 5:24.
15. Unsang maayong panig-ingnan ang gipakita ni Enoc sa mga alagad ni Jehova karon?
15 Dihadiha, human hisgoti ang paglalin kang Enoc, gipasiugda na usab ni Pablo ang kahinungdanon sa pagtuo, nga nag-ingon: “Dugang pa, kon walay pagtuo imposible ang pagpahimuot [sa Diyos].” (Hebreohanon 11:6) Oo, ang pagbaton ug pagtuo naghatag kang Enoc ug kaisog sa paglakaw uban kang Jehova ug sa pagmantala sa Iyang mensahe sa paghukom ngadto sa dili-diyosnon nga kalibotan. Niini, si Enoc nagpakitag maayong panig-ingnan kanato. Kita may susamang buluhaton nga pagahimoon diha sa kalibotan nga supak sa matuod nga pagsimba ug napuno sa tanang matang sa pagkadaotan.—Salmo 92:7; Mateo 24:14; Pinadayag 12:17.
Kaisog nga Mabatonan Gumikan sa Diyosnong Kahadlok
16, 17. Kinsa si Abdias, ug unsang kahimtang ang giatubang niya?
16 Gawas pa sa pagtuo, adunay laing hiyas nga makapatunghag kaisog, ang matahaong pagkahadlok sa Diyos. Tagdon nato ang usa ka talagsaong panig-ingnan sa usa ka mahinadlokon-sa-Diyos nga tawo nga nabuhi sa mga adlaw ni manalagnang Elias ug ni Haring Ahab, kinsa nagmando sa amihanang gingharian sa Israel. Panahon sa pagmando ni Ahab, ang pagsimba kang Baal naghugaw sa amihanang gingharian sa wala-hitupnging gilapdon. Sa pagkatinuod, 450 ka manalagna ni Baal ug 400 ka manalagna sa sagradong poste, usa ka simbolo sa kinatawo sa lalaki, ang ‘nangaon diha sa lamesa ni Jezebel,’ nga asawa ni Ahab.—1 Hari 16:30-33; 18:19.
17 Si Jezebel, nga usa ka mabangis nga kaaway ni Jehova, misulay sa pagpapha sa matuod nga pagsimba gikan sa Israel. Iyang gipatay ang pipila sa mga manalagna ni Jehova ug gisulayan pa gani pagpatay si Elias, kinsa sa pagtultol sa Diyos miikyas pinaagi sa pagkalagiw latas sa Jordan. (1 Hari 17:1-3; 18:13) Mahanduraw ba nimo kon unsa ka lisod kaha ang pagbarog dapig sa matuod nga pagsimba didto sa amihanang gingharian niadtong panahona? Mas grabe pa, komosta kon didto ka nagtrabaho mismo sa palasyo sa hari? Mao kana ang kahimtang nga giatubang sa mahinadlokon-sa-Diyos nga si Abdias,a ang tagdumala sa panimalay ni Ahab.—1 Hari 18:3.
18. Unsay naghimo kang Abdias nga talagsaon ingong magsisimba ni Jehova?
18 Sa walay duhaduha, si Abdias mabinantayon ug mainampingon sa iyang pagsimba kang Jehova. Bisan pa niana, siya wala mokompromiso. Sa pagkatinuod, ang 1 Hari 18:3 nagtug-an kanato: “Si Abdias mahinadlokon kaayo kang Jehova.” Oo, ang kahadlok ni Abdias sa Diyos talagsaon gayod! Kining maayong matang sa kahadlok, sa baylo, naghatag kaniya ug talagsaong kaisog, ingon sa gipakita human gayod patya ni Jezebel ang mga manalagna ni Jehova.
19. Unsay gibuhat ni Abdias nga nagpakita sa iyang kaisog?
19 Atong mabasa: “Nahitabo nga sa dihang gilaglag ni Jezebel ang mga manalagna ni Jehova, si Abdias nagkuha ug usa ka gatos ka manalagna ug nagtago kanila nga tagkalim-an didto sa usa ka langob, ug iyang gihatagan sila ug tinapay ug tubig.” (1 Hari 18:4) Sa imong mahanduraw, ang tinagotago nga pagpakaon sa usa ka gatos ka lalaki maoy peligroso kaayong buluhaton. Dili lang kay kinahanglang mag-amping si Abdias nga dili masakpan ni Ahab ug ni Jezebel kondili kinahanglan usab nga dili siya mamatikdan sa 850 ka mini nga mga manalagna nga tig-adtoan sa palasyo. Gawas pa niana, ang daghan pang magsisimba sa bakak nga mga diyos didto sa Israel, gikan sa mga kabos ngadto sa mga prinsipe, sa walay duhaduha mogamit sa bisan unsang kahigayonan sa pagyagyag kang Abdias aron lang maangkon ang pabor sa hari ug rayna. Bisan pa niana, bisag gilibotan niining tanang magsisimba sa idolo, si Abdias maisogong nag-atiman sa mga panginahanglan sa mga manalagna ni Jehova. Makahatag gayod ug kaisog ang pagkahadlok sa Diyos!
20. Sa unsang paagi ang diyosnong kahadlok ni Abdias nakatabang kaniya, ug sa unsang paagi ang iyang panig-ingnan makatabang kanimo?
20 Tungod kay si Abdias nagpakitag kaisog gumikan sa diyosnong kahadlok, si Jehova dayag nga nanalipod kaniya batok sa iyang mga kaaway. Nag-ingon ang Proverbio 29:25: “Ang pagpangurog tungod sa mga tawo nagadala ug usa ka lit-ag, apan siya nga nagasalig kang Jehova pagapanalipdan.” Si Abdias maoy ordinaryo lamang nga tawo; siya nahadlok nga masakpan ug patyon, sama ra usab kanato. (1 Hari 18:7-9, 12) Bisan pa niana, ang diyosnong kahadlok naghatag kaniyag kaisog sa pagbuntog sa kahadlok sa tawo nga lagmit iyang gibati. Si Abdias maoy maayong panig-ingnan kanatong tanan, ilabina niadtong nameligro ang kagawasan o ang kinabuhi tungod sa pagsimba kang Jehova. (Mateo 24:9) Oo, hinaot kitang tanan maningkamot sa pag-alagad kang Jehova “uban ang diyosnong kahadlok ug kalisang.”—Hebreohanon 12:28.
21. Unsay hisgotan sa sunod nga artikulo?
21 Ang pagtuo ug diyosnong kahadlok dili kay mao ra ang mga hiyas nga maghatag ug kaisog; ang gugma mas puwersado pa gani. “Kita wala hatagi sa Diyos ug espiritu sa katalaw, kondili sa gahom ug sa gugma ug sa maayong panghunahuna,” misulat si Pablo. (2 Timoteo 1:7) Sa sunod nga artikulo, atong masabtan kon sa unsang paagi ang gugma makatabang kanato sa pag-alagad kang Jehova nga maisogon niining malisod nga kataposang mga adlaw.—2 Timoteo 3:1.
[Footnote]
a Dili ang manalagnang si Abdias.
Makatubag Ka Ba?
• Unsay nakatabang kang Josue ug Caleb sa pagbaton ug kaisog?
• Unsay nalakip sa matuod nga pagtuo?
• Nganong si Enoc way-kokahadlok nga nagmantala sa mensahe sa paghukom sa Diyos?
• Sa unsang paagi ang diyosnong kahadlok makatabang sa pagbaton ug kaisog?
[Hulagway sa panid 17]
Gisugo ni Jehova si Josue: “Magmaisogon ug magmakusganon ka”
[Hulagway sa panid 18]
Si Abdias nag-atiman ug nanalipod sa mga manalagna ni Jehova
[Mga hulagway sa panid 19]
Si Enoc maisogong nagsulti bahin sa pulong sa Diyos