Aduna Ka bay Dili-Mamatay nga Kalag?
Kita ba unod ug dugo lamang? O aduna pa bay laing butang gawas sa mga elemento nga naglangkob kanato? Ang ato bang kinabuhi temporaryo lamang? O aduna bay dili-makitang bahin kanato nga magpadayong buhi human kita mamatay?
BISAN pag adunay daghang makapalibog nga mga tinuohan bahin sa kinabuhi luyo sa kamatayon nga gitudlo sa mga relihiyon sa kalibotan, kadaghanan kanila nagkauyon sa usa ka paninugdang ideya: Adunay usa ka butang sa sulod sa tawo nga magpadayong buhi human sa kamatayon. Nagtuo ang daghang tawo nga kini nga “butang” mao ang kalag. Unsay imong gituohan? Unsa ang kalag? Ang mga tawo aduna bay kalag nga dili mamatay? Hinungdanon gayod nga kita mahibalo sa kamatuoran bahin sa atong pagkagama!
“Ang Tawo Nahimong Buhing Kalag”
Ang “kalag” ba maoy usa ka bahin sa tawo nga mobulag sa lawas inigkamatay ug magpadayong buhi? Sumala sa Holman Illustrated Bible Dictionary, “ang kalag subsob nga giisip nga mao ang tawo mismo.” Pananglitan, ang Genesis 2:7 nag-ingon: “Giumol ni Jehova nga Diyos ang tawo gikan sa abog sa yuta ug gihuypan ang mga buho sa iyang ilong sa gininhawa sa kinabuhi, ug ang tawo nahimong buhing kalag.” Busa ang unang tawo, si Adan, maoy kalag.
Ang pagsabot nga ang pulong “kalag” mahimong magkahulogan sa tawo mismo gipamatud-an sa ubang mga teksto sa Bibliya. Pananglitan, ang Bibliya naghisgot bahin sa usa ka kalag nga nagabuhat. (Levitico 23:30) Ang kalag gihisgotan nga nawad-ag pailob, naglagot, wala makatulog, nahadlok, ug naguol. (Maghuhukom 16:16; Job 19:2; Salmo 119:28; Buhat 2:43; 1 Tesalonica 5:14) Ang Roma 13:1, nga nagtumong sa kalag ingong tawo, nag-ingon: “Magpasakop ang tanang kalag sa labaw nga mga awtoridad.” Ug sa 1 Pedro 3:20, atong mabasa: “Sa mga adlaw ni Noe, . . . [dihay] pipila ka tawo, nga mao, walo ka kalag, ang giluwas latas sa tubig.” Kining mga tekstoha wala gayod magpasabot nga ang kalag maoy dili-makita nga bahin sa lawas nga magpadayong buhi human sa kamatayon.
Komosta ang mga mananap ug ang mga tanom? Mga kalag ba sila? Tagda kon giunsa paghubit sa Bibliya ang paglalang sa mga mananap. Ang Diyos nagsugo: “Modagsang sa mga tubig ang panon sa buhing mga kalag.” Pagkasunod adlaw sa paglalang, ang Diyos miingon: “Magpatungha ang yuta ug buhing mga kalag sumala sa ilang mga matang, anad nga hayop ug nagalihok nga mananap ug ihalas nga mananap sa yuta sumala sa iyang matang.” (Genesis 1:20, 24) Busa ang tanang buhing mga linalang—tawo man o mananap—maoy mga kalag. Ang Bibliya wala maghisgot sa mga tanom ingon nga mga kalag.
Ang pulong “kalag” gigamit usab sa laing diwa. Sa Job 33:22, atong mabasa: “Ang iyang kalag nagkahaduol sa gahong, ug ang iyang kinabuhi niadtong mga nagapahamtang ug kamatayon.” Ang mga terminong “kalag” ug “kinabuhi” nga gigamit dinhi adunay susamang kahulogan. Ang pulong “kalag” nagpalapad sa kahulogan sa pulong “kinabuhi.” Busa ang “kalag” mahimong magtumong usab sa kinabuhi nga nabatonan sa usa ingong usa ka buhing kalag o tawo. Busa, gihisgotan sa Bibliya ang mga kaaway ni Moises nga gustong mopatay kaniya ingong “ang tanang tawo nga nangita sa [iyang] kalag.” (Exodo 4:19) Ug bahin kang Jesu-Kristo, ang Bibliya nag-ingon: ‘Ang Anak sa tawo mianhi aron sa paghatag sa iyang kalag [kinabuhi] nga usa ka lukat baylo sa daghan.’—Mateo 20:28.
Ang kahubitan sa Bibliya sa “kalag” maoy yano ug wala magkasumpaki. Kining pulonga mahimong magtumong sa usa ka tawo o mananap o sa kinabuhi nga nabatonan sa maong linalang ingong usa ka buhing kalag. Sama sa ato unyang masabtan, kini nga pagsabot nahiuyon sa giingon sa Bibliya nga mahitabo sa kalag panahon sa kamatayon.
‘Ang Kalag nga Makasala Mamatay’
Ang Bibliya nag-ingon: “Ang kalag nga makasala—kini mismo mamatay.” (Ezequiel 18:4) Sa dihang nagmagul-anon ang manalagnang si Elias, “siya mihangyo nga ang iyang kalag mamatay unta.” (1 Hari 19:4) Si Jonas usab “mihangyo nga mamatay na lang unta ang iyang kalag.” (Jonas 4:8) Busa, ang kalag mamatay sa dihang mamatay ang tawo. Sanglit ang tawo maoy kalag, ang pag-ingon nga ang usa ka tawo namatay sama ra sa pag-ingon nga ang iyang kalag namatay.
Apan unsay buot ipasabot sa mga teksto sa Bibliya nga nag-ingon nga ang kalag migula ug mibalik? Mahitungod sa nahitabo kang Raquel sa dihang siya nanganak, ang Bibliya nag-ingon: “Samtang migula ang iyang kalag (tungod kay siya namatay man) iyang gitawag ang iyang ngalan nga Ben-oni; apan ang iyang amahan nagtawag kaniya nga Benjamin.” (Genesis 35:18) Ug sa pagtumong sa pagkabanhaw sa anak nga lalaki sa usa ka babayeng balo, ang 1 Hari 17:22 nag-ingon: “Sa kataposan si Jehova namati sa tingog ni Elias [diha sa pag-ampo], mao nga ang kalag sa bata mibalik sulod kaniya ug siya nabuhi.” Kini bang mga tekstoha nagpasabot nga ang kalag maoy usa ka dili-makita, samag-anino nga bahin nga mahimong mogawas o mosulod sa lawas?
Buweno, hinumdomi nga ang usa ka kahulogan sa pulong “kalag” maoy “kinabuhi.” Busa, ang kalag ni Raquel migula sa diwa nga siya himalatyon na. Gani, ang ubang mga bersiyon sa Bibliya naghubad sa mga pulong “migula ang iyang kalag” ingong “sa dayon nang kabugto sa iyang kinabuhi” (Maayong Balita Biblia) ug “samtang naghingotas siya” (Ang Biblia—Bag-ong Hubad nga Binisaya). Sa kahimtang usab sa anak nga lalaki sa babayeng balo, ang kinabuhi mao ang giuli ngadto sa bata.—1 Hari 17:23.
Kon Unsa ang Tawo
Ang Bibliya tin-awng nagpaila kon unsa ang tawo. Ang tawo walay kalag; siya maoy kalag. Tungod sa maong kinaiyahan, ang paglaom nga ang mga patay mabuhi sa umaabot nagdepende sa pagkabanhaw. Ang Bibliya nagsaad: “Ayaw kahibulong niini, tungod kay ang takna nagsingabot nga ang tanan nga anaa sa handomanang mga lubnganan makadungog sa tingog [ni Jesus] ug manggula, ang mga nagbuhat ug maayong mga butang ngadto sa pagkabanhaw sa kinabuhi, ang mga nagbuhat ug mangil-ad nga mga butang ngadto sa pagkabanhaw sa paghukom.” (Juan 5:28, 29) Ang maong seguradong saad sa pagkabanhaw mao ang pasukaranan sa tinuod nga paglaom sa mga patay, dili ang pagtulon-an sa pagkadili-mamatay sa kalag.
Hinungdanon gayod nga kita makabaton ug tukmang kahibalo bahin sa pagkabanhaw ug kon unsay kahulogan niini alang sa katawhan! Hinungdanon usab ang kahibalo bahin sa Diyos ug kang Kristo, tungod kay si Jesus nag-ingon sa dihang siya miampo: “Kini nagkahulogan ug kinabuhing walay kataposan, ang ilang pagkuha ug kahibalo bahin kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug sa usa nga imong gipadala, si Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Ang mga Saksi ni Jehova sa inyong lugar malipay sa pagtabang kanimo sa pagtuon sa Bibliya aron mouswag pa ang imong kahibalo bahin sa Diyos, sa iyang Anak, ug sa mga saad sa Diyos. Kami nagdasig kanimo sa pagkontak sa mga Saksi o sa pagsulat sa mga magpapatik niining magasina.
[Mga hulagway sa panid 4]
Silang tanan mga kalag
[Credit Line]
Goat: CNPC—Centro Nacional de Pesquisa de Caprinos (Sobral, CE, Brasil)