Mapuslanon ba ang Imong Kalingawan?
“Magpadayon sa pagtino kon unsa ang dalawaton sa Ginoo.”—EFE. 5:10.
1, 2. (a) Giunsa pagpakita sa Bibliya nga gusto ni Jehova nga kita malipay? (b) Kay ang panahon sa paglingawlingaw maoy “gasa sa Diyos,” unsaon nato kini paggamit?
ANG Bibliya tin-awng nagpakita nga gusto ni Jehova nga kita dili lang mabuhi kondili malipay usab. Pananglitan, ang Salmo 104:14, 15 nag-ingon nga si Jehova ‘nagpatunghag pagkaon gikan sa yuta, ug bino nga makapalipay sa kasingkasing sa may-kamatayong tawo, sa pagpasinaw sa nawong pinaagi sa lana, ug tinapay nga makapalig-on sa kasingkasing sa may-kamatayong tawo.’ Gani si Jehova nagpatubo sa mga tanom aron magpatunghag lugas, lana, ug bino sa pagsustento kanato. Bisag dili gikinahanglan ang bino aron kita mabuhi, kini ‘makapalipay sa kasingkasing.’ (Eccl. 9:7; 10:19) Oo, gusto gayod ni Jehova nga kita magmalipayon.—Buh. 14:16, 17.
2 Busa dili ra sayop ang paggahig panahon sa ‘pagpaniid pag-ayo sa mga langgam sa langit’ ug sa “mga lirio sa kapatagan” o sa ubang kalihokan nga makapahayahay ug makapalipay kanato. (Mat. 6:26, 28; Sal. 8:3, 4) Ang malipayon ug himsog nga kinabuhi maoy “gasa sa Diyos.” (Eccl. 3:12, 13) Ang panahon nga atong igahin sa paglingawlingaw maoy bahin sa maong gasa. Busa gamiton nato kini sa paagi nga makapahimuot sa Diyos.
Mga Kalingawan ug Limitasyon Niini
3. Nganong makataronganon nga ang tawo dunay kagawasan sa pagpilig kalingawan?
3 Kadtong may balanseng tinamdan sa kalingawan nahibalo nga bisag sila dunay kagawasan sa pagpili, kini may mga limitasyon usab. Ngano? Sa pagtubag, itandi nato ang kalingawan sa pagkaon. Magkalahi ang popular nga potahe sa lainlaing dapit sa kalibotan. Gani, ang paboritong pagkaon diha sa usa ka dapit tingali dili paborito sa laing dapit. Sa susama, ang kalingawan nga gusto sa mga Kristohanon sa usa ka dapit basin dili magustohan sa mga Kristohanon sa laing dapit. Bisan taliwala sa mga Kristohanon sa samang dapit, ang kalingawan nga giisip sa pipila nga makarelaks (sama sa pagbasabasa) basin makapuol sa uban; ang makarepresko (sama sa pagbisikleta) tingali isipon sa uban nga hago. Maingon nga ang mga tawo makapili sa gusto nilang pagkaon, sila makapili usab sa gusto nilang kalingawan.—Roma 14:2-4.
4. Nganong angay kitang magbutang ug mga limitasyon sa kalingawan nga atong pilion? Iilustrar.
4 Bisag duna kitay kagawasan sa pagpilig kalingawan, wala kini magpasabot nga makapatuyang kita niana. Sa pag-ilustrar, atong hisgotan pag-usab ang pagkaon. Bisag mokaon kitag lainlaing potahe, dili gayod kita mokaog pan-os kay makadaot kana. Sa susama, bisag pwede kitang mosulay ug lainlaing matang sa maayong kalingawan, dili gayod kita mosulay nianang peligroso, mapintas, o imoral. Kini supak sa mga prinsipyo sa Bibliya ug makapameligro sa atong kinabuhi o espirituwalidad. Aron dili kita molapas sa mga limitasyon, ato unang tinoon kon mapuslanon ba o dili ang kalingawan nga atong nagustohan. (Efe. 5:10) Unsaon nato kini paghimo?
5. Unsaon nato pagtino nga ang atong kalingawan nahiuyon sa mga sukdanan sa Diyos?
5 Aron ang kalingawan mahimong mapuslanon kanato ug makapahimuot kang Jehova, kini angayng nahiuyon sa mga sukdanan sa Bibliya. (Sal. 86:11) Sa pagtino kon nahiuyon ba sa maong mga sukdanan ang kalingawan nga imong nagustohan, pwede kang mogamit ug simpleng checklist nga may tulo ka pangutana—unsa? kanus-a? ug kinsa? Hisgotan nato ang matag usa niini.
Unsa ang Nalangkit Niini?
6. Unsa nga kalingawan ang ato gayong dumilian, ug ngano?
6 Sa dili pa magpilig kalingawan, pangutan-a ang kaugalingon: ‘Unsay nalangkit sa kalingawan nga akong nagustohan?’ Hinumdomi nga dunay duha ka matang sa kalingawan. Ang una, ato gayong dumilian; ang ikaduha, atong timbangtimbangon. Unsay nalangkit sa una? Niining daotang kalibotan, daghang kalingawan ang supak gayod sa mga prinsipyo sa Bibliya o sa mga balaod sa Diyos. (1 Juan 5:19) Dumilian gayod sa matuod nga mga Kristohanon kining matanga sa kalingawan. Kini naglakip nianang nagpasiugdag sadismo, demonismo, homoseksuwalidad, pornograpiya, kapintasan, o uban pang daotan ug imoral nga mga buhat. (1 Cor. 6:9, 10; basaha ang Pinadayag 21:8.) Nag-inusara man o wala, ato gayong dumilian kining matanga sa kalingawan. Ipakita nato kang Jehova nga kita ‘nasilag sa daotan.’—Roma 12:9; 1 Juan 1:5, 6.
7, 8. Sa unsang paagi nato maseguro nga maayo ang usa ka kalingawan? Iilustrar.
7 Ang ikaduhang matang mao ang mga kalingawan nga wala magpasiugdag mga buhat nga dayag nga gisaway sa Bibliya. Busa sa dili pa pilion ang maong kalingawan, angay natong tinoon kon kini ba dalawaton kang Jehova, ingon sa gipadayag sa mga prinsipyo sa Bibliya. (Prov. 4:10, 11) Dayon kita mohimog desisyon nga dili mahasol ang atong konsensiya. (Gal. 6:5; 1 Tim. 1:19) Sa unsang paagi nato kini mahimo? Hunahunaa kini: Sa dili pa mokaon ug bag-ong potahe, gusto natong mahibaloan ang mga sangkap niini. Sa susama, sa dili pa magpilig kalingawan, kinahanglang susihon nato kon unsay nalangkit niini.—Efe. 5:17.
8 Pananglitan, tingali ganahan kag esports kay kini makalingaw. Apan komosta kon ang esports nga imong ganahan grabeg kompetisyon, peligroso, daghag disgrasya, may gubot ug mapintas nga selebrasyon, may pagkanasyonalistiko, o susama niini? Human masusi kon unsay nalangkit niini, lagmit makahinapos ka nga dili kini uyon sa hunahuna ni Jehova ug sa mensahe sa pakigdait ug gugma nga atong ginasangyaw. (Isa. 61:1; Gal. 5:19-21) Sa laing bahin, kon ang usa ka kalingawan dalawaton kang Jehova, nan kana mapuslanon ug makapahayahay kanimo.—Gal. 5:22, 23; basaha ang Filipos 4:8.
Kanus-a Ko Maglingawlingaw?
9. Unsay ipadayag sa atong tubag sa pangutanang, ‘Kanus-a ko maglingawlingaw?’
9 Ang ikaduhang pangutana mao: ‘Kanus-a ko maglingawlingaw? Unsa ka daghang oras ang akong igahin niini?’ Ang atong tubag sa pangutanang unsa? magpadayag sa atong mga hilig—kon unsay atong gusto ug dili gusto. Apan ang atong tubag sa pangutanang kanus-a? magpadayag sa atong mga prioridad—kon unsay hinungdanon ug dili hinungdanon kanato. Nan, sa unsang paagi nato mahibaloan kon unsa ka hinungdanon sa atong kinabuhi ang kalingawan?
10, 11. Sa unsang paagi ang mga pulong ni Jesus sa Mateo 6:33 makatabang nato sa pagtino kon unsa ka daghang oras ang igahin sa kalingawan?
10 Si Jesu-Kristo miingon sa iyang mga sumusunod: “Higugmaon mo si Jehova nga imong Diyos sa tibuok mong kasingkasing ug sa tibuok mong kalag ug sa tibuok mong kaisipan ug sa tibuok mong kusog.” (Mar. 12:30) Busa ang atong gugma kang Jehova kinahanglang maoy una sa atong kinabuhi. Atong ikapasundayag kini pinaagi sa pagsunod sa tambag ni Jesus: “Nan, magpadayon sa pagpangita pag-una sa gingharian ug sa iyang pagkamatarong, ug kining tanang ubang mga butang igadugang ra kaninyo.” (Mat. 6:33) Sa unsang paagi kana makatabang sa pagtino kon unsa ka hinungdanon kanato ang kalingawan ug kon unsa ka daghang oras ang atong igahin niana?
11 Matikdi kini: Si Jesus nagtambag kanato nga “magpadayon sa pagpangita pag-una sa gingharian.” Wala siya mag-ingon nga ‘magpadayon sa pagpangita lamang sa gingharian.’ Si Jesus nahibalo nga kita daghag angayng atimanon sa kinabuhi gawas sa Gingharian. Kita nagkinahanglag puy-anan, pagkaon, besti, edukasyon, trabaho, kalingawan, ug uban pa. Apan dili kini ang angay natong unahon, kondili ang Gingharian. (1 Cor. 7:29-31) Kon atong nasabtan kon unsay angayng unahon, dili nato tugotan ang kalingawan ug ang ubang kalihokan nga makababag sa atong pangunang buluhaton—ang pag-atiman sa intereses sa Gingharian. Kon ato kanang himoon, ang kalingawan mahimong mapuslanon.
12. Sa unsang paagi ang prinsipyo sa Lucas 14:28 mapadapat sa kalingawan?
12 Busa kon bahin sa paglingawlingaw, maayong tagdon una ang panahon nga malangkit niini. (Luc. 14:28) Kinahanglang tinoon nato kon unsa ka daghang oras ang magugol sa usa ka kalingawan. Dayon modesisyon kita kon pila ka oras ang atong igahin niini. Kon ang usa ka kalingawan makaapektar sa panahon alang sa personal nga pagtuon sa Bibliya, pamilyahanong pagsimba, pagtambong sa tigom, o pagsangyaw, nan kini dili mapuslanon. (Mar. 8:36) Apan kon ang usa ka matang sa kalingawan makarepresko kanato sa pagpadayon sa pag-alagad sa Diyos, mahimong modesisyon kita nga mapuslanon ang panahon nga igahin niini.
Kinsa ang Akong mga Kauban?
13. Nganong mag-amping kita kon kinsay ikauban sa paglingawlingaw?
13 Ang ikatulong pangutana mao: ‘Kinsa ang gusto nakong makauban sa paglingawlingaw?’ Hinungdanong tagdon kini kay ang imong mga kauban makaimpluwensiya gayod sa kalingawan nga imong pilion. Maingon nga mas makapalipay ang pagpangaon kauban sa maayong mga higala, ingon usab niana ang paglingawlingaw. Busa daghan kanato, ilabina mga batan-on, ang gustong maglingawlingaw nga may mga kauban. Apan aron magmapuslanon gayod ang kalingawan, maalamon nga tinoon daan kon kinsay maayong ikauban ug kinsay likayan.—2 Cron. 19:2; basaha ang Proverbio 13:20; Sant. 4:4.
14, 15. (a) Unsang panig-ingnan ang gipakita ni Jesus sa pagpilig maayong mga kauban? (b) Unsang mga pangutana ang atong isukna sa kaugalingon bahin sa atong mga kauban?
14 Ang panig-ingnan ni Jesus makatabang gayod sa pagpilig mga kauban. Sukad pa sa sinugdan, si Jesus nahigugma na sa mga tawo. (Prov. 8:31) Samtang dinhi sa yuta, siya nagpakitag mahigugmaong pagtagad sa tanang matang sa tawo. (Mat. 15:29-37) Apan nahibalo si Jesus nga may kalainan ang pagkamahigalaon ug pagkahimong suod nga higala. Bisag mahigalaon sa tanan, siya suod lamang niadtong nakakab-ot sa tinong mga sukdanan. Sa dihang nakigsulti sa iyang 11 ka matinumanong apostoles, si Jesus miingon: “Kamo akong mga higala kon inyong buhaton ang ginasugo ko kaninyo.” (Juan 15:14; tan-awa usab ang Juan 13:27, 30.) Ang gipili lang ni Jesus nga iyang mga higala mao kadtong nagsunod kaniya ug nag-alagad kang Jehova.
15 Busa sa dihang mopilig higala, maalamong hinumdoman ang gisulti ni Jesus. Pangutan-a ang kaugalingon: ‘Makita ba sa iyang sinultihan ug binuhatan nga siya nagsunod sa mga sugo ni Jehova ug ni Jesus? Ang iya bang mga sukdanan ug moralidad gibase sa Bibliya? Ang pagpakig-uban ba kaniya magdasig kanako sa pag-una sa Gingharian ug sa pag-alagad kang Jehova nga maunongon?’ Kon oo ang imong mga tubag niana, nakakaplag kag maayong higala nga ikauban sa paglingawlingaw.—Basaha ang Salmo 119:63; 2 Cor. 6:14; 2 Tim. 2:22.
Makapasar ba ang Atong Kalingawan?
16. Unsay angay natong tinoon bahin sa atong kalingawan?
16 Atong gihisgotan sa mubo ang tulo ka bahin sa kalingawan—kalidad, igahin nga oras, ug mga kauban. Aron magmapuslanon ang atong kalingawan, kining tulo ka bahin angayng mahiuyon sa sukdanan sa Bibliya. Busa sa dili pa maglingawlingaw, susihon gayod nato kini. Kon bahin sa kalidad, buot natong sayron: ‘Unsay nalangkit niini? Maayo ba kini o daotan?’ (Prov. 4:20-27) Bahin sa igahin nga oras, buot natong sayron: ‘Unsa ka daghang oras ang akong igahin niini? Makataronganon ba kini o dili?’ (1 Tim. 4:8) Ug bahin sa mga kauban, kinahanglang tinoon nato: ‘Kinsay akong iuban sa paglingawlingaw? Sila ba maayo o daotan?’—Eccl. 9:18; 1 Cor. 15:33.
17, 18. (a) Unsaon nato pagtino kon ang atong kalingawan nakakab-ot ba sa mga sukdanan sa Bibliya? (b) Unsay imong determinasyon kon bahin sa pagpilig kalingawan?
17 Kon ang usa ka kalingawan wala makakab-ot sa mga sukdanan sa Bibliya bisan sa usa lang niining tulo ka bahin, kini dili makapasar. Sa laing bahin, kon ang atong kalingawan nakakab-ot sa mga sukdanan sa Bibliya niining tulo ka bahin, kini magpasidungog kang Jehova ug makaayo kanato.—Sal. 119:33-35.
18 Busa kon bahin sa kalingawan, maningkamot kita nga himoon ang hustong butang sa hustong panahon ug uban sa maayong mga higala. Hinaot sundon nato ang tambag sa Bibliya: “Kon kamo magakaon o magainom o magabuhat sa bisan unsa, himoa ang tanang butang alang sa kahimayaan sa Diyos.”—1 Cor. 10:31.
Makapatin-aw Ka Ba?
Bahin sa kalingawan, sa unsang paagi imong mapadapat ang prinsipyo sa . . .
• Filipos 4:8?
• Mateo 6:33?
[Dayagram sa panid 9]
(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)
✔Unsa
[Dayagram sa panid 10]
(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)
✔Kanus-a
[Dayagram sa panid 12]
(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)
✔Kinsa
[Hulagway sa panid 10]
Sa unsang paagi nato masundog si Jesus sa pagpilig mga higala ug kalingawan?