CALA

Usa ka siyudad nga gitukod ni Nimrod didto sa Asirya ug sa sinugdan maoy bahin sa “bantogang siyudad” nga gilangkoban sa Nineve, Cala, Resen, ug Rehobot-Ir, nga ang ulahing tulo ka dapit lagmit maoy mga kasikbit sa Nineve. (Gen 10:9-12) Ang Cala mabasa nga Kalhu diha sa mga tekstong cuneiform sa Asirya, ug sa panahon sa yugto sa Asiryanhong Imperyo, kini nahimong usa sa tulo ka pangunang siyudad sa gingharian, lakip sa Nineve ug Asur. Ang Cala nahimutang sa AS nga anggulo sa gitagboan sa Suba sa Dakong Zab ug sa Tigris, mga 35 km (22 mi) sa HHS sa Nineve. Ang modernong ngalan sa maong dapit maoy Nimrud, sa ingon nagpreserbar sa ngalan sa karaang magtutukod sa siyudad.

Sa ikasiyam nga siglo W.K.P., si Ashurnasirpal II nangangkon nga iyang napasig-uli ang siyudad gikan sa nadaot nga kahimtang ug naghimo niini nga iyang kaulohan, nga nagtukod ug dagkong mga paril nga gitukoran ug daghang torre, usa ka harianong palasyo, ug mga templo; lakip niini ang usa ka ziggurat nga torre nga mga 38 m (125 p) ang gitas-on. Ang panukiduki nagpakita nga ang siyudad nagkobre ug luna nga 358 ekt (885 akre) ug dili lamang adunay mga palasyo, mga templo, ug mga balay apan usab mga hardin ug mga prutasan, nga gipatubigan pinaagi sa usa ka kanal nga gikalot gikan sa Suba sa Zab. Ang bangkete nga giandam ni Ashurnasirpal pagkahuman sa iyang bag-ong kaulohan gikaingon nga naglakip sa tanang molupyo sa siyudad dugang pa sa miduaw nga mga dignitaryo, nga mikabat sa 69,574 ka tawo.

Sa dihang gikubkob ang Cala, nakuha sa mga ginun-ob niini ang pipila sa kinamaayohang modelo sa Asiryanhong arte, nga naglakip sa dagkong pak-an, tawo-ug-ulo nga mga leyon ug pak-an nga mga torong baka, daghang dagkong pinaugdong mga kinulit nga naglaray diha sa mga bungbong sa palasyo, ug usab daghang nakaplagan nga matahom nga pagkakulit nga mga butang nga ginama sa garing. Nakubkoban ang usa ka maayo kaayong pagkapreserbar nga estatwa ni Ashurnasirpal, ingon man ang bato nga gitawag ug Itom nga Obelisko ni Salmaneser III, nga naghisgot kang Haring Jehu sa Israel nga nagbayad ug tributo ngadto sa Asirya.​—Tan-awa ang SALMANESER Num. 1.

Sa kataposan, ang Cala nakaagom ug kalaglagan lakip sa ubang harianong mga siyudad sa gingharian sa dihang napukan ang Asiryanhong Imperyo.