PANGUNANG TOPIKO
Ang Wala Mabutyag nga Asoy Bahin sa Paglalang
BILYON-BILYON ang nakabasa o nakadungog sa giingon sa Bibliya bahin sa sinugdanan sa uniberso. Kining 3,500 ka tuig nang asoy gisugdan niining mga pulonga: “Sa sinugdan gilalang sa Diyos ang mga langit ug ang yuta.”
Apan daghang tawo wala mahibalo nga daghang lider sa Kakristiyanohan, lakip sa gitawag nga mga creationist ug fundamentalist, nakahimog daghan kaayong asoy bahin sa paglalang nga layo kaayo sa giingon sa Bibliya. Kini nga mga interpretasyon sukwahi sa nadiskobrehan sa siyensiya. Bisag kini nga mga asoy dili makita diha sa Bibliya, kini nakapukaw sa ubang tawo sa paghunahuna nga ang asoy sa Bibliya tinumotumo.
Ang kadaghanan wala mahibalo kon unsa gayoy giingon sa Bibliya bahin sa paglalang. Makauulaw kini kay ang Bibliya naghatag ug makataronganon ug katuohang eksplinasyon sa sinugdanan sa uniberso. Dugang pa, ang maong eksplinasyon nahiuyon sa nadiskobrehan sa siyensiya. Basig makurat ka dihang mahibalo bahin sa wala mabutyag nga asoy sa Bibliya bahin sa paglalang!
ANG WALA LALANGA NGA MAGLALALANG
Ang asoy sa Bibliya bahin sa paglalang gibase sa kamatuoran nga dunay usa ka Kinalabwang Persona, ang Labing Gamhanan nga Diyos, kinsa naglalang sa tanang butang. Kinsa siya, ug unsay iyang kinaiyahan? Ang Bibliya nagpakita nga siya lahi kaayo sa mga diyos sa iladong mga kultura ug sa dagkong relihiyon. Siya ang Maglalalang sa tanang butang, apan daghang tawo kulag kahibalo bahin kaniya.
Ang Diyos maoy usa ka persona, usa ka indibiduwal. Siya dili usa ka lubog nga puwersa nga walay personalidad, nga naglutawlutaw lang sa uniberso. Siya dunay hunahuna, pagbati, ug katuyoan.
Ang Diyos makagagahom sa ngatanan ug ang iyang kaalam walay kinutoban. Busa ang disenyo sa tanang kalalangan, ilabina sa mga buhing butang, komplikado kaayo.
Ang Diyos maoy naglalang sa tanang pisikal nga materya. Busa, imposible nga gama siya sa mga elemento nga siya ra usab ang naghimo. Hinunoa, ang iyang kinaiyahan maoy espirituwal, dili pisikal.
Ang paglungtad sa Diyos dili masukod sa panahon. Siya kanunayng naglungtad ug padayong maglungtad. Busa walay naglalang kaniya.
Ang Diyos dunay personal nga ngalan, nga gigamit libolibo ka beses diha sa Bibliya. Ang iyang ngalan maoy Jehova.
Si Jehova nga Diyos mahigugmaon ug mahingawaon.
UNSA KA DUGAY GILALANG SA DIYOS ANG UNIBERSO?
Ang Bibliya nag-ingon nga ang Diyos naglalang sa ‘langit ug yuta.’ Apan kining mga pulonga wala magdetalye bahin sa gitas-on sa panahon sa paglalang sa uniberso o sa iyang mga paagi sa pag-umol niini. Komosta ang pagtuo sa mga creationist nga gilalang sa Diyos ang uniberso sulod sa literal nga unom ka tag-24-oras nga mga adlaw? Kini nga ideya, nga wala uyoni sa mga siyentista, gibase sa sayop kaayong pagsabot bahin sa asoy sa Bibliya. Palandonga kon unsa gayoy giingon sa Bibliya.
Ang Bibliya wala magpaluyo sa pangangkon sa mga fundamentalist ug creationist nga ang mga adlaw sa paglalang maoy literal nga tag-24 oras
Ang Bibliya wala magpaluyo sa pangangkon sa mga fundamentalist ug creationist nga ang mga adlaw sa paglalang maoy literal nga tag-24 oras.
Ang Bibliya sagad naggamit sa pulong “adlaw” sa pagtumong sa lainlaing yugto sa panahon. Diha sa ubang teksto, dili espesipiko ang paghisgot kon unsa ka taas kining yugtoa. Usa ka pananglitan niini mao ang asoy bahin sa paglalang nga mabasa diha sa Bibliya sa basahong Genesis.
Diha sa asoy sa Bibliya, ang matag usa sa unom ka adlaw sa paglalang lagmit moabot ug libolibo ka tuig.
Sa nagsugod ang unang adlaw sa paglalang, nalalang na sa Diyos ang uniberso lakip ang planetang Yuta diin wala pay kinabuhing naglungtad.
Lagmit ang unom ka adlaw sa paglalang maoy taas nga mga yugto diin sulod nianang panahona giandam ni Jehova nga Diyos ang Yuta aron kapuy-an sa tawo.
Ang asoy sa Bibliya bahin sa paglalang nahiuyon sa panukiduki sa siyensiya bahin sa edad sa uniberso.
GIGAMIT BA SA DIYOS ANG EBOLUSYON?
Daghan niadtong dili motuo ug Bibliya midawat sa teoriya nga ang buhing butang mitungha gikan sa walay kinabuhing mga kemikal pinaagig wala mahibaloi ug sulagma nga mga proseso. Diha kunoy panahon nga mitungha ang usa ka organismo nga samag bakterya nga managhan rag iya, ug naugmad gikan niini ang tanang espisye nga naglungtad karon. Kon tinuod pa kini, ang kahibulongan kaayong pagkamao sa tawo naugmad ra diay gikan sa bakterya.
Ang teoriya sa ebolusyon gidawat usab sa daghang tawo kinsa nangangkong nagtuo sa Bibliya ingong pulong sa Diyos. Sila nagtuo nga ang Diyos nagpagitib sa unang matang sa kinabuhi sa yuta, apan siya naniid lang ug tingali nagdumala sa proseso sa ebolusyon. Apan sukwahi kana sa giingon sa Bibliya.
Ang asoy sa Bibliya bahin sa paglalang wala magkasumpaki sa nadiskobrehan sa siyensiya nga dunay lainlaing variety sa usa ka matang
Ang Bibliya nag-ingon nga gilalang ni Jehova nga Diyos ang tanang paninugdang matang sa tanom ug mananap, ingon man ang hingpit nga lalaki ug babaye nga may katakos sa pag-ila sa ilang pagkatawo ug sa pagpasundayag ug gugma, kaalam, ug hustisya.
Ang mga matang sa mananap ug tanom nga gilalang sa Diyos dayag nga nakaagig mga kausaban ug nakapatunghag lainlaing variety sulod sa usa ka matang. Sagad, ang motungha nga bag-ong mga variety lahi sa usag usa.
Ang asoy sa Bibliya bahin sa paglalang wala magkasumpaki sa nadiskobrehan sa siyensiya nga dunay lainlaing variety sa usa ka matang.
MAKITA DIHA SA KALALANGAN NGA DUNAY MAGLALALANG
Sa tunga-tunga sa katuigan sa 1800, ang biologist nga taga-Britain nga si Alfred Russel Wallace miuyon kang Charles Darwin bahin sa teoriya sa ebolusyon pinaagig natural selection. Apan bisan kining iladong ebolusyonista gikataho nga nag-ingon: “Para sa tawong dunay mata nga makakita ug hunahuna nga makapamalandong, diha sa gigming nga mga selula, dugo, tibuok Yuta, ug sa tibuok uniberso nga punog bituon . . . , adunay intelihente ug may salabotan nga nagdumala; sa ato pa, adunay Hunahuna.”
Mga duha ka libo ka tuig una pa matawo si Wallace, ang Bibliya daan nang nag-ingon: ‘Ang dili-makita nga mga hiyas [sa Diyos], nga mao ang iyang walay kataposang gahom ug pagka-Diyos, tin-awng makita sukad sa paglalang sa kalibotan padayon, tungod kay kini maila pinaagi sa mga butang nga gihimo.’ (Roma 1:20) Tingali makapamalandong ka bahin sa katingalahang mga kinaiyahan sa kalalangan—gikan sa dahon sa balili ngadto sa hilabihan ka daghang bituon sa kalangitan. Pinaagi sa pagpaniid sa kalalangan, imong makita nga duna gayoy Maglalalang.
Apan tingali mangutana ka, ‘Kon dunay mahigugmaong Diyos nga naglalang sa tanang butang, nganong iyang gitugotan ang pag-antos? Iya bang gitalikdan ang tawo? Unsay anaa sa umaabot?’ Ang Bibliya daghag wala mabutyag nga mga asoy—mga kamatuoran nga natabonan sa tawhanon ug relihiyosong mga ideya ug busa natago sa kadaghanang tawo. Ang mga Saksi ni Jehova nga maoy naggama niining magasina malipay sa pagtabang kanimo sa pagtuon sa kamatuoran sa Bibliya nga walay sambog nga bakak ug sa pagkuhag dugang kahibalo bahin sa Maglalalang ug sa umaabot sa tawo.