May Nakakita ba sa Diyos?
ANG iladong patriarkang si Abraham, nga nabuhi kapin sa 1,900 ka tuig sa wala pa matawo si Jesu-Kristo, mainitong giisip sa atong Maglalalang nga sa ingon iyang gitawag siya nga “higala sa Diyos.” (Santiago 2:23, Byington) Kon dunay hatagan ug pribilehiyo sa pagkakita sa Diyos, seguradong si Abraham gayod kanang tawhana. Buweno, diha sa usa ka okasyon, tulo ka bisita miduaw kaniya nga mgay balita sa Diyos. Gitawag ni Abraham ang usa kanila ingong si Jehova. Nagkahulogan ba kini nga si Abraham sa aktuwal nakakita sa Diyos?
Kining maong asoy makita diha sa Genesis 18:1-3. Didto atong mabasa: “Si Jehova mitungha kang Abraham sa kakahoyan sa Mamre, sa naglingkod siya sa pultahan sa iyang balongbalong sa init sa adlaw. Sa dihang iyang gihayat ang iyang mga mata, ug mitan-aw siya, didto may tulo ka lalaki nga nagtindog sa halayong atubangan niya. Ug sa iyang pagkakita kanila midalagan siya gikan sa pultahan sa iyang balongbalong ug miyukbo siya sa iyang kaugalingon sa yuta. Ug miingon siya: ‘Jehova, kon karon, hingkaplagan ko ang kahimuot gikan a imong mga mata, palihog dili mo pagasayloan ang imong ulipon.’”
Sa ulahi, sa dihang si Abraham ug ang iyang tulo ka bisita nagtan-aw sa Sodoma gikan sa hataas nga dapit, duha migikan sa pagduaw sa siyudad. Unya ang Ge 18 bersikulo 22 nagaingon: “Apan bahin kang Jehova, siya nagtindog pa atubangan kang Abraham.” Mopatim-aw gikan niini nga presente ang Diyos uban kang Abraham diha sa nagpamateryalisar nga unodnong lawas. Mao kini ang ipangatarongan sa mga tawo nga nagtuo nga ang Diyos ug si Jesu-Kristo usa ra ug samang persona.
Mahitungod sa Genesis 18:3, ang eskolar sa Bibliya si Melancthon W. Jacobus misulat: “Dinhi nagpakita sa unang higayon ang Diyos nga girekord ingong tawo taliwala sa mga tawo, sa pagpakita sa pagkatinuod sa iyang pagkapersona, ug sa Iyang relasyon uban sa mga tawo, ug pinaagi niining tipikong buhat sa pagpasalig sa patriarka sa Balaang kaambitan ug pag-ubanay.” Ang mga tawong dunay ingon niini nga hunahuna mohukom nga si Abraham sa aktuwal nakakita kang Jehova sa iyang pisikal nga mga mata ug ang mga tawo nga nakakakita kang Jesu-Kristo nakakita usab sa Diyos. Apan kini bang konklusyon sibo sa Bibliya?
Unsay Gisulti ni Jesus
Inay ipahayag nga siya Diyos diha sa unod, si Jesu-Kristo miingon: “Anak ako sa Diyos.” (Juan 10:36) Sa dihang gilansang si Jesus sa kahoy sa pagsakit, siya miampo sa dakong Maglalalang sa langit, gitawag siya nga “Diyos ko, Diyos ko.” (Mateo 27:46) Human sa iyang pagkabanhaw, gisultihan ni Jesus si Maria Magdalena: “Mosaka ako sa akong Amahan ug sa inyong Amahan ug sa akong Diyos ug sa inyong Diyos.” (Juan 20:1, 17) Sanglit si Jesu-Kristo dili man ang Diyos nga nagpakatawo, walay usa nga nakakita kang Jesus ang nakaingon nga siya nakakita sa Diyos.
Si Juan, ang apostol nga labing pinalangga ni Jesus, milig-on sa kamatuoran nga ang ma apostoles wala makakita sa Diyos sa dihang nagtan-aw sila kang Jesus. Ilalom sa pagasig si Juan miingon: “Wala pa gayoy tawo nga nakakita sa Diyos.” (Juan 1:18) Nan, kinsa ang nakita ni Abraham? Ang eksperyensiya ni Moises makatabang kanato sa pagkaplag sa tubag.
Kon sa Unsang Paagi Nakakita si Moises sa Diyos
Kas-a mipahayag si Moises sa tinguha sa pagtan-aw sa Diyos. Diha sa Exodo 33:18-20, atong mabasa: “‘Pakit-a ako [Moises], palihog, sa imong himaya.’ Apan siya [Diyos] miingon: ‘Paagion ko ang tanan ko nga kaayohan sa atubangan mo, ug igamantala ko ang ngalan ni Jehova sa atubangon mo; ug ako magmaloloy-on sa akong pagakaloy-an, ug magpakita ako ug puangod niadtong pagapuanguron ko.’ Ug siya midugang: ‘Ikaw dili arang makakita sa akong nawong, kay walay tawo ang nakakita kanako ug mabuhi pa siya.’”
Ang gitugotan sa Diyos nga makit-an ni Moises mao ang iyang miaging himaya. Ang mga bersikulo Ex 33 21-23 nag-ingon: “Ug si Jehova mipadayon sa pag-ingon: ‘Aniay dapit haduol kanako, ug ikaw magatindog sa ibabaw sa bato. Ug mahitabo nga samtang ang akong himauya moagi ibutang ko ikaw sa usa ka liki sa bato, pagatabonan ko ikaw sa akong kamot ingong salipod hangtod nga moagi ako. Ug pagakuhaon ko ang akong kamot ug ikaw makakita sa akong likod. Apan ang akong nawong dili makit-an.’”
Sibo sa gisulti ni Jehova kang Moises ug sa gisulti ni apostol Juan, si Moises walayh nakitang prorma sa Diyos nga nagmateryalisar. Ang nakita lamang ni Moises mao ang dan-ag sa balaan presensiya nga miagi. Bian pa nagkinahanglan gihapon siya sa panalipod sa Diyos. Busa, dili ang Diyos mismo ang nakita ni Moises.
Sa dihang nakigsulti si Moises sa Diyos nga “nawong sa nawong,” sumala sa gipamulong diha sa Exodo 33:11, siya wala makita mismo kang Jehova. Kining ekspresyona nagpaila sa paagi nga nakigkomunikar si Moises sa Diyos, dili sa iyang nakita. Ang pagpakigsulti sa Diyos nga “nawong sa nawong” nagpaila ug pagbayloay sa panagsulti. Sa susama, ang indibiduwal makahimo sa pakig-estorya sa telepono bisan dili makita ang laing tawo.
Sa dihang nakigsulti si Moises sa Diyos ug nakadawat sa mga instruksiyon gikan kaniya, ang komunikasyon gipasa dili pinaagig mga panan-awon, sama sa nahitabo sa ubang mga propeta. Mao kini ang gipakita diha sa Numeros 12:6-8, diin atong mabasa: “Siya mipadayon sa pag-ingon: ‘Patalinghogi ang akong mga pulong, palihog. Kon adunay usa ka manalagna sa inyong taliwala alang kang Jehova, magpakita ako kaniya pinaagi sa usa ka panan-awon. Ako magasulti kaniya pinaagi sa usa ka damgo. Apan dili sa kong alagad nga si Moises! Siya matinumanon sa tibuok ko nga balay. Uban kaniya makigsulti ako baba sa baba, busa nagapakita kaniya, ug dili pinaagi sa mga tanghaga; ug makita niya ang dagway ni Jehova.’” Sa unsa nga diwa nakakita si Moises sa “dagway ni Jehova”?
Si Moises nakakita sa “dagway ni Jehova” dihang siya, si Aaron, ug ubang mga lalaki didto sa Bukid sa Sinai. Diha sa Exodo 24:10, kini ang nasulat: “Nakakita sila sa Diyos sa Israel. Ug diha sa ubos sa iyang mga tiil ang daw ingon sa usa ka salog nga sapiro, ug daw sama sa langit gayod sa iyang katin-aw.” Apan sa unsang paagi si Moises ug ang ubang mga lalaki “nakakita sa Diyos sa Israel,” sanglit gisultihan man sila sa Diyos, “Walay tawo ang nakakita kanako ug mabuhi pa siya”? Ang Ex 24 bersikulo 11 nagpatin-aw, kay kini nag-ingon: “Wala niya patuy-ora ang iyang kamot sa ibabaw sa mga inila sa anak sa Israel, apan sila nakakita ug panan-awon sa tinuod nga Diyos ug sila nangaon ug nanginom.” Busa ang dagway sa Diyos nga nakita ni Moises ug sa uban maoy usa ka panan-awon.
Mga Hawas nga mga Manulonda
Dili na kinahanglang manaog pa ang dakong Maglalalang sa uniberso gikan sa iyang hataas nga dapit sa langit aron sa paghatod ug mga mensahe sa pila ka mga tawo. Gawas sa tulo ka narekord nga mga higayon sa dihang ang kaugalingong tingog sa Diyos ang nadunggan samtang dinhi pa sa yuta ang iyang Anak, kanunay nga migamit si Jehova sa iyang mga manulonda sa paghatod sa Iyang mga mensahe. (Mateo 3:17; 17:5; Juan 12:28) Bisan ang Kasugoan nga gihatag sa Diyos sa nasod sa Israel diha sa Bukid sa Sinai gipasa sa mga manulonda, bisan pa nga girepresentar si Moises nga nakigsulti direkta sa Diyos mismo. Mahitungod niini, si apostol Pablo misulat: “Nan, ngano pa man, ang Kasugoan? Kay gidugang gumikan sa mga kalapasan, hangtod moabot ang kaliwat kang kinsa gihimo ang saad; ug kini gihatod pinaagi sa mga manulonda diha sa mga kamot sa usa ka tigpataliwala.”—Galacia 3:19.
Nga si Moises sa aktuwal nakapakigsulti sa usa ka manulonda nga sa personal naghawas sa Diyos gipahayag usab diha sa Buhat 7:38, nga nag-ingon: “Mao kini siya ang didto sa katilingban sa kamingawan uban sa manulonda nga misulti kaniya diha sa Bukid sa Sinai ug uban sa atong mga ginikanan.” Kadtong maong manulonda mao ang personal nga tigpamaba ni Jehova nga Diyos, ang Maglalalang, ug busa nakigsulti siya kang Moises nga daw ang Diyos mismo ang nagsulti.
Ang manulonda nga naghatod sa mensahe kang Moises diha sa nagsiga nga sapinit usa usab ka tigpamaba. Gipaila siya nga manulonda ni Jehova diha sa Exodo 3:2, diin kita gisultihan: “Mipakita kaniya ang manulonda ni Jehova sa usa ka siga sa kalayo sa taliwala sa usa ka sapinit.” Ang Ex 3 bersikulo 4 nag-ingon: “Ug sa nakita ni Jehova nga miadto siya sa pagtan-aw, ang Diyos mitawag kaniya sa taliwala sa sapinit.” Diha sa Ex 3 bersikulo 6, ang manulonda sa Diyos miingon: “Ako mao ang Diyos sa imong amahan, ang Diyos ni Abraham, ang Diyos ni Isaac ug ang Diyos ni Jacob.” Busa sa nagsulti sa kaugalingong hawas sa Diyos, nagsulti si Moises nga daw siya nakigsulti kang Jehova mismo.—Exodo 4:10.
Diha sa ika-6 nga kapitulo sa mga Maghuhukom, makakita kitag laing pananglitan sa usa ka tawo nga nakigsulti sa Diyos pinaagi sa usa ka hawas nga manulonda. Gipaila sa Jg 6 bersikulo 11 nga “manulonda ni Jehova” ang nagdala sa mensahe: Didto atong mabasa: “Ang manulonda ni Jehova miabot ug milingkod sa dakong kahoy nga didto sa Oprah, nga iya ni Joas ug Abezertanhon, ug samtang ang iyang anak nga lalaki nga si Gideon naggiuk sa trigo sa pulog-anan sa bino aron sa pagtago niana gikan sa Midianhon.” Kining maong mensahero, nga “manulonda ni Jehova,” dinhi naghawas ingon nga daw si Jehva nga Diyos mismo. Diha sa mga Mag 6 mga bersikulo 14 ug 15, atong mabasa: “Si Jehova mitan-aw kaniya[Gideon] ug miingon: ‘Lakaw pinaagi niining imong kusog, ug luwasa ang Israel gikan sa kamot sa Midian. Wala ba ako magsugo kanimo?’ Ug siya miingon kaniya: ‘Pasayloa ako, Jehova. Pinaagi sa unsa nga maluwas ko ang Israel?’” Busa ang nagmateryalisar nga manulonda nga nakita ni Gideon ug nga iyang gikasulti gihawasan diha sa asoy sa Bibliya ingon nga siya mismo ang Diyos. Diha sa Jg 6 bersikulo 22, si Gideon miingon: “Nakakita ako sa manulonda ni Jehova nga nawong sa nawong!” Gisulti sa manulonda ang mismong pulong nga gisugo kaniya sa Diyos nga isulti. Busa, nakigsulti si Gideon sa Diyos pinaagi niining tigpamabang manulonda.
Palandonga, usab, ang kaso ni Manoa ug sa iyang asawa, ang mga ginikanan ni Samson. Kining maong asoy naghisgot usab ug mensahero nga manulonda ingong “manulonda ni Jehova” ug “ang manulonda sa matuod nga Diyos.” (Maghuhukom 13:2-18) Diha sa Jg 13 bersikulo 22, miingon si Manoa sa iyang asawa: “Mamatay gayod kita tungod kay nakakita kita sa Diyos.” Bisag wala gayod siya sa aktuwal nakakita kang Jehova nga Diyos, mao kanay gibati ni Manoa tungod kay nakakita siya sa nagmateryalisar nga tigpamaba sa Diyos.
“Wala pa Gayoy Tawo nga Nakakita sa Diyos”
Karon posible nang masabtan nganong nakigsulti si Abraham sa nagmateryalisar nga manulonda nga tigpamaba sa Diyos sama nga daw siya nakigsulti kang Jehova mismo. Sanglit gisulti man sa manulonda ang mismong butang nga maoy gustong isulti sa Diyos kang Abraham ug didto personal nga naghawas Kaniya, ang rekord sa Bibliya nakaingon “si Jehova nagpakita kaniya.”—Genesis 18:1.
Hinumdomi nga ang manulonda nga tigpamaba sa Diyos makahatod sa iyang mga mensahe sama nga makahatod ang telepono o radyo sa atong mga pulong ngadto sa laing tawo. Busa, masabtan kon nganong si Abraham, Moises, Manoa, ug ang uban nakahimo sa pagpakigsulti sa nagmateryalisar nga manulonda sama ra nga sila nakigsulti sa Diyos. Samtang kining maong mga tawo nakakita sa mga manulonda ug sa himaya ni Jehova nga gipabanaag nila, sila dili gayod makahimo sa pagkakita sa Diyos. Busa, wala kini magkasumpaki sa pulong ni apostol Juan: “Wala pa gayoy tawo nga nakakita sa Diyos.” (Juan 1:18) Ang nakita niining mga tawhana mao ang mga hawas nga mga manulonda ug dili ang Diyos mismo.