SIYUDAD NGA DALANGPANAN
Tin-aw kaayo ang balaod ni Jehova bahin sa pagkabalaan sa dugo. Ang pag-ula ug dugo sa tawo nakapahugaw sa yuta diin nagpuyo ang mga anak sa Israel, nga sa taliwala niana si Jehova nagpuyo, ug kini nga sala mabayran lamang pinaagi sa dugo sa usa nga nag-ula niini. (Gen 9:5, 6; Num 35:33, 34) Busa, sa kaso sa usa ka mamumuno, ang dugo sa iyang biktima panimaslan ug ang balaod nga ‘kinabuhi alang sa kinabuhi’ mapatuman sa dihang ang mamumuno patyon sa “walay pakyas” sa tigpanimalos sa dugo. (Ex 21:23; Num 35:21) Apan komosta ang dili-tinuyong nakabuno, pananglitan, ang usa nga nakapatay sa iyang igsoon sa dihang ang ulo sa atsa aksidenteng nahuso samtang siya nagputol sa kahoy? (Deu 19:4, 5) Alang sa maong alaot nga tawo si Jehova mahigugmaong nagtaganag unom ka siyudad nga dalangpanan diin ang aksidenteng nakaula ug dugo makakaplag ug panalipod ug kadangpan gikan sa tigpanimalos sa dugo.—Num 35:6-32; Jos 20:2-9.
Mga Lokasyon. Una pa sa iyang kamatayon, si Moises nagtudlog tulo niini nga mga siyudad sa S sa Jordan. Ang una, ang Bezer, sa H diha sa patag sa bukid sa teritoryo nga iya sa tribo ni Ruben, nahimutang sa S sa amihanang tumoy sa Patayng Dagat; ang ikaduha, ang Ramot sa Gilead, iya sa tribo ni Gad ug halos anaa sa tungatunga sa sidlakang bahin sa yuta nga giokupar sa Israel; ang ikatulo, ang Golan sa Basan, nahimutang sa A diha sa teritoryo sa Manases. (Deu 4:43; Jos 21:27, 36, 38) Human motabok ang mga Israelinhon ngadto sa K nga kiliran sa Jordan, si Josue nagtudlo ug dugang tulo ka siyudad nga dalangpanan: ang Hebron, sa H diha sa teritoryo sa Juda; ang Sekem, sa sentral nga bukirong rehiyon sa Epraim; ug dapit sa A, ang Kedes, sa teritoryo sa Neptali, nga sa ulahi nailhan nga rehiyon sa Galilea. (Jos 21:13, 21, 32) Kining tanang siyudad maoy Levihanong mga siyudad ug ang usa niini, ang Hebron, maoy usa ka siyudad sa mga saserdote. Dugang pa, tungod kay gipinig ingong mga siyudad nga dalangpanan, kini gitamod ingong sagrado.—Jos 20:7.
Legal nga Paagi. Human makaabot sa siyudad nga dalangpanan, kinahanglang isugid sa tawong mikalagiw ang iyang kaso ngadto sa mga ansiyano nga diha sa ganghaan sa siyudad ug siya pagaabiabihon. Aron ang tinuyong mga mamumuno dili mag-abuso niini nga probisyon, ang tawo nga mikalagiw, human makasulod sa siyudad nga dalangpanan, kinahanglang husayon didto sa ganghaan sa siyudad nga may hurisdiksiyon sa dapit diin nahitabo ang pagpatay, aron tinoon ang iyang pagkainosente. Kon makaplagang inosente, siya ibalik ngadto sa siyudad nga dalangpanan. Apan, ang iyang seguridad magarantiyahan lamang kon siya magpabilin sa siyudad sa nahibiling bahin sa iyang kinabuhi o hangtod nga mamatay ang hataas nga saserdote. Walay lukat nga mahimong dawaton aron sa pag-usab niini nga mga kondisyon. (Num 35:22-29, 32; Jos 20:4-6) Bisan ang sagradong halaran ni Jehova dili makapanalipod sa mga tawong mamumuno, sama sa giilustrar sa kaso ni Joab.—Ex 21:14; 1Ha 1:50; 2:28-34; tan-awa ang TIGPANIMALOS SA DUGO.
Nan, pagkalahi gayod sa kahikayan ni Jehova sa pagpanalipod sa dili-tinuyong mga nakabuno gikan sa mga sangtuwaryo nga gitagana sa karaan nga paganong mga nasod ug sa mga simbahan sa Kakristiyanohan latas sa katuigan! Samtang ang mga sangtuwaryo sa Kakristiyanohan nahimong dalangpanan sa mga kriminal uban sa mga inosente, gipanalipdan lamang sa mga siyudad nga dalangpanan sa Israel ang dili-tinuyong nakabuno apan kini ubos sa mga restriksiyon, ug busa napasiugda ang pagtahod sa pagkabalaan sa kinabuhi.