Si Jehova—Ang Kinalabwang Panig-ingnan sa Pagkamaayo
“Dayega ninyo si Jehova sa mga panon, kay si Jehova maayo!”—JEREMIAS 33:11.
1. Nganong kita matukmod sa pagdayeg sa Diyos tungod sa iyang pagkamaayo?
SI Jehova nga Diyos maoy maayo sa absolutong diwa. “Pagkadako gayod sa iyang kaayo!” mipatugbaw ang manalagnang si Zacarias. (Zacarias 9:17) Sa pagkamatuod, ang pagkamaayo maaninag diha sa tanang butang nga gibuhat sa Diyos sa pag-andam sa yuta alang sa atong kalipay. (Genesis 1:31) Dili gayod kita makahimo sa pagsabot sa tanang makutihong mga balaod nga gipalihok sa Diyos sa gilalang niya ang uniberso. (Ecclesiastes 3:11; 8:17) Apan ang diyutay natong kahibalo motukmod kanato sa pagdayeg sa Diyos tungod sa iyang pagkamaayo.
2. Unsaon nimo pagbatbat ang pagkamaayo?
2 Unsa ang pagkamaayo? Kini maoy moral nga pagkamaayo o maayong hiyas. Bisan pa niana, kini dili lang pagkawalay bug-os nga pagkadaotan. Ang pagkamaayo, nga usa ka bahin sa mga bunga sa espiritu, maoy positibong hiyas. (Galacia 5:22, 23) Atong gipasundayag ang pagkamaayo sa dihang atong buhaton ang maayo ug mapuslanong mga buhat ngadto sa uban. Niining sistema sa mga butang, ang butang nga isipong maayo sa pipila ka pundok sa mga tawo basin isipong daotan sa ubang pundok. Hinunoa, aron matagamtam nato ang kalinaw ug kalipay, kinahanglang adunay usa ka sukdanan sa pagkamaayo. Kinsa ang angayng makatukod sa maong sukdanan?
3. Unsay gipaila sa Genesis 2:16, 17 bahin sa sukdanan sa pagkamaayo?
3 Diyos ang nagtukod sa sukdanan sa pagkamaayo. Sa sinugdan sa kasaysayan sa tawo, si Jehova ang nagsugo sa unang tawo: “Gikan sa tanang kahoy sa tanaman makakaon ka hangtod sa pagkatagbaw. Apan kon bahin sa kahoy sa kahibalo sa maayo ug sa daotan dili ka gayod mokaon gikan niini, kay sa adlaw nga mokaon ka gikan niini mamatay ka gayod.” (Genesis 2:16, 17) Oo, ang mga tawo kinahanglang mosalig sa ilang Maglalalang alang sa kahibalo bahin sa maayo ug daotan.
Dili-Takos nga Pasundayag sa Pagkamaayo
4. Unsay gihimo sa Diyos alang sa katawhan sukad makasala si Adan?
4 Ang kalaoman sa katawhan alang sa walay-kataposang kalipay diha sa kahingpitan nadaot sa dihang si Adan nakasala ug midumili sa pag-ila sa katungod sa Diyos sa pagtukod ug mga sukdanan sa pagkamaayo. (Genesis 3:1-6) Hinuon, sa wala pa matawo ang mga kaliwat ni Adan isip mga manununod sa sala ug kamatayon, gitagna sa Diyos ang pag-abot sa usa ka hingpit nga Binhi. Nga aktuwal nakigsulti sa “orihinal nga halas,” si Satanas nga Yawa, si Jehova mipahayag: “Ibutang ko ang panag-away tali kanimo ug sa babaye ug tali sa imong binhi ug sa iyang binhi. Siya magsamad kanimo sa ulo ug ikaw magsamad kaniya sa tikod.” (Pinadayag 12:9; Genesis 3:15) Maoy katuyoan ni Jehova ang paglukat sa makasasalang katawhan. Sa usa ka dili-takos nga pasundayag sa pagkamaayo, si Jehova naghimo gayod sa maong kahikayan alang sa kaluwasan niadtong magpasundayag ug pagtuo diha sa halad lukat sa iyang minahal nga Anak.—Mateo 20:28; Roma 5:8, 12.
5. Bisan pag kita nakapanunod sa daotang kiling sa kasingkasing, nganong makapasundayag kita ug usa ka sukod sa pagkamaayo?
5 Siyempre, tungod sa sala ni Adan, atong napanunod ang daotang kiling sa kasingkasing. (Genesis 8:21) Hinuon, ikalipay nga si Jehova motabang kanato sa pagpasundayag ug usa ka sukod sa pagkamaayo. Ang pagpadayon sa mga butang nga nakat-onan gikan sa iyang bililhong balaang mga sinulat dili lamang ‘mohimo kanatong maalamon alang sa kaluwasan’ ug ‘magsangkap kanato alang sa matag maayong buluhaton’ kondili makapaarang usab nato sa pagbuhat kon unsay maayo sa iyang panan-aw. (2 Timoteo 3:14-17) Apan aron makapahimulos sa Kasulatanhong instruksiyon ug makapasundayag sa pagkamaayo, kinahanglang atong mabatonan ang tinamdan sa salmista nga miawit: “Ikaw [Jehova] maayo ug nagabuhat ug maayo. Tudloi ako sa imong mga regulasyon.”—Salmo 119:68.
Pagkamaayo ni Jehova Gidayeg
6. Human dad-a ni Haring David ang arka sa pakigsaad ngadto sa Jerusalem, ang mga Levihanon miawit sa usa ka awit nga naundan sa unsang ekspresyon?
6 Si Haring David sa karaang Israel miila sa pagkamaayo sa Diyos ug nagtinguha sa Iyang giya. “Maayo ug matul-id si Jehova,” matod ni David. “Mao nga tudloan niya sa dalan ang mga makasasala.” (Salmo 25:8) Ang instruksiyon sa Diyos nga gihatag sa mga Israelinhon naglakip sa napulo ka hinungdanong mga balaod—ang Napulo ka Sugo—nga gisulat sa duha ka papan nga bato ug gitipigan sa usa ka sagradong kaban nga gitawag ug arka sa pakigsaad. Human dad-a ni David ang Arka ngadto sa kaulohang siyudad sa Israel, ang Jerusalem, ang mga Levihanon miawit ug usa ka awit nga naglakip niini nga ekspresyon: “Magpasalamat kamo kang Jehova, kay siya maayo, kay ang iyang mahigugmaong-kalulot hangtod man sa panahong walay tino.” (1 Cronicas 16:34, 37-41) Kahimut-anan gayod ang pagkadungog nianang mga pulonga gikan sa mga ngabil sa Levihanong mga mag-aawit!
7. Unsay nahitabo human dad-a ang Arka ngadto sa Labing Balaan ug human sa pag-ampo ni Solomon sa pagpahinungod?
7 Ang mismong mga pulong sa pagdayeg gipasiugda panahon sa pagpahinungod sa templo ni Jehova nga gitukod sa anak ni David nga si Solomon. Human ibutang ang arka sa pakigsaad diha sa Labing Balaan sa bag-ong natukod nga templo, ang mga Levihanon misugod pagdayeg kang Jehova, “kay siya maayo, kay ang iyang mahigugmaong-kalulot hangtod man sa panahong walay tino.” Niadtong okasyona ang templo sa milagrosong paagi napuno sa panganod nga nagsimbolo sa mahimayaong presensiya ni Jehova. (2 Cronicas 5:13, 14) Human sa pag-ampo ni Solomon sa pagpahinungod, “ang kalayo nanaog gikan sa mga langit ug miut-ot sa halad-nga-sinunog ug sa mga halad.” Sa pagkakita niini, “ang tanang anak sa Israel . . . nangyukbo gilayon nga ang ilang mga nawong ngadto sa yuta diha sa binakbakan nga luna ug nanghapa ug nagpasalamat kang Jehova, ‘kay siya maayo, kay ang iyang mahigugmaong-kalulot hangtod sa panahong walay tino.’” (2 Cronicas 7:1-3) Pagkahuman sa 14-adlaw nga pista, ang mga Israelinhon namauli sa ilang mga balay “nga malipayon ug nagmaya sa kasingkasing tungod sa pagkamaayo nga gihimo ni Jehova kang David ug kang Solomon ug ngadto sa Israel nga iyang katawhan.”—2 Cronicas 7:10.
8, 9. (a) Bisan pag ang mga Israelinhon nagdayeg kang Jehova tungod sa iyang pagkamaayo, sa ngadtongadto unsang dalan ang ilang gisunod? (b) Unsay gitagna alang sa Jerusalem pinaagi ni Jeremias, ug sa unsang paagi natuman ang maong tagna?
8 Ikasubo, ang mga Israelinhon wala mopadayon sa pagkinabuhing nahiuyon sa ilang mga awit sa pagdayeg sa Diyos. Ngadtongadto, ang katawhan sa Juda ‘naghimaya kang Jehova pinaagi lamang sa ilang mga ngabil.’ (Isaias 29:13) Inay mopahiuyon sa mga sukdanan sa Diyos sa pagkamaayo, sila nagsugod sa pagbuhat kon unsay daotan. Ug gilangkoban sa unsa ang ilang pagkadaotan? Aw, sila nahimong sad-an sa idolatriya, imoralidad, paglupig sa kabos, ug ubang dagkong mga sala! Ingong resulta, ang Jerusalem nalaglag ug ang mga molupyo sa Juda gidalang binihag ngadto sa Babilonya sa 607 W.K.P.
9 Sa ingong paagi ang Diyos nagdisiplina sa iyang katawhan. Apan pinaagi sa manalagnang si Jeremias, iyang gitagna nga madungog pa sa Jerusalem ang tingog niadtong magaingon: “Dayega ninyo si Jehova sa mga panon, kay si Jehova maayo; kay ang iyang mahigugmaong-kalulot maoy hangtod sa panahong walay tino!” (Jeremias 33:10, 11) Ug kana gayod ang nahitabo. Tapos sa 70-tuig nga pagkaawaaw sa yuta, niadtong 537 W.K.P., ang Hudiyong nahibilin mibalik sa Jerusalem. (Jeremias 25:11; Daniel 9:1, 2) Ilang gitukod pag-usab ang halaran sa dapit sa templo sa Bukid sa Moria ug gisugdan ang pagtanyag ug mga halad didto. Ang patukoranan sa templo gipahiluna sa ikaduhang tuig sa ilang pagbalik. Pagkasadya kadtong panahona! “Sa dihang ang mga magtutukod nagpahimutang sa patukoranan sa templo ni Jehova,” matod ni Esdras, “ang mga saserdote nga nagsul-ob sa opisyal nga besti, nga may mga trompeta, ug ang mga Levihanon nga mga anak nga lalaki ni Asap, nga may mga piyangpiyang, nanindog aron sa pagdayeg kang Jehova sumala sa kahikayan nga gihatag ni David nga hari sa Israel. Ug sila mitubag pinaagi sa pagdayeg ug sa pagpasalamat kang Jehova, ‘kay siya maayo, kay ang iyang mahigugmaong-kalulot sa Israel maoy hangtod sa panahong walay tino.’”—Esdras 3:1-11.
10. Sa unsang makahuloganong ekspresyon ang Salmo 118 nagsugod ug natapos?
10 Ang susamang ekspresyon sa pagdayeg bahin sa pagkamaayo ni Jehova makita diha sa daghang salmo. Nalakip niana mao ang Salmo 118, nga giawit sa Israelinhong mga panimalay sa pagtapos sa saulog sa Paskuwa. Ang maong salmo nagsugod ug natapos sa mga pulong: “Magpasalamat kamo kang Jehova, kay siya maayo; kay ang iyang mahigugmaong-kalulot maoy hangtod sa panahong walay tino.” (Salmo 118:1, 29) Kini mahimong mao ang kataposang mga pulong sa pagdayeg nga giawit ni Jesu-Kristo uban sa iyang matinumanong mga apostoles sa gabii una sa iyang pagkamatay sa 33 K.P.—Mateo 26:30.
“Pakit-a Ako, Palihog, sa Imong Himaya”
11, 12. Sa dihang si Moises daklit nakakita sa himaya sa Diyos, unsang pahayag ang iyang nadungog?
11 Ang paglanggikit sa pagkamaayo ni Jehova ug sa iyang mahigugmaong-kalulot unang gihimo mga siglo una pa sa panahon ni Esdras. Wala madugay human sa pagsimba sa mga Israelinhon sa bulawang nating baka sa kamingawan ug sa pagkalaglag sa mga mamumuhat ug daotan, si Moises mihangyo kang Jehova: “Pakit-a ako, palihog, sa imong himaya.” Kay nahibalo nga si Moises dili mahimong makakita sa Iyang nawong ug unya mabuhi pa, si Jehova miingon: “Ipaagi ko ang tanan ko nga pagkamaayo atubangan sa imong nawong.”—Exodo 33:13-20.
12 Ang pagkamaayo ni Jehova miagi atubangan sa nawong ni Moises pagkasunod adlaw sa Bukid sa Sinai. Niadtong panahona, si Moises daklit nakakita sa himaya sa Diyos ug nakadungog niini nga pahayag: “Si Jehova, si Jehova, usa ka Diyos nga maluluy-on ug mapuangoron, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot ug kamatuoran, nagatipig ug mahigugmaong-kalulot alang sa linibo, nagapasaylo ug kasaypanan ug kalapasan ug sala, apan dili gayod magpahigawas gikan sa silot, nga nagapahamtang ug silot nganha sa mga anak ug nganha sa mga apo tungod sa kasaypanan sa mga amahan, nganha sa ikatulo nga kaliwatan ug nganha sa ikaupat nga kaliwatan.” (Exodo 34:6, 7) Kining mga pulonga nagpadayag nga ang pagkamaayo ni Jehova nalanggikit sa iyang mahigugmaong-kalulot ug sa ubang mga bahin sa iyang personalidad. Ang paghisgot niini motabang kanato sa pagpasundayag sa pagkamaayo. Atong hisgotan una ang hiyas nga kaduha hisgoti niining kahibulongang pahayag bahin sa pagkamaayo sa Diyos.
“Usa ka Diyos nga . . . Dagaya sa Mahigugmaong-Kalulot”
13. Sa pahayag sa pagkamaayo sa Diyos, unsang hiyasa ang gihisgotag kaduha, ug nganong haom man kini?
13 “Si Jehova [maoy] usa ka Diyos nga . . . dagaya sa mahigugmaong-kalulot . . . , nagatipig ug mahigugmaong-kalulot alang sa linibo.” Ang Hebreohanong pulong nga gihubad “mahigugmaong-kalulot” nagpasabot usab ug “maunongong gugma.” Kini lamang ang hiyas nga gitalag kaduha diha sa pahayag sa Diyos ngadto kang Moises. Pagkahaom, sanglit ang nagpatigbabawng hiyas ni Jehova mao ang gugma! (1 Juan 4:8) Ang inilang ekspresyon sa pagdayeg kang Jehova “kay siya maayo, kay ang iyang mahigugmaong-kalulot maoy hangtod sa panahong walay tino” nagpasiugda sa maong hiyas.
14. Kinsa ilabina ang nagpahimulos sa pagkamaayo ug mahigugmaong-kalulot sa Diyos?
14 Usa ka pasundayag sa pagkamaayo ni Jehova mao nga siya “dagaya sa mahigugmaong-kalulot.” Kini dayag ilabina sa malumong pag-atiman nga iyang ginahatag sa iyang dedikado, matinumanong tawhanong mga alagad. (1 Pedro 5:6, 7) Sumala sa kapamatud-an sa mga Saksi ni Jehova, siya ‘nagatipig sa mahigugmaong-kalulot’ alang niadtong nahigugma ug nag-alagad kaniya. (Exodo 20:6) Ang nasod sa kinaiyanhong Israel wala na makasinati sa mahigugmaong-kalulot o maunongong gugma ni Jehova tungod kay ilang gisalikway ang iyang Anak. Apan ang pagkamaayo ug maunongong gugma sa Diyos alang sa matinumanong mga Kristohanon sa tanang nasod molungtad sa walay kataposan.—Juan 3:36.
Si Jehova—Maluluy-on ug Mapuangoron
15. (a) Ang pahayag nga nadungog ni Moises sa Bukid sa Sinai nagsugod sa unsang ekspresyon? (b) Unsay nalanggikit sa kaluoy?
15 Ang pahayag nga nadungog ni Moises sa Bukid sa Sinai nagsugod sa ekspresyon: “Si Jehova, si Jehova, usa ka Diyos nga maluluy-on ug mapuangoron.” Ang Hebreohanong pulong nga gihubad “kaluoy” mahimong magtumong sa “mga tinai” ug nalanggikit gayod sa termino alang sa “tagoangkan.” Busa ang kaluoy naglangkit sa mga pagbati sa malumong kahangawa nga anaa sa kahiladman sa usa ka tawo. Apan ang kaluoy naglakip ug labaw pa kay sa tinuod nga kahangawa. Kini angayng magtukmod kanato nga may himoon aron sa paghupay sa pag-antos sa uban. Pananglitan, ang mahigugmaong Kristohanong mga ansiyano makasabot sa panginahanglan nga magmaluluy-on sa mga isigkamagtutuo, ‘nga magpakitag kaluoy uban ang pagmaya’ sa dihang kini angay.—Roma 12:8; Santiago 2:13; Judas 22, 23.
16. Nganong ikaingon nga si Jehova maoy mapuangoron?
16 Ang pagkamaayo sa Diyos gipasundayag usab diha sa iyang pagkamapuangoron. Ang mapuangorong tawo “mahunahunaon gayod sa mga pagbati sa lain” ug magpasundayag sa ‘dalayegong pagkamaluloton ilabina sa ubos nga mga tawo.’ Si Jehova mao ang labing maayong panig-ingnan sa pagkamapuangoron diha sa pagpakiglabot sa iyang matinumanong mga alagad. Pananglitan, pinaagi sa mga manulonda, sa pagkamapuangoron ang Diyos naglig-on sa tigulang nga manalagnang si Daniel ug nagpahibalo sa ulay nga si Maria bahin sa iyang pribilehiyo sa pagpanganak kang Jesus. (Daniel 10:19; Lucas 1:26-38) Ingong katawhan ni Jehova, tinong gipasalamatan nato ang iyang mapuangorong paagi sa pagdani kanato pinaagi sa mga panid sa Bibliya. Gidayeg nato siya tungod sa maong pasundayag sa iyang pagkamaayo ug gitinguha natong magmapuangoron sa atong mga pagpakiglabot sa uban. Sa dihang kadtong may espirituwal nga mga katakos magpasibo sa isigkamagtutuo “diha sa espiritu sa kalumo,” sila maningkamot nga magmalumo, magmapuangoron.—Galacia 6:1.
Usa ka Diyos nga Mahinay sa Kasuko
17. Nganong kita mapasalamaton nga si Jehova “mahinay sa kasuko”?
17 “Usa ka Diyos nga . . . mahinay sa kasuko.” Kanang mga pulonga nagpasiugda sa lain pang pasundayag sa pagkamaayo ni Jehova. Si Jehova mapailobong nag-antos sa atong mga kahuyangan ug naghatag kanatog panahon sa pagbuntog sa seryosong mga kahuyangan ug paghimog espirituwal nga pag-uswag. (Hebreohanon 5:12–6:3; Santiago 5:14, 15) Ang pailob sa Diyos makahatag usab ug kaayohan niadtong wala pa mahimong iyang mga magsisimba. Sila may panahon pa sa pagsanong sa mensahe sa Gingharian ug sa paghinulsol. (Roma 2:4) Ugaling, bisan pag si Jehova mapailobon, ang iyang pagkamaayo usahay motukmod kaniya sa pagpahayag sa iyang kasuko, sama sa iyang gihimo sa dihang ang mga Israelinhon nagsimba sa bulawang nating baka sa Bukid sa Sinai. Ang kasuko sa Diyos sa dili madugay igapahayag sa mas dakong paagi sa dihang iyang laglagon ang daotang sistema ni Satanas.—Ezequiel 38:19, 21-23.
18. Kon bahin sa kamatuoran, unsay kalainan ni Jehova ug sa tawhanong mga pangulo?
18 “Si Jehova [maoy] usa ka Diyos nga . . . dagaya sa . . . kamatuoran.” Pagkalahi gayod ni Jehova sa tawhanong mga pangulo, kinsa mopahayag ug mapasigarbohong mga saad ug unya mapakyas sa pagtuman niana! Sa kasukwahi, ang mga magsisimba ni Jehova makasalig sa tanang gisulti diha sa iyang inspiradong Pulong. Sanglit ang Diyos dagaya man sa kamatuoran, kita kanunayng makasalig sa iyang mga saad. Sa iyang pagkamaayo, ang atong langitnong Amahan sa walay sipyat motubag sa atong mga pag-ampo alang sa espirituwal nga kamatuoran pinaagi sa pagtaganang madagayaon niana.—Salmo 43:3; 65:2.
19. Unsang talagsaong pasundayag sa pagkamaayo ang gipakita ni Jehova alang sa mahinulsolong mga makasasala?
19 “Si Jehova [maoy] usa ka Diyos nga . . . nagapasaylo ug kasaypanan ug kalapasan ug sala.” Sa iyang pagkamaayo, si Jehova andam magpasaylo sa mahinulsolong mga makasasala. Kita tinong mapasalamaton kaayo nga ang atong mahigugmaong langitnong Amahan nagtaganag kapasayloan pinaagi sa halad ni Jesus. (1 Juan 2:1, 2) Sa pagkamatuod, kita malipayon nga ang tanan nga magpasundayag ug pagtuo diha sa lukat makapahimulos ug inuyonang relasyon uban kang Jehova, uban ang paglaom sa kinabuhing walay kataposan diha sa iyang sinaad nga bag-ong kalibotan. Pagkatalagsaong mga katarongan sa pagdayeg kang Jehova tungod sa pagpasundayag sa pagkamaayo alang sa katawhan!—2 Pedro 3:13.
20. Unsay atong pamatuod nga ang Diyos dili mokonsentir sa pagkadaotan?
20 “Dili gayod magpahigawas [si Jehova] gikan sa silot.” Kini lain pa gayong katarongan sa pagdayeg kang Jehova tungod sa iyang pagkamaayo. Ngano man? Tungod kay ang usa ka hinungdanong bahin sa pagkamaayo mao nga kini dili mokonsentir sa pagkadaotan. Dugang pa, “inigpadayag na sa Ginoong Jesus gikan sa langit uban sa iyang gamhanang mga manulonda,” ang panimalos ipahamtang “kanilang wala makaila sa Diyos ug kanilang wala magsunod sa maayong balita.” Sila “makaagom sa hudisyal nga silot sa walay kataposang kalaglagan.” (2 Tesalonica 1:6-9) Unya ang maluwas nga mga magsisimba ni Jehova makapahimulos sa bug-os sa kinabuhing dili na matugaw sa mga tawong dili diyosnon, kinsa “walay gugma sa pagkamaayo.”—2 Timoteo 3:1-3.
Sundoga ang Pagkamaayo ni Jehova
21. Nganong angayng magpasundayag kita sa pagkamaayo?
21 Sa walay duhaduha kita adunay daghang katarongan sa pagdayeg ug pagpasalamat kang Jehova tungod sa iyang pagkamaayo. Ingong iyang mga alagad, dili ba angayng buhaton nato ang atong maarangan sa pagpasundayag sa maong hiyas? Oo, kay si apostol Pablo miawhag sa mga isigka-Kristohanon: “Mahimong mga tigsundog sa Diyos, ingon nga hinigugmang mga anak.” (Efeso 5:1) Ang atong langitnong Amahan sa pagkadili-mabalhinon magpasundayag sa pagkamaayo, ug angayng himoon usab nato kana.
22. Unsay atong hisgotan sa sunod artikulo?
22 Kon kita bug-os kasingkasing nga napahinungod kang Jehova, sa walay duhaduha kita dulot nga matinguhaon nga mosundog sa iyang pagkamaayo. Tungod kay kita mga kaliwat sa makasasalang si Adan, atong masayran nga dili sayon ang pagbuhat kon unsay maayo. Apan sa sunod artikulo, masabtan nato kon nganong posible nga kita magpasundayag sa pagkamaayo. Hisgotan usab nato ang nagkalainlaing mga paagi nga kita makasundog ug angayng mosundog kang Jehova—ang kinalabwang panig-ingnan sa pagkamaayo.
Unsaon Nimo Pagtubag?
• Unsa ang pagkamaayo?
• Unsang Kasulatanhong ekspresyon ang nagpasiugda sa pagkamaayo sa Diyos?
• Unsa ang pipila ka pasundayag sa pagkamaayo ni Jehova?
• Nganong angay natong sundogon ang panig-ingnan ni Jehova sa pagkamaayo?
[Hulagway sa panid 12]
Si Jehova nagdisiplina sa iyang karaang katawhan tungod kay sila wala magtuman sa ilang mga ekspresyon sa pagdayeg
[Hulagway sa panid 12]
Ang matinumanong nahibilin mibalik sa Jerusalem
[Hulagway sa panid 13]
Si Moises nakadungog sa kahibulongang pahayag bahin sa pagkamaayo sa Diyos
[Hulagway sa panid 15]
Ang pagkamaayo ni Jehova makita sa paagi sa iyang pagdani kanato pinaagi sa mga panid sa Bibliya