Si Jehova, ang Magbubuhat sa Kahibulongang mga Butang

“Ikaw dako ug nagabuhat sa kahibulongang mga butang; ikaw ang Diyos, ikaw lamang.”​—SALMO 86:10.

 1, 2. (a) Sa unsang paagi naapektohan ang kalibotan sa mga imbensiyon sa mga tawo? (b) Asa lamang nato makaplagan ang mas maayo nga paglaom?

TINGALI ipasiatab sa modernong tawo nga ang iyang mga imbensiyon kahibulongan​—mga gamit nga de-koryente, telekomunikasyon, video, sakyanan, jet nga ayroplano, ug de-kompiyuter nga teknolohiya. Kining mga butanga naghimo sa kalibotan nga usa ka kasilinganan. Apan pagkakuyaw nga kasilinganan! Imbes kalinaw, kauswagan, ug kadagaya alang sa tanan, ang katawhan gihampak sa malaglagong mga gubat, krimen, terorismo, polusyon, mga sakit, ug kakabos. Ug ang nukleyar nga mga hinagiban nagkatag sa tibuok kalibotan, bisag gipamenosan ang gidaghanon, makalaglag gihapon sa tibuok tawhanong rasa. Ang mga negosyante sa kamatayon, ang mga tiggamag mga armas, nagpadayon sa pagpalakaw sa labing dagkong negosyo sa yuta. Ang dato misamot ka dato, ug ang pobre misamot ka pobre. May usa ba nga makasulbad?

² Oo! Adunay Usa nga nagapasalig ug kaluwasan, “usa nga labi pang hataas kay sa hataas,” si Jehova nga Diyos. (Ecclesiastes 5:8) Iyang gidasig ang pagsulat sa mga salmo, nga nagahatag ug dakong paglipay ug maalamong tambag sa panahon sa kalisod. Apil niini mao ang Salmo 86, nga adunay yanong superscription: “Pag-ampo ni David.” Kini maoy pag-ampo nga mahimo nimong himoon nga imong kaugalingong pag-ampo.

Gisakit Apan Maunongon

 3. Niining mga panahona, unsang makapadasig nga pananglitan ang gihatag ni David kanato?

³ Gisulat ni David kini nga salmo dihang siya gisakit. Kita karon, nga nagakinabuhi na sa “kataposang mga adlaw” sa sistema ni Satanas, niining “kritikal nga panahon nga malisod sagubangon,” nagaatubang ug samang mga pagsulay. (2 Timoteo 3:1; tan-awa usab ang Mateo 24:9-13.) Sama kanato, giantos ni David ang mga kabalaka ug depresyon tungod sa mga suliran nga nag-apektar kaniya. Apan wala gayod niya tugoti nga mapaluya niadtong mga pagsulaya ang iyang maunongong pagsalig sa iyang Maglalalang. Siya mipatugbaw: “Ikiling mo, Oh Jehova, ang imong igdulongog. Tubaga ako, kay ako nanginahanglan ug kabos. Oh bantayi ang akong kalag, kay ako maunongon. Luwasa ang imong alagad​—ikaw nga akong Diyos​—nga nagasalig kanimo.”​—Salmo 86:1, 2.

 4. Sa unsang paagi atong ikapasundayag ang atong pagsalig?

⁴ Kita makasalig, sama kang David, nga “ang Diyos sa tanang paglipay,” si Jehova, moliso sa iyang igdulongog sa yuta ug mamati sa atong mapainubsanong mga pag-ampo. (2 Corinto 1:3, 4) Bug-os nga nagasalig sa atong Diyos, kita makasunod sa tambag ni David: “Itugyan mo kang Jehova ang imong palas-anon, ug siya magasapnay kanimo. Dili gayod niya itugot nga matarog ang matarong.”​—Salmo 55:22.

Pagkasuod Kang Jehova

 5. (a) Sa unsang paagi gitul-id sa ubang maayong mga hubad ang mga sayop sa mga eksriba nga Hudiyo? (b) Sa unsang paagi ang ika-85 ug ang ika-86 nga salmo nagahimaya kang Jehova? (Tan-awa ang potnot.)

⁵ Diha sa ika-86 nga Salmo, gigamit ni David ang ekspresyong “Oh Jehova” sa 11 ka higayon. Pagkamainiton ang pag-ampo ni David ug pagkasuod niya kang Jehova! Sa ulahi, ang maong suod nga paggamit sa ngalan sa Diyos nakapasuko sa mga eskriba nga Hudiyo, ang mga Sopherim. Sila may gihambin nga matuotuohong kahadlok sa paggamit sa ngalan sa Diyos sa dili hustong paagi. Gisalikway ang kamatuoran nga ang tawo gilalang diha sa dagway sa Diyos, sila nagpanuko sa pagpasidungog sa mga hiyas sa Diyos nga gipakita usab sa mga tawhanon. Busa diha sa 7 sa 11 ka higayong makita ang balaang ngalan diha sa Hebreohanong teksto niining usa nga salmo, ilang giilis ang titulong ʼAdho-naiʹ (Ginoo) alang sa ngalang YHWH (Jehova). Kita nagapasalamat nga gipasig-uli sa New World Translation of the Holy Scriptures, maingon man sa daghan pang ubang maayong mga hubad, ang balaang ngalan sa hustong dapit niini diha sa Pulong sa Diyos. Ingong resulta, ang atong relasyon kang Jehova napasiugda sumala sa nahiangay niini.a

 6. Sa unsang mga paagi atong ikapasundayag nga hamili kanato ang ngalan ni Jehova?

⁶ Ang pag-ampo ni David nagpadayon: “Maluoy ka kanako, Oh Jehova, kay nagasangpit ako kanimo sa tibuok adlaw. Lipaya ang kalag sa imong alagad, kay kanimo, Oh Jehova, gibayaw ko ang akong kalag.” (Salmo 86:3, 4) Matikdi nga si David nagpadayon sa pagsangpit kang Jehova sa “tibuok adlaw.” Gani, siya nag-ampo kanunay sa tibuok gabii, samtang naglaaglaag pa siya sa kamingawan. (Salmo 63:6, 7) Mao man karon, ang ubang mga Saksi dihang nag-atubang ug hulga sa panglugos o ubang kriminal nga pag-atake misinggit ug kusog kang Jehova. May mga panahong nahibulong sila sa makalilipay nga resulta.b Ang ngalan ni Jehova hamili kanato, sama nga hamili kini kang “Jesu-Kristo, ang anak ni David,” sa dihang dinhi pa siya sa yuta. Gitudloan ni Jesus ang iyang mga tinun-an sa pag-ampo sa pagbalaan sa ngalan ni Jehova ug gipaila ngadto kanila kon unsay gihawasan sa ngalan.​—Mateo 1:1; 6:9; Juan 17:6, 25, 26.

 7. Unsa ang atong mga panig-ingnan sa pagbayaw ni Jehova sa kalag sa iyang mga alagad, ug sa unsang paagi kita angay mosanong?

⁷ Gibayaw ni David ang iyang kalag, ang iyang bug-os nga kaugalingon, kang Jehova. Kita gidasig usab niya sa pagbuhat niini, nga nag-ingon diha sa Salmo 37:5: “Itugyan mo kang Jehova ang imong dalan, ug sumalig ka kaniya, ug siya magabuhat niini.” Busa ang atong pangaliyopo kang Jehova nga lipayon niya ang atong kalag dili molabay nga dili tubagon. Daghang maghuhupot sa integridad nga mga alagad ni Jehova padayong nakakaplag ug dakong kalipay diha sa iyang pag-alagad​—bisan pa sa mga kalisod, mga paglutos, ug mga sakit. Ang atong mga igsoon diha sa gigusbat sa gubat nga mga dapit sa Aprika, sama sa Angola, Liberia, Mozambique, ug Zaire, nagpadayon sa pagbutang ug una diha sa ilang mga kinabuhi ang pag-alagad kang Jehova.c Siya tinuod gayod nga naglipay kanila diha sa dagayang espirituwal nga ani. Sama nga sila nagaantos, sa ingon mag-antos usab kita. (Roma 5:3-5) Ug samtang kita nagaantos, kita gipasaligan: “Ang panan-awon alang pa sa tinudlong panahon, ug nagdali kini ngadto sa kataposan . . . Kini dili maglangan.” (Habacuc 2:3) Uban ang bug-os nga kompiyansa ug pagsalig kang Jehova, hinaot nga kita magpadayong ‘magdali ngadto sa kataposan.’

Ang Kaayo ni Jehova

 8. Unsang pagkasuod ang mahimo natong mabatonan uban kang Jehova, ug sa unsang paagi iyang gipasundayag ang iyang kaayo?

⁸ Si David mihimo ug dugang mainiton nga pangaliyopo: “Ikaw, Oh Jehova, maayo ug andam sa pagpasaylo; ug madagayaon sa mahigugmaong-kalulot sa tanan nga nagasangpit kanimo. Patalinghogi, Oh Jehova, ang akong pag-ampo; ug pamatia ang akong tingog sa akong mga pangamuyo. Sa adlaw sa akong kaguol magasangpit ako kanimo, kay ikaw magatubag kanako.” (Salmo 86:5-7) “Oh Jehova”​—sa masubsob kita nadasig sa pagkasuod niining ekspresyona! Kini maoy pagkasuod nga mahimong palamboon kanunay diha sa pag-ampo. Si David miampo sa laing okasyon: “Ayaw hinumdomi ang mga sala sa akong pagkabatan-on ug ang akong mga pagsukol. Sumala sa imong mahigugmaong-kalulot hinumdomi ako, tungod sa imong kaayo, Oh Jehova.” (Salmo 25:7) Si Jehova mao gayod ang larawan sa pagkamaayo​—sa pagtagana kang Jesus ingong lukat, sa pagpakitag kaluoy sa mahinulsolong mga makasasala, ug sa paghatag ug mahigugmaong-kalulot sa iyang maunongon ug mapabilhong mga Saksi.​—Salmo 100:3-5; Malakias 3:10.

 9. Unsang pasalig ang kinahanglang palandongon pag-ayo sa mahinulsolong mga makasasala?

⁹ Angay bang kagul-an nato ang atong nangaging mga sayop? Kon atong ginatul-id karon ang mga dalan alang sa atong mga tiil, kita madasig dihang atong mahinumdoman ang pasalig ni apostol Pedro sa mga mahinulsolon nga “ang panahon sa pahulay” moabot gikan kang Jehova. (Buhat 3:19) Magpabilin kita nga suod kang Jehova diha sa pag-ampo pinaagi sa atong Maglulukat, si Jesus, nga mahigugmaong miingon: “Umari kanako, kamong tanan nga nabudlayan ug nabug-atan, ug papahulayon ko kamo. Isangon ninyo ang akong yugo ug magtuon kamo gikan kanako, kay ako malumo ug mapaubsanon sa kasingkasing, ug makakaplag kamog pahulay alang sa inyong mga kalag.” Samtang ang maunongong mga Saksi nagaampo kang Jehova karon diha sa hamiling ngalan ni Jesus, sila makakaplag gayod ug pahulay.​—Mateo 11:28, 29; Juan 15:16.

10. Sa unsang paagi gipasiugda sa basahon sa mga Salmo ang mahigugmaong-kalulot ni Jehova?

¹⁰ Ang basahon sa Salmo naghisgot sa “mahigugmaong-kalulot” ni Jehova kapin sa usa ka gatos ka higayon. Ang maong mahigugmaong-kalulot dagaya gayod! Diha sa unang upat ka bersikulo niini, ang ika-118 nga Salmo naghangyo sa mga alagad sa Diyos sa pagpasalamat kang Jehova, nga upat ka higayong gisubli “kay ang iyang mahigugmaong-kalulot molungtad sa walay kataposan.” Ang ika-136 nga Salmo nagpasiugda sa madanihong kinaiya sa “iyang mahigugmaong-kalulot” sa 26 ka higayon. Diha sa bisan unsang mga paagi nga kita makasala​—ug sama sa giingon sa Santiago 3:2, “kita mapandol sa makadaghan”​—hinaot nga andam kitang mangayog pasaylo kang Jehova, masaligon sa iyang kaluoy ug mahigugmaong-kalulot. Ang iyang mahigugmaong-kalulot maoy pagpadayag sa iyang maunongong gugma kanato. Kon kita maunongong magpadayon sa pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos, iyang ipakita ang iyang maunongong gugma pinaagi sa paglig-on kanato sa pagsagubang sa tanang pagsulay.​—1 Corinto 10:13.

11. Unsang lihok sa mga ansiano ang makatabang sa pagwala sa mga pagbating sad-an?

¹¹ May mga panahon nga kita mapandol sa uban. Ang emosyonal o pisikal nga pag-abuso sa bata pa nagbilin sa uban ug mga pagbating sad-an o pagkawalay kapuslanan. Ang nabiktima niini makasangpit kang Jehova, masaligon nga siya motubag. (Salmo 55:16, 17) Ang usa ka maluloton nga ansiano makapakitag kaikag sa pagtabang sa maong tawo sa pagdawat sa kamatuoran nga dili kadto sala sa biktima. Human niana, ang mahigalaong pagtawag sa telepono sa ansiano matag karon ug unya makatabang sa maong tawo hangtod nga siya (lalaki o babaye) sa kataposan makaarang sa ‘pagpas-an sa lulan.’​—Galacia 6:2, 5.

12. Sa unsang paagi midaghan ang kalisod, ug sa unsang paagi malamposon natong masagubang kini?

¹² Adunay daghan pang ubang makasubong mga kahimtang nga kinahanglang sagubangon sa katawhan ni Jehova karong adlawa. Sugod sa Gubat sa Kalibotan I sa 1914, ang dagkong mga kalamidad misugod sa paghampak niining yutaa. Sumala sa gitagna ni Jesus, kini maoy “sinugdanan sa kasakit.” Ang mga kasakit midaghan samtang kita nagakahiduol na sa “kataposan sa sistema sa mga butang.” (Mateo 24:3, 8) Ang “mubong panahon” sa Yawa hapit nang matapos. (Pinadayag 12:12) “Sama sa leon nga nagangulob” nga nangitag tukbonon, gigamit nianang dakong Kaaway ang tanang lipatlipat aron mabulag kita gikan sa panon sa Diyos ug sa paglaglag kanato. (1 Pedro 5:8) Apan siya dili molampos! Kay, sama ni David, atong gisalig ang atong bug-os nga paglaom diha sa atong usa ra nga Diyos, si Jehova.

13. Sa unsang paagi mapahimuslan sa mga ginikanan ug mga anak ang pagkamaayo ni Jehova?

¹³ Sa walay duhaduha, gipatisok ni David diha sa kasingkasing sa iyang anak nga si Solomon ang panginahanglan sa pagsalig diha sa pagkamaayo ni Jehova. Busa, si Solomon nakatudlo sa iyang kaugalingong anak: “Sumalig ka kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing ug ayaw pagsalig sa imong kaugalingong salabotan. Sa tanan nimong dalan ilha siya, ug siya magatul-id sa imong mga alagianan. Ayaw pagpakamaalamon sa imong kaugalingong mga mata. Kahadloki si Jehova ug likayi ang daotan.” (Proverbio 3:5-7) Ang mga ginikanan karon angay usab magtudlo sa ilang gagmayng kabataan kon unsaon sa pag-ampo nga masaligon kang Jehova ug kon unsaon sa pagsagubang sa mga pag-atake sa usa ka walay kasingkasing nga kalibotan​—sama sa pag-ipit sa isigkaingon diha sa eskuylahan ug sa mga tintasyon sa pagpakighilawas. Ang pagkinabuhi sumala sa kamatuoran uban sa imong mga anak sa matag adlaw mapasilsil diha sa ilang linghod nga mga kasingkasing ang tinuod nga gugma alang kang Jehova ug mainampoong mosalig kaniya.​—Deuteronomio 6:4-9; 11:18, 19.

Ang Walay Sama nga mga Buhat ni Jehova

14, 15. Unsa ang ubang walay sama nga mga buhat ni Jehova?

¹⁴ Uban ang lalom nga pagtuo si David miingon: “Walay bisan kinsa nga sama kanimo sa taliwala sa mga diyos, Oh Jehova, ni may mga buhat nga sama sa imong mga buhat.” (Salmo 86:8) Ang mga buhat ni Jehova mas dako, mas halangdon, mas matahom, kay sa bisan unsa nga mahanduraw sa tawo. Sumala sa gipakita sa modernong siyensiya, ang gilalang nga uniberso​—ang pagkalapad niini, pagkaangay, katahom​—mas katingalahan kay sa bisan unsa nga mahanduraw ni David. Apan, bisan siya napukaw sa pag-ingon: “Ang mga langit nagapahayag sa himaya sa Diyos; ug ang hawan nagapadayag sa buhat sa iyang mga kamot.”​—Salmo 19:1.

¹⁵ Ang mga buhat ni Jehova kahibulongang gihulagway, usab, diha sa paagi sa iyang pagpahamutang ug pag-andam sa yuta nagataganag adlaw ug gabii, sa mga panahon, tingpugas ug ting-ani, ug daghan pang mga makalilipay nga mga butang alang sa umaabot nga kalipayan sa tawo. Ug pagkakahibulongan ang pagkagama ug pagsangkap kanato, aron atong pagakalipayan ang mga buhat ni Jehova nga nagalibot kanato!​—Genesis 2:7-9; 8:22; Salmo 139:14.

16. Unsa ang labing dako nga pagpasundayag sa pagkamaayo ni Jehova, nga nagatultol sa unsang dugang walay sama nga mga buhat?

¹⁶ Human nga misupak ang atong unang mga ginikanan sa Diyos, nga maoy nakaingon sa mga kalisod nga naghampak sa yuta hangtod karong adlawa, tungod sa iyang gugma si Jehova naghimog katingalahang buhat pinaagi sa pagpadala sa iyang Anak sa yuta aron sa pagwali sa Gingharian sa Diyos ug namatay ingong lukat sa katawhan. Ug pakakatingalahan! Unya gibanhaw ni Jehova si Kristo aron mahimong iyang kaubang Hari nga tinudlo. (Mateo 20:28; Buhat 2:32, 34) Gikan sa maunongong mga tawo ang Diyos mipili ug “usa ka bag-ong linalang” nga momando uban kang Kristo ingong mapuanguron nga “bag-ong langit” ibabaw sa “bag-ong yuta” nga katilingban nga maglakip sa bilyon-bilyong binanhaw nga katawhan. (2 Corinto 5:17; Pinadayag 21:1, 5-7; 1 Corinto 15:22-26) Ang mga buhat ni Jehova magpadayon ngadto sa mahimayaong kinatayoktokan! Sa pagkatinuod, kita makapatugbaw: “Oh Jehova, . . . pagkadako sa imong kaayo, nga gitagana mo sa nagakahadlok kanimo!”​—Salmo 31:17-19.

17. Mahitungod sa mga buhat ni Jehova, sa unsang paagi nagakatuman karon ang Salmo 86:9?

¹⁷ Ang karon nga mga buhat ni Jehova nagalakip nianang gihubit ni David sa Salmo 86:9: “Ang tanang mga nasod nga imong gibuhat manganhi, ug mosimba sa atubangan mo, Oh Jehova, ug sila managhimaya sa imong ngalan.” Human nanawag gikan sa katawhan sa mga nanghibilin sa iyang bag-ong linalang, ang “gamay nga panon” sa mga manununod sa Gingharian, si Jehova nagpadayon sa pagtigom gikan sa “tanang mga nasod” ug “usa ka dakong panon” sa “ubang mga karnero,” ang minilyon nga nagapasundayag sa pagtuo sa giula nga dugo ni Jesus. Kini sila iyang gitukod nga usa ka dinamikong organisasyon, ang bugtong katilingban sa kalibotan sa mga mahigugmaog kalinaw sa yuta karon. Nagtan-aw niini, ang mga manulonda sa langit nanghapa sa atubangan ni Jehova, nga nagaingon: “Ang pagdayeg ug ang himaya ug ang kaalam ug ang pagpasalamat ug ang kadungganan ug ang pagbulot-an ug ang kagahom maiya unta sa atong Diyos sa walay kataposan.” Ang dakong panon usab nagahimaya sa ngalan ni Jehova, nagaalagad kaniya sa “adlaw ug gabii,” nga may paglaom nga maluwas sa kataposan niining kalibotana ug mabuhing walay kataposan diha sa paraiso nga yuta.​—Lucas 12:32; Pinadayag 7:9-17; Juan 10:16.

Ang Pagkadako ni Jehova

18. Sa unsang paagi gipasundayag ni Jehova nga siya ‘ang Diyos lamang’?

¹⁸ Sunod gihatagan ug pagtagad ni David ang pagka-Diyos ni Jehova, nga nagaingon: “Ikaw dako ug nagabuhat sa kahibulongang mga butang; ikaw ang Diyos, ikaw lamang.” (Salmo 86:10) Sukad pa sa sinugdan, nagapasundayag na si Jehova nga siya, sa pagkamatuod, ang ‘Diyos lamang.’ Usa ka mapintas nga Paraon sa Ehipto ang masukolong mihagit kang Moises: “Kinsa ba si Jehova, nga magapatalinghog ako sa iyang tingog ug magatugot sa pagpalakaw sa Israel? Ako wala makaila kang Jehova.” Apan sa ulahi iyang naamgohan kon unsa ka dako si Jehova! Napakaulawan sa Labing Gamhanan nga Diyos ang mga diyos ug ang salamangkero nga mga saserdote sa Ehipto pinaagi sa pagpadalag malaglagong mga hampak, gipamatay ang kamagulangang mga anak nga lalaki sa Ehipto, ug gilaglag si Paraon ug ang iyang piniling mga sundalo diha sa Pulang Dagat. Sa pagkatinuod, walay usa ang sama kang Jehova taliwala sa mga diyos!​—Exodo 5:2; 15:11, 12.

19, 20. (a) Kanus-a ang awit sa Pinadayag 15:3, 4 ipabutyag sa labing dako nga paagi? (b) Sa unsang paagi kita bisan karon makapakigbahin sa buhat ni Jehova?

¹⁹ Ingon nga mao lamang ang Diyos, si Jehova nagpadayon sa pagbuhat ug kahibulongang mga butang agig pagpangandam alang sa kaluwasan sa iyang matinumanong mga magsisimba gikan sa modernong Ehipto​—ang kalibotan ni Satanas. Gipahibalo niya ang iyang balaang mga paghukom sa tibuok yuta ingong pagpamatuod pinaagi sa labing sangkad nga kampaniya sa pagsangyaw sa tibuok nga kasaysayan, busa nagtuman sa tagna ni Jesus diha sa Mateo 24:14. Sa dili madugay, “ang kataposan” moabot, nga sa maong panahon ipasundayag ni Jehova ang iyang pagkadako diha sa dili-hitupngang gidak-on pinaagi sa pagpapha sa tanang pagkadaotan sa yuta. (Salmo 145:20) Unya ang awit ni Moises ug ang awit sa Kordero modangat sa kinatayoktokan: “Dako ug kahibulongan ang imong mga buhat, Jehova nga Diyos, ang Labing Makagagahom. Matarong ug matuod ang imong mga dalan, Hari sa walay kataposan. Kinsa bay dili mahadlok kanimo, Jehova, ug magahimaya sa imong ngalan, kay ikaw mao lamang ang maunongon?”​—Pinadayag 15:3, 4.

²⁰ Hinaot nga kita sa atong bahin magmadasigon sa pagsulti ngadto sa uban bahin niining katingalahang mga katuyoan sa Diyos. (Itandi ang Buhat 2:11.) Si Jehova magpadayon sa pagbuhat ug dagko ug kahibulongang mga butang sa atong adlaw ug hangtod ngadto sa umaabot, sama sa ibatbat sa among sunod nga artikulo.

[Mga footnote]

Nakahinumdom Ka Ba?

◻ Nganong ang pag-ampo sa Salmo 86 angay natong himoong atong kaugalingong pag-ampo?

◻ Sa unsang paagi makabaton kita ug suod nga relasyon kang Jehova?

◻ Sa unsang paagi gipadayag ni Jehova ang iyang pagkamaayo kanato?

◻ Unsa ang ubang mga buhat ni Jehova nga walay sama?

◻ Sa unsang paagi si Jehova mao ‘ang Diyos lamang’ kon bahin sa pagkadako?

[Hulagway sa panid 10]

Diha sa umaabot nga “bag-ong yuta,” ang kahibulongang mga buhat ni Jehova magpadayon sa pagpamatuod sa iyang himaya ug kaayo