Himoa nga “ang Pakigdait sa Diyos” Magabantay sa Inyong Kasingkasing
“Hinaot iyanghag ni Jehova ang iyang nawong kanimo ug igahatag kanimo ang pakigdait.”—NUMEROS 6:26.
1. Sa hapit na siyang mamatay, unsay gisulat ni Pablo kang Timoteo, nga nagpadayag sa unsa?
SA TUIG 65 K.P., si apostol Pablo usa ka binilanggo sa Roma. Bisan tuod hapit na siyang mamatay sa mabangisong paagi diha sa mga kamot sa usa ka Romanong tigpatay, si Pablo may pakigdait o kalinaw. Dayag kini sa mga pulong gisulat niya ngadto sa batan-on niyang higala si Timoteo, sa miingon siya: “Gibugno ko na ang maayong pakigbugno, natapos ko na ang lumba hangtod sa kataposan, gibantayan ko ang pagtuo. Sukad karon adunay gitagana kanako nga purongpurong sa pagkamatarong, nga igahatag kanako sa Ginoo, ang matarong nga maghuhukom ingong ganti sa maong adlaw.”—2 Timoteo 4:7, 8.
2. Unsay nagbantay sa kasingkasing ni Pablo sa tibuok niyang halandumong kinabuhi, hangtod gayod sa iyang kamatayon?
2 Nganong si Pablo malinawon kaayo atubangan sa kamatayon? Tungod kadto kay “ang pakigdait sa Diyos nga lapaw sa tanang hunahuna” nagbantay sa iyang kasingkasing. (Filipos 4:7) Ang mao mismong pakigdait nanalipod kaniya latas sa tanang punog-aksiyon nga katuigan sukad sa iyang sayosayong pagkakombertir sa Kristiyanidad. Kadto nakasuportar niya latas sa mga panggubot, mga pagbilanggo, mga pagbunal, ug pagbato. Kadto nakapalig-on niya samtang nakigbisog siya batok sa apostasiya ug sa mga impluwensiya sa Hudaismo. Ug kadto nakatabang niya sa pagpakigbugno batok sa dili-makitang demonyohanong mga puwersa. Dayag, kadto nagpalig-on niya hangtod sa kataposan.—2 Corinto 10:4, 5; 11:21-27; Efeso 6:11, 12.
3. Unsang mga pangutana ang gipatungha bahin sa pakigdait sa Diyos?
3 Pagkagamhanang puwersa nadiskobrehan ni Pablo ang maong pakigdait! Hisayran ba nato karong adlawa kon unsa kini? Motabang ba kini sa pagbantay sa atong mga kasingkasing ug magpalig-on kanato samtang kita “magpakigbugno sa maayong bugno sa pagtuo” niining “mga panahon nga lisod sagubangon”?—1 Timoteo 6:12; 2 Timoteo 3:1.
Pakigdait Uban sa Diyos—Kon sa Unsang Paagi Kadto Nahanaw
4. Unsa ang pipila ka kahulogan sa pulong “pakigdait” diha sa Bibliya?
4 Sa Bibliya ang pulong “pakigdait” daghag kahulogan. Ang mosunod maoy pipila, ingon nga nahitala diha sa The New International Dictionary of New Testament Theology: “Sa tibuok nga D[aang] T[estamento], ang [sha·lohmʹ] (pakigdait) nagakobre sa pagkamaayo sa labing dakong diwa sa pulong (Maghu. 19:20); kauswagan (Sal. 73:3), bisan nagatumong sa walay-diyos; lawasnong kahimsog (Isa. 57:18[, 19]; Sal. 38:3); pagkakontento . . . (Gen. 15:15 ubp.); maayong relasyon tali sa mga nasod ug mga tawo ( . . . Maghu. 4:17; 1 Cron. 12:17, 18); kaluwasan ( . . . Jer. 29:11; itandi ang Jer. 14:13).” Labing hinungdanon mao ang madaitong relasyon uban kang Jehova, nga kon wala kana ang ubang panagdait, sa labing maayo, mao lamay temporaryo ug limitado.—2 Corinto 13:11.
5. Sa unsang paagi ang pakigdait sa kalalangan sa Diyos sa sinugdan gitugaw?
5 Sa sinugdan, ang tibuok kalalangan may kompletong pakigdait uban kang Jehova. Nga may maayong katarongan, gipahayag sa Diyos nga ang tanan niyang gilalang maoy maayo kaayo. Sa pagkamatuod, ang langitnong mga manulonda naninggit nga namakpak sa pagkakita kanila. (Genesis 1:31; Job 38:4-7) Hinuon, nga ikasubo, ang tibuok-kalibotang pakigdait wala molungtad. Nabungkag kadto sa dihang ang espiritung linalang nga karon nailhang Satanas nagtental sa labing bag-o sa intelihenteng mga linalang sa Diyos, si Eva, nga pahilayo sa pagkamasinugtanon sa Diyos. Ang bana ni Eva, si Adan, misunod kaniya, ug kay ang tulo ka rebelde naglayawlayaw pa man, may kagubot sa uniberso.—Genesis 3:1-6.
6. Ang pagkahanaw sa pakigdait uban sa Diyos misangpot sa unsa alang sa katawhan?
6 Ang pagkahanaw sa pakigdait uban sa Diyos maoy katalagman alang kang Adan ug Eva, nga misugod ang inanayng pagkadaot sa lawas nga misangpot sa ilang kamatayon. Inay magpahimulos sa panagdait sa Paraiso, si Adan kinahanglang maghago sa wala-maandam nga yuta aron sa pagbuhi sa nagdako niyang pamilya. Inay sa kamatagbawon manganak ug hingpit tawhanong banay, gipanganak ni Eva ang dili-hingpit nga mga anak diha sa kasakitan ug pag-antos. Ang pagkahanaw sa pakigdait uban sa Diyos misangpot sa kasina ug kabangisan taliwala sa mga tawo. Gipatay ni Cain ang iyang igsoong si Abel, ug sa panahon sa Lunop, ang tibuok yuta napuno sa kabangisan. (Genesis 3:7–4:16; 5:5; 6:11, 12) Sa dihang namatay ang atong unang mga ginikanan, seguradong sila wala moadto sa ilang mga lubnganan nga matagbawon, “diha sa pakigdait,” sama kang Abraham ginatos ka katuigan sa ulahi.—Genesis 15:15.
7. (a) Unsang tagna ang gipahayag sa Diyos nga mipunting sa pagpasig-uli sa kompletong pakigdait? (b) Nahimong unsa ka impluwensiyado ang kaaway sa Diyos nga si Satanas?
7 Tapos sa pagkahanaw sa pakigdait ni Adan ug ni Eva, makaplagan nato ang unang paghisgot sa panagkaaway diha sa Bibliya. Ang Diyos nakigsulti kang Satanas ug miingon: “Ibutang ko ang panagkaaway tali kanimo ug sa babaye ug tali sa imong binhi ug sa iyang binhi. Siya magasamad kanimo sa ulo ug ikaw magasamad kaniya sa tikod.” (Genesis 3:15) Sa paglabay sa panahon, ang impluwensiya ni Satanas midako sa punto nga si apostol Juan nakaingon: “Ang tibuok nga kalibotan nahiluna diha sa gahom sa usang daotan.” (1 Juan 5:19) Ang kalibotan ilalom kang Satanas tinong walay pakigdait uban sa Diyos. Nan, angay nga gipasidan-an sa disipulong si Santiago ang mga Kristohanon: “Wala ba kamo mahibalo nga ang pakighigala sa kalibotan maoy pagpakig-away sa Diyos?”—Santiago 4:4.
May Pakigdait Diha sa Mabingkilong Kalibotan
8, 9. Tapos makasala si Adan, sa unsang paagi ang mga tawo makabaton ug pakigdait uban sa Diyos?
8 Balik sa Eden, sa unang gihisgotan sa Diyos ang pulong “panagkaaway,” gitagna usab niya sa unsang paagi ang kompletong panagdait mapasig-uli sa kalalangan. Ang gisaad nga binhi sa babaye sa Diyos magasamad sa ulo sa orihinal nga magbubungkag sa panagdait. Gikan sa Eden padayon, kadtong nagtuo sa maong saad nagpahimulos ug madaitong relasyon uban sa Diyos. Alang kang Abraham, kadto naugmad ngadto sa panaghigala.—2 Cronicas 20:7; Santiago 2:23.
9 Sa panahon ni Moises, si Jehova naghimo sa mga anak ni Israel, ang apo ni Abraham, nga usa ka nasod. Gitanyag niya ang iyang pakigdait ngadto sa maong nasod, sumala sa makita diha sa panalangin nga gipahayag ibabaw kanila ni Aaron, ang hataas nga saserdote: “Hinaot si Jehova magapanalangin ug magabantay kaninyo. Hinaot ang iyang nawong magasidlak nganha kaninyo, ug hinaot siya magamaluluy-on kaninyo. Hinaot iyanghag ni Jehova ang iyang nawong nganha kaninyo ug igahatag kaninyo ang pakigdait.” (Numeros 6:24-26) Ang pakigdait ni Jehova magpatunghag tugob nga mga ganti, apan kadto gitanyag nga may kondisyon.
10, 11. Alang sa Israel, sa unsa nag-agad ang pakigdait uban sa Diyos, ug unsay mosangpot niana?
10 Giingnan ni Jehova ang nasod: “Kon magpadayon kamo sa paglakaw diha sa akong kalagdaan ug pagbantay sa akong mga sugo ug inyo kanang pagatumanon, ako magahatag gayod kaninyo sa inyong ulan sa ilang tukmang panahon, ug ang yuta magahatag sa iyang abot, ug ang kahoy sa kapatagan magahatag sa iyang bunga. Ug ihatag ko ang pakigdait sa yuta, ug kamo magahigda, nga walay magahadlok kaninyo; ug pagakuhaon ko ang makadaot mapintas nga mananap gikan sa yuta, ug ang usa ka espada dili magaagi sa inyong yuta. Ug ako magalakaw sa inyong taliwala ug mamao ang inyong Diyos ug kamo, sa inyong bahin, mamao ang akong katawhan.” (Levitico 26:3, 4, 6, 12) Ang Israel nakapahimulos ug pakigdait sa pagkaagi nga ilang nabatonan ang kasegurohan gikan sa ilang mga kaaway, ang materyal nga kadagaya, ug ang suod nga relasyon uban kang Jehova. Apan kana mag-agad sa ilang pagsunod sa Kasugoan ni Jehova.—Salmo 119:165.
11 Sa tibuok kasaysayan sa nasod, ang mga Israelinhon nga matinumanong nagtinguha sa pagbantay sa kalagdaan ni Jehova nakatagamtam sa pakigdait uban kaniya, ug kana kasagarang nagdalag daghang ubang panalangin. Sa unang katuigan sa pagmando ni Haring Solomon, ang pakigdait uban sa Diyos nagdalag materyal nga kadagaya ingon man pahulay gikan sa mga gubat batok sa mga silingan sa Israel. Sa pagbatbat sa maong panahon, ang Bibliya nag-ingon: “Ang Juda ug ang Israel nagpadayon sa pagpuyo diha sa kasegurohan, ang tagsatagsa ilalom sa iyang kaugalingong parras ug ilalom sa iyang kaugalingong kahoyng igira, gikan sa Dan ngadto sa Beer-sheba, sa tanang adlaw ni Solomon.” (1 Hari 4:25) Bisan sa dihang ang mga panag-away misilaob batok sa kanait nga kayutaan, ang matinumanong mga Israelinhon nagbaton gihapon sa pakigdait nga tinuod hinungdanon, ang pakigdait uban sa Diyos. Busa, si Haring David, usa ka iladong manggugubat, misulat: “Sa pakigdait ako magahigda ug magakatulog, kay ikaw lamang, Oh Jehova, ang nagapapuyo sa kasegurohan.”—Salmo 4:8.
Usa ka Mas Maayong Pasikaranan sa Pakigdait
12. Sa kataposan giunsa pagsalikway sa Israel ang pakigdait uban sa Diyos?
12 Sa kataposan, ang Binhi nga magpasig-uli sa kompletong pakigdait miabot diha sa pagkatawo ni Jesus, ug sa iyang pagkahimugso ang mga manulonda nanag-awit: “Himaya sa kahitas-an sa Diyos, ug pakigdait sa mga tawo nga maayog kabubut-on ibabaw sa yuta.” (Lucas 2:14) Si Jesus mipadayag sa Israel, apan bisan pag nailalom sa pakigtugon uban sa Diyos, ang maong nasod sa katibuk-an nagsalikway kaniya ug nagtugyan kaniya ngadto sa mga Romano aron pagapatyon. Sa hapit na siyang mamatay, gihilakan ni Jesus ang Jerusalem, nga miingon: “Kon ikaw, bisan ikaw, nakaila niining adlawa sa mga butang maylabot sa pakigdait—apan karon gitagoan kini gikan sa imong mga mata.” (Lucas 19:42; Juan 1:11) Tungod sa pagsalikway kang Jesus, ang Israel bug-os nawad-an sa iyang pakigdait uban sa Diyos.
13. Unsang bag-ong paagi ang gitukod ni Jehova alang sa tawo aron makaplagan ang pakigdait uban Kaniya?
13 Bisan pa niana, ang mga katuyoan sa Diyos dili mapakyas. Si Jesus nabanhaw gikan sa mga patay, ug siya mitanyag kang Jehova sa bili sa iyang hingpit nga kinabuhi ingong usa ka lukat alang sa matarong-ug-kasingkasing nga mga tawo. (Hebreohanon 9:11-14) Ang halad ni Jesus nahimong usa ka bag-o ug mas maayong paagi alang sa mga tawo—ang kinaiyanhong mga Israelinhon ug mga Hentil—aron makaplagan ang pakigdait uban sa Diyos. Si Pablo miingon diha sa iyang sulat ngadto sa mga Kristohanon sa Roma: “Sa dihang kami mga kaaway, kami napasig-uli sa Diyos pinaagi sa kamatayon sa iyang Anak.” (Roma 5:10) Sa unang siglo, kadtong nakig-uli niining paagiha gidihogan sa balaang espiritu aron mahimong sinagop nga mga anak sa Diyos ug mga sakop sa usa ka bag-ong espirituwal nga nasod nga gitawag “ang Israel sa Diyos.”—Galacia 6:16; Juan 1:12, 13; 2 Corinto 1:21, 22; 1 Pedro 2:9.
14, 15. Ibatbat ang pakigdait sa Diyos, ug isaysay sa unsang paagi kini manalipod sa mga Kristohanon bisan pag sila mao ang tumong sa pagdumot ni Satanas.
14 Kining bag-ong espirituwal nga mga Israelinhon mahimong tumong sa pagdumot ni Satanas ug sa iyang kalibotan. (Juan 17:14) Bisan pa niana, sila makabaton sa “pakigdait gikan sa Diyos ang Amahan ug kang Kristo Jesus nga atong Ginoo.” (2 Timoteo 1:2) Giingnan sila ni Jesus: “Gipamulong ko kining mga butanga kaninyo aron nga pinaagi kanako kamo makabaton unta sa pakigdait. Sa kalibotan kamo may kasakitan, apan magmaisogon! gidaog ko ang kalibotan.”—Juan 16:33.
15 Kini mao ang pakigdait nga nakatabang kang Pablo ug sa iyang isigka Kristohanon sa pag-antos bisan pa sa tanang kalisdanan nga ilang giatubang. Kini nagbanaag sa malinawon, may-paghiusa nga relasyon uban sa Diyos nga gipaposible sa halad ni Jesus. Kini maghatag kalinaw sa hunahuna sa nagabaton niini samtang siya makaamgo sa pagkamahunahunaon ni Jehova. Ang usa ka batang nagpauraray sa mahigugmaong mga bukton sa amahan may susamang pagbati sa kalinaw, usa ka dili-kaduhaduhaang kasegurohan nga siya gibantayan sa usang nagmahal kaniya. Gidasig ni Pablo ang mga taga-Filipos: “Ayaw kamo kabalaka sa bisan unsa, apan sa tanang butang pinaagi sa pag-ampo ug pangaliya uban ang pasalamat ipahibalo ang inyong mga hangyo sa Diyos; ug ang pakigdait sa Diyos nga lapaw sa tanang hunahuna magabantay sa inyong mga kasingkasing ug sa inyong mga gahom sa panghunahuna pinaagi kang Kristo Jesus.”—Filipos 4:6, 7.
16. Sa unsang paagi ang pakigdait uban sa Diyos miapektar sa relasyon sa unang-siglong mga Kristohanon sa usag usa?
16 Usa ka sangpotanan sa pagkahanaw sa pakigdait sa tawo uban sa Diyos mao ang pagdumot ug kawalay-panaghiusa. Alang sa unang-siglong mga Kristohanon, ang pagkaplag sa pakigdait uban sa Diyos misangpot sa kaatbang mismo: panagdait ug panaghiusa sa ilang taliwala, sa gitawag ni Pablo nga “ang makapahiusang bugkos sa pakigdait.” (Efeso 4:3) Sila ‘nagkahiusa sa hunahuna ug nagkinabuhing madaiton, ug ang Diyos sa gugma ug pakigdait nag-uban kanila.’ Dugang pa, sila nagwali sa “maayong balita sa pakigdait,” nga maoy, sa panguna, ang maayong balita sa kaluwasan alang sa ‘mga higala sa pakigdait,’ niadtong mosanong sa maayong balita.—2 Corinto 13:11; Buhat 10:36; Lucas 10:5, 6.
Usa ka Tugon sa Pakigdait
17. Unsay gihimo sa Diyos uban sa iyang katawhan sa atong adlaw?
17 Ang mao bang pakigdait hikaplagan karong adlawa? Oo, kini hikaplagan. Sukad sa pagkatukod sa Gingharian sa Diyos ilalom sa hinimayang si Jesu-Kristo niadtong 1914, gitigom ni Jehova ang mga nahibilin sa Israel sa Diyos gikan niining kalibotana ug gihimo ang usa ka pakigtugon sa pakigdait uban kanila. Sa ingon iyang gituman ang iyang saad nga gipahayag pinaagi sa propetang si Ezekiel: “Pagahimoon ko ang usa ka tugon sa pakigdait uban kanila; usa ka tugon nga molungtad sa panahong walay tino mao ang mahimo uban kanila. Ug ipahamutang ko sila ug padaghanon sila ug ibutang ang akong sangtuwaryo sa taliwala nila sa panahong walay tino.” (Ezekiel 37:26) Gihimo ni Jehova kining tugona uban sa dinihogang mga Kristohanon si kinsa, sama sa ilang mga igsoon sa unang siglo, nagtuo sa halad ni Jesus. Sila, kay nahinloan sa espirituwal nga polusyon, nagpahinungod sa ilang kaugalingon ngadto sa ilang langitnong Amahan ug naningkamot sa pagsunod sa iyang mga sugo, ilabina gayod pinaagi sa pagpanguna sa tibuok-kalibotang pagwali sa maayong balita sa natukod nga Gingharian sa Diyos.—Mateo 24:14.
18. Sa unsang paagi ang pipila taliwala sa mga nasod misanong sa dihang ilang naila nga ang ngalan sa Diyos diha sa ibabaw sa Israel sa Diyos?
18 Ang tagna nagpadayon: “Ug ang akong tabernakulo magapaibabaw gayod kanila, ug ako mahimo nga ilang Diyos, ug sila mismo mahimong akong katawhan. Ug ang mga nasod makaila nga ako, si Jehova nagabalaan sa Israel.” (Ezekiel 37:27, 28) Nahiuyon niini, ang ginatos ka libo, oo, minilyon pa, gikan sa “ang mga nasod” nag-ila nga ang ngalan ni Jehova anaa sa Israel sa Diyos. (Zacarias 8:23) Gikan sa tanang nasod, sila nanghugop sa pag-alagad kang Jehova uban sa maong espirituwal nga nasod, nga nagporma sa “dakong panon” nga nakita daan diha sa Pinadayag. Kay “naglaba sa ilang mga biste ug nagpaputi kanila diha sa dugo sa Kordero,” makalabang-buhi sila sa dakong kasakitan ngadto sa madaitong bag-ong kalibotan.—Pinadayag 7:9, 14.
19. Unsang pakigdait ang gipahimuslan sa katawhan sa Diyos karong adlawa?
19 Nga magkauban, ang Israel sa Diyos ug ang dakong panon nakatagamtam sa espirituwal nga pakigdait nga susama sa pakigdait nga gipahimuslan sa Israel ilalom kang Haring Solomon. Mahitungod kanila, si Miqueas mitagna: “Ilang pagasalsalon ang ilang mga espada ngadto sa mga punta sa daro ug ang ilang mga bangkaw ngadto sa mga galab. Sila dili mobakyaw ug espada, nasod batok sa nasod, ni sila makakat-on pa sa gubat. Ug sila managlingkod, ang matag usa ilalom sa iyang parras ug ilalom sa iyang kahoy nga igira, ug walay magahadlok kanila.” (Miqueas 4:3, 4; Isaias 2:2-4) Nahiuyon niini, gitalikdan nila ang gubat ug away, nga sa simbolikong paagi nagsalsal sa ilang mga espada ngadto sa mga punta sa daro ug sa ilang mga bangkaw ngadto sa mga galab. Busa, gipahimuslan nila ang makigdaitong panag-igsoonay sa tibuok nilang internasyonal nga komunidad, bisan unsa ang ilang nasyonalidad, pinulongan, rasa, o sosyal nga kagikan. Ug sila nagakalipay sa kasegurohan sa mapanalipdanong pagbantay ni Jehova kanila. ‘Walay magahadlok kanila.’ Sa pagkamatuod, ‘si Jehova naghatag ug kusog sa iyang katawhan. Gipanalanginan ni Jehova mismo ang iyang katawhan sa pakigdait.’—Salmo 29:11.
20, 21. (a1) Nganong magkugi kita sa paghupot sa atong pakigdait uban sa Diyos? (b) Unsay atong ikaingon bahin sa paningkamot ni Satanas sa pagbungkag sa pakigdait sa katawhan sa Diyos?
20 Ugaling, sama sa unang siglo K.P. ang pakigdait sa mga alagad sa Diyos nakahaling sa kasuko ni Satanas. Si Satanas, kay gipalagpot gikan sa langit tapos sa pagkatukod sa Gingharian sa Diyos niadtong 1914, sukad niadto nakiggubat “batok sa mga nahibilin sa binhi [sa babaye].” (Pinadayag 12:17) Bisan sa iyang adlaw, si Pablo nagpasidaan: “Kami may pakigbisog, dili batok sa dugo ug unod, kondili batok sa . . . daotang mga espiritung gahom sa langitnong mga dapit.” (Efeso 6:12) Kay si Satanas karon anaa ra sa kasilinganan sa yuta, ang maong pasidaan maoy hinungdanon kaayo.
21 Gigamit ni Satanas ang tanang taktika nga anaa kaniya sa iyang paningkamot sa pagbungkag sa pakigdait sa katawhan sa Diyos, apan napakyas siya. Niadtong 1919, wala gani moabot ug 10,000 ang naningkamot sa pag-alagad sa Diyos nga matinumanon. Karong adlawa, adunay kapin sa upat ka milyon nga nagabuntog sa kalibotan pinaagi sa ilang pagtuo. (1 Juan 5:4) Alang kanila, ang pakigdait uban sa Diyos ug pakigdait uban sa usag usa maoy usa ka kamatuoran, samtang giantos nila ang pagdumot ni Satanas ug sa iyang binhi. Apan tungod sa maong pagdumot, ug sa pagpalandong sa atong kaugalingong pagkadili-hingpit ug sa “mga panahon nga lisod sagubangon” nga atong gipuy-an, kinahanglang magkugi kita sa paghupot sa atong pakigdait. (2 Timoteo 3:1) Sa sunod artikulo, atong tan-awon kon unsay nalangkit niini.
Makapatin-aw Ka Ba?
◻ Nganong ang tawo sa sinugdan nawad-an sa iyang pakigdait uban sa Diyos?
◻ Alang sa Israel, sa unsa nag-agad ang pakigdait uban sa Diyos?
◻ Gipasukad sa unsa karong adlawa ang pakigdait uban sa Diyos?
◻ Unsa ang “pakigdait sa Diyos” nga magabantay sa atong mga kasingkasing?
◻ Unsang dugang mga panalangin ang atong mapahimuslan kon kita may pakigdait uban sa Diyos?