GITGIT

[Heb., derohrʹ].

Ang Hebreohanong pulong nga derohrʹ maoy samag porma sa Hebreohanong pulong nga gihubad nga “kagawasan” (Lev 25:10; Isa 61:1), ug ang ubang mga komentarista nagtuo nga kining ngalana naghubit sa madanihong pagpautaw-utaw sa gitgit samtang naglupad kini.

Ang mga gitgit sagad maghimo sa ilang samag-tasa nga mga salag (hinimo gikan sa gagmayng ligngin nga lapok) diha sa mga balay o uban pang mga tinukod, sagad diha sa ilalom sa mga balisbisan. Sa usa ka higayon sila nagsalag diha sa templo sa Jerusalem, sama sa gihimo nila karong adlawa diha sa susamang mga tinukod sa tibuok Israel. Sa ulahi, may gipatuybong talinis nga mga tugsok nga bulawan diha sa tumoy sa templo ni Herodes aron dili makabatog ang mga langgam ibabaw sa templo.​—The Jewish War, ni F. Josephus, V, 224 (v, 6).

Ang salmista, sa pagpahayag sa iyang kahidlaw sa mga sawang sa balay ni Jehova, naghisgot sa gitgit nga nakakaplag ug kaugalingong salag aron kabutangan sa iyang mga kuyabog​—oo, diha mismo sa templo, lagmit duol sa “dakong halaran” ni Jehova. (Sal 84:1-3) Ingong dili-saserdoteng Levihanon, ang salmista nag-alagad sa templo sa usa lamang ka semana kada unom ka bulan, apan nahibalo siya nga ang gitgit adunay mas permanenteng pinuy-anan didto. Busa siya nangandoy nga makapuyo gayod unta sa mga sawang sa tabernakulo ni Jehova.

Ang laing paghisgot sa gitgit makaplagan sa Proverbio 26:​2, diin kini nag-ingon nga “maingon nga ang langgam may hinungdan sa pagkalagiw ug ingon man ang gitgit sa paglupad, sa ingon usab ang maldisyon dili modangat nga walay tinuod nga hinungdan.” (NW) Hinunoa, ang ubang mga maghuhubad naghubad sa Hebreohanong pulong dinhi ingong “tunglo nga walay hinungdan [ug] dili modangat” (RS; tan-awa usab ang AS, Ro) ug busa nag-isip nga ang teksto nagpasabot nga ang maong walay hinungdan nga tunglo dili mahitabo o “modangat” apan maoy sama sa walay hunong nga paglupad sa gitgit sa pagpangita ug matukob nga insekto. Sa palibot nga mga bersikulo ang magsusulat naghisgot sa buangbuang ug sa iyang mga dalan, ug busa diha sa hubad nga unang gihisgotan (NW) ang diwa lagmit nga, maingon nga ang paglupad sa mga langgam sa dihang kini mokalagiw gikan sa kapeligrohan o sa pagpangitag pagkaon aduna gayoy hinungdan, mao man usab, kon ang dalan sa usa ka buangbuang magdalag maldisyon nganha kaniya, kini dili ikaingong midangat nga wala gayoy hinungdan; ang iyang kabuangan mao ang nakaingon niini.​—Itandi ang Pr 26:3; usab ang 1:22-32.

Ang komon nga gitgit o gitgit sa kamalig (Hirundo rustica) daghan sa Palestina. Ang usa ka matang niini magpalabay sa tibuok tuig didto, samtang ang uban moabot didto gikan sa habagatang Aprika kon Marso ug mobiya pagsingabot sa tingtugnaw. Daghan ang moagi didto panahon sa paglalin atol sa tingpamulak ug sa tinghunlak. Sanglit kini gamay, nga may taas ug kusganong mga pako ug sagad nagsanga ang ikog, ang gitgit maoy madanihon kaayo ug kusog molupad, nga makalupad ug lagyong distansiya sa dihang molalin. Ang balhibo niini sagad nga may magilakon kaayong bulok; ang awit niini maoy kombinasyon sa nindot paminawong pagtuwit-tuwit ug paghoni.