Kinahanglan ba Gayod nga Mangayo Ka ug Pasaylo?

‘DILI gayod ako mangayog pasaylo,’ misulat si George Bernard Shaw. ‘Nabuhat na kadto,’ ang uban tingali moingon.

Tingali kita mismo magpanuko sa pagdawat ug sayop sa kahadlok nga maulawan. Tingali kita mangatarongan nga ang problema anaa sa laing tawo. O tingali buot natong mangayog pasaylo apan ipaulahi nato kana hangtod nga sa atong hunahuna ang butang sa kataposan nakalimtan na.

Busa, nan, kinahanglan ba nga mangayog pasaylo? May mahimo ba gayod kini?

Ang Gugma Mag-obligar Kanato sa Pagpangayog Pasaylo

Ang inigsoong gugma mao ang timaan sa matuod nga mga sumusunod ni Jesu-Kristo. Siya miingon: “Pinaagi niini ang tanan makaila nga kamo akong mga tinun-an, kon kamo adunay gugma taliwala kaninyo.” (Juan 13:35) Ang Kasulatan nag-agda sa mga Kristohanon sa ‘paghigugma sa usag usa nga mainiton gayod gikan sa kasingkasing.’ (1 Pedro 1:22) Ang mainitong gugma mag-obligar kanato sa pagpangayog pasaylo. Ngano? Tungod kay ang tawhanong pagkadili-hingpit di-kalikayang mopahinabog masakit nga mga pagbati nga makapugong sa gugma kon kini dili maalim.

Pananglitan, tungod sa personal nga mga kasungian sa usa diha sa Kristohanong kongregasyon, mokiling kita sa dili pagpakigsulti kaniya. Kon kita ang nasayop, sa unsang paagi mapasig-uli ang mahigugmaong relasyon? Sa kadaghanang kaso, pinaagi sa pagpangayog pasaylo ug dayon maningkamot sa pagpakigsulti sa mainitong paagi. Utangan kita ug gugma sa atong mga isigkamagtutuo, ug sa dihang kita mangayog pasaylo tungod kay nakahimog sayop, atong gibayran ang pipila niana nga utang.​—Roma 13:8.

Sa pag-ilustrar: Si Mari Carmen ug Paqui maoy duha ka Kristohanong babaye nga dugay nang managhigala. Apan, tungod kay si Mari Carmen nagtuo sa pipila ka makadaot nga tabi, nabugnaw ang iyang panaghigalaay uban kang Paqui. Walay pagpatin-aw, iyang gilikayan si Paqui sa bug-os. Halos usa ka tuig sa ulahi, nahibaloan ni Mari Carmen nga ang tabi dili tinuod. Unsay iyang reaksiyon? Ang gugma nagtukmod kaniya sa pagduol kang Paqui ug mapaubsanong nagpahayag sa iyang dulot nga pagbasol sa dili maayong paggawi. Silang duha nanghilak ug maayo, ug nahimo pa silang suod nga managhigala sukad niadto.

Bisag gibati nato nga wala kitay sayop nga nahimo, ang pagpangayog pasaylo tingali mosulbad sa di-pagsinabtanay. Si Manuel nahinumdom: “Daghang tuig sa miagi ang akong asawa ug ako miestar sa balay sa usa sa among mga igsoong babaye sa espirituwal samtang siya naospital. Gibuhat namo ang tanan kutob sa among mahimo sa pagtabang kaniya ug sa iyang mga anak sa panahon sa iyang pagkasakit. Apan human siya nakapauli sa balay, siya nagbagulbol ngadto sa usa ka higala nga wala namo ayoha pagdala ang mga galastohan sa panimalay.

“Miduaw kami ug nagpatin-aw nga tingali tungod kay kami batan-on pa ug kulang ug kasinatian, wala namo maatiman ang mga butang nga sama sa iyang pag-atiman. Siya dihadiha mitubag pinaagi sa pag-ingon nga siya mao ang nakautang kanamo ug nga siya tinuod gayod nga mapasalamaton sa among tanang nahimo alang kaniya. Nasulbad ang problema. Kadto nga kasinatian nagtudlo kanako sa kahinungdanon sa mapainubsanong pagpangayog pasaylo sa dihang motungha ang di-pagsinabtanay.”

Si Jehova nagpanalangin niini nga magtiayon sa pagpakitag gugma ug ‘pagtinguha sa mga butang nga mopatungha ug pakigdait.’ (Roma 14:19) Ang gugma may kalabotan usab sa pagsabot sa mga pagbati sa uban. Si Pedro nagtambag kanato nga “magapakitag pagbati nga alang sa isigkaingon.” (1 Pedro 3:8) Kon kita may pagbati alang sa isigkaingon, kita lagmit makasabot sa kasakit nga atong gipahinabo sa wala hunahunaa nga pulong o buhat ug kita matukmod sa pagpangayog pasaylo.

‘Baksi ang Inyong Kaugalingon sa Pagkamapaubsanon sa Hunahuna’

Bisan ang matinumanong Kristohanong mga ansiyano usahay may mainit nga panagtubagay. (Itandi ang Buhat 15:37-39.) Kini maoy mga higayon nga ang pagpangayog pasaylo mapuslanon kaayo. Apan unsay motabang sa usa ka ansiyano o ni bisan kinsang ubang Kristohanon nga maglisod sa pagpangayog pasaylo?

Ang pagkamapaubsanon mao ang sekreto. Si apostol Pedro nagtambag: ‘Baksi ang inyong kaugalingon sa pagkamapaubsanon sa hunahuna ngadto sa usag usa.’ (1 Pedro 5:5) Bisag tinuod nga sa kadaghanang panaglalis ang duha parehong sayop, ang mapaubsanong Kristohanon mabalak-on mismo sa iyang kaugalingong kahuyangan ug andam sa pagdawat niini.​—Proverbio 6:1-5.

Ang usa nga nagadawat ug pasaylo angayng modawat niana sa mapaubsanong paagi. Pinaagig ilustrasyon, ingnon nato nga ang duha ka lalaki nga kinahanglang magsultihanay nagbarog sa pungkay sa duha ka lainlaing mga bukid. Ang panagsultihanay tabok sa bung-aw nga nag-ulang kanila imposible gayod. Apan, sa dihang ang usa kanila molugsong sa walog sa ubos ug ang lain mosunod kaniya, sila dali nga magkasultihanay. Sa susama, kon kinahanglang sulbaron sa duha ka Kristohanon ang ilang kasungian, pasagding ang matag usa mapaubsanong makigkita sa lain diha sa walog, sa mahulagwayong pagkasulti, ug mangayog nahiangayng mga pagpasaylo.​—1 Pedro 5:6.

Ang Pagpangayog Pasaylo Dakog Mahimo sa Kaminyoon

Ang kaminyoon sa duha ka di-hingpit nga mga tawo di-kalikayang magpatunghag mga higayon sa pagpangayog pasaylo. Ug kon ang bana ug asawa may parehong pagbati sa isigkaingon, kini magtukmod kanila sa pagpangayog pasaylo kon mahitabong nakasulti o nakalihok nga walay konsiderasyon. Ang Proverbio 12:18 nagpunting: “Adunay usa nga nagapamulong nga wala hunahunaa ingon sa mga duslak sa usa ka espada, apan ang dila sa mga maalamon makaayo.” ‘Ang wala hunahunaa nga mga duslak’ dili na mabawi, apan kini maalim pinaagig tim-os nga pagpangayog pasaylo. Siyempre, kini nagkinahanglan ug padayong pagkamasinabtanon ug paningkamot.

Naghisgot bahin sa iyang kaminyoon, si Susana nag-ingon: “Si Jackb ug ako naminyo sulod na sa 24 anyos, apan kami nagpakakat-on pa gihapon ug bag-ong mga butang bahin sa matag usa. Ikasubo, sa pipila ka panahong milabay, kami nagbulag ug naglain ug puyo sulod sa pipila ka semana. Ugaling, kami namati sa tambag sa Kasulatan gikan sa mga ansiyano ug nagkauliay. Kami karon nakaamgo nga sanglit kami lahi kaayog personalidad, ang panag-away lagmit gayod nga motungha. Sa dihang kini mahitabo, kami mangayog pasaylo dayon ug maningkamot gayod sa pagsabot sa panghunahuna sa matag usa. Ako malipay sa pag-ingon nga miuswag ug dako ang among kaminyoon.” Si Jack midugang: “Nakakat-on usab kami sa pag-ila sa mga panahon nga kami mainit ug ulo. Nianang panahona tagdon namo ang matag usa nga may dugang nga pagkasensitibo.”​—Proverbio 16:23.

Angay ka bang mangayog pasaylo kon nagtuo ka nga dili ikaw ang sayop? Sa dihang malangkit ang lalom nga mga pagbati, lisod nga mahimong makataronganon kon kinsay mabasol sa nahimong sayop. Apan ang hinungdanong butang mao ang kalinaw diha sa kaminyoon. Tagda si Abigail, usa ka Israelinhong babaye kansang bana di-maayog pagtagad kang David. Bisag siya dili mabasol sa kabuang sa iyang bana, siya nangayog pasaylo. “Pasayloa, palihog, ang kasaypanan sa imong sulugoong babaye,” siya mihangyo. Si David misanong pinaagi sa pagtratar kaniya nga may konsiderasyon, mapaubsanong midawat nga kon dili pa tungod kaniya, nakabubo na unta siyag inosenteng dugo.​—1 Samuel 25:24-28, 32-​35.

Sa ingon usab, ang usa ka Kristohanong babaye nga ginganlag June, nga naminyo sulod sa 45 ka tuig, mibati nga ang malamposong kaminyoon nagkinahanglag kaandam sa pag-una sa pagpangayog pasaylo. Siya nag-ingon: “Sultihan ko ang akong kaugalingon nga ang among kaminyoon mas hinungdanon kay sa akong mga pagbati ingong usa ka indibiduwal. Busa sa dihang ako mangayog pasaylo, bation nako nga nakaamot ako sa kaminyoon.” Usa ka edarang tawo nga ginganlag Jim nag-ingon: “Mangayo akog pasaylo sa akong asawa bisan sa gagmayng mga butang. Sukad sa iyang grabeng operasyon, siya masubo dayon. Busa kanunay ko siyang gakson ug moingon, ‘Pasensiya ka na, Mahal. Wala nako tuyoa nga pasuk-on ka.’ Sama sa tanom nga ginabisbisan, siya maulian dayon.”

Kon atong napasakitan ang tawong gihigugma nato pag-ayo, ang dihadihang pagpangayog pasaylo epektibo gayod. Si Milagros kinasingkasing nga miuyon, nga nag-ingon: “Nag-antos ako sa kakulang ug pagsalig-sa-kaugalingon, ug ang hait nga pulong gikan sa akong bana magpasuko kanako. Apan sa dihang siya mangayog pasaylo, moarang-arang dayon ang akong pamati.” Tukma, ang Kasulatan nagsulti kanato: “Ang maayong mga pulong ingon sa usa ka udlan sa dugos, matam-is sa kalag ug makaayo sa mga bukog.”​—Proverbio 16:24.

Batasana ang Arte sa Pagpangayog Pasaylo

Kon himoon natong batasan ang pagpangayog pasaylo sa dihang gikinahanglan, kita lagmit makakaplag nga ang mga tawo mosanong ug maayo. Ug tingali sila gani mangayog pasaylo mismo. Kon nagsuspetsa kita nga napasuko nato ang usa ka tawo, nganong dili batasanon ang pagpangayog pasaylo imbes maningkamot ug maayo sa dili pagdawat sa bisan unsang sayop? Ang kalibotan tingalig mobating ang pagpangayog pasaylo maoy timaan sa kahuyangan, apan sa pagkatinuod kini nagpamatuod sa Kristohanong pagkahamtong. Siyempre, dili kita buot nga mahisama niadtong kinsa miadmitir sa pipila ka sayop apan pakamenoson ang ilang tulubagon. Pananglitan, nangayo na ba kitag pasaylo nga dili kinasingkasing? Kon kita miabot nga ulahi ug magsigeg pangayog pasaylo, determinado ba kita nga pauswagon ang atong pag-abot sa untop nga panahon?

Busa, nan, kinahanglan ba gayod nga kita mangayog pasaylo? Oo, kinahanglan nato. Utang nato kini sa atong kaugalingon ug sa uban sa pagbuhat niini. Ang pagpangayog pasaylo makatabang sa pagpagaan sa kasakit nga gipahinabo sa pagkadili-hingpit, ug kini makaalim sa nadaot nga relasyon. Ang matag pagpangayo natog pasaylo maoy usa ka pagtulon-an sa pagkamapaubsanon ug nagbansay kanato nga mahimong mas sensitibo sa mga pagbati sa uban. Tungod niini, ang mga isigkamagtutuo, mga kapikas sa kaminyoon, ug ang uban maglantaw kanato ingong takos sa ilang pagmahal ug pagsalig. Makabaton kitag kalinaw sa hunahuna, ug si Jehova nga Diyos magapanalangin kanato.

[Footnote]

[Hulagway sa panid 23]

Ang tim-os nga pagpangayog pasaylo mopalambo sa Kristohanong gugma