Ang mga Bahandi Makahimo ba Kanimong Malipayon?
Si Haring Solomon nasayod sa bili sa salapi. Siya misulat: “Ang tinapay maoy kahimuot sa mga magbubuhat, ug ang bino mismo makapalipay sa kinabuhi; apan ang salapi maoy magatubag sa tanang butang.” (Ecclesiastes 10:19) Ang pagkaon uban sa mga higala makapalipay pag-ayo, apan aron makabaton ug tinapay o bino, ikaw nanginahanglag salapi. Sanglit ang salapi maoy paagi nga niana mabatonan ang materyal nga mga butang, kini “magatubag sa tanang butang.”
BISAN tuod bahandianon kaayo si Solomon, nasayod siya nga ang mga bahandi adunay mga kinutbanan niini. Iyang giila nga ang materyalistikanhong paagi sa kinabuhi dili motultol ngadto sa kalipay. Siya misulat: “Ang mahigugmaon lamang sa salapi dili matagbaw sa salapi, ni si bisan kinsang mahigugmaon sa bahandi nga may tubo.”—Ecclesiastes 5:10.
Ingnon ta nga ang usa ka bahandianong tawo makabaton pa ug mas dakong bahandi. Si Solomon miingon: “Sa dihang modaghan ang maayong mga butang, kadtong mokaon niini modaghan gayod.” (Ecclesiastes 5:11) Samtang ang “maayong mga butang,” o mga kabtangan, sa usa ka tawo modaghan, dugang mga tawo ang gikinahanglan sa pag-atiman niini. Mga lalaking tig-ayo, tig-atiman, tig-alagad, mga tawong tigbantay, ug uban pa—ang tanan kinahanglang bayaran sa ilang mga serbisyo. Sa baylo, kini nagkinahanglag dugang salapi.
Ang maong kahimtang adunay direktang epekto sa kalipay sa usa ka tawo. Ang Gregong historyano nga si Xenophon, nga nagkinabuhi sa ikaupat nga siglo W.K.P., nagtagik sa mga komento sa usa ka tawong kabos nga nadato:
“Buweno, naghunahuna ka bang . . . kay mas daghan ang akong nabatonan, mas malipayon ako nga nagkinabuhi? Wala ka lang masayod,” siya mipadayon, “nga bisag gamay wala kini makahatag kanakog dugang kalipay sa pagkaon ug pag-inom ug pagkatulog karon kay sa niadtong ako kabos pa. Ang akong bugtong ganansiya sa pagbaton ug daghan kaayo mao nga ako obligado sa dugang nga pag-atiman, dugang pag-apod-apod ngadto sa uban, ug sa kahasol sa pagpangitag dugang kay sa akong gihimo kaniadto. Karon daghang binuhi ang nagdepende kanako nga pakan-on, daghang paimnon, ug daghang bestihan, samtang ang uban nagkinahanglag mga doktor; ug ang usa moanhi kanako nga mosumbong bahin sa karnerong giatakeg mga lobo, o mga bakang nangamatay kay nangahulog sa pangpang, o sa pag-ingon nga ang usa ka sakit mikaylap taliwala sa mga baka. Ug busa alang kanako . . . maorag ako adunay dugang kasamok karon pinaagi sa pagbaton ug daghan kay sa akong naandan niadto sa pagbaton ug diyutay.”
Ang laing rason kon nganong ang mga tawo nangagpas ug dugang pang bahandi mao nga sila nahaylo sa gitawag ni Jesu-Kristo nga “ang malimbongong gahom sa bahandi.” (Mateo 13:22) Sila nalimbongan tungod kay niining mga bahandia nga ilang mainiton kaayong gipangita, wala gayod nila makaplagi ang katagbawan o kalipay nga ilang gidahom nga makaplagan. Sila mangatarongan nga ang dili mahimo sa limitadong bahandi, mahimo sa mas daghang bahandi. Busa adunay padayong pagpangagpas ug dugang.
Ang Gugma sa Salapi Dili Motultol sa Kalipay
Ang kabalaka bahin sa iyang mga kabtangan hayan magpugong sa usa ka tawong dato sa pagtagamtam ug malinawong pahulay sa kagabhion. Si Solomon misulat: “Tam-is ang katulog sa usang nagaalagad, way sapayan kon mokaon man siyag diyutay o daghan; apan ang kadagaya nga iya sa usa ka dato magpugong kaniya sa pagkatulog.”—Ecclesiastes 5:12.
Sa dihang ang kabalaka sa posibleng pagkawala sa bahandi sa usa maghingapin, labaw pa ang nalangkit kay sa kakulang ug tulog. Sa paghubit sa usa ka kuripot, si Solomon misulat: “Sa tanan niyang mga adlaw siya magakaon didto sa kangitngit, uban ang hilabihang kahasol, nga may kasakit sa iyang bahin ug hinungdan sa kaligutgot.” (Ecclesiastes 5:17) Inay sa pagkaplag ug kalipay diha sa iyang bahandi, siya mokaon ‘uban ang kahasol,’ nga maorag siya magpanuko bisan sa salapi nga iyang gastohon alang sa pagkaon. Ang maong di-maayong panghunahuna makaamot sa di-maayong panglawas. Sa baylo, ang di-maayong panglawas makadugang sa kabalaka sa kuripot, sanglit magpugong kini kaniya sa pagtigom ug mas dakong bahandi.
Tingali magpahinumdom kini kanimo sa gisulat ni apostol Pablo: “Silang kinsa determinadong madato mangahulog sa tentasyon ug sa lit-ag ug sa daghang binuang ug makadaot nga mga tinguha, nga nagabanlod sa mga tawo sa kalaglagan ug pagkagun-ob. Kay ang gugma sa salapi maoy usa ka gamot sa tanang matang sa makadaot nga mga butang, ug sa pagpangagpas niini nga gugma ang pipila . . . nagtusaktusak sa ilang kaugalingon sa daghang kasakit.” (1 Timoteo 6:9, 10) Sa pagpangab-ot ug salapi, ang mga tawo manikas, mamakak, mangawat, mamampam sa ilang kaugalingon, ug mopatay pa gani. Ang resulta maoy usa ka tawo nga natusaktusak sa emosyonal, pisikal, ug espirituwal nga mga kasakit tungod sa pagsulay sa paghakop ug pagbaton sa mga bahandi. Ingon ba niini ang dalan sa kalipay? Dili gayod!
Magmatagbaw Kon Unsay Atong Nabatonan
Si Solomon adunay daghang ikasulti bahin sa timbang nga panglantaw sa bahandi. Siya misulat: “Ingon sa iyang paggula gikan sa tagoangkan sa iyang inahan, hubo siya nga mopauli pag-usab, ingon sa iyang paggula; ug ang usa walay madalang bisan unsa sa iyang kabudlay, nga madala niya diha sa iyang kamot. Ania karon! Ang labing maayo nga akong nakita mismo, nga maanindot, mao nga ang usa kinahanglang mokaon ug moinom ug mopahimulos pag-ayo sa tanan niyang kabudlay nga iyang gipaningkamotan ilalom sa adlaw sa tanang adlaw sa iyang kinabuhi nga gihatag sa matuod nga Diyos kaniya, kay kana mao ang iyang bahin.”—Ecclesiastes 5:15, 18.
Kining mga pulonga nagpakita nga ang kalipay wala mag-agad sa paningkamot sa pagtumpig ug bahandi alang sa panahon nga mahimong dili na modangat kanato. Mas maayo pang matagbaw ug malipay sa mga resulta sa atong paghago. Si apostol Pablo mipahayag sa samang panghunahuna diha sa iyang dinasig nga sulat kang Timoteo, nga nag-ingon: “Wala kitay gidalang bisan unsa nganhi sa kalibotan, ug ni kita makadala ug bisan unsa pagawas. Busa, nga may makaon ug ikasapot, kita makontento na niining mga butanga.”—1 Timoteo 6:7, 8; itandi ang Lucas 12:16-21.
Ang Yawi sa Kalipay
Nahuptan ni Solomon ang kadagaya sa bahandi ug diyosnong kaalam. Apan iyang gilangkit ang kalipay uban sa kaalam, dili sa salapi. Siya miingon: “Malipayon ang tawo nga nakakaplag ug kaalam, ug ang tawo nga nakabaton ug pagsabot, kay ang pagbaton niana ingon nga ganansiya labi pang maayo kay sa pagbaton ug salapi ingon nga ganansiya ug sa pagbaton niana ingon nga abot kay sa bulawan mismo. Mas bililhon pa kini kay sa mga korales, ug ang tanang uban pa nimong mga kalipay dili ikatandi niana. Ang hataas nga mga adlaw anaa sa iyang tuong kamot; sa iyang walang kamot anaa ang bahandi ug himaya. Ang mga dalan niini maoy mga dalan nga kahimut-anan, ug ang tanang alagianan niini maoy kalinaw. Kini maoy kahoy sa kinabuhi alang niadtong mokupot niini, ug kadtong mangupot pag-ayo niini pagatawgong malipayon.”—Proverbio 3:13-18.
Nganong superyor ang kaalam kay sa materyal nga mga kabtangan? Si Solomon misulat: “Ang kaalam maoy usa ka panalipod maingon nga ang salapi usa ka panalipod; apan ang bentaha sa kahibalo mao nga ang kaalam mismo magtipig nga buhi sa mga tag-iya niini.” (Ecclesiastes 7:12) Samtang ang salapi magtaganag usa ka sukod sa panalipod, nga makapaarang sa tag-iya niini sa pagpalit sa iyang mga panginahanglan, ang kaalam magpanalipod sa usa ka tawo sa pagsuong sa mga kakuyaw nga tingali magpameligro sa iyang kinabuhi. Dili lamang nga ang tinuod nga kaalam tingali magluwas sa usa ka tawo gikan sa hinanaling kamatayon apan, sanglit kini gipasukad sa tukmang kahadlok sa Diyos, kini motultol sa pagbaton ug kinabuhing walay kataposan.
Nganong ang diyosnong kaalam motultol sa kalipay? Tungod kay ang tinuod nga kalipay moabot lamang gikan kang Jehova nga Diyos. Ang kasinatian nagpamatuod nga ang tinuod nga kalipay mabatonan lamang pinaagi sa pagkamasinugtanon sa Labing Hataas. Ang dumalayong kalipay nagaagad diha sa usa ka inuyonang baroganan uban sa Diyos. (Mateo 5:3-10) Pinaagig pagpadapat sa atong nakat-onan gikan sa pagtuon sa Bibliya, atong maugmad ang “kaalam gikan sa itaas.” (Santiago 3:17) Maghatag kini kanatog kalipay nga dili gayod ikahatag sa bahandi.
[Mga hulagway sa panid 4, 5]
Nasayod si Haring Solomon kon unsay makapalipay sa tawo. Nasayod ka ba?