Adunay Panahon Alang sa Tanang Butang
“Adunay tinudlong panahon alang sa tanang butang, bisan usa ka panahon alang sa matag kalihokan ilalom sa mga langit,” matod pa sa Bibliya. Ang nagsulat niini, ang maalamong hari sa karaang panahon nga si Solomon, midugang sa pag-ingon nga adunay panahon sa pagkahimugso ug panahon sa pagkamatay, panahon sa pagtukod ug panahon sa paglumpag, panahon sa paghigugma ug panahon sa pagdumot. Ug sa kataposan, siya miingon: “Unsa may kapuslanan sa nagabuhat nianang iyang gihagoan?”—Ecclesiastes 3:1-9.
SA DIHANG mabasa sa mga tawo ang maong mga pulong, sila mohinapos nga ang Bibliya nagtudlo gayod nga ang tanang butang gitakda nang daan; buot ingnon, sila nagtuo nga ang Bibliya nagpaluyo sa pagtulon-an bahin sa kapalaran. Tinuod ba kana? Gipaluyohan ba sa Bibliya ang ideya nga gitakda nang daan ang tanang panghitabo sa atong kinabuhi? Sanglit ang “tanang Kasulatan inspirado sa Diyos,” ang atong mabasa sa usa ka bahin sa Bibliya kinahanglang mohaom sa gisulti sa ubang bahin niini. Busa, atong susihon kon unsay gisulti sa ubang bahin sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya, maylabot niana.—2 Timoteo 3:16.
Ang Panahon ug ang Wala Damhang Panghitabo
Sa basahon sa Ecclesiastes, si Solomon dugang misulat: “Ako mibalik sa pagtan-aw ilalom sa adlaw nga ang lumba dili alang sa mga matulin, ni ang gubat alang sa mga gamhanan, ni ang pagkaon alang sa mga maalamon, ni ang mga bahandi alang sa mga masinaboton, ni ang pabor alang kanilang adunay kahibalo.” Ngano? Siya misaysay: “Tungod kay ang panahon ug ang wala damhang panghitabo modangat kanilang tanan.”—Ecclesiastes 9:11.
Dayag nga si Solomon wala magtudlo nga gitakda nang daan ang tanang panghitabo sa kinabuhi. Hinunoa, ang buot niyang ipasabot mao nga ang mga tawo dili gayod makatino kon unsay sangpotan sa bisan unsang buluhaton “tungod kay ang panahon ug ang wala damhang panghitabo modangat kanilang tanan.” Kasagaran, ang maayo o di-maayong panghitabo sa kinabuhi sa tawo maatol lang, ug kini wala tuyoa.
Pananglitan, tagda ang pamulong: “Ang lumba dili alang sa mga matulin.” Lagmit nahinumdom o nakabasa ka sa usa ka talagsaong panghitabo sa Olympics sa Los Angeles, California, sa Amerika niadtong 1984, diha sa 3000-metros nga lumba sa dagan sa mga babaye. Ang duha ka atleta nga naghawas sa Britanya ug Amerika naglaom gayod nga modaog sa bulawan nga medalya. Apan sa tungatunga sa lumba, sila nagbanggaay. Natumba ang usa ug wala na makapadayon; naluya usab ang buot sa usa mao nga ikapitong puwesto lamang ang iyang naangkon.
Kapalaran ba nila nga mapildi? Mao kanay pagtuo sa pipila. Apan dayag nga ang hinungdan mao ang ilang pagbanggaay—usa ka aksidente nga wala nila damha—mao nga sila napildi sa lumba. Kapalaran ba usab nila nga magbanggaay? Sa gihapon, mao kanay gituohan sa pipila ka tawo. Apan ang mga komentarista nag-ingon nga ang hinungdan sa aksidente mao ang grabeng pagkompetensiyahay sa duha ka maayong atleta nga parehong gustong makauna. Sumala sa giingon sa Bibliya, “ang panahon ug ang wala damhang panghitabo modangat kanilang tanan.” Busa bisag unsa ka andam ang usa, dili siya makaseguro sa mahimong resulta sa iyang mga paningkamot tungod sa wala-damhang mga panghitabo, ug kana dili kapalaran.
Kon mao, unsay gipasabot sa Bibliya sa dihang kini miingon: “Adunay tinudlong panahon alang sa tanang butang”? Mausab ba nato ang dulnganan sa atong kinabuhi?
Ang Kinamaayohang Panahon Alang sa Matag Buluhaton
Ang magsusulat sa Bibliya wala maghisgot sa kapalaran o dulnganan sa kinabuhi sa matag tawo, kondili sa katuyoan sa Diyos ug sa epekto niini ngadto sa mga tawo. Nganong makaingon kita niana? Tungod kay mao kanay gipasabot sa nagsunod nga mga bersikulo. Human hisgoti ni Solomon ang daghang butang nga adunay “tinudlong panahon,” siya misulat: “Nakita ko ang buluhaton nga gihatag sa Diyos sa mga anak sa mga tawo aron pagabuhaton. Ang tanang butang iyang gihimo nga matahom sa panahon niini.”—Ecclesiastes 3:10, 11.
Ang Diyos naghatag sa mga tawo ug daghang buluhaton, ug gihisgotan ni Solomon ang pipila niana. Ang Diyos naghatag usab kanatog kagawasan sa pagpili kon unsay atong gustong buhaton. Apan, adunay hustong panahon alang sa matag buluhaton nga mopatunghag kinamaayohang resulta. Tagda pananglitan ang gisulti ni Solomon nga “panahon sa pagtanom ug panahon sa pag-ibot sa gitanom,” nga mabasa sa Ecclesiastes 3:2. Ang mag-uuma nahibalo sa hustong panahon sa pagpananom sa lainlaing matang sa tanom. Unsay mahitabo kon mananom siya bisag dili pa tingtanom? Kon dili siya makaanig daghan, bisag naghago siya pag-ayo, makaingon ba siya nga kapalaran niya ang nahitabo? Dili gayod! Wala siya makaanig daghan tungod kay wala siya magtanom sa hustong panahon. Abunda unta ang iyang abot kon iyang gisunod ang nahiangayng panahon sa pagpananom nga gitakda sa Maglalalang.
Busa, ang gitakda sa Diyos dili ang kapalaran sa tagsa-tagsa ka tawo o ang sangpotanan sa matag panghitabo, kondili ang mga prinsipyo nga maggiya sa kalihokan sa mga tawo sumala sa Iyang katuyoan. Aron molampos ang mga tawo sa ilang mga paningkamot, kinahanglan nga ilang sabton ang katuyoan sa Diyos ug ang panahon nga Iyang gitakda ug dayon molihok uyon niana. Ang gitakda sa Diyos nga dili mahimong usbon mao ang iyang katuyoan, dili ang kapalaran sa mga tawo. Pinaagi ni propetang Isaias, si Jehova miingon: “Ang akong mga pulong usab dili mobalik kanako nga kawang lamang; tumanon hinuon niini ang akong tuyo ug molampos gayod kini.”—Isaias 55:11, Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia.
Nan, unsa ang “pulong” o katuyoan sa Diyos bahin sa yuta ug sa umaabot sa mga tawo nga tino gayong “molampos”?
Sabta ang Panahon nga Gitakda sa Diyos
Ang mga pulong ni Solomon makatabang kanato maylabot niana. Human siya mosulti nga, ‘Ang tanang butang gihimo sa Diyos nga matahom sa panahon niini,’ siya mipadayon, “Bisan ang panahong walay tino iyang gibutang sa ilang kasingkasing, aron ang tawo dili makatugkad sa buhat nga nahimo sa matuod nga Diyos sukad sa sinugdan hangtod sa kataposan.” Ang hubad sa Ang Biblia nag-ingon: “Gibutang usab niya ang pagka-walay katapusan sa sulod sa ilang kasingkasing, ngani aron ang tawo dili makatugkad sa buhat nga nahimo sa Dios gikan sa sinugdan bisan hangtod sa katapusan.”—Ecclesiastes 3:11.
Dunay daghang pagpatin-aw niining tekstoha. Apan ang usa ka tatawng kamatuoran mao, nga diha sa atong kasingkasing aduna gayod kitay tinguha nga mahibalo sa kahulogan sa kinabuhi ug sa atong dulnganan. Sukad pa kaniadto, ang mga tawo maglisod sa pagdawat nga ang katuyoan sa kinabuhi mao lamang ang paghago aron mabuhi ug dayon pag-abot sa panahon mamatay. Kitang mga tawo lahi sa ubang mga linalang tungod kay kita maghunahuna dili lang sa atong kinabuhi karon kondili sa atong umaabot usab. Nangandoy pa gani kita nga mabuhi sa walay kataposan. Ngano? Sumala sa giingon na sa Bibliya, tungod kay ‘gibutang sa Diyos ang pagkawalay kataposan diha sa atong kasingkasing.’
Tungod sa maong pangandoy, ang mga tawo naghunahuna kon duna bay kinabuhi human sa kamatayon. Ang uban nagtuo nga human kita mamatay, ang atong espiritu magpabiling buhi. Ang uban nagtuo usab ug reinkarnasyon, diin inigkamatay sa tawo, ang iyang espiritu mobalhin sa laing lawas o sa laing matang sa buhing butang. Duna poy nagtuo nga ang kinabuhi gitakda nang daan sa kapalaran o sa Diyos, ug ang tawo wala nay mahimo niana. Ikasubo, kini nga mga pagtulon-an wala makahatag ug makapatagbawng tubag sa atong mga pangutana bahin sa kinabuhi. Kini tungod kay ang tawo, kon mag-agad lang sa iyang kaugalingong paningkamot, dili gayod ‘makatugkad sa buhat nga nahimo sa Diyos gikan sa sinugdan bisan hangtod sa kataposan.’
Sa tibuok kasaysayan, ang maalamong mga tawo naningkamot sa pagtugkad sa mga tubag bahin sa kinabuhi apan napakyas sila. Kay Diyos man ang nagbutang diha sa atong kasingkasing sa tinguha nga mabuhi sa walay kataposan, dili ba makataronganon lamang nga moduol kita kaniya aron matagbaw ang maong tinguha? Dugang pa, ang Bibliya nag-ingon bahin kang Jehova: “Imong ginabukhad ang imong kamot ug ginatagbaw ang tinguha sa tanang buhing butang.” (Salmo 145:16) Pinaagi sa pagsusi sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya, kita makakaplag ug makapatagbawng eksplinasyon bahin sa kinabuhi ug kamatayon ug bahin sa katuyoan sa Diyos sa yuta ug sa tanang tawo.—Efeso 3:11.
[Blurb sa panid 5]
“Ang lumba dili alang sa mga matulin.”—Ecclesiastes 9:11
[Blurb sa panid 6]
Kon gamay rag abot ang mag-uuma tungod kay siya wala mananom sa hustong panahon, makaingon ba siya nga mao kanay iyang kapalaran?
[Blurb sa panid 7]
Kita interesadong mahibalo bahin sa kinabuhi ug kamatayon tungod kay ‘gibutang sa Diyos ang pagkawalay kataposan diha sa atong kasingkasing’