Kapitulo Bayente-uno
Ang Kamot ni Jehova Igapataas
1. Nganong si Isaias adunay pagpabili kang Jehova?
SI Isaias adunay lalom nga gugma kang Jehova ug malipay sa pagdayeg kaniya. Siya nagpatugbaw: “Oh Jehova, ikaw ang akong Diyos. Bayawon ko ikaw, dayegon ko ang imong ngalan.” Unsay mitabang sa manalagna aron makabaton sa ingon ka dakong pagpabili alang sa iyang Maglalalang? Usa ka dakong hinungdan mao ang iyang kahibalo bahin kang Jehova ug sa iyang mga kalihokan. Ang sunod nga mga pulong ni Isaias nagpadayag sa maong kahibalo: “Kay ikaw nakabuhat ug katingalahang mga butang, mga laraw sukad sa unang kapanahonan, sa pagkamatinumanon, sa pagkakasaligan.” (Isaias 25:1) Sama kang Josue nga nauna niya, si Isaias nahibalo nga si Jehova maoy matinumanon ug kasaligan ug nga ang tanan niyang “mga laraw”—ang mga butang nga iyang gituyo—matuman.—Josue 23:14.
2. Unsang laraw ni Jehova ang karon gipahayag ni Isaias, ug unsa kaha ang tumong sa maong laraw?
2 Ang mga laraw ni Jehova naglakip sa iyang mahukmanong mga pahayag batok sa mga kaaway sa Israel. Si Isaias karon nagpahayag sa usa niini: “Imong gihimo ang usa ka siyudad ingong tapok sa mga bato, ang usa ka kinutaang lungsod ingong kagun-oban, ang usa ka puloy-anang torre sa mga estranyo nga dili na siyudad, nga dili tukoron pag-usab bisan hangtod sa panahong walay tino.” (Isaias 25:2) Unsa ba kanang wala-hinganling siyudad? Si Isaias mahimong nagtumong sa Ar sa Moab—ang Moab dugay nang may pakig-away sa katawhan sa Diyos.a O mahimong siya nagtumong sa lain, mas lig-ong siyudad—ang Babilonya.—Isaias 15:1; Sofonias 2:8, 9.
3. Sa unsang paagi ang mga kaaway ni Jehova naghimaya kaniya?
3 Unsa kaha unyay reaksiyon sa mga kaaway ni Jehova sa dihang matuman ang iyang laraw batok sa ilang lig-ong siyudad? “Kadtong usa ka katawhang kusganon maghimaya kanimo; ang lungsod sa malupigong kanasoran, sila mangahadlok kanimo.” (Isaias 25:3) Hisabtan nga ang mga kaaway sa labing gamhanang Diyos mahadlok kaniya. Apan, sa unsang paagi maghimaya sila kaniya? Biyaan ba nila ang bakak nilang mga diyos ug mosagop sa maputling pagsimba? Dili! Hinunoa, sama kang Paraon ug Nabukodonosor, sila maghimaya kang Jehova sa dihang mapugos sila sa pag-ila sa iyang pagkalabaw gayod.—Exodo 10:16, 17; 12:30-33; Daniel 4:37.
4. Unsang “lungsod sa malupigong kanasoran” ang naglungtad karong adlawa, ug sa unsang paagi nga bisan siya kinahanglang maghimaya kang Jehova?
4 Karong adlawa “ang lungsod sa malupigong kanasoran” mao “ang dakong siyudad nga adunay gingharian ibabaw sa mga hari sa yuta,” nga mao, ang “Dakong Babilonya,” ang tibuok-kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon. (Pinadayag 17:5, 18) Ang pangunang bahin niining imperyoha mao ang Kakristiyanohan. Sa unsang paagi ang relihiyosong mga pangulo sa Kakristiyanohan maghimaya kang Jehova? Pinaagi sa mayugtanong pag-ila sa katingalahang mga butang nga iyang nahimo alang sa iyang mga Saksi. Ilabina sa 1919 sa dihang gipasig-uli ni Jehova ang iyang mga alagad sa kusganong kalihokan human sa pagkagawas nila gikan sa espirituwal nga pagkaulipon sa Dakong Babilonya, ang maong mga pangulo ‘nangahadlok ug naghimaya sa Diyos sa langit.’—Pinadayag 11:13.b
5. Sa unsang paagi si Jehova nagpanalipod niadtong adunay bug-os nga pagsalig diha kaniya?
5 Bisan pag giisip nga makalilisang sa iyang mga kaaway, si Jehova maoy usa ka dangpanan sa mga maaghop ug mapaubsanon nga buot moalagad kaniya. Ang malupigong relihiyoso ug politikanhong mga magmamando tingali mosulay sa tanang butang aron paglumpag sa pagtuo sa matuod nga mga magsisimba, apan sila mapakyas tungod kay kini sila adunay bug-os nga pagsalig kang Jehova. Sa kadugayan, siya daling makapahilom sa iyang mga magsusupak, nga naghimo niana nga samag giliminan niyag panganod ang naglagiting nga adlaw sa desyerto o gialihan ug paril ang kusog nga bagyo.—Basaha ang Isaias 25:4, 5.
‘Usa ka Kombira Alang sa Tanang Katawhan’
6, 7. (a) Unsang matang sa kombira ang gihimo ni Jehova, ug alang kang kinsa? (b) Unsay gilandongan sa kombira nga gitagna ni Isaias?
6 Sama sa usa ka mahigugmaong amahan, si Jehova dili lamang manalipod kondili magpakaon usab sa iyang mga anak, ilabina sa espirituwal nga paagi. Human sa pagpagawas sa iyang katawhan sa 1919, siya naghimo sa ilang atubangan ug usa ka kombira sa kadaogan, sa dagayang tagana sa espirituwal nga pagkaon: “Si Jehova sa mga panon tinong maghimo alang sa tanang katawhan, niining bukira, ug usa ka kombira sa matambok nga mga pagkaon, usa ka kombira sa bino nga pinalugdang, sa matambok nga mga pagkaon nga puno sa uyok, sa bino nga pinalugdang, sinala.”—Isaias 25:6.
7 Ang kombira ginahimo diha sa ‘bukid’ ni Jehova. Unsa ba kining bukira? Kini mao “ang bukid sa balay ni Jehova” nga nganha niana ang tanang nasod magaganayan “sa kataposang bahin sa mga adlaw.” Kini mao ang “balaang bukid” ni Jehova, diin ang iyang matinumanong mga magsisimba dili magapangdaot ug magapanggun-ob. (Isaias 2:2; 11:9) Niining hataas nga dapit sa pagsimba, si Jehova naghimo sa iyang daghag-pagkaon nga kombira alang sa mga tawong matinumanon. Ug ang maayong espirituwal nga mga butang nga karon gitaganang dagaya kaayo naglandong sa maayong pisikal nga mga butang nga itagana sa dihang ang Gingharian sa Diyos mahimong bugtong nga kagamhanan sa katawhan. Unya ang kagutmanan mawala na. “Daghan na unyay mga lugas sa ibabaw sa yuta; sa tumoy sa kabukiran adunay pag-awas.”—Salmo 72:8, 16.
8, 9. (a) Unsang duha ka dagkong mga kaaway sa katawhan ang pagawagtangon? Ipatin-aw. (b) Unsay buhaton sa Diyos aron mawagtang ang kaulawan sa iyang katawhan?
8 Kadto silang nakig-ambit karon sa gitagana-sa-Diyos nga espirituwal nga kombira adunay mahimayaong mga palaaboton. Pamatia ang sunod nga mga pulong ni Isaias. Sa pagtandi sa sala ug kamatayon ngadto sa usa ka makapatuok nga “hinabol,” o “tabon,” siya nag-ingon: “Niining bukira tino nga lamyon [ni Jehova] ang nawong sa tabon nga nagatabon sa tanang mga katawhan, ug ang hinabol nga gilala ibabaw sa tanang kanasoran. Iya gayong lamyon ang kamatayon hangtod sa hangtod, ug ang Soberanong Ginoong Jehova tinong magpahid sa mga luha gikan sa tanang nawong.”—Isaias 25:7, 8a.
9 Oo, ang sala ug kamatayon wala na! (Pinadayag 21:3, 4) Dugang pa, ang binakak nga pakaulaw nga giantos sa mga alagad ni Jehova sulod sa libolibo ka tuig mahanaw na usab. “Ang kaulawan sa iyang katawhan iyang wagtangon gikan sa tibuok yuta, kay si Jehova maoy nagsulti niini.” (Isaias 25:8b) Sa unsang paagi mahitabo kini? Wagtangon ni Jehova ang tinubdan sa maong pakaulaw, si Satanas ug ang iyang binhi. (Pinadayag 20:1-3) Dili katingad-an nga ang katawhan sa Diyos matukmod sa pagpatugbaw: “Tan-awa! Kini mao ang atong Diyos. Kita naglaom diha kaniya, ug siya magluwas kanato. Kini mao si Jehova. Kita naglaom diha kaniya. Magmalipayon kita ug magmaya diha sa iyang kaluwasan.”—Isaias 25:9.
Ang Mapahitas-on Igapaubos
10, 11. Unsang mapintasong pagtratar ang gitagana ni Jehova alang sa Moab?
10 Si Jehova magluwas niadtong sakop sa iyang katawhan nga nagpasundayag sa pagkamapainubsanon. Bisan pa niana, ang silingan sa Israel nga Moab garboso, ug ang garbo gidumtan ni Jehova. (Proverbio 16:18) Busa, ang Moab gitakda alang sa pagkapinaubos. “Ang kamot ni Jehova mopahiluna niining bukira, ug ang Moab pagayatakyatakan sa dapit niini sama sa dihang yatakyatakan ang tapok sa uhot diha sa usa ka dapit sa mga kinalibang. Ug iyang ipalpal ang iyang kamot sa taliwala niini sama sa dihang ipalpal sila sa usa ka maglalangoy sa paglangoy, ug iyang igapaubos ang pagkamapahitas-on niini pinaagi sa malinglahong mga lihok sa iyang mga kamot. Ug ang kinutaang siyudad, uban sa imong hatag-as nga mga paril sa panalipod, iyang lumpagon kini; iyang ipaubos kini, padapaton kini sa yuta, nganha sa abog.”—Isaias 25:10-12.
11 Ang kamot ni Jehova “mopahiluna” sa bukid sa Moab. Ang resulta? Ang mapahitas-ong Moab pagapalpalon ug pagayatakyatakan ingon sa “usa ka dapit sa mga kinalibang.” Sa panahon ni Isaias, ang uhot pagayatakyatakan nganha sa mga tapok sa kinalibang aron mahimong abono; busa gitagna ni Isaias ang pagkapinaubos alang sa Moab, bisan pa sa iyang hatag-as, daw lig-ong mga paril.
12. Nganong ang Moab gipili alang sa pagpahayag sa paghukom ni Jehova?
12 Nganong gipili ni Jehova ang Moab alang sa mapintasong laraw? Ang mga Moabinhon maoy mga kaliwat ni Lot, ang pag-umangkon ni Abraham ug usa ka magsisimba ni Jehova. Busa, sila dili lamang kay mga silingan sa nasod nga may pakigsaad sa Diyos kondili mga kabanay usab. Bisan pa niana, sila nagsagop sa bakak nga mga diyos ug nagpasundayag ug hugot nga pagbatok sa Israel. Takos sila sa kalaglagang ilang gidangatan. Niini, ang Moab maoy sama sa mga kaaway sa mga alagad ni Jehova karong adlawa. Siya maoy sama ilabina sa Kakristiyanohan, nga nangangkon nga naggikan sa Kristohanong kongregasyon sa unang siglo apan nga, sumala sa nasabtang sayosayo, mao ang pangunang bahin sa Dakong Babilonya.
Usa ka Awit sa Kaluwasan
13, 14. Unsang “malig-on nga siyudad” ang nabatonan sa katawhan sa Diyos karong adlawa, ug kinsay gitugotan sa pagsulod niini?
13 Komosta man ang katawhan sa Diyos? Kay nalipay nga nakabaton sa pag-uyon ug panalipod ni Jehova, sila nagpatugbaw sa ilang mga tingog sa pag-awit. “Nianang adlawa kining awita pagaawiton diha sa yuta sa Juda: ‘Kami adunay malig-on nga siyudad. Ang kaluwasan iyang ginapahimutang ingong mga paril ug igsasalipod nga bungdo. Buksi ninyo ang mga ganghaan aron ang matarong nga nasod nga nagagawi nga matinumanon makasulod.’” (Isaias 26:1, 2) Bisan pag kining mga pulonga sa walay duhaduha natuman sa karaang kapanahonan, kini usab adunay matin-awng katumanan karong adlawa. Ang “matarong nga nasod” ni Jehova, ang espirituwal nga Israel, gisangkapan ug usa ka lig-on, samag-siyudad nga organisasyon. Dako gayod nga katarongan sa pagsadya, sa pag-awit!
14 Unsang matanga sa katawhan ang mosulod niining maong “siyudad”? Ang awit naghatag sa tubag: “Ang kiling nga pinaluyohan pag-ayo imong [Diyos] panalipdan sa mapinadayonong pakigdait, tungod kay diha kanimo ang usa ginapasalig. Salig kamo kang Jehova sa tanang panahon, kay kang Jah Jehova ang Bato sa mga panahong walay tino.” (Isaias 26:3, 4) “Ang kiling” nga gipaluyohan ni Jehova mao ang tinguha sa pagsugot sa iyang matarong nga mga prinsipyo ug pagsalig kaniya, dili diha sa nagsusapinday nga komersiyal, politikanhon, ug relihiyosong mga sistema sa kalibotan. Si “Jah Jehova” mao lamang ang kasaligang Bato sa kasegurohan. Kadtong adunay bug-os nga pagsalig kang Jehova makadawat sa iyang panalipod ug magpahimulos sa “mapinadayonong pakigdait.”—Proverbio 3:5, 6; Filipos 4:6, 7.
15. Sa unsang paagi ang “hataas nga lungsod” gipaubos karong adlawa, ug sa unsang paagi “ang mga tiil sa sinakit” nagyatak niini?
15 Sukwahi kaayo ang mahitabo sa mga kaaway sa katawhan sa Diyos! “Iyang gipukan kadtong mga nagpuyo sa hataas nga dapit, ang hataas nga lungsod. Iyang gipaubos kini, iyang gipaubos kini sa yuta; iyang gipadapat kini sa abog. Ang tiil magyatak niini, ang mga tiil sa sinakit, ang mga tunob sa mga timawa.” (Isaias 26:5, 6) Sa makausa pa, si Isaias mahimong nagtumong dinhi sa usa ka “hataas nga lungsod” sa Moab, o mahimong iyang gipasabot ang laing siyudad, sama sa Babilonya, nga tinong tinuboy tungod sa pagkamapahitas-on. Bisan kon unsay kahimtang, nakabentaha si Jehova tungod sa pagbali sa kahimtang sa “hataas nga lungsod,” ug giyatakan kini sa iyang ‘mga tawong timawa ug sinakit.’ Karong adlawa kining tagnaa mohaom gayod sa Dakong Babilonya, ilabina sa Kakristiyanohan. Sa 1919 kining “hataas nga lungsod” napugos sa pagpagawas sa katawhan ni Jehova—makauulaw nga pagkapukan—ug sila, sa baylo, mibanos sa pagyatak sa ilang kanhing magbibihag. (Pinadayag 14:8) Sa unsang paagi? Pinaagi sa pagpahayag sa dayag sa umaabot nga panimalos ni Jehova diha kaniya.—Pinadayag 8:7-12; 9:14-19.
Pagtinguha sa Pagkamatarong ug “Handomanan” ni Jehova
16. Unsang maayong panig-ingnan sa pagkamahinalaron ang gihatag ni Isaias?
16 Human niining awit sa kadaogan, si Isaias nagpadayag sa giladmon sa iyang pagkamahinalaron ug sa mga ganti sa pag-alagad sa Diyos sa pagkamatarong. (Basaha ang Isaias 26:7-9.) Ang manalagna naghatag ug maayong panig-ingnan sa ‘paglaom diha kang Jehova’ ug pagbaton ug lalom nga tinguha alang sa “ngalan” ug “handomanan” ni Jehova. Unsa ba ang handomanan ni Jehova? Ang Exodo 3:15 nag-ingon: “Jehova . . . ang akong ngalan hangtod sa panahong walay tino, ug kini ang handomanan nako gikan sa usa ka kaliwatan ngadto sa laing kaliwatan.” Si Isaias nagmahal sa ngalan ni Jehova ug ang tanan nga gibarogan niini, lakip ang Iyang matarong nga mga sukdanan ug mga paagi. Kadtong si kinsa mag-ugmad sa susamang gugma kang Jehova gipasaligan sa iyang panalangin.—Salmo 5:8; 25:4, 5; 135:13; Oseas 12:5.
17. Unsang mga pribilehiyo ang ihikaw sa mga tuman ka daotan?
17 Ugaling lang, dili ang tanan nahigugma kang Jehova ug sa iyang hataas nga mga sukdanan. (Basaha ang Isaias 26:10.) Ang tuman ka daotan, bisan pag dapiton, magahiong modumili sa pagkakat-on sa pagkamatarong aron mosulod sa “yuta sa katul-iran,” ang yuta nga gipuy-an sa mga alagad ni Jehova nga matul-id sa moral ug sa espirituwal nga diwa. Busa, ang tuman ka daotan “dili makakita sa kahalangdon ni Jehova.” Sila dili na mabuhi aron makatagamtam sa mga panalangin nga modagayday sa katawhan human mabalaan ang ngalan ni Jehova. Bisan sa bag-ong kalibotan, sa dihang ang tibuok yuta mahimong usa ka “yuta sa katul-iran,” ang pipila mahimong mapakyas sa pagsanong sa mahigugmaong-kalulot ni Jehova. Ang mga ngalan nila dili isulat sa basahon sa kinabuhi.—Isaias 65:20; Pinadayag 20:12, 15.
18. Sa unsang paagi ang pipila sa adlaw ni Isaias maoy buta tungod kay kana ang gusto nila, ug kanus-a sila mapugos sa ‘pagkakita’ kang Jehova?
18 “Oh Jehova, ang imong kamot gipataas, apan sila wala makakita niini. Sila makakita ug mangaulaw sa kasibot alang sa imong katawhan. Oo, ang kalayo alang sa imong mga kaaway molamoy kanila.” (Isaias 26:11) Sa adlaw ni Isaias, ang kamot ni Jehova napadayag nga binayaw sa dihang gipanalipdan ni Jehova ang iyang katawhan pinaagi sa paglihok batok sa ilang mga kaaway. Apan ang kadaghanan wala mag-ila niini. Kana sila, nga maoy buta sa espirituwal tungod kay kana ang gusto nila, sa kadugayan mapugos sa ‘pagkakita,’ o pag-ila, kang Jehova sa dihang pagalamyon sila sa kalayo sa iyang kasibot. (Sofonias 1:18) Ang Diyos sa ulahi nag-ingon kang Ezequiel: “Sila makaila gayod nga ako mao si Jehova.”—Ezequiel 38:23.
“Ang Gihigugma ni Jehova Iyang Ginadisiplina”
19, 20. Ngano ug sa unsang paagi si Jehova nagdisiplina sa iyang katawhan, ug kinsay nakabaton ug kaayohan gikan sa maong disiplina?
19 Si Isaias nahibalo nga ang pakigdait ug kauswagan nga natagamtam sa iyang mga katagilungsod maoy tungod sa panalangin ni Jehova. “Oh Jehova, ikaw magpakanaog ug pakigdait kanamo, tungod kay bisan ang tanan namong mga buluhaton imong gihimo alang kanamo.” (Isaias 26:12) Bisan pa niini ug bisan pa sa pagbutang ni Jehova atubangan sa iyang katawhan sa higayon sa pagkahimong “usa ka gingharian sa mga saserdote ug usa ka balaang nasod,” ang Juda may dili-hapsay nga kasaysayan. (Exodo 19:6) Sa balikbalik, ang iyang katawhan midangop sa pagsimbag bakak nga mga diyos. Ingon nga sangpotanan, sila gidisiplina matag karon ug unya. Hinuon, ang maong disiplina ebidensiya sa gugma ni Jehova kay “ang gihigugma ni Jehova iyang ginadisiplina.”—Hebreohanon 12:6.
20 Subsob, si Jehova nagdisiplina sa iyang katawhan pinaagi sa pagtugot sa ubang mga nasod, “ubang mga agalon,” nga maoy mogahom kanila. (Basaha ang Isaias 26:13.) Sa 607 W.K.P., siya nagtugot sa mga Babilonyanhon sa pagdala kanila ngadto sa pagkadestiyero. Kadto ba nakahatag kanilag kaayohan? Ang pag-antos mismo dili makahatag ug kaayohan sa usa ka tawo. Bisan pa niana, kon ang nag-antos makakat-on gikan sa butang mahitabo, maghinulsol, ug maghatag kang Jehova sa bug-os nga pagkamahinalaron, sa maong panahon siya makabatog kaayohan. (Deuteronomio 4:25-31) May mga Hudiyo ba nga nagpakitag diyosnong paghinulsol? Oo! Si Isaias nag-ingon nga matagnaon: “Pinaagi kanimo lamang nga kami magahisgot sa imong ngalan.” Human sila makabalik gikan sa pagkadestiyero sa 537 W.K.P., ang mga Hudiyo subsob nagkinahanglag disiplina tungod sa ubang mga sala, apan wala na gayod sila mabiktima sa pagsimbag mga diyos nga binuhat sa bato.
21. Unsay mahitabo niadtong nagmalupigon sa katawhan sa Diyos?
21 Komosta ang mga magbibihag sa Juda? “Kay walay gahom diha sa kamatayon, sila dili mobangon. Busa imong giliso ang imong pagtagad aron laglagon mo sila ug wagtangon ang tanang paghisgot kanila.” (Isaias 26:14) Magaantos ang Babilonya tungod sa mga kapintasan nga iyang gipahamtang sa piniling nasod ni Jehova. Pinaagi sa mga Medianhon ug mga Persianhon, pukanon ni Jehova ang magarbohong Babilonya ug pagawson ang iyang nadestiyerong katawhan. Ang maong dakong siyudad, ang Babilonya, mahimong walay gahom, maoy patay gayod. Sa kadugayan, siya dili na maglungtad.
22. Sa modernong mga panahon, sa unsang paagi ang katawhan sa Diyos gipanalanginan?
22 Sa modernong katumanan, ang usa ka nahibilin sa nadisiplinang espirituwal nga Israel gipagawas gikan sa Dakong Babilonya ug gipasig-uli ngadto sa pag-alagad kang Jehova sa 1919. Kay nabaskog na usab, gideboto sa dinihogang mga Kristohanon ang ilang kaugalingon ngadto sa ilang buluhaton sa pagsangyaw. (Mateo 24:14) Sa baylo, gipanalanginan sila ni Jehova ug kauswagan, nga gipasulod pa ang usa ka dakong panon sa “ubang mga karnero” aron moalagad kauban nila. (Juan 10:16) “Ikaw nagdugang sa nasod; Oh Jehova, ikaw nagdugang sa nasod; ikaw naghimaya sa imong kaugalingon. Imong gipasangkad sa halayo ang tanang utlanan sa yuta. Oh Jehova, sa panahon sa kasakit ilang giliso ang ilang pagtagad nganha kanimo; ilang gipahayag ang hinagawhaw nga pag-ampo sa dihang sila imong gidisiplina.”—Isaias 26:15, 16.
“Sila Mobangon”
23. (a) Unsang talagsaong pasundayag sa gahom ni Jehova ang nahitabo sa 537 W.K.P.? (b) Unsang susamang pasundayag ang nahitabo sa 1919 K.P.?
23 Si Isaias mibalik ngadto sa kahimtang nga giatubang sa Juda samtang kini maoy binihag pa sa Babilonya. Gitandi niya ang nasod sa usa ka babayeng nagbati sa kasakit sa pagpanganak apan si kinsa kon dili tabangan dili makapanganak. (Basaha ang Isaias 26:17, 18.) Ang maong tabang miabot sa 537 W.K.P., ug ang katawhan ni Jehova namalik sa ilang yutang-natawhan, nga maikagon nga tukoron pag-usab ang templo ug ipasig-uli ang matuod nga pagsimba. Sa pagkatinuod, ang nasod gibanhaw gikan sa kamatayon. “Ang imong mga patay mangabuhi. Ang akong patayng lawas—sila mobangon. Pagmata ug singgit sa kalipay, kamong mga pumuluyo sa abog! Kay ang imong yamog maoy ingon sa yamog sa mga malba, ug ang yuta magtugot bisan niadtong walay gahom sa kamatayon nga mahimugso.” (Isaias 26:19) Pagkatalagsaong pasundayag sa gahom ni Jehova! Dugang pa, pagkadako kadto nga pasundayag sa dihang kining mga pulonga natuman sa espirituwal nga diwa sa 1919! (Pinadayag 11:7-11) Ug pagkamahinamon natong nagpaabot sa panahon nga kining mga pulonga matuman sa literal nga paagi diha sa bag-ong kalibotan ug kadtong walay gahom diha sa kamatayon ‘makadungog sa tingog ni Jesus ug mogula’ gikan sa handomanang mga lubnganan!—Juan 5:28, 29.
24, 25. (a) Sa unsang paagi ang mga Hudiyo niadtong 539 W.K.P. makatuman sa sugo ni Jehova sa pagtago sa ilang kaugalingon? (b) Unsa kaha ang gitumong sa “sulod nga mga lawak” sa modernong kapanahonan, ug unsang tinamdan ang kinahanglang atong ugmaron bahin niini?
24 Bisan pa niana, aron makapahimulos ang mga tawong matinumanon sa mga panalanging espirituwal nga gisaad pinaagi ni Isaias, sila kinahanglang magmasinugtanon sa mga sugo ni Jehova: “Lakaw, akong katawhan, sulod ngadto sa inyong sulod nga mga lawak, ug sirhi ang mga pultahan luyo kaninyo. Panago kamo sa makadiyot lamang hangtod nga ang paghukom molabay. Kay, tan-awa! si Jehova mogula gikan sa iyang dapit aron maningil sa kasaypanan sa molupyo sa yuta batok kaniya, ug ang yuta tinong magpadayag sa iyang pagpabanaw ug dugo ug dili na magtabon sa iyang mga pinatay.” (Isaias 26:20, 21; itandi ang Sofonias 1:14.) Ang maong kasulatan mahimong may pasiunang katumanan sa dihang ang mga Medianhon ug ang mga Persianhon, nga gipangunhan ni Haring Ciro, nagbihag sa Babilonya sa 539 W.K.P. Sumala sa Gregong historyanong si Xenophon, sa dihang si Ciro misulod sa Babilonya, iyang gisugo ang tanan sa pagpabilin sulod sa ilang mga balay kay ang iyang kasundalohan adunay “mga mando sa pagpatay sa tanan nga ilang makaplagan sa gawas sa balay.” Karong adlawa, ang “sulod nga mga lawak” niining tagnaa nalangkit gayod sa tinagpulo ka libong kongregasyon sa katawhan ni Jehova sa tibuok kalibotan. Ang maong mga kongregasyon magpadayon sa pagbaton ug pangunang bahin diha sa atong mga kinabuhi, bisan latas sa “dakong kasakitan.” (Pinadayag 7:14) Pagkabililhon nga magpadayon kita sa pagbatog maayong tinamdan bahin sa kongregasyon ug sa regular makig-uban niini!—Hebreohanon 10:24, 25.
25 Sa dili na madugay ang kalaglagan sa kalibotan ni Satanas moabot. Kon sa unsang paagi si Jehova magapanalipod sa iyang katawhan sulod nianang makalilisang nga panahon, wala pa kita masayod. (Sofonias 2:3) Bisan pa niana, kita nasayod gayod nga ang atong paglabang-buhi magdepende sa atong pagtuo diha kang Jehova ug sa atong pagkamaunongon ug pagkamasinugtanon kaniya.
26. Unsa ang “Leviatan” sa adlaw ni Isaias ug sa atong adlaw, ug unsay mahitabo sa maong ‘mangtas sa dagat’?
26 Sa pagpanan-aw nianang panahona, si Isaias mitagna: “Nianang adlawa si Jehova, uban sa iyang gahi ug dako ug lig-ong espada, mopunting sa iyang pagtagad ngadto sa Leviatan, ang nagadailos nga halas, ngadto gayod sa Leviatan, ang baliko nga halas, ug iyang patyon gayod ang mangtas nga anaa sa dagat.” (Isaias 27:1) Sa unang katumanan, ang “Leviatan” nagtumong sa mga nasod nga gitibulaagan sa Israel, sama sa Babilonya, Ehipto, ug Asirya. Kining mga nasora dili makapugong sa pagbalik sa katawhan ni Jehova ngadto sa ilang yutang-natawhan sa hustong panahon. Apan, kinsa ba ang modernong-adlaw nga Leviatan? Mopatim-aw nga kini mao si Satanas—“ang orihinal nga bitin”—ug ang iyang daotang sistema sa mga butang dinhi sa yuta, ang iyang galamiton sa pagpakiggubat batok sa espirituwal nga Israel. (Pinadayag 12:9, 10; 13:14, 16, 17; 18:24) Ang “Leviatan” nawad-an sa iyang gahom ibabaw sa katawhan sa Diyos sa 1919, ug sa dili madugay siya mahanaw sa bug-os sa dihang si Jehova ‘magpatay gayod sa mangtas nga anaa sa dagat.’ Kasamtangan, walay bisan unsa nga sulayan sa pagbuhat sa “Leviatan” batok sa katawhan ni Jehova ang molampos gayod.—Isaias 54:17.
“Usa ka Parasan sa Bulaon nga Bino”
27, 28. (a) Sa unsa ginapuno sa parasan ni Jehova ang tibuok yuta? (b) Sa unsang paagi si Jehova nagpanalipod sa iyang parasan?
27 Pinaagi sa laing awit, si Isaias karon naghulagway sa maanindot nga paagi sa pagkamabungahon sa napagawas nga katawhan ni Jehova: “Nianang adlawa awiti ninyo siya: ‘Usa ka parasan sa bulaon nga bino! Ako, si Jehova, magapanalipod kaniya. Sa matag gutlo ako magbisibis kaniya. Aron walay usa nga mopunting sa iyang pagtagad batok kaniya, ako mopanalipod kaniya bisag gabii ug adlaw.’” (Isaias 27:2, 3) Ang nahibilin sa espirituwal nga Israel ug kugihan nilang mga kauban nagpuno gayod sa tibuok yuta sa espirituwal nga mga bunga. Pagkatalagsaong katarongan sa pagsaulog—sa pag-awit! Ang tanang pasidungog moadto kang Jehova, ang usa nga mahigugmaong nag-atiman sa iyang parasan.—Itandi ang Juan 15:1-8.
28 Sa pagkatinuod, ang unaunang kasuko ni Jehova napulihan ug kalipay! “Ako walay gihambin nga kaaligutgot. Kinsa ang mohatag kanako ug mga tunokong tanom ug mga bunglayon sa panggubatan? Akong tumban kana. Akong sunogon kana sa samang higayon. Kon dili man, pagunita siya sa akong salipdanan, ipahinabo niya ang pagpakigdait kanako; ang pagpakigdait kanako mao ang ipahinabo niya.” (Isaias 27:4, 5) Sa pagpaneguro nga ang iyang mga parasan magpadayon sa pagpatunghag dagayang “bulaon nga bino,” dugmokon ug ut-oton ni Jehova nga samag kalayo ang bisan unsang samag-bunglayon nga impluwensiya nga makadaot sa iyang parasan. Busa, ayaw ipahinabo nga may magpameligro sa kaayohan sa Kristohanong kongregasyon! Sa kapulihay, pasagding ang tanan ‘mogunit sa salipdanan ni Jehova,’ nga magtinguha sa iyang pag-uyon ug panalipod. Sa pagbuhat niana, sila nagpakigdait sa Diyos—butang nga hinungdanon kaayo nga kaduha kana gihisgotan ni Isaias. Ang resulta? “Sa umaabot nga mga adlaw si Jacob mogamot, si Israel mamulak ug sa tinuod manaha; ug ilang pun-on gayod sa abot ang nawong sa mabungahong yuta.” (Isaias 27:6)c Pagkakatingalahang pamatuod sa gahom ni Jehova ang katumanan niining bersikuloha! Sukad sa 1919, ang dinihogang mga Kristohanon nagpuno sa yuta sa ‘bunga,’ sa makapahimsog nga espirituwal nga pagkaon. Ingong resulta, sila giduyogan sa minilyon sa maunongong ubang mga karnero, kinsa kauban nila “nagahatag [sa Diyos] ug balaang pag-alagad sa adlaw ug gabii.” (Pinadayag 7:15) Taliwala niining daotang kalibotan, kini sila malipayong nagsunod sa iyang hataas nga mga sukdanan. Ug sila padayong gipanalanginan ni Jehova ug kauswagan. Hinaot dili gayod nato kalimtan ang dakong pribilehiyo nga makakaon sa ‘bunga’ ug magpakig-ambit niana sa uban pinaagi sa atong kaugalingong singgit sa pagdayeg!
[Mga footnote]
a Ang ngalang Ar lagmit nagkahulogang “Siyudad.”
c Ang Isaias 27:7-13 gihisgotan sa kahon sa panid 285.
[Kahon sa panid 285]
“Usa ka Dakong Budyong” Nagmantala sa Kagawasan
Sa 607 W.K.P., ang mga kasakit sa Juda misamot sa dihang si Jehova nagdisiplina sa iyang masukihong nasod pinaagi sa hampak sa pagkadestiyero. (Basaha ang Isaias 27:7-11.) Ang sayop sa nasod dako kaayo nga dili na matabonan sa mga halad nga hayop. Busa, ingon nga ang usa tingali magpatibulaag sa mga karnero o mga kanding pinaagi sa usa ka “makalilisang nga singgit” o mahimong “magbulhot” sa mga dahon pinaagig kusog nga hangin, si Jehova nagpalagpot sa Israel gikan sa ilang yutang-natawhan. Human niadto, bisan ang huyang nga mga katawhan, nga gisimbolohan sa kababayen-an, nakapanghimulos sa kon unsay nabilin sa yuta.
Bisan pa niana, ang panahon miabot nga si Jehova magluwas sa iyang katawhan gikan sa pagkabihag. Iyang gipagawas sila sama sa usa ka mag-uuma nga tingali magpagawas sa mga olibo nga gibilanggo, ingnon ta, diha sa mga punoan. “Mahitabo nianang adlawa nga si Jehova magdughit sa bunga, gikan sa agos sa Suba [Euprates] hangtod sa bul-oganang walog sa Ehipto, ug busa kamo pamuniton nga tinagsa, Oh mga anak sa Israel. Ug mahitabo nianang adlawa nga patingogon ang usa ka dakong budyong, ug kadtong nagakalaglag sa yuta sa Asirya ug kadtong nangatibuagsa sa yuta sa Ehipto tinong moabot ug moyukbo kang Jehova diha sa balaang bukid sa Jerusalem.” (Isaias 27:12, 13) Human sa iyang kadaogan sa 539 W.K.P., si Ciro nagluwat ug usa ka balaod nga nagpagawas sa tanang Hudiyo diha sa iyang imperyo, nga naglakip niadtong didto sa Asirya ug Ehipto. (Esdras 1:1-4) Nahisama kadtog “ang usa ka dakong budyong” gipatingog, nga nagpalanog sa balaang awit sa kagawasan sa katawhan sa Diyos.
[Mga hulagway sa panid 275]
“Usa ka kombira sa matambok nga mga pagkaon”
[Hulagway sa panid 277]
Ang Babilonya giyatakyatakan sa mga tiil niadtong kinsa niadto mga binilanggo
[Hulagway sa panid 278]
“Sulod ngadto sa inyong sulod nga mga lawak”