TOPET

Usa ka dapit sa gawas sa Jerusalem diin ang apostatang mga Israelinhon, lakip kang Ahaz ug Manases, nakigbahin sa paghalad ug mga bata. Sa kataposan, gihimo ni Haring Josias kining dapita nga dili angay alang sa pagsimba. (2Ha 23:10; 2Cr 28:3; 33:6; Jer 7:31-33; 19:3-14; 32:35) Ang Topet lagmit nag-okupar ug usa ka seksiyon sa sidlakang bahin sa Walog sa Hinnom duol sa Ganghaan sa mga Tipak sa Kulon (Ganghaan sa mga Tapok sa Abo).​—Jer 19:​2, 6, 14; tan-awa ang HINNOM, WALOG SA.

Sa pagkomento sa 2 Hari 23:​10, ang Hudiyong komentarista nga si David Kimhi (1160?-1235?) naghatag niining posibleng pagpatin-aw labot sa Topet: “Ang ngalan sa dapit diin ang ilang mga anak nga lalaki ilang gipaagi [sa kalayo] ngadto kang Molek. Ang ngalan sa dapit maoy Topet, ug sila miingon nga gitawag kini sa ingon tungod kay sa panahon sa pagsimba sila mosayaw ug mopatokar ug mga tamborin [Heb., tup·pimʹ] aron ang amahan dili makabati sa hilak sa iyang anak sa dihang kini ilang ipaagi sa kalayo, ug aron nga ang iyang kasingkasing dili matugaw ug kuhaon siya gikan sa ilang kamot. Ug kini nga dapit maoy usa ka walog nga gipanag-iya sa usa ka tawo nga ginganlag Hinnom, ug kini gitawag ug ‘Walog sa Hinnom’ ug ‘Walog sa Anak ni Hinnom’ . . . . Ug gipasipalahan ni Josias kanang dapita, nga gihimo kining usa ka mahugaw nga dapit, aron ilabay didto ang mga patayng lawas ug ang tanang kahugawan, aron dili na mosantop sa kasingkasing sa usa ka tawo nga ipaagi niya ang iyang anak nga lalaki o babaye sa kalayo ngadto kang Molek.”​—Biblia Rabbinica, Jerusalem, 1972.

Sa Isaias 30:​32, 33 giingon nga ang silot nga ipahamtang ni Jehova batok sa Asirya “tinong maoy uban sa mga tamborin [Heb., bethup·pimʹ] ug sa mga alpa . . . . Kay ang iyang Topet hapsay nga giandam sukad sa bag-o pang kapanahonan . . . . Ang kalayo ug kahoy daghan. Ang gininhawa ni Jehova, sama sa usa ka sapa sa asupre, nagsunog niini.” Dinhi ang Topet gigamit nga mahulagwayon ingong usa ka dapit nga sunoganan, nga naghawas sa kalaglagan nga modangat sa Asirya.