Kapitulo Trayenta
“Hupaya ang Akong Katawhan”
1. Unsa ang usa ka paagi nga si Jehova maghupay kanato?
SI Jehova mao ‘ang Diyos nga nagahatag ug paghupay.’ Usa ka paagi nga maghupay siya kanato maoy pinaagi sa mga saad nga iyang gipasulat diha sa iyang Pulong. (Roma 15:4, 5) Pananglitan, kon nag-atubang sa kamatayon sa usa nga imong minahal, dili ba labing makahupay ang palaaboton nga banhawon ang maong minahal sa bag-ong kalibotan sa Diyos? (Juan 5:28, 29) Ug komosta man ang saad ni Jehova nga hapit na niyang hanawon ang pagkadaotan ug himoon kining yutaa nga paraiso? Dili ba makahupay ang pagkadunay palaaboton nga makalabang-buhi nianang umaabot nga Paraiso ug dili na gayod mamatay?—Salmo 37:9-11, 29; Pinadayag 21:3-5.
2. Nganong makasalig kita sa mga saad sa Diyos?
2 Makasalig ba gayod kita sa mga saad sa Diyos? Sa tinuoray, makasalig kita! Ang Tigpahayag sa maong mga saad bug-os nga kasaligan. Aduna siyay katakos ug determinasyon nga motuman sa iyang pulong. (Isaias 55:10, 11) Kini kusganong gipasundayag labot sa gisulti ni Jehova pinaagi ni propetang Isaias nga ipasig-uli niya ang matuod nga pagsimba sa Jerusalem. Hisgotan nato kanang tagnaa, sumala sa makita sa Isaias kapitulo 40, kay ang paghimo sa ingon makapalig-on sa atong pagtuo kang Jehova, ang Magtutuman sa mga saad.
Usa ka Makahupay nga Saad
3, 4. (a) Si Isaias nagtala sa unsang makahupay nga mga pulong nga kinahanglanon sa katawhan sa Diyos sa ulahing panahon? (b) Nganong ang mga molupyo sa Juda ug Jerusalem gidala nga destiyero ngadto sa Babilonya, ug unsay gidugayon sa ilang pagkaulipon?
3 Sa ikawalong siglo W.K.P., si propetang Isaias nagtala sa makahupay nga mga pulong nga kinahanglanon sa katawhan ni Jehova sa ulahing panahon. Pagkahuman gayod sa pagsulti kang Haring Ezequias sa nagsingabot nga kalaglagan sa Jerusalem ug paghingilin sa Hudiyong katawhan ngadto sa Babilonya, gipahayag ni Isaias ang mga pulong ni Jehova nga nagsaad sa kapasig-ulian: “‘Hupaya ninyo, hupaya ang akong katawhan,’ nag-ingon ang Diyos ninyo. ‘Pakigsulti sa kasingkasing sa Jerusalem ug isinggit kaniya nga ang iyang serbisyo militar nabug-os na, nga ang iyang kasaypanan nabayran na. Kay gikan sa kamot ni Jehova siya nakadawat na ug bug-os nga bayad alang sa tanan niyang mga sala.’”—Isaias 40:1, 2.
4 Ang “hupaya,” ang unang pulong sa Isaias kapitulo 40, nagbatbat sa mensahe sa kalamdagan ug paglaom nga anaa sa nahibiling bahin sa basahon ni Isaias. Tungod kay nahimong apostata, ang mga molupyo sa Juda ug Jerusalem gidala nga destiyero ngadto sa Babilonya sa 607 W.K.P. Apan ang maong Hudiyong mga binihag dili mag-alagad sa mga Babilonyanhon hangtod sa kahangtoran. Dili, ang ilang pagkaulipon molungtad lamang hangtod nga ang ilang kasaypanan “nabayran na.” Unsay gidugayon niana? Sumala kang Jeremias nga manalagna, 70 ka tuig. (Jeremias 25:11, 12) Human niana, pangunhan ni Jehova ang mahinulsolong nahibilin balik sa Jerusalem gikan sa Babilonya. Sa ika-70 ka tuig nga pagkalaglag sa Juda, dakong kahupayan alang sa mga binihag ang pagkaamgo nga duol na ang panahon alang sa ilang gisaad nga kaluwasan!—Daniel 9:1, 2.
5, 6. (a) Nganong ang dugay nga panaw gikan sa Babilonya paingon sa Jerusalem dili makababag sa pagkatuman sa saad sa Diyos? (b) Unsa ang epekto sa pagkapasig-uli sa mga Hudiyo ngadto sa ilang yutang-natawhan diha sa ubang mga nasod?
5 Ang panaw gikan sa Babilonya hangtod sa Jerusalem maoy 800 ngadto sa 1,600 kilometros, depende sa ruta nga subayon. Ang dugay nga panaw magbabag ba sa pagkatuman sa saad sa Diyos? Dili gayod! Si Isaias misulat: “Pamati! Adunay nagasinggit sa kamingawan: ‘Hawani ninyo ang dalan ni Jehova! Tul-ira ninyo ang dakong dalan alang sa atong Diyos latas sa desyertong kapatagan. Ipataas ang matag walog, ug ipaubos ang matag bukid ug bungtod. Ug ang bungtoron nga yuta mahimo gayong patag nga yuta, ug ang gansangong yuta usa ka patag sa walog. Ug ang himaya ni Jehova tinong mapadayag, ug ang tanang unod sa tingob makakita niini, kay ang mismong baba ni Jehova nagsulti niini.’”—Isaias 40:3-5.
6 Sa dili pa mosugod sa usa ka panaw, ang mga magmamando sa Sidlakan sagad magpadalag mga tawo aron pag-andam sa dalan pinaagi sa pagkuha sa dagkong kabatoan ug bisan paggamag haboghabog nga mga dalan sa kalasakan ug pagpatag sa mga bungtod. Sa kahimtang sa namalik nga mga Hudiyo, kadto maoy samag ang Diyos mismo maoy nag-una, nga naghawan sa bisan unsang kababagan. Kon buot sabton, kini sila maoy katawhang gitawag sa ngalan ni Jehova, ug ang pagtuman sa iyang saad nga ipasig-uli sila ngadto sa ilang yutang-natawhan magpahinabo nga ang iyang himaya mapadayag sa atubangan sa tanang nasod. Makaangay sila o dili, mapugos kanang mga nasora sa pagkakita nga si Jehova maoy Magtutuman sa iyang mga saad.
7, 8. (a) Unsa ang katumanan sa mga pulong sa Isaias 40:3 sa unang siglo K.P.? (b) Unsa ang mas dakong katumanan sa tagna ni Isaias niadtong 1919?
7 Ang pagpasig-uli niadtong ikaunom nga siglo W.K.P. dili mao lamang ang katumanan niining tagnaa. May katumanan usab sa unang siglo K.P. Si Juan nga Tigbawtismo mao ang tingog sa usa “nga nagasinggit diha sa kamingawan,” ingon nga katumanan sa Isaias 40:3. (Lucas 3:1-6) Ubos sa pagdasig, gipadapat ni Juan ang mga pulong ni Isaias sa iyang kaugalingon. (Juan 1:19-23) Sugod sa 29 K.P., gisugdan ni Juan ang pag-andam sa dalan alang kang Jesu-Kristo.a Ang abanteng pagmantala ni Juan mipukaw sa katawhan sa pagpangita sa sinaad nga Mesiyas aron sila, sa baylo, makapamati kaniya ug makasunod kaniya. (Lucas 1:13-17, 76) Pinaagi ni Jesus, tultolan ni Jehova ang mga mahinulsolon ngadto sa kagawasan nga ikatagana lamang sa Gingharian sa Diyos—kagawasan gikan sa kaulipnan sa sala ug kamatayon. (Juan 1:29; 8:32) Ang mga pulong ni Isaias adunay mas dakong katumanan diha sa pagkaluwas sa nahibilin sa espirituwal nga Israel gikan sa Dakong Babilonya sa 1919 ug sa pagpasig-uli kanila sa matuod nga pagsimba.
8 Apan, komosta kadtong nahalinya nga makapahimulos sa unang katumanan sa saad—ang Hudiyong mga binihag sa Babilonya? Makasalig ba gayod sila sa saad ni Jehova nga sila ibalik ngadto sa ilang minahal nga yutang-natawhan? Sa pagkatinuod, sila makasalig! Pinaagi sa tin-awng mga pulong ug sa mga ilustrasyong gikuha gikan sa matag-adlaw nga pagkinabuhi, gihatag karon ni Isaias ang mapugsanong mga katarongan kon nganong makasalig sila sa bug-os nga pagatumanon ni Jehova ang iyang pulong.
Usa ka Diyos Kansang Pulong Molungtad Hangtod sa Kahangtoran
9, 10. Giunsa pagtandi ni Isaias ang kalainan sa pagkaumalagi sa kinabuhi sa tawo ug sa pagkamalungtaron sa “pulong” sa Diyos?
9 Nahauna, ang pulong sa Usa nga nagsaad sa pagkapasig-uli molungtad hangtod sa kahangtoran. Si Isaias nagsulat: “Pamati! Adunay nagaingon: ‘Singgit!’ Ug ang usa miingon: ‘Unsay akong isinggit?’ ‘Ang tanang unod maoy lunhawng balili, ug ang tanan nilang mahigugmaong-kalulot ingon sa bulak sa kapatagan. Ang lunhawng balili nalaya, ang bulak nalawos, tungod kay ang mismong espiritu ni Jehova mihuyop niana. Tino gayod nga ang katawhan maoy lunhawng balili. Ang lunhawng balili nalaya, ang bulak nalawos; apan kon bahin sa pulong sa atong Diyos, kini molungtad hangtod sa panahong walay tino.’”—Isaias 40:6-8.
10 Ang mga Israelinhon nahibalo nga ang balili dili molungtad hangtod sa kahangtoran. Panahon sa ting-init, ang naglagiting nga kainit sa adlaw mag-usab sa lunhawng balili ngadto sa laya nga kolor kape. Sa pipila ka bahin, ang kinabuhi sa tawo maoy sama sa balili—nga umalagi lang gayod. (Salmo 103:15, 16; Santiago 1:10, 11) Gitandi ni Isaias ang kalainan sa pagkaumalagi sa kinabuhi sa tawo ug sa pagkamalungtaron sa “pulong,” o gipahayag nga katuyoan, sa Diyos. Oo, ‘ang pulong sa atong Diyos’ molungtad hangtod sa kahangtoran. Sa dihang ang Diyos mosulti, walay makahimo nga way-pulos sa iyang mga pulong o makapugong sa pagkatuman niana.—Josue 23:14.
11. Nganong makasalig kita nga tumanon ni Jehova ang mga saad nga anaa sa iyang sinulat nga Pulong?
11 Karong adlawa nabatonan nato ang gipahayag nga katuyoan ni Jehova sa sinulat nga dagway diha sa Bibliya. Ang Bibliya nakaagom ug grabeng pagsupak latas sa kasiglohan, ug ang way-kahadlok nga mga maghuhubad ug uban pa nagpameligro sa ilang mga kinabuhi aron kini matipigan. Bisan pa niana, ang ilang mga singkamot dili ang bugtong hinungdan nga nakalahutay kini. Ang bug-os nga dungog alang sa paglahutay niini moadto kang Jehova, ‘ang buhi ug malungtaron nga Diyos’ ug ang Magtitipig sa iyang Pulong. (1 Pedro 1:23-25) Palandonga kini: Sanglit si Jehova nakatipig sa iyang sinulat nga Pulong, dili ba makasalig kita nga iyang pagatumanon ang mga saad nga anaa niini?
Usa ka Kusgan nga Diyos nga Mabinationg Nag-atiman sa Iyang mga Karnero
12, 13. (a) Nganong masaligan ang saad bahin sa pagpasig-uli? (b) Unsa ang maayong balita alang sa Hudiyong mga destiyero, ug nganong sila makasalig?
12 Si Isaias naghatag ug ikaduhang katarongan nga ang saad bahin sa pagpasig-uli maoy kasaligan. Ang Usa nga nagsaad maoy kusgan nga Diyos nga mabinationg nag-atiman sa iyang katawhan. Si Isaias nagpadayon: “Tungas bisan ngadto sa usa ka hataas nga bukid, ikaw babaye nga nagdala ug maayong balita alang sa Zion. Ipatugbaw ang imong tingog nga kusganon gayod, ikaw babaye nga nagdala ug maayong balita alang sa Jerusalem. Ipatugbaw kini. Ayaw kahadlok. Sultihi ang mga siyudad sa Juda: ‘Ania ang inyong Diyos.’ Tan-awa! Ang Soberanong Ginoong Jehova moabot ingong usa nga kusganon [“bisan uban ang kusog,” potnot], ug ang iyang bukton magmando alang kaniya. Tan-awa! Ang iyang ganti maoy uban kaniya, ug ang suhol nga iyang ibayad anaa sa iyang atubangan. Sama sa usa ka magbalantay sa hayop iyang bantayan ang iyang kaugalingong panon. Pinaagi sa iyang bukton iyang tapokon ang mga nating karnero; ug sa iyang dughan iya silang kugoson. Kadtong mga nagapasuso iyang agakon uban ang pag-amping.”—Isaias 40:9-11.
13 Sa kapanahonan sa Bibliya maoy kostumbre sa kababayen-an nga isaulog ang mga kadaogan, pinaagi sa paghugyaw o pag-awit sa maayong balita mahitungod sa mga panaggubat nga nadaog o bahin sa umaabot nga kahupayan. (1 Samuel 18:6, 7; Salmo 68:11) Si Isaias matagnaong nagpasabot nga may maayong balita alang sa Hudiyong mga destiyero, balita nga sa pagkamaisogon ikahugyaw, bisan gikan sa mga tumoy sa kabukiran—dad-on ni Jehova ang iyang katawhan balik ngadto sa ilang minahal nga Jerusalem! Sila makasalig, kay si Jehova moabot “bisan uban ang kusog.” Busa, walay makapugong kaniya aron tumanon ang iyang saad.
14. (a) Sa unsang paagi giilustrar ni Isaias ang mabinationg paagi sa pagdala ni Jehova sa iyang katawhan? (b) Unsang pananglitan ang nag-ilustrar sa mabinationg paagi sa pag-atiman sa mga magbalantay sa ilang mga karnero? (Tan-awa ang kahon sa panid 405.)
14 Hinuon, adunay mabinationg kinaiya kining kusgan nga Diyos. Si Isaias madasigong nagbatbat kon sa unsang paagi dad-on ni Jehova ang iyang katawhan balik ngadto sa ilang yutang-natawhan. Si Jehova maoy sama sa usa ka mahigugmaong magbalantay nga magtigom sa iyang mga nating karnero ug magkugos kanila diha sa iyang “dughan.” Ang pulong “dughan” dinhi lagmit nagtumong sa ibabawng laylay nga bahin sa besti. Maoy dinhi sapnayon usahay sa mga magbalantay ang mga nating karnero nga bag-ong natawo nga dili makaapas sa panon. (2 Samuel 12:3) Ang maong makapahinuklog nga talan-awon gikan sa kinabuhi sa pastohan sa walay duhaduha nagpasalig sa nadestiyero nga katawhan ni Jehova sa iyang mahigugmaong kabalaka alang kanila. Segurado nga ang ingon ka kusgan apan mabinationg Diyos kasaligan nga motuman sa iyang gisaad kanila!
15. (a) Kanus-a si Jehova moabot “bisan uban ang kusog,” ug kinsa ang ‘bukton nga nagamando puli kaniya’? (b) Unsang maayong balita ang angayng imantala nga maisogon?
15 Ang mga pulong ni Isaias napuno sa matagnaong kahulogan alang sa atong adlaw. Sa 1914, si Jehova miabot “bisan uban ang kusog” ug nagtukod sa iyang Gingharian diha sa mga langit. Ang ‘bukton nga nagamando puli kaniya’ mao ang iyang Anak, si Jesu-Kristo, kinsa gipalingkod ni Jehova diha sa iyang langitnong trono. Sa 1919, giluwas ni Jehova ang iyang dinihogang mga alagad sa yuta gikan sa pagkaulipon sa Dakong Babilonya ug gisugdan ang bug-os nga pagpasig-uli sa maputling pagsimba sa buhi ug matuod nga Diyos. Kini maoy maayong balita nga angayng imantala nga maisogon, nga samag pinaagi sa pagsinggit gikan sa mga tumoy sa kabukiran aron ang pahayag makaabot sa bisan diin. Busa, ipatugbaw nato ang atong mga tingog ug maisogong ipahibalo sa uban nga si Jehova nga Diyos nagpasig-uli sa iyang maputling pagsimba niining yutaa!
16. Sa unsang paagi si Jehova nagdumala sa iyang katawhan karong adlawa, ug unsang panig-ingnan ang ginahatag niini?
16 Ang mga pulong sa Isaias 40:10, 11 adunay dugang kapuslanan alang kanato karong adlawa. Makapahupay ang pagmatikod sa mabinationg paagi sa pagdumala ni Jehova sa iyang katawhan. Maingon nga ang usa ka magbalantay makasabot sa mga panginahanglan sa tagsatagsa ka karnero—lakip ang mga nating karnero nga dili makaapas sa uban—si Jehova makasabot sa mga kahuyangan sa matag usa sa iyang matinumanong mga alagad. Dugang pa, ingon nga mabinationg Magbalantay, si Jehova naghatag ug panig-ingnan alang sa Kristohanong mga magbalantay. Ang mga ansiyano angayng magtagad sa panon uban ang kalumo, nga magasundog sa mahigugmaong kabalaka nga gipakita ni Jehova mismo. Angayng sila magmahunahunaon kanunay kon unsay pagbati ni Jehova bahin sa matag sakop sa panon, “nga iyang gipalit pinaagi sa dugo sa iyang kaugalingong Anak.”—Buhat 20:28.
Gamhanan-sa-Tanan, Maalamon-sa-Tanan
17, 18. (a) Nganong ang Hudiyong mga destiyero makasalig sa saad bahin sa pagpasig-uli? (b) Unsang makapalisang nga mga pangutana ang gipatungha ni Isaias?
17 Ang Hudiyong mga destiyero makasalig sa saad bahin sa pagpasig-uli tungod kay ang Diyos maoy gamhanan-sa-tanan ug maalamon-sa-tanan. Matod ni Isaias: “Kinsay nakasukod sa katubigan diha sa hakop lamang sa iyang kamot, ug nakakuha sa mga sukod sa kalangitan pinaagi lamang sa dangaw ug nagsulod sa abog sa yuta diha sa usa ka taksanan, o nagtimbang sa mga bukid pinaagig igtitimbang, ug sa mga bungtod diha sa timbangan? Kinsay nakakuha sa mga sukod sa espiritu ni Jehova, ug ingon nga iyang magtatambag kinsay makatudlo kaniya sa bisan unsa? Kinsay iyang gikonsulta aron siya makapasabot kaniya, o kinsay nagtudlo kaniya sa alagianan sa hustisya, o nagtudlo kaniyag kahibalo, o nagpaila kaniya sa mismong dalan sa tinuod nga pagsabot?”—Isaias 40:12-14.
18 Kini maoy makapalisang nga mga pangutana nga angayng palandongon sa Hudiyong mga destiyero. Mapugngan ba sa mga tawo ang pagtaob sa gamhanang kadagatan? Siyempre dili! Bisan pa niana, alang kang Jehova, ang kadagatan nga nagtabon sa yuta maoy sama sa usa ka tinulo sa tubig diha sa palad sa iyang kamot.b Masukod ba sa mga tawong mahuyang ang tuman ka dako, bituonong kalangitan o matimbang ang kabukiran ug kabungtoran sa yuta? Dili. Apan, sa kasayon ginasukod ni Jehova ang kalangitan sama nga ang usa ka tawo mahimong magsukod sa usa ka butang pinaagi sa dangaw—ang distansiya tali sa tumoy sa kumagko ug sa tumoy sa kumingking sa dihang bukharon ang kamot. Sa pagkatinuod, ang Diyos makatimbang sa kabukiran ug kabungtoran diha sa timbangan. Ang labing maalamong mga tawo makatambag ba sa Diyos kon unsay buhaton ubos sa mga kahimtang karon o makamando kaniya kon unsay buhaton sa umaabot? Dili gayod!
19, 20. Aron ipasiugda ang pagkadako ni Jehova, unsay gigamit ni Isaias nga tin-awng mga ilustrasyon?
19 Komosta man ang gamhanang mga nasod sa yuta—makasupak ba sila sa Diyos samtang siya magatuman sa iyang gisaad nga pulong? Si Isaias nagtubag pinaagi sa pagbatbat sa mga nasod sumala sa mosunod: “Tan-awa! Ang mga nasod sama sa usa ka tinulo gikan sa timba; ug sila giisip ingon nga manipis nga abog sa timbangan. Tan-awa! Iyang gialsa ang kapuloan sama lamang sa pinong abog. Bisan ang Lebanon dili igo aron magpadayon ang siga sa kalayo, ug ang mga ihalas nga hayop niini dili igo alang sa usa ka halad-nga-sinunog. Ang tanang kanasoran samag butang nga wala maglungtad sa iyang atubangan; kini sila giisip niya nga samag wala ug dili-tinuod.”—Isaias 40:15-17.
20 Alang kang Jehova, ang tibuok nga kanasoran maoy sama sa usa ka tinulo sa tubig gikan sa timba. Sila sama lamang sa pinong abog nga matigom sa timbangan, nga walay epekto.c Pananglitan kon adunay magtukod ug dako kaayong halaran ug gamiton ingong sugnod sa halaran ang tanang kahoy nga nagtabon sa kabukiran sa Lebanon. Unya pananglitan kon ihalad niya ang tanang hayop nga naglibodlibod sa maong kabukiran. Bisan kanang halara walay bili kang Jehova. Nga samag dili pa igo ang paghulagway nga gigamit hangtod nianang higayona, si Isaias migamit ug mas kusganong pahayag—ang tanang nasod maoy “menos pa sa wala” sa mga mata ni Jehova.—Isaias 40:17, New Revised Standard Version.
21, 22. (a) Giunsa pagpasiugda ni Isaias nga walay ikatandi kang Jehova? (b) Ang tin-awng mga kabatbatan ni Isaias moagak kanato sa unsang panghinapos? (c) Unsang pahayag nga nahiuyon sa siyensiya ang gitala ni propetang Isaias? (Tan-awa ang kahon sa panid 412.)
21 Aron dugang ipasiugda nga si Jehova dili ikatandi, si Isaias nagpakita sa pagkabinuang niadtong magagamag mga diyosdiyos gikan sa bulawan, salapi, o kahoy. Pagkabinuang ang paghunahuna nga ang maong diyosdiyos mahimong angayang hawas sa “Usa nga nagapuyo sa ibabaw sa kalingin sa yuta” ug nagmando sa mga molupyo niini!—Basaha ang Isaias 40:18-24.
22 Kining tanang tin-awng mga kabatbatan mosangko sa usa ka panghinapos—walay makapugong sa gamhanan-sa-tanan, maalamon-sa-tanan, ug walay-ikatandi nga Jehova aron tumanon ang iyang saad. Nakahupay ug nakapalig-on gayod ang mga pulong ni Isaias sa Hudiyong mga destiyero sa Babilonya nga nangandoy nga makabalik sa ilang yutang-natawhan! Karong adlawa kita usab makasalig nga ang mga saad ni Jehova alang sa atong umaabot matuman.
“Kinsay Naglalang Niining mga Butanga?”
23. Tungod sa unsa nga madasig ang Hudiyong mga destiyero, ug unsay gipasiugda karon ni Jehova bahin sa iyang kaugalingon?
23 Adunay lain pang katarongan nga makapadasig sa Hudiyong mga destiyero. Ang Usa nga nagsaad ug kaluwasan mao ang Maglalalang sa tanang butang ug ang Tinubdan sa tanang dinamikong kusog. Sa pagpasiugda sa iyang makapahinganghang katakos, gipaila ni Jehova ang iyang katakos nga madayag diha sa kalalangan: “‘Apan kang kinsa ninyo ako ipanig-ingon aron ako mahisama kaniya?’ nag-ingon ang Balaang Usa. ‘Iyahat ang inyong mga mata sa itaas ug tan-awa. Kinsay naglalang niining mga butanga? Mao ang Usa nga nagpatungha sa ilang panon nga labihan ka daghan, nga tanan kanila iyang ginatawag sumala gayod sa ngalan. Gumikan sa kadagaya sa dinamikong kusog, kay siya usab kusganon sa gahom, walay usa kanila ang nawala.’”—Isaias 40:25, 26.
24. Sa pagsulti alang sa iyang kaugalingon, giunsa pagpakita ni Jehova nga walay makatupong kaniya?
24 Ang Balaang Usa sa Israel nagasulti alang sa iyang kaugalingon. Sa pagpakita nga walay makatupong kaniya, gipunting ni Jehova ang pagtagad ngadto sa mga bituon sa kalangitan. Sama sa usa ka komandante sa kasundalohan nga makatigom sa iyang mga sundalo, si Jehova makamando sa mga bituon. Kon iya silang tigomon, ‘walay usa kanila ang mawala.’ Bisan tuod ang mga bituon labihan ka daghan, gitawag niya sa ngalan ang matag usa, sa tinagsa ka ngalan o samag-ngalan nga pagtawag. Samag masinugtanong mga sundalo, sila nagpabilin sa ilang dapit ug nagsunod sa tukmang kahikayan, kay ang ilang Pangulo adunay dagayang “dinamikong kusog” ug “kusganon sa gahom.” Busa, may katarongan nga magmasaligon ang Hudiyong mga destiyero. Ang Maglalalang, kinsa makamando sa mga bituon, adunay gahom sa pagpaluyo sa iyang mga alagad.
25. Unsay mahimong atong sanong sa pagdapit sa Diyos nga nahitala sa Isaias 40:26, ug unsa ang epekto?
25 Kinsa kanato ang makabalibad sa pagdapit sa Diyos nga nahitala sa Isaias 40:26: “Iyahat ang inyong mga mata sa itaas ug tan-awa”? Ang mga kaplag sa modernong-adlawng mga astronomo nagpakita nga ang bituonong kalangitan labaw pang makapahingangha kay sa kahimtang niini sa adlaw ni Isaias. Ang mga astronomo nga motan-aw sa kalangitan pinaagi sa ilang gamhanang mga teleskopyo nagbanabana nga ang malantaw nga uniberso adunay 125 ka bilyong galaksiya. Aw, usa lang niini nila—ang galaksiyang Milky Way—adunay, sumala sa pipila ka banabana, kapig 100 ka bilyong bituon! Ang maong kasayoran angayng magpukaw ug pagtahod diha sa atong mga kasingkasing alang sa atong Maglalalang ug hingpit nga pagsalig sa iyang sinaad nga pulong.
26, 27. Sa unsang paagi gibatbat ang mga pagbati sa mga destiyero sa Babilonya, ug unsang mga butang ang angay nilang hisayran?
26 Kay nahibalo nga tungod sa katuigan sa pagkabinihag ang Hudiyong mga destiyero mahimong dili-malaomon, gidasig ni Jehova si Isaias nga abanteng isulat kining mapasaligong mga pulong: “Sa unsang katarongan ikaw nag-ingon, Oh Jacob, ug ikaw nagpahayag, Oh Israel, ‘Ang akong dalan natago gikan kang Jehova, ug ang hustisya alang kanako wala himatngoni sa akong Diyos’? Wala ba ikaw mahibalo o wala ba ikaw makadungog? Si Jehova, ang Maglalalang sa mga kinatumyan sa yuta, maoy Diyos hangtod sa panahong walay tino. Siya dili kapoyon o maluya. Dili arang masusi ang iyang pagsabot.”—Isaias 40:27, 28.d
27 Gitala ni Isaias ang mga pulong ni Jehova nga nagbatbat sa mga pagbati sa mga destiyero sa Babilonya, nga ginatos ka kilometro ang kalayo gikan sa ilang yutang-natawhan. Ang pipila naghunahuna nga ang ilang “dalan”—ang kapait sa ilang kinabuhi—wala hikit-i o hisayri sa ilang Diyos. Naghunahuna sila nga si Jehova walay pagtagad sa mga inhustisya nga ilang ginaantos. Sila gipahinumdoman bahin sa mga butang nga angay nilang hisayran, kondili man gikan sa personal nga kasinatian, nan labing menos gikan sa kasayoran nga gikabilin. Si Jehova makaarang ug buot nga moluwas sa iyang katawhan. Siya mao ang Diyos nga dayon ug ang Maglalalang sa tibuok yuta. Busa, siya nakabaton gihapon sa gahom nga iyang gipasundayag diha sa kalalangan, ug bisan ang gamhanang Babilonya dili kay dili niya maabot. Ang ingon nga Diyos dili mahimong kapoyon ug magpakyas sa iyang katawhan. Sila angayng dili magdahom nga bug-os makasabot sa mga buhat ni Jehova, kay ang iyang pagsabot—o katakos sa pagtugkad, kahanas sa pag-ila, ug pagkamasinaboton—maoy dili nila matugkad.
28, 29. (a) Giunsa pagpahinumdom ni Jehova sa iyang katawhan nga siya motabang sa mga naluya? (b) Unsang ilustrasyon ang gigamit sa pagpakita nga si Jehova magahatag ug gahom sa iyang mga alagad?
28 Pinaagi ni Isaias, si Jehova nagpadayon sa pagdasig sa masulub-ong mga destiyero: “Siya naghatag ug gahom sa gikapoy; ug sa usa nga walay lawasnong kusog siya magpadagaya sa bug-os nga gahom. Ang mga batang lalaki kapoyon ug maluya, ug ang mga batan-ong lalaki mismo sa walay pakyas mangapukan, apan kadtong naglaom kang Jehova maulian sa kusog. Sila manlupad pataas pinaagig mga pako nga sama sa mga agila. Sila managan ug dili maluya; sila manglakaw ug dili kapoyon.”—Isaias 40:29-31.
29 Sa naghisgot nga kinahanglang hatagag gahom ang gikapoy, mahimong gihunahuna ni Jehova ang hagong panaw nga himoon sa mga destiyero aron makapauli. Si Jehova nagpahinumdom sa iyang katawhan nga maoy iyang kinaiya ang pagtabang sa mga gikapoy nga modangop kaniya alang sa pagpaluyo. Bisan ang labing baskog nga mga tawo—ang “mga batang lalaki” ug “mga batan-ong lalaki”—mahimong maluya tungod sa kakapoy ug mangapukan gumikan sa kahago. Apan, si Jehova nagsaad nga mohatag ug gahom—dili-kapoyon nga gahom sa pagdalagan ug paglakaw—ngadto niadtong nagasalig kaniya. Ang daw dili-hago nga paglupad sa agila, usa ka gamhanang langgam nga makalupad ug daghang oras sa usa ka higayon, gigamit sa pag-ilustrar kon sa unsang paagi si Jehova maghatag ug gahom sa iyang mga alagad.e Tungod nianang mapaabot nga pagpaluyo sa Diyos, walay katarongan nga mawad-an ug paglaom ang Hudiyong mga destiyero.
30. Sa unsang paagi ang matuod nga mga Kristohanon karong adlawa makabaton ug paghupay gikan sa kataposang mga bersikulo sa Isaias kapitulo 40?
30 Kining kataposang mga bersikulo sa Isaias kapitulo 40 adunay mga pulong nga makahupay sa matuod nga mga Kristohanon nga nagkinabuhi sa kataposang mga adlaw niining daotang sistema. Tungod sa daghan kaayong kapit-osan ug mga suliran nga lagmit makapaluya, makapalig-on ang pagkahibalo nga ang mga kalisdanang atong giagwanta ug ang mga inhustisya nga atong giantos dili kay wala himatikdi sa atong Diyos. Makapaneguro kita nga ang Maglalalang sa tanang butang, ang Usa kansang “pagsabot dili ikabatbat,” magtul-id sa tanang inhustisya sa iyang kaugalingong panahon ug paagi. (Salmo 147:5, 6) Kasamtangan, dili angayng magaantos kita sa atong kaugalingong kusog. Si Jehova, kansang kahinguhaan walay pagkahurot, makahatag ug gahom—bisan sa “gahom nga labaw sa kasagaran”—ngadto sa iyang mga alagad sa mga panahon sa pagsulay.—2 Corinto 4:7.
31. Unsang saad bahin sa kahayag ang anaa sa tagna ni Isaias alang sa Hudiyong mga binihag sa Babilonya, ug sa unsa kita makasalig sa bug-os?
31 Hunahunaa kadtong Hudiyong mga binihag sa Babilonya sa ikaunom nga siglo W.K.P. Nga ginatos ka kilometro ang kalayo, ang ilang minahal nga Jerusalem nagpabiling kamingawan, ang templo niini guba. Alang kanila, ang tagna ni Isaias nasudlan ug makahupayng saad bahin sa espirituwal nga kahayag ug paglaom—ipasig-uli ni Jehova kanila ang ilang yutang-natawhan! Sa 537 W.K.P., gidala ni Jehova ang iyang katawhan balik sa ilang pinuy-anan, nga nagpamatuod nga siya mao ang Magtutuman sa mga saad. Kita mahimong magbaton usab ug bug-os nga pagsalig kang Jehova. Ang mga saad sa iyang Gingharian, nga nindot kaayong pagkapahayag diha sa tagna ni Isaias, mamatuman. Maayo gayod kana nga balita—usa ka mensahe sa kahayag alang sa tibuok katawhan!
[Mga footnote]
a Gitagna ni Isaias ang pag-andam sa dalan sa atubangan ni Jehova. (Isaias 40:3) Bisan pa niana, gipadapat sa mga Ebanghelyo ang maong tagna ngadto sa gibuhat ni Juan nga Tigbawtismo sa pag-andam sa dalan alang kang Jesu-Kristo. Gihimo sa inspiradong mga magsusulat sa Kristohanon Gregong Kasulatan ang ingon nga pagpadapat kay si Jesus maoy naghawas sa iyang Amahan ug mianhi sa ngalan sa iyang Amahan.—Juan 5:43; 8:29.
b Nakalkulo nga “ang masa sa kadagatan maoy kapin kun kulang 1.35 quintillion (1.35 x 1018) tonelada metriko, o mga 1/4400 sa katibuk-ang masa sa Yuta.”—Encarta 97 Encyclopedia.
c Ang The Expositor’s Bible Commentary nag-ingon: “Ang pamatigayon sa baligyaan sa Haduol nga Silangan dili magtagad sa gamitoyng tinulo sa tubig diha sa timba nga taksanan o sa diyutayng abog sa dihang timbangon ang karne o prutas.”
d Sa Isaias 40:28, ang pamulong “panahong walay tino” nagkahulogang “hangtod sa kahangtoran,” kay si Jehova mao “ang Hari nga dayon.”—1 Timoteo 1:17.
e Ang agila magpadayon sa paglupad nga mogamit ug labing diyutayng kusog. Kini naghimo niini pinaagi sa mahanasong paggamit sa mga thermal, o mga lindog sa nagpataas nga mainit nga hangin.
[Kahon/Hulagway sa panid 404, 405]
Si Jehova, Usa ka Mahigugmaong Magbalantay
Si Isaias nagtandi kang Jehova ngadto sa usa ka mahigugmaong magbalantay nga magkugos sa iyang mga nating karnero diha sa iyang dughan. (Isaias 40:10, 11) Lagmit si Isaias nagpasukad niining makapadasig nga ilustrasyon sa tinuod-kinabuhing mga paagi sa mga magbalantay. Usa ka modernong-adlaw nga maniniid nga nagtan-aw sa mga magbalantay diha sa kabakildan sa Bukid sa Hermon sa Tungang Silangan nagtaho: “Ang matag magbalantay nagbantay pag-ayo sa iyang panon aron tan-awon kon unsay kahimtang nila. Sa dihang nakakita siyag usa ka bag-ong natawong karnero gibutang niya kini sa laylayng mga bahin sa iyang . . . dakong kupo, sanglit kini hinay pa kaayo nga mosunod sa inahan. Sa dihang napuno ang iyang dughan, siya nagbutang sa mga nating karnero sa iyang mga abaga, nagbiking kanila, o nagbutang kanila sa usa ka puyo o bukag sa bukobuko sa usa ka asno, hangtod ang mga gagmayng karnero makahimo na sa pagsunod sa mga inahan.” Dili ba makahupay ang pagkahibalo nga kita nagaalagad sa usa ka Diyos nga adunay mabinationg kabalaka alang sa iyang katawhan?
[Kahon/Hulagway sa panid 412]
Unsa ang Porma sa Yuta?
Sa karaang mga panahon ang mga tawo sa katibuk-an nagtuo nga ang yuta maoy lapad. Bisan pa niana, ingon ka sayo sa ikaunom nga siglo W.K.P., ang Gregong pilosopo nga si Pythagoras nangagpas nga ang yuta maoy bolahon gayod. Bisan pag ingon, duha ka siglo una pa mahan-ay ni Pythagoras ang iyang teoriya, si propetang Isaias nagpahayag uban ang talagsaong katin-aw ug kapiho: “Adunay Usa nga nagapuyo sa ibabaw sa kalingin sa yuta.” (Isaias 40:22) Ang Hebreohanong pulong nga chugh nga gihubad dinhi nga “kalingin” mahubad nga “bolahon.” Makaiikag, ang usa ka butang nga bolahon lamang ang mopatim-aw ingon nga linginon gikan sa matag anggulo.f Nan, abante kaayo sa iyang panahon, si propetang Isaias nagtala sa usa ka pahayag nga nahiuyon sa siyensiya ug nahigawas sa karaang mga kasugiran.
[Footnote]
f Sa teknikal nga pagkasulti, ang yuta maoy oblate spheroid. Lapadlapad ang mga tumoy niini.
[Hulagway sa panid 403]
Si Juan nga Tigbawtismo maoy usa ka tingog “nga nagasinggit diha sa kamingawan”