Kapitulo Kuwatro
“Kamo Mao ang Akong mga Saksi”!
1. Giunsa paggamit ni Jehova ang tagna, ug angay nga unsay sanong sa iyang katawhan sa natuman nga tagna?
ANG katakos sa pagtagna bahin sa umaabot maoy usa ka butang nga magpaila sa matuod nga Diyos gikan sa tanang bakak nga mga diyos. Apan sa dihang magtagna si Jehova, ang pagpamatuod sa iyang pagka-Diyos dili mao lamang ang anaa sa iyang hunahuna. Sumala sa gipasundayag sa Isaias kapitulo 43, ginahimo ni Jehova ang tagna nga usa ka pamatuod sa iyang pagka-Diyos ug sa iyang gugma alang sa iyang katawhang may pakigsaad. Busa, ang iyang katawhang nakasabot sa natuman nga tagna dili makapabiling hilom; kinahanglang sila magpamatuod sa ilang nakita. Oo, kinahanglan nga sila maoy mga saksi ni Jehova!
2. (a) Unsa ang espirituwal nga kahimtang sa Israel sa panahon ni Isaias? (b) Sa unsang paagi gibuksan ni Jehova ang mga mata sa iyang katawhan?
2 Ikasubo, sa panahon ni Isaias ang Israel diha sa alaot kaayong kahimtang nga si Jehova nag-isip sa katawhan nga inutil sa espirituwal. “Dad-a ang usa ka katawhan nga buta bisan tuod adunay mga mata, ug mga bungol bisan tuod sila adunay mga dalunggan.” (Isaias 43:8) Sa unsang paagi ang katawhang buta ug bungol sa espirituwal makaalagad kang Jehova ingon nga iyang buhing mga saksi? Adunay usa lamang ka paagi. Ang ilang mga mata ug mga dalunggan kinahanglang mabuksan sa milagrosong paagi. Ug gibuksan gayod kini sila ni Jehova! Sa unsang paagi? Una, si Jehova nagpadapat ug mabug-at nga disiplina—ang mga molupyo sa amihanang gingharian sa Israel nadestiyero sa 740 W.K.P., ug kadtong sa Juda, sa 607 W.K.P. Dayon, si Jehova milihok uban ang gahom alang sa iyang katawhan pinaagi sa pagpagawas kanila ug pagpabalik sa nabuhi na usab sa espirituwal, mahinulsolon nga nahibilin ngadto sa ilang yutang-natawhan sa 537 W.K.P. Sa pagkamatuod, si Jehova masaligon kaayo nga dili mapakyas ang iyang katuyoan labot niini nga abanteg mga 200 ka tuig, siya naghisgot sa pagpagawas sa Israel nga samag kana nahitabo na.
3. Unsang pagdasig ang ginahatag ni Jehova ngadto sa umaabot nga mga madestiyero?
3 “Mao kini ang giingon ni Jehova, ang imong Maglalalang, Oh Jacob, ug ang imong Mag-uumol, Oh Israel: ‘Ayaw kahadlok, kay ako naglukat kanimo. Ako nagtawag kanimo pinaagi sa imong ngalan. Ikaw akoa. Kon ikaw molatas sa katubigan, ako magauban kanimo; ug latas sa kasubaan, sila dili magalapaw kanimo. Kon pananglit ikaw molatas sa kalayo, ikaw dili masunog, ni ikaw mapaso sa kalayo. Kay ako mao si Jehova nga imong Diyos, ang Balaang Usa sa Israel nga imong Manluluwas.’”—Isaias 43:1-3a.
4. Sa unsang paagi nga si Jehova mao ang Maglalalang sa Israel, ug unsang pasalig ang iyang ginahatag sa iyang katawhan bahin sa ilang pagbalik ngadto sa ilang yutang-natawhan?
4 Si Jehova may espesyal nga interes sa Israel tungod kay ang nasod iya man. Personal niya kadtong gilalang aron sa pagtuman sa Abrahamikong pakigsaad. (Genesis 12:1-3) Busa, ang Salmo 100:3 nag-ingon: “Ilha nga si Jehova maoy Diyos. Siya mao ang nagbuhat kanato, ug dili kita sa atong kaugalingon. Kita mao ang iyang katawhan ug ang mga karnero sa iyang sibsibanan.” Ingon nga Maglalalang ug Manlulukat sa Israel, ibalik ni Jehova nga luwas ang iyang katawhan ngadto sa ilang yutang-natawhan. Ang mga kababagan, sama sa mga tubig, nagbaha nga mga suba, ug mga desyertong naglagiting ang init, dili makapugong o makapangdaot kanila, ingon nga ang susamang mga butang wala makapalangan sa ilang mga katigulangan sa nagpadulong sila sa Yutang Saad usa ka libo ka tuig nga sayosayo.
5. (a) Sa unsang paagi ang mga pulong ni Jehova maghupay sa espirituwal nga Israel? (b) Kinsa ang mga kauban sa espirituwal nga Israel, ug gilandongan sila ni kinsa?
5 Ang mga pulong ni Jehova mohatag usab ug kahupayan sa modernong-adlawng nahibilin sa espirituwal nga Israel, nga ang mga membro niana maoy inanak-sa-espiritu nga “bag-ong linalang.” (2 Corinto 5:17) Kay maisogong nagpadayag sa ilang kaugalingon atubangan sa “katubigan” sa katawhan, sila nagtagamtam ug mahigugmaong panalipod sa Diyos latas sa masambingayong mga baha. Ang kalayonhong mga pagsulay nga naggikan sa ilang mga kaaway wala makapaso kanila kondili, hinunoa, nagputli kanila. (Zacarias 13:9; Pinadayag 12:15-17) Ang pagbantay ni Jehova nakaabot usab sa “dakong panon” sa “ubang mga karnero,” kinsa nakigduyog sa espirituwal nga nasod sa Diyos. (Pinadayag 7:9; Juan 10:16) Kini sila gilandongan sa “dakong nagkasagol nga panon sa katawhan” nga naghimo sa Exodo gikan sa Ehipto uban sa mga Israelinhon ug sa mga dili-Hudiyo usab nga namalik kauban sa mga destiyero nga gipagawas sa Babilonya.—Exodo 12:38; Esdras 2:1, 43, 55, 58.
6. Sa unsang paagi si Jehova nagpakita nga siya usa ka Diyos sa hustisya kon bahin sa paglukat sa (a) unodnong Israel? (b) espirituwal nga Israel?
6 Si Jehova nagsaad nga ang iyang katawhan pagawson gikan sa Babilonya pinaagi sa mga kasundalohan sa Media ug Persia. (Isaias 13:17-19; 21:2, 9; 44:28; Daniel 5:28) Ingon nga usa ka Diyos sa hustisya, si Jehova magbayad sa iyang Medo-Persianhong “mga alagad” ug nahiangayng lukat ingong baylo sa Israel. “Akong gihatag ang Ehipto ingong lukat alang kanimo, ang Etiopia ug ang Seba puli kanimo. Sanglit ikaw bililhon sa akong mga mata, ikaw giisip nga dungganon, ug ako nahigugma kanimo. Ug ako maghatag ug mga tawo puli kanimo, ug nasodnong mga pundok puli sa imong kalag.” (Isaias 43:3b, 4) Gipamatud-an sa kasaysayan nga ang Imperyo sa Persia nagbihag sa Ehipto, Etiopia, ug sa haduol nga Seba, sumala sa gitagna sa Diyos. (Proverbio 21:18) Sa 1919 pinaagi ni Jesu-Kristo, si Jehova susamang nagpagawas sa nahibilin sa espirituwal nga Israel gikan sa pagkabihag. Hinuon, alang sa iyang mga serbisyo, si Jesus wala magkinahanglag ganti. Siya dili paganong magmamando. Ug siya nagpagawas sa iyang espirituwal nga mga igsoon. Gawas pa, sa 1914, si Jehova naghatag na kaniya sa “mga nasod ingong [iyang] panulondon ug ang mga kinatumyan sa yuta ingong [iyang] gipanag-iya.”—Salmo 2:8.
7. Unsay pagbati ni Jehova sa iyang katawhan, sa karaan ug sa modernong kapanahonan?
7 Matikdi kon giunsa pagpahayag ni Jehova sa dayag ang iyang malumong mga pagbati ngadto sa iyang nalukat nang mga nadestiyero. Giingnan niya sila nga sila “bililhon” ug “dungganon” alang kaniya ug nga iyang ‘gihigugma’ sila. (Jeremias 31:3) Sama ang iyang pagbati—ug labaw pa gani—alang sa iyang maunongong mga alagad karong adlawa. Ang dinihogang mga Kristohanon gipadangat sa usa ka relasyon uban sa Diyos, dili pinaagi sa pagkatawo, kondili pinaagi sa paglihok sa balaang espiritu sa Diyos human sa ilang personal nga pagpahinungod ngadto sa ilang Maglalalang. Si Jehova nagdani niini nila nganha sa iyang Anak ug sa iyang kaugalingon ug nagsulat sa iyang mga balaod ug mga prinsipyo diha sa ilang madinawatong mga kasingkasing.—Jeremias 31:31-34; Juan 6:44.
8. Unsang pagpasalig ang ginahatag ni Jehova sa mga nadestiyero, ug unsay ilang pagbati bahin sa pagpagawas kanila?
8 Sa paghatag ug dugang nga pagpasalig sa mga nadestiyero, si Jehova midugang: “Ayaw kahadlok, kay ako uban kanimo. Gikan sa silangan sa adlaw akong dad-on ang imong binhi, ug gikan sa kasadpan sa adlaw tapokon ko ikaw. Ako moingon sa amihanan, ‘Ihatag!’ ug sa habagatan, ‘Ayaw pugngi. Dad-a ang akong mga anak nga lalaki gikan sa halayo, ug ang akong mga anak nga babaye gikan sa kinatumyan sa yuta, ang matag usa nga gitawag pinaagi sa akong ngalan ug nga akong gilalang alang sa akong kaugalingong himaya, nga akong giumol, oo, nga akong gibuhat.’” (Isaias 43:5-7) Bisan ang kinahilitang mga bahin sa yuta dili kay dili maabot ni Jehova inig-abot sa panahon sa pagpagawas sa iyang mga anak nga lalaki ug mga anak nga babaye ug sa pagpabalik kanila ngadto sa ilang minahal nga yutang-natawhan. (Jeremias 30:10, 11) Walay duhaduha, sa ilang panan-aw malupigan sa maong pagpagawas ang unaunang pagpagawas sa nasod gikan sa Ehipto.—Jeremias 16:14, 15.
9. Sa unsang duha ka paagi gilangkit ni Jehova ang iyang mga buhat sa pagluwas uban sa iyang ngalan?
9 Pinaagi sa pagpahinumdom sa iyang katawhan nga sila gitawag sa iyang ngalan, si Jehova naglig-on sa iyang saad nga ang Israel pagawson. (Isaias 54:5, 6) Dugang pa, gilangkit ni Jehova ang iyang ngalan sa iyang mga saad bahin sa pagpagawas. Sa pagbuhat niana, siya nagpasalig nga siya makadawat sa himaya inigkatuman sa iyang matagnaong pulong. Bisan ang magpupukan sa Babilonya walay katungod sa pasidungog nga nahiangay sa usa lamang ug bugtong buhi nga Diyos.
Ang mga Diyos Gihusay
10. Unsang hagit ang gibutang ni Jehova atubangan sa mga nasod ug sa ilang mga diyos?
10 Si Jehova karon nagpahayag sa iyang saad nga pagawson ang Israel ingon nga pasikaranan sa usa ka unibersohanong kaso sa hukmanan diin iyang gihusay ang mga diyos sa mga nasod. Atong mabasa: “Patapoka ang tanang nasod sa usa ka dapit, ug patigoma ang nasodnong mga pundok. Kinsa [sa ilang mga diyos] sa ilang taliwala ang makasaysay niini? O ila bang ikapadungog kanato bisan ang unang mga butang? Ipatungha nila [ilang mga diyos] ang ilang mga saksi, aron sila ikapahayag nga matarong, o papamatia sila ug paingna, ‘Kini mao ang kamatuoran!’” (Isaias 43:9) Gibutang ni Jehova ang makahahadlok nga hagit atubangan sa mga nasod sa kalibotan. Sa pagkamatuod, siya nag-ingon: ‘Papamatud-i sa inyong mga diyos nga sila maoy mga diyos pinaagi sa pagtagna nga tukma sa ugma-damlag.’ Kay ang bugtong matuod nga Diyos lamang ang makatagna nga dili masayop, ang maong pagsulay moyagyag sa tanang nagpakaaron-ingnon lamang. (Isaias 48:5) Apan ang Labing Gamhanan nagdugang ug lain pang legal nga kondisyon: Ang tanan nga nangangkong matuod nga mga diyos kinahanglang mopatunghag mga saksi, sa ilang mga panagna ug sa pagkatuman niini. Siyempre, wala ipahigawas ni Jehova ang iyang kaugalingon gikan niining legal nga kinahanglanon.
11. Unsang tinudlong-buluhaton ang gihatag ni Jehova sa iyang alagad, ug unsay ginapadayag ni Jehova bahin sa iyang pagka-Diyos?
11 Kay walay gahom, ang bakak nga mga diyos dili makapatunghag mga saksi. Busa, sa pagkamakauulaw bakante ang dapit sa testigo. Apan karon ang panahon ni Jehova miabot sa pagpamatuod sa iyang pagka-Diyos. Sa pagtan-aw sa iyang katawhan, siya miingon: “Kamo mao ang akong mga saksi, . . . ang akong alagad nga akong gipili, aron kamo makaila ug magbaton ug pagtuo kanako, ug kamo makasabot nga ako mao gihapon Siya. Una kanako walay Diyos nga nahimo, ug wala nay mosunod pa kanako. Ako—ako mao si Jehova, ug gawas kanako wala nay manluluwas. Ako nagpahayag ug nagluwas ug nagpahinabo nga kini madungog, sa dihang walay estranyong diyos sa inyong taliwala. Busa kamo mao ang akong mga saksi, . . . ug ako mao ang Diyos. Labot pa, sa tanang panahon ako mao gihapon Siya; ug walay usa nga makapahinabog kaluwasan gikan sa akong kamot. Ako molihok, ug kinsay makapabalik [sa akong kamot]?”—Isaias 43:10-13.
12, 13. (a) Unsang daghang pamatuod ang kinahanglang ipahayag sa katawhan ni Jehova? (b) Sa unsang paagi ang ngalan ni Jehova nahimong inila sa modernong kapanahonan?
12 Agig sanong sa mga pulong ni Jehova, ang dapit sa testigo sa wala madugay nag-awas na sa malipayong panon sa mga saksi. Ang ilang pagpamatuod maoy tin-aw ug dili malalis. Sama kang Josue, sila nagpamatuod nga ‘ang tanang butang nga gisulti ni Jehova natuman. Walay usa ka pulong nga napakyas.’ (Josue 23:14) Nahinumdoman pa sa katawhan ni Jehova ang mga pulong ni Isaias, Jeremias, Ezequiel, ug sa ubang mga manalagna kinsa, nga samag usa ka tingog, mitagna sa pagkadestiyero sa Juda ug sa ilang milagrosong pagkaluwas gikan sa pagkadestiyero. (Jeremias 25:11, 12) Ang manluluwas sa Juda, si Ciro, ginganlan na sa wala pa gani siya matawo!—Isaias 44:26–45:1.
13 Tungod niining nagbuntaog nga ebidensiya, kinsay makapanghimakak nga si Jehova mao ang bugtong matuod nga Diyos? Lahi sa paganong mga diyos, si Jehova lamang ang wala lalanga; siya lamang ang matuod nga Diyos.a Busa, ang katawhang nagdala sa ngalan ni Jehova nakabaton sa talagsaon ug makapalipayng pribilehiyo sa pag-asoy sa iyang kahibulongang mga buhat ngadto sa umaabot nga mga kaliwatan ug ngadto sa uban nga magasukitsukit bahin kaniya. (Salmo 78:5-7) Sa susamang paagi, ang modernong-adlawng mga Saksi ni Jehova adunay pribilehiyo sa pagpahayag sa ngalan ni Jehova sa tibuok yuta. Sa katuigang 1920 ang mga Estudyante sa Bibliya sa mausbawon nakaamgo sa halalom nga kahulogan sa ngalan sa Diyos, nga Jehova. Unya, sa Hulyo 26, 1931, panahon sa usa ka kombensiyon sa Columbus, Ohio, ang presidente sa Sosyedad, si Joseph F. Rutherford, nagpresentar sa usa ka resolusyon nga nag-ulohang “Usa ka Bag-ong Ngalan.” Ang mga pulong, “Among tinguha nga mailhan ug pagatawgon sa ngalan, nga mao, mga saksi ni Jehova,” nakapaukyab sa mga kombensiyonista, kinsa miuyon sa resolusyon uban ang malanog nga “Oo!” Sukad niadto, ang ngalan ni Jehova nainila sa tibuok kalibotan.—Salmo 83:18.
14. Bahin sa unsa si Jehova nagpahinumdom sa mga Israelinhon, ug nganong ang maong pahinumdom tukma sa panahon?
14 Si Jehova adunay pagtagad niadtong nagadala sa iyang ngalan sa madungganong paagi, nga nagaisip kanila nga ‘ang kalimutaw sa iyang mata.’ Gipahinumdoman niya ang mga Israelinhon niini, nga nagsulti kanila kon giunsa niya pagluwas sila gikan sa Ehipto ug pagtultol kanila nga luwas latas sa kamingawan. (Deuteronomio 32:10, 12) Niadtong panahona walay estranyong diyos sa ilang taliwala, kay ilang nakita sa ilang kaugalingong mga mata ang labihang kaulawan sa tanang diyos sa Ehipto. Oo, ang tanang diyos sa mga Ehiptohanon dili makapanalipod sa Ehipto ni makapugong sa paggula sa Israel. (Exodo 12:12) Sa susama, ang gamhanang Babilonya, diin labing menos 50 ka templo sa bakak nga mga diyos ang nagbantaaw diha sa mga dakbayan niini, dili makapugong sa kamot sa Labing Gamhanan sa dihang iyang pagawson ang iyang katawhan. Tin-aw, “wala nay manluluwas” gawas kang Jehova.
Mga Kabayong Iggugubat Nangatumba, mga Bilanggoan Nabuksan
15. Unsay gitagna ni Jehova mahitungod sa Babilonya?
15 “Mao kini ang giingon ni Jehova, ang inyong Manlulukat, ang Balaang Usa sa Israel: ‘Tungod kaninyo ako magpasugo ngadto sa Babilonya ug ipahinabo nga ipaubos ang mga trangka sa mga bilanggoan, ug ang mga Caldeanhon diha sa mga barko maniyabaw. Ako si Jehova nga inyong Balaang Usa, ang Maglalalang sa Israel, ang inyong Hari.’ Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Usa nga nagahimog usa ka dalan latas sa dagat ug usa ka alagianan bisan latas sa kusog nga katubigan, ang Usa nga nagdala sa karo nga iggugubat ug sa kabayo, sa kasundalohan ug sa mga tawong kusgan sa samang higayon: ‘Sila manghigda. Sila dili mamangon. Sila tinong pagahanawon. Sama sa usa ka pabilong lino sila pagapalongon.’”—Isaias 43:14-17.
16. Unsay mahitabo sa Babilonya, sa Caldeanhong mga magpapatigayon, ug ni bisan kinsang mga tigdepensa-unta sa Babilonya?
16 Ang Babilonya maoy samag usa ka bilanggoan alang sa mga nadestiyero sa pagkaaging kini nagpugong sa ilang pagbalik ngadto sa Jerusalem. Apan ang mga depensa sa Babilonya dili babag sa Labing Gamhanan, ang Usa nga sayosayo mihimog “usa ka dalan latas sa [Pulang Dagat] ug usa ka alagianan bisan latas sa kusog nga katubigan”—lagmit kadtong iya sa Jordan. (Exodo 14:16; Josue 3:13) Sa susamang paagi, ang instrumento ni Jehova, si Ciro, magpahubas sa gamhanang Eufrates, nga magatugot sa iyang mga manggugubat sa pagsulod sa siyudad. Ang Caldeanhong mga magpapatigayon nga naglawig kanunay sa mga kanal sa Babilonya—mga agianan sa tubig alang sa libolibong komersiyal nga mga barko ug mga lantsa nga nagdala sa Babilonyanhong mga diyos—modanguyngoy sa kasubo sa dihang mapukan ang ilang gamhanang kaulohan. Sama sa mga karo ni Paraon sa Pulang Dagat, ang tulin nga mga karo sa Babilonya walay mahimo. Sila dili makaluwas kaniya. Ingon ka sayon sa pagpalong sa usa ka tawo sa pabilong lino sa lamparilya, ang manunulong maghunos sa kinabuhi ni bisan kinsang mga tigdepensa-unta.
Si Jehova Nagtultol nga Luwas sa Iyang Katawhan Ngadto sa Kaugalingong Yuta
17, 18. (a) Unsang “bag-o” nga butang ang gitagna ni Jehova? (b) Sa unsang paagi ang katawhan dili maghinumdom sa kanhing mga butang, ug ngano?
17 Sa pagtandi sa iyang unaunang mga buhat sa pagluwas sa kon unsay hapit na niyang buhaton, si Jehova nag-ingon: “Ayaw hinumdomi ang unang mga butang, ug ayaw ninyo tagda ang kanhing mga butang. Tan-awa! Ako magbuhat ug butang nga bag-o. Karon motungha kini. Mahibalo kamo niini, dili ba? Sa pagkatinuod, latas sa kamingawan akong himoon ang usa ka dalan, latas sa desyerto ang mga suba. Ang ihalas nga mananap sa kabanikahan maghimaya kanako, ang mga iro nga ihalas ug ang mga ostrik; tungod kay ako maghatag ug tubig bisan sa kamingawan, mga suba sa desyerto, sa pagpainom sa akong katawhan, ang akong pinili, ang katawhan nga akong giumol alang sa akong kaugalingon, aron ilang isugilon ang akong kadayeganan.”—Isaias 43:18-21.
18 Sa pag-ingon, “ayaw hinumdomi ang unang mga butang,” si Jehova wala magpasabot nga ang iyang mga alagad magpapas sa iyang nangaging mga buhat sa pagluwas gikan sa ilang mga hunahuna. Sa pagkamatuod, daghan niining mga buhata maoy bahin sa inspirado sa Diyos nga kasaysayan sa Israel, ug si Jehova nagsugo nga ang pag-ikyas gikan sa Ehipto pagahinumdoman matag tuig sa panahon sa pagsaulog sa Paskuwa. (Levitico 23:5; Deuteronomio 16:1-4) Bisan pa niana, si Jehova karon nagtinguha nga ang iyang katawhan maghimaya kaniya pinasukad sa “butang nga bag-o”—butang nga ilang direktang masinati. Naglakip kini dili lamang sa ilang pagkagawas gikan sa Babilonya kondili ang ilang milagrosong panaw usab sa pagbalik sa kaugalingong yuta, tingali agi sa mas direktang ruta sa desyerto. Nianang umaw nga yuta, si Jehova mohimog “usa ka dalan” alang kanila ug mohimog gamhanang mga buhat nga makapahinumdom sa iyang gibuhat alang sa mga Israelinhon sa adlaw ni Moises—sa pagkatinuod, iyang pakan-on ang mga namalik diha sa desyerto ug tagbawon ang ilang kauhaw pinaagi sa tinuod nga mga suba. Dagaya kaayo unya ang mga tagana ni Jehova nga bisan ang ihalas nga mga mananap magahimaya sa Diyos ug molikay sa pag-atake sa mga tawo.
19. Sa unsang paagi ang nahibilin sa espirituwal nga Israel ug ilang mga kauban nagalakaw diha sa “Dalan sa Pagkabalaan”?
19 Sa susama, sa 1919 ang nahibilin sa espirituwal nga Israel gipagawas gikan sa pagkabihag sa Babilonya, ug sila misugod sa pagsubay sa usa ka ruta nga giandam ni Jehova alang kanila, ang “Dalan sa Pagkabalaan.” (Isaias 35:8) Lahi kay sa mga Israelinhon, sila dili na kinahanglang mobaktas agi sa desyertong naglagiting ang kainit gikan sa usa ka dapit ngadto sa lain, ug ang ilang panaw wala matapos sa pipila ka bulan sa pagkaabot sa Jerusalem. Bisan pa niana, ang “Dalan sa Pagkabalaan” nagdala gayod sa nahibilin sa dinihogang mga Kristohanon ngadto sa usa ka espirituwal nga paraiso. Sa ilang kahimtang, sila nagpabilin sa maong “Dalan sa Pagkabalaan,” sanglit sila kinahanglan pang mopanaw agi niining sistema sa mga butang. Samtang magpabilin sila sa dakong dalan—samtang mosunod sila sa mga sukdanan sa Diyos sa pagkahinlo ug pagkabalaan—sila magpabilin sa espirituwal nga paraiso. Ug pagkadako sa kalipay nga sila gikuyogan sa usa ka dakong panon sa “dili-Israelinhon” nga mga kauban! Kasukwahi kaayo niadtong nagsalig sa sistema ni Satanas, ang nahibilin ug ilang mga kauban nagpadayon sa pagpahimulos sa tugob nga espirituwal nga kombira diha sa kamot ni Jehova. (Isaias 25:6; 65:13, 14) Kay nakaila sa pagpanalangin ni Jehova sa iyang katawhan, daghang samag-mananap nga mga tawo nagbag-o sa ilang mga panggawi ug naghimaya sa matuod nga Diyos.—Isaias 11:6-9.
Si Jehova Nagpadayag sa Iyang Kasakit
20. Sa unsang paagi ang Israel sa adlaw ni Isaias nagpakyas kang Jehova?
20 Sa karaang kapanahonan ang napasig-uling nahibilin sa Israel maoy katawhan nga nabag-o na kon itandi sa daotang kaliwatan ni Isaias. Bahin sa naulahing katawhan, si Jehova nag-ingon: “Wala ka mosangpit kanako, Oh Jacob, tungod kay ikaw gipul-an na kanako, Oh Israel. Wala nimo dad-a kanako ang mga karnero sa tibuok nimong mga halad-nga-sinunog, ug pinaagi sa imong mga halad wala mo ako himayaa. Wala ako magpugos kanimo sa pag-alagad kanako pinaagi sa gasa, ni ako nagpapuol kanimo pinaagi sa kamangyan. Pinaagig salapi ikaw wala magpalit ug humot nga caña alang kanako; ug wala ka magtugob kanako pinaagi sa tambok sa imong mga halad. Sa pagkatinuod ikaw nagpugos kanako sa pag-alagad tungod sa imong mga sala; ako gipapuol mo sa imong mga kasaypanan.”—Isaias 43:22-24.
21, 22. (a) Nganong ikaingon nga dili mabug-at ang mga kinahanglanon ni Jehova? (b) Sa unsang paagi ang katawhan, sa pagkamatuod, nagahimo nga si Jehova mag-alagad kanila?
21 Sa pag-ingon, “Wala ako magpugos kanimo sa pag-alagad kanako pinaagi sa gasa, ni ako nagpapuol kanimo pinaagi sa kamangyan,” si Jehova wala magpasabot nga ang halad ug kamangyan (usa ka sangkap sa balaang insenso) dili kinahanglanon. Sa pagkatinuod, kini sila maoy di-malaksi nga bahin sa matuod nga pagsimba ubos sa pakigsaad sa Balaod. Kana matuod usab sa “caña,” nga nagtumong sa humot nga calamus, usa ka maamyon nga sangkap sa balaang lana nga igdidihog. Ang mga Israelinhon wala magtagad sa paggamit niini diha sa pag-alagad sa templo. Apan mabug-at ba ang maong mga kinahanglanon? Dili gayod! Ang mga kinahanglanon ni Jehova magaan kon itandi niadtong iya sa bakak nga mga diyos. Pananglitan, ang bakak nga diyos nga si Molek nagbaod sa halad nga bata—butang nga wala gayod ibaod ni Jehova!—Deuteronomio 30:11; Miqueas 6:3, 4, 8.
22 Kon unta ang mga Israelinhon may espirituwal nga pag-ila, kay sa maong panahon sila dili gayod ‘mapul-an kang Jehova.’ Sa pagsusi sa iyang Balaod, ilang makita ang iyang halalom nga gugma alang kanila ug malipayong maghalad kaniya sa “tambok,” ang kinamaayohang bahin sa ilang mga halad. Sa kapulihay, sa kamahakogon ilang itagana ang tambok alang sa ilang kaugalingon. (Levitico 3:9-11, 16) Pagkahilabihan ang pagsakit niining daotang nasod kang Jehova tungod sa kabug-at sa ilang mga sala—sa pagkamatuod, naghimo nga siya hinuon ang mag-alagad kanila!—Nehemias 9:28-30.
Disiplina Magaani sa mga Bunga
23. (a) Nganong ang disiplina ni Jehova angay gayod? (b) Unsay nalangkit sa pagdisiplina sa Diyos sa Israel?
23 Bisan pag mabug-at, ug angay gayod, ang disiplina ni Jehova makakab-ot sa gitinguhang mga sangpotanan, nga nahimong posible ang kaluoy. “Ako—ako ang Usa nga nagpala sa imong mga kalapasan tungod kanako, ug dili ko pagahinumdoman ang imong mga sala. Pahinumdomi ako; ibutang nato ang atong kaugalingon sa paghukom; isulti ang imong asoy niini aron ikaw maanaa sa husto. Ang imong amahan, ang una, nakasala, ug ang imong mga tigpamaba [“mga maghuhubad,” potnot] nakalapas batok kanako. Busa akong pasipalahan ang mga prinsipe sa balaang dapit, ug akong igatugyan si Jacob ingong usa ka tawong gikatugyan ngadto sa kalaglagan ug ang Israel ngadto sa mga pulong nga mapasipad-on.” (Isaias 43:25-28) Sama sa tanang nasod sa kalibotan, ang Israel naggikan kang Adan, “ang una.” Busa, walay Israelinhon ang makapamatuod sa iyang kaugalingon nga “maanaa sa husto.” Bisan ang “mga tigpamaba” sa Israel—iyang mga magtutudlo, o mga maghuhubad, sa Balaod—nakasala batok kang Jehova ug nagtudlog mga kabakakan. Sa baylo, si Jehova magtugyan sa iyang tibuok nasod “ngadto sa kalaglagan” ug “ngadto sa mga pulong nga mapasipad-on.” Iyang pasipalahan usab ang tanang nag-alagad sa iyang “balaang dapit,” o santuwaryo.
24. Tungod sa unsang pangunang katarongan nga pasayloon ni Jehova ang iyang katawhan—karaan ug moderno—apan, unsay iyang pagbati bahin kanila?
24 Apan, matikdi nga ang misangpot nga balaang kaluoy dili lamang tungod sa paghinulsol sa Israel; kini maoy alang kang Jehova. Oo, ang iyang ngalan nalangkit. Kon pasagdan niya ang Israel sa permanenteng pagkadestiyero, ang iyang kaugalingong ngalan pakaulawan sa mga tumatan-aw. (Salmo 79:9; Ezequiel 20:8-10) Susama karong adlawa, ang pagluwas sa mga tawo maoy segundaryo sa pagbalaan sa ngalan ni Jehova ug sa pagbayaw sa iyang pagkasoberano. Bisan pa niana, si Jehova nahigugma niadtong nagdawat sa iyang disiplina nga walay pagpanuko ug nga nagasimba kaniya uban ang espiritu ug kamatuoran. Gipasundayag niya ang iyang gugma alang kanila—dinihogan man o ubang mga karnero—pinaagi sa pagpala sa ilang mga kalapasan pinasukad sa halad ni Jesu-Kristo.—Juan 3:16; 4:23, 24.
25. Unsang makapahinganghang mga butang ang pagabuhaton ni Jehova sa haduol nga umaabot, ug sa unsang paagi makapasundayag kita sa atong pagpabili karon?
25 Dugang pa, si Jehova sa dili madugay magpasundayag sa iyang gugma alang sa usa ka dakong panon sa iyang maunongong mga magsisimba sa dihang buhaton niya ang butang nga bag-o alang kanila pinaagi sa pagluwas kanila latas sa “dakong kasakitan” ngadto sa usa ka nahinloang “bag-ong yuta.” (Pinadayag 7:14; 2 Pedro 3:13) Masaksihan nila ang labing makapahinganghang pasundayag sa gahom ni Jehova nga nakita sukad sa mga tawo. Ang tinong pagdahom sa maong panghitabo nagpahinabo nga ang dinihogang nahibilin ug ang tanang maglangkob sa dakong panon magkalipay ug magkinabuhi sa matag adlaw nga nahiuyon nianang hamiling tinudlong-buluhaton: “Kamo mao ang akong mga saksi”!—Isaias 43:10.
[Footnote]
a Sa mga mitolohiya sa mga nasod, daghang diyos ang “natawo” ug adunay “mga anak.”
[Hulagway sa panid 48, 49]
Paluyohan ni Jehova ang mga Hudiyo sa ilang pagpauli ngadto sa Jerusalem
[Mga hulagway sa panid 52]
Si Jehova naghagit sa mga nasod sa pagpatunghag mga saksi dapig sa ilang mga diyos
1. Bronseng estatwa ni Baal 2. Yutang-kulonong mga pigurin ni Astoret 3. Ehiptohanong trinidad nga si Horus, Osiris, ug Isis 4. Gregong mga diyos nga si Atena (wala) ug si Aprodita
[Mga hulagway sa panid 58]
“Kamo mao ang akong mga saksi.”—Isaias 43:10