DAOTAN, KADAOTAN
Kanang moresulta sa kasakit, kasubo, o kagul-anan. Aron makuha ang hustong diwa niini diha sa Cebuano, ang lapad kaayog kahulogan nga Hebreohanong pulong nga raʽ gihubad sa lainlaing paagi ingong “daotan,” “nagkisdom,” “maot,” “makatalagmanon,” ‘grabe,’ “dili-mahinatagon,” ug “masinahon,” depende sa konteksto. (Gen 2:9; 40:7; 41:3; Deu 6:22; 28:35; Pr 23:6; 28:22) Ang Gregong pulong nga ka·kosʹ mahimong hubaron ingong usa ka butang nga (1) daotan sa moral ug (2) malaglagon; lakip sa mga hubad niini mao ang: “daotan,” “sayop,” “makadaot,” “nagapangdaot.” (Rom 7:19; 2Co 13:7; Col 3:5; Tit 1:12) Ang Hebreohanong berbo nga qa·lalʹ nagkahulogang “panghimaraot.”—Tan-awa ang MALDISYON.
Sumala sa unang pagkagamit diha sa Kasulatan, ang pulong nga raʽ mao ang kaatbang sa maayo. Si Adan gibaoran nga dili mokaon sa kahoy sa kahibalo sa maayo ug sa daotan (raʽ) ug usab gipasidan-an sa mga sangpotanan sa pagkadili-masinugtanon. Busa, dayag nga gilatid sa Diyos ang sukdanan sa maayo ug sa daotan; dili katungod sa tawo nga mohimo niana nga bulag sa Diyos. Bisan tuod gilapas ni Adan ang dayag nga sugo sa Diyos, kini nga paglapas dili ikapasangil kang Jehova, “kay ang Diyos dili masulayan sa daotang mga butang [porma sa ka·kosʹ] ni siya mosulay kang bisan kinsa. Apan ang matag usa masulayan pinaagi sa pagkaganoy ug pagkahaylo sa iyang kaugalingong tinguha.”—San 1:13, 14; Gen 2:16, 17; 3:17-19.
Ang Kahulogan sa Pagpadangat ni Jehova ug Kadaotan. Sa makataronganong paagi, si Jehova nagpadangat ug kadaotan o katalagman kang Adan tungod sa iyang pagkadili-masinugtanon. Busa, sa Kasulatan si Jehova gihisgotan ingong ang Maglalalang sa kadaotan o sa katalagman. (Isa 45:7; itandi ang KJ.) Ang iyang pagpahamtang ug silot tungod sa sala, nga mao, ang kamatayon, nahimong usa ka kadaotan o katalagman alang sa katawhan. Busa, ang daotan o kadaotan dili kanunayng parehog kahulogan sa pagbuhat ug sayop. Ang mga pananglitan sa mga kadaotan o katalagman nga gihimo ni Jehova mao ang Lunop sa adlaw ni Noe ug ang Napulo ka Hampak nga gipadangat sa Ehipto. Apan kini nga mga kadaotan dili sayop. Hinunoa, ang makataronganong pagpahamtang sa hustisya batok sa mga mamumuhat ug daotan nalangkit niining duha ka panghitabo. Apan, tungod sa iyang kaluoy, usahay si Jehova wala magpadangat sa gilaraw nga katalagman o kadaotan agig pagtuman sa iyang matarong nga paghukom tungod sa paghinulsol sa mga nakasala. (Jon 3:10) Dugang pa, sa paghatag ug pasidaan, ang mga mamumuhat ug daotan, bisan pag dili takos, gihatagan ni Jehova ug mga kahigayonan sa pag-usab sa ilang dalan ug sa ingon padayong mabuhi.—Eze 33:11.
Paglikay sa Daotan. Sanglit si Jehova ang motino sa sukdanan sa maayo ug daotan, gikinahanglan sa usa ka tawo nga iyang bug-os sination ang maong sukdanan aron mahibalo kon unsang dalana ang angayng subayon. (Heb 5:14) Ang gugma sa salapi maoy usa sa daotan o makadaot nga mga butang nga pagalikayan. (1Ti 6:10) Dili maalamon nga mabalaka bahin sa materyal nga mga butang, kay sumala sa gisulti ni Jesus, “igo na sa matag adlaw ang iyang kaugalingong pagkadaotan [ka·kiʹa],” buot ingnon, ang kalisdanan, o kasakitan, nga nalangkit sa mao nga adlaw. (Mat 6:34) Sa pagsul-ob sa bag-ong personalidad, ang “makadaot nga tinguha” maoy lakip sa mga butang nga pagahanawon. (Col 3:5) Maingon nga ang Yawa nagtental kang Jesus sa pagbuhat ug daotan, sa ingon usab makaplagan sa mga Kristohanon nga ang daotang mga hunahuna motungha o itanyag ngadto kanila. Apan aron dili madaldal sa sala sa dihang mahitabo kini, ang Kristohanon kinahanglang mosunod sa panig-ingnan ni Jesus ug maghiklin dayon sa maong kadaotan. (San 1:13-15; Mat 4:1-11; Flp 4:8) Bisan tuod tungod sa tawhanong pagkadili-hingpit ang usa ka Kristohanon kanunayng makigbugno sa makasasalang unod, sama ni Pablo, ug tingali makabuhat sa daotan nga dili niya buot buhaton, siya kinahanglang dili magpadaog sa unod kondili kinahanglang padayong makigbugno batok niini. (Rom 7:21; 8:8) Ang kapeligrohan sa dili pagkinabuhi sa matarong nga mga kinahanglanon sa Diyos tin-awng gipakita sa gipahayag ni Jesus bahin sa matinumanong ulipon. Ang labing grabe nga silot ipahamtang niana nga ulipon kon siya mapakyas sa pag-atiman sa mga responsibilidad nga gitugyan kaniya ug magbun-og pa gani sa iyang mga isigkaulipon.—Mat 24:48-51.
Ang Pag-antos sa Kristohanon sa Daotan. Ang Kasulatan wala magtugot sa Kristohanon sa pagbuhat ug daotan ngadto sa uban, o sa pagbalos ug daotan. Ang tambag sa Bibliya mao: “Ayaw balosi si bisan kinsa ug daotan tungod sa daotan.” “Ayaw kamo pagpanimalos . . . ‘Akoa ang panimalos; ako magabalos, nag-ingon si Jehova.’” “Ayaw pagpadaog sa daotan, kondili padayong daoga ang daotan pinaagi sa maayo.” (Rom 12:17, 19, 21) Dugang pa, sa paghatag ug relatibong pagpasakop sa mga kagamhanan nga nagmando kanila, ang mga alagad sa Diyos kinahanglang dili makaplagan ingong mga mamumuhat ug daotan, kay ang maong mga kagamhanan, pinaagi sa ilang mga magmamando nga nagagamit sa ilang hinatag-sa-Diyos nga tanlag sa limitado o sa mas dakong gilapdon, molihok batok sa kadaotan subay sa balaod sa maong yuta ug sa tukmang paagi magagamit sa ilang awtoridad sa pagsilot sa mga mamumuhat ug daotan. (Rom 13:3, 4) Sa bisan unsang sayop nga paggamit sa ilang awtoridad sila manubag sa Supremong Maghuhukom. Pinaagi sa pag-antos sa daotan tungod sa pagkamatarong, ang Kristohanon nakig-ambit sa pribilehiyo sa pagpakigbahin sa paghimaya sa balaang ngalan sa Diyos.—1Pe 4:16.