PAGKAAPULI

Ang ideya sa pagkawalay katakos sa pagpatungha ug mga anak gipakita sa Hebreohanong mga pulong nga ʽa·qarʹ (“apuli”; Gen 11:30) ug gal·mudhʹ (“baog”; Isa 49:21). Dugang pa, sa Proverbio 30:​16, ang pagkaapuli sa literal gihubit ingong “pugong sa tagoangkan.” (Ftn sa Rbi8) Ang Gregong pulong alang sa “apuli” maoy steiʹros. (Luc 1:​7, 36) Ang pagkaapuli gihisgotan usab ingong “pagkapatay sa tagoangkan.”​—Rom 4:19.

Ang orihinal nga mando ni Jehova kang Adan ug Eva, nga sa ulahi gisubli ngadto sa mga anak ni Noe, naglakip sa sugo, “Magmabungahon ug magdaghan kamo.” (Gen 1:28; 9:7) Busa ang kapakyasan sa usa ka minyong babaye sa pagpatunghag mga anak gilantaw sa karaang mga panahon ingong usa ka kaulawan, usa ka kasakitan, usa ka silot, usa sa kinadak-ang kaalaotan. “Hatagi ako ug mga anak kay kon dili ako mahimong patayng babaye,” si Raquel nangamuyo sa iyang bana nga si Jacob.​—Gen 30:1.

Nga si Jehova makahimo sa usa ka babayeng apuli nga magmabungahon gipakita sa mga pulong ni Jacob ngadto kang Raquel: “Anaa ba ako sa dapit sa Diyos, nga nagpugong sa bunga sa imong tiyan gikan kanimo?” Sa kataposan, kita gisultihan, “Ang Diyos nahinumdom kang Raquel, ug gidungog ug gitubag siya sa Diyos sa pagkaagi nga iyang gibuksan ang iyang tagoangkan. Ug siya nagmabdos ug nanganak ug usa ka anak nga lalaki.” (Gen 30:​2, 22, 23) Ang ubang mga kahimtang nga nagpasundayag sa gahom ni Jehova sa paghatag ug mga anak ngadto sa mga babayeng nakasinatig kinaiyanhong pagkaapuli sa taas nga yugto sa panahon mao: si Sara (Gen 11:30; 17:19; 21:​1, 2); si Rebeca (Gen 25:21); ang inahan ni Samson (Huk 13:​2, 3); si Ana (1Sa 1:​10, 11; 2:5); ang usa ka babayeng Sunaminhon (2Ha 4:14-17); ug si Elisabet (Luc 1:​7, 36). Uban sa panalangin ni Jehova, ang mga Israelinhon sa panahon sa ilang pagpuyo sa Ehipto nagmabungahon pag-ayo nga tungod niini ang mga Ehiptohanon nangahadlok, nga naghunahunang sa dili madugay malabwan sila sa gidaghanon. (Ex 1:7-12, 18-21) Si Jehova gipasidunggan usab tungod sa pagsabak ni Ruth nga katigulangan ni David.​—Ru 4:13.

Sa dihang ihikaw ni Jehova ang iyang panalangin, bisan ang yuta mahimong umaw ug awaaw. Sa laing bahin, uban sa panalangin sa Diyos, ang yuta makapatunghag dagayang abot. (Lev 26:3-5) Sa susama, uban sa dagayang panalangin ni Jehova, kini gisaad, “walay babayeng makuhaan o babayeng apuli diha sa imong yuta.” (Ex 23:26; Deu 7:​13, 14; 28:​4, 11; Sal 127:3-5; 128:3) Sa kasukwahi, si Jehova, sa usa ka okasyon, ‘nagtak-op pag-ayo sa tanang tagoangkan’ sa balay ni Abimelek sa dihang siya naghunahuna sa pagkuha kang Sara ingong asawa.​—Gen 20:​17, 18.

Tungod sa grabeng kasakitan nga gitagna nga modangat sa unang-siglong Jerusalem, si Jesus miingon nga ang “mga babayeng apuli” magmalipayon, mahupayan, nga dili mabalaka nga makita ang ilang mga anak nga mag-antos.​—Luc 23:29.

Si Isaias ug ang salmista nagtagna sa usa ka babayeng apuli kansang pagkatinamay ug kaulawan mahikalimtan, kay siya magpatunghag daghang mga anak, nga ang tanan kanila pagatudloan ni Jehova. (Sal 113:9; Isa 54:1-15) Si apostol Pablo nagpadapat sa mga pulong ni Isaias ngadto sa “babayeng gawasnon,” nga mao, “ang Jerusalem sa itaas.”​—Gal 4:26-31.