UTLANAN

Ang Hebreohanong pulong nga gevulʹ nagkahulogan ug “utlanan.” Kini usab nagkahulogan sa teritoryo o yuta nga anaa sulod sa usa ka utlanan. Busa, ang Josue 13:23 nag-ingon: “Ug ang utlanan [Heb., gevulʹ] sa mga anak ni Ruben mao ang Jordan; ug kini ingong teritoryo [u·ghevulʹ] mao ang panulondon.”

Mga Utlanan nga Gitino ni Jehova. Sa wala pa ang tibuok-yutang Lunop, gipalayas na sa Diyos ang unang tawhanong paris gikan sa tanaman sa Eden nga tungod niana sila napugos pagpuyo sa gawas niini (Gen 3:​23, 24), gihinginlan si Cain gikan sa “yuta” diin ang dugo ni Abel “nagatuaw” (Gen 4:​10, 11), ug sa ulahi iyang gitakda ang yugto nga “usa ka gatos ug kawhaan ka tuig” (Gen 6:3) nga niini ang katawhan sa wala pa ang Lunop padayong mabuhi sa ibabaw sa yuta una pa laglaga ang kadaghanan kanila. (Gen 6:13) Iyang gisugo nga ang mga maluwas sa Lunop ‘magpuno sa yuta,’ ug sa dihang mitungha ang paningkamot nga pugngan ang ilang pagkaylap sa yuta, gipukgo sa Diyos ang maong aksiyon ug gipatuman sa mga tawo ang maong sugo.​—Gen 9:​1, 19; 11:1-9.

Kasiglohan sa ulahi, gisaaran sa Diyos si Abraham ug ang iyang binhi ug usa ka yuta nga may tinong mga utlanan. (Gen 15:18-21; Ex 23:31) Gitugotan sa Diyos ang molupyong mga Canaanhon nga padayon pang magpuyo sa Yutang Saad sulod sa gitagnang yugto nga “upat ka gatos ka tuig” una pa niya ipatuman ang sugo sa pagpapahawa kanila sa dihang “ang kasaypanan sa mga Amorihanon” nabug-os na. (Gen 15:13-16) Sa laing bahin, si Jehova nga Diyos nagsugo usab nga ang mga Israelinhon kinahanglang dili molapas sa mga utlanan sa nasod sa Edom, Moab, ug Ammon, nga sa kanhiay naggikan sa mga paryente sa mga katigulangan sa mga Israelinhon. (Deu 2:​4, 5, 18, 19) Ang mga pulong sa awit ni Moises sa Deuteronomio 32:8 pagasabton pinasukad niini nga mga kamatuoran. Kanang tekstoha nag-ingon: “Sa dihang gihatagan sa Labing Hataas ang kanasoran ug panulondon, sa dihang gibulag niya ang mga anak ni Adan gikan sa usag usa, gipiho niya ang utlanan sa mga katawhan sumala sa gidaghanon sa mga anak sa Israel.”

Sa ulahi, pinasukad sa katungod ni Jehova ingong soberano sa pagpiho sa maong mga utlanan, gidepensahan ni Maghuhukom Jepte ang katungod sa Israel sa yutang gihatag sa Diyos kanila. (Huk 11:12-15, 23-27) Apan, tungod kay napakyas ang Israel sa pagtuman nga maunongon sa mga sugo sa Diyos, gitugotan ni Jehova ang pipila ka kaawayng mga katawhan nga magpabilin sulod sa mga utlanan sa Israel (Num 33:55; Huk 2:20-23), ug ayha pa sa paghari ni Haring David, mga upat ka siglo sa ulahi sukad sa pagsulod sa nasod ngadto sa Canaan, nga nasakop sa Israel ang tibuok teritoryo sulod sa sinaad nga mga utlanan.​—2Sa 8:1-15.

Sa kataposan, nahiuyon sa iyang unang gipahayag nga pasidaan, si Jehova nagtugot sa paganong mga nasod sa pagsakop sa mga utlanan sa Yutang Saad ug nagdestiyero sa Israel, ingong silot sa usa ka apostatang katawhan. (Deu 28:​36, 37, 49-53; Jer 25:8-11) Pinaagi sa iyang mga manalagnang si Isaias, Jeremias, Ezequiel, ug Daniel, gitagna sa Diyos ang pagtungha ug pagkapukan sa mga gahom sa kalibotan sugod sa Babilonya ug padayon, ug ang ilang sunodsunod nga pagtungha. (Isa 13:1–​14:4; 44:28–​45:5; Jer 25:12-29; Eze 21:18-27; Dan kap 2, 7, 8, ug 11:1–​12:4) Bisan tuod ang politikanhong mga nasod iyang gitugotan sa paglungtad ug paggahom dinhi sa yuta sulod sa usa ka ‘tinudlong yugto sa panahon,’ gitagna usab ni Jehova ang ilang bug-os nga kalaglagan ug ang pagkahanaw sa mga utlanan sa ilang politikanhong dominyo, kini maoy pinaagi sa Gingharian sa Mesiyas.​—Dan 2:44; itandi ang Pin 11:​17, 18; 19:11-16.

“Ang Tinong mga Utlanan” sa Puloy-anan sa mga Tawo. Gisultihan ni Pablo ang iyang mga mamiminaw nga taga-Atenas nga ang Diyos ‘naglatid sa tinudlong mga panahon ug sa tinong mga utlanan [Gr., ho·ro·the·siʹas, sa literal, “pagpahimutang sa mga utlanan”] sa mga puloy-anan sa mga tawo.’ (Buh 17:26) Diha sa Salmo 74:17 gipahayag ang susamang panghunahuna maylabot sa Maglalalang: “Ikaw mao ang nagbutang sa tanang utlanan sa yuta; ang ting-init ug ang tingtugnaw​—ikaw mao ang naghimo kanila.” Ang Labing Hataas mao ang nagpahinabo sa paglungtad sa kinaiyanhong mga utlanan sama sa mga suba, mga lanaw, kadagatan, ug kabukiran, nga maoy magtino kon asa mopuyo ang mga tawo.​—Itandi ang Jer 5:22.

Mga Utlanan sa Tribo sa Israel. (MAPA, Tomo 1, p. 744) Sa dihang nasakop sa Israel ang Yutang Saad, ang mga tribo ni Ruben, Gad, ug ang katunga sa tribo ni Manases gihatagan ug katungod sa pagdawat sa ilang yutang panulondon ‘gikan sa kiliran sa Jordan dapit sa silangan sa adlaw.’ (Num 32:1-5, 19, 33-42; 34:​14, 15; Jos 13:8-13, 15-32) Human sa unom ka tuig nga pagpakiggubat aron masakop ang mga Canaanhon, miabot ang panahon aron tinoon ang tribonhong mga utlanan sa K sa Jordan alang sa ubang siyam ka tribo ug sa nahibiling katunga sa tribo ni Manases. Si Josue, si Eleasar nga saserdote, ug ang usa ka pangulo gikan sa matag tribo mao ang gitudlo ni Jehova aron magsilbing komite alang sa yuta nga magdumala sa pag-apod-apod niini. (Num 34:13-29; Jos 14:1) Ang pamaagi nga gisunod maoy pinasukad sa nahaunang sugo sa Diyos ngadto kang Moises: “Sumala sa gidaghanon imong dugangan ang panulondon sa usa, ug sumala sa gidiyutayon imong kunhoran ang panulondon sa usa. Ang panulondon sa matag usa igahatag sumala sa gidaghanon sa iyang mga narehistro. Pinaagi lamang sa ripa nga ang yuta pagabahinbahinon.”​—Num 26:52-56; 33:​53, 54.

Busa mopatim-aw nga ang pag-apod-apod sa yuta taliwala sa mga tribo gipasukad sa duha ka butang: ang resulta sa pagripa, ug ang gidak-on sa tribo. Ang ripa tingali nagtino lamang sa gibanabanang lokasyon nga maangkon sa matag tribo, sa ingon nagtudlo ug panulondon diha sa usa ka seksiyon o sa laing seksiyon sa maong yuta, sama pananglitan sa dapit sa A o H, S o K, ubay sa kapatagan daplin sa baybayon, o sa bukirong rehiyon. Ang desisyon sa pagripa naggikan kang Jehova ug busa kini magpanalipod batok sa pangabugho o panag-away taliwala sa mga tribo. (Pr 16:33) Pinaagi niini magiyahan usab sa Diyos ang mga butang aron ang situwasyon sa matag tribo mahiuyon sa inspiradong tagna ni Jacob sa hapit na siyang mamatay nga natala diha sa Genesis 49:1-33.

Human matino ang geograpikanhong dapit sa matag tribo pinaagi sa pagripa, kinahanglang tinoon usab ang gidak-on sa teritoryo niini pinasukad sa ikaduhang butang: ang gidak-on segun sa gidaghanon niini. “Inyong bahinbahinon ang yuta alang kaninyo nga panag-iyahon pinaagig ripa sumala sa inyong mga banay. Ngadto sa daghag-molupyo dugangan ninyo ang iyang panulondon, ug ngadto sa diyutay kunhoran ninyo ang iyang panulondon. Kon asa matunong ang ripa alang kaniya, kana maiyaha.” (Num 33:54) Dili na mahimong bag-ohon ang resulta sa pagripa bahin sa pangunang geograpikanhong dapit, apan mahimong dugangan o kunhoran ang gidak-on sa panulondon. Busa, sa dihang ang teritoryo sa Juda nakaplagang dako ra kaayo, ang gidak-on sa yuta niini gikunhoran pinaagi sa pagpahat sa pipila ka bahin niini ngadto sa tribo ni Simeon.​—Jos 19:9.

Ang pagdugang o pagkunhod sa panulondon daw dili lang ipasukad sa gidak-on sa yuta, kay ang tribo ni Dan, bisan tuod ikaduha sa kinadaghanag sakop, nakadawat sa usa sa mas gamayng mga bahin kon itandi sa aktuwal nga gisangkaron. Lagmit gitagad usab ang ubang mga butang sama sa gidaghanon sa mga siyudad, matang sa yuta, ug kalidad sa yuta.​—Itandi ang Jos 17:14-18.

Sa dihang ang mas eksaktong mga utlanan sa tribonhong mga dibisyon nalatid na, ang panag-iyahong yuta sa matag pamilya mahimo nang pahaton, ug mopatim-aw nga kini gihimo, dili pinaagi sa ripa, kondili pinaagi sa pagdumala sa tinudlong komite, nga gilangkoban ni Eleasar, Josue, ug sa mga pangulo. (Jos 17:​3, 4) Busa, ang Deuteronomio 19:14 nag-ingon nga “sa dihang gilatid na sa mga katigulangan ang mga utlanan sa imong panulondon” dili na kini iatras.​—Tan-awa ang TIMAAN SA UTLANAN.

Ang asoy sa pagbahinbahin sa teritoryo sa K sa Jordan nagpakita nga unang gitino ang mga ripa alang kang Juda (Jos 15:1-63), Jose (Epraim) (Jos 16:1-10), ug ang katunga sa tribo ni Manases nga nanimuyo sa K sa Jordan (Jos 17:1-13), ug dayon sunodsunod nga gihisgotan ang ilang mga utlanan ug mga siyudad. Human niini, mopatim-aw nga nahunong una ang pagbahinbahin sa yuta, sanglit ang Israel mibalhin pagkampo gikan sa Gilgal ngadto sa Shilo. (Jos 14:6; 18:1) Ang gidugayon sa panahon nga nalangkit wala hisgoti, apan sa kataposan gibadlong ni Josue ang nahibiling pito ka tribo tungod kay sila naglangaylangay sa pagpuyo sa nahibiling bahin sa yuta. (Jos 18:​2, 3) Lainlaing mga hunahuna ang gihatag bahin sa gipakitang tinamdan sa pito ka tribo. Ang ubang mga komentarista nangatarongan nga tungod sa kadaghan sa inagaw nga nabatonan panahon sa pagpanakop ug tungod kay wala man kaayoy hulga nga moatake ang mga Canaanhon, lagmit kining mga triboha wala mobati nga kinahanglan nilang puy-an dayon ang nahibiling bahin sa teritoryo. Ang pagpanuko nga makigharong sa gagmayng pundok sa mga magsusukol didto lagmit maoy nakaamot niini nga pagkalangan. (Jos 13:1-7) Dugang pa, lagmit limitado ra kaayo ang ilang nahibaloan bahin niining nahibiling luna sa Yutang Saad kay sa mga seksiyon nga napahat na.

Aron mapadali ang maong butang, si Josue nagpadalag usa ka delegasyon sa 21 ka tawo, 3 ka tawo gikan sa matag usa sa 7 ka tribo, aron ‘maghimog mapa sa yuta sa pito ka bahin,’ ug human nga kining mga tawhana “mihimog mapa niini sumala sa mga siyudad,” si Josue nagripa alang kanila aron mahibaloan ang desisyon ni Jehova. (Jos 18:4-10) Ang tagsatagsa ka panulondon nga gipahat gihisgotan diha sa Josue 18:11–​19:49.

Ang saserdotehanong tribo ni Levi wala hatagig partikular nga rehiyon ingong pahat niini apan gihatagag 48 ka nagkatagkatag nga siyudad ug mga sibsibanan nga nahimutang sa sulod sa mga utlanan sa ubang mga tribo.​—Jos 13:​14, 33; 21:1-42.

Ubang mga Utlanan. Pinaagi sa pakigsaad sa Balaod, ang ‘Israel gibulag’ sa Diyos ingong iyang piniling katawhan sulod sa 1,545 ka tuig (Lev 20:26), apan pinaagi sa haladnong kamatayon sa iyang Anak iyang gilaglag ang mahulagwayong “paril diha sa taliwala” nga nag-ulang sa Hentil nga katawhan gikan sa mga Hudiyo, ug naghanaw sa Balaod sa mga kasugoan. Sa Efeso 2:12-16, gihisgotan ni Pablo ang ali, o paril (soreg), sa dapit sa templo. Ubos sa silot nga kamatayon, ang mga Hentil gidid-an sa paglapas sa maong utlanan, ug ang maong paril gigamit sa apostol ingong haom nga ilustrasyon sa panagkabahin nga gihimo sa pakigsaad sa Balaod.

Ubos sa bag-ong pakigsaad nga si Kristo Jesus mao ang tigpataliwala, gihimo ang usa ka espirituwal nga utlanan nga labaw pa kay sa bisan unsang geograpikanhong utlanan, nga nag-ulang sa espirituwal nga nasod sa Kristohanong kongregasyon gikan sa kalibotan sa katawhan. (Ju 17:​6, 14-19; 1Pe 2:9-11) Dugay nang gitagna ni Jehova nga iyang tukoron ang Zion uban sa bililhong mga mutya ug ang tanang mga utlanan niini maoy sa “maanindot nga mga bato,” ug gikutlo ni Jesus kining tagnaa nga nagpadapat sa misunod nga bersikulo ngadto sa iyang mahimong mga tinun-an. (Isa 54:​12, 13; Ju 6:45; itandi ang Pin 21:9-11, 18-21.) Kining espirituwal nga mga utlanan kinahanglang dili pasipalahan, kay ang Diyos nagpasidaan nga kadtong mosulong niini makaagom ug kalaglagan.​—Itandi ang Isa 54:​14, 15; 60:18 sa 1Co 3:​16, 17.

Hinunoa, kadtong naglangkob sa maong espirituwal nga nasod gisugo nga magpabilin sulod sa mga utlanan niini, nga mag-ila sa gilatid nga moral nga mga limitasyon (1Co 5:9-13; 6:​9, 10; 1Te 4:3-6) ug sa espirituwal nga mga utlanan nga nag-ulang kanila gikan sa bakak nga pagsimba ug sa kalibotanong mga sistema (2Co 6:14-18; San 4:4; Pin 18:4), maingon man sa mga regulasyon bahin sa hustong pagpakiglabot tali sa mga Kristohanon ug sa “labaw nga mga awtoridad” sa naglungtad nga mga kagamhanan (Rom 13:​1, 5; 1Pe 2:13-16; Buh 4:​19, 20; 5:29), tali sa bana ug asawa (1Co 7:39; 1Pe 3:​1, 7), ug sa daghang uban pang mga aspekto sa kinabuhi.

Gipakita usab ni Pablo nga may mga utlanan bahin sa teritoryo nga gitudlo alang sa ministeryal nga kalihokan.​—2Co 10:13-16.