ASKELON
[lagmit, Dapit sa Pagtimbang (Pagbayad)].
Usa ka dunggoanan sa Mediteranyo ug usa sa lima ka pangunang Filistehanong mga siyudad. (Jos 13:3) Kini gituohan nga mao ang ʽAsqalan (Tel Ashqelon) nga nahimutang mga 19 km (12 mi) sa AAS sa Gaza. Ang siyudad nahimutang sa usa ka kinaiyanhong naporma nga batoong ampiteatro, nga ang nalubyok nga bahin niini nag-atubang sa Mediteranyo. Ang kabanikanhan maoy tabunok, nga nagpatubog mga mansanas, igos, ug gagmayng sibuyas nga nailhang scallion, nga lagmit naggikan ang ngalan niini sa ngalan sa Filistehanong siyudad.
Ang Askelon gipahat ngadto sa tribo ni Juda ug ila kining nailog, apan dayag nga wala nila kini masakop sulod sa dugayng panahon. (Huk 1:18, 19) Usa kini ka Filistehanong siyudad sa panahon ni Samson ug Samuel. (Huk 14:19; 1Sa 6:17) Gihisgotan kini ni David sa iyang pagbangotan tungod sa kamatayon ni Saul ug Jonatan. (2Sa 1:20) Panahon sa pagsakop ni Haring Uzzias sa mga siyudad sa mga Filistehanon, ang Askelon wala itala nga lakip niadtong nailog.—2Cr 26:6.
Diha sa tagna ni Amos (mga 804 W.K.P.) gitagna ang pagkapildi sa magmamando sa Askelon. (Am 1:8) Ang sekular nga kasaysayan nagpakita nga sa misunod nga siglo gihimo ni Tiglat-pileser III sa Asirya ang Asqaluna (Askelon) ingong usa ka basalyo nga siyudad. Si Jeremias (human sa 647 W.K.P.) nagpahayag ug duha ka tagna may kalabotan sa Askelon. Bisan tuod nga ang tagna sa Jeremias 47:2-7 lakbit nga natuman sa dihang giagawan ni Nabucodonosor ang siyudad sa sayong bahin sa iyang paghari (mga 624 W.K.P.), ang tagna sa Jeremias 25:17-20, 28, 29 tin-awng nagpakitag katumanan human mapukan ang Jerusalem niadtong 607 W.K.P. Ang tagna ni Sofonias (gisulat sa wala pa ang 648 W.K.P.) nagtagna usab sa umaabot nga kalaglagan sa Askelon, lakip sa ubang Filistehanong mga siyudad, nga human niana ang nahibilin sa Juda sa kataposan mopuyo sa “mga balay sa Askelon.” (Sof 2:4-7) Sa kataposan, sa mga 518 W.K.P., gimantala ni Zacarias ang kaalaotan sa Askelon maylabot sa panahon sa kalaglagan sa Tiro (332 W.K.P.).—Zac 9:3-5.