Mga Pagtulun-an Gikan sa Kasulatan: Lamentaciones 1:1–5:22
Si Jehova Nagahatag ug Paglaom Taliwala sa Kasubo
SI Jehova mao “ang Diyos nga nagahatag ug paglaom,” bisan taliwala sa kasubo. (Roma 15:13) Kini usa ka punto nga gitin-aw diha sa basahong Lamentaciones, nga gihuman sa manalagna ug saksi ni Jehova nga si Jeremias sa 607 W.K.P. Apan atong ipasiugda ang pipila sa mga pagtulon-an nga nahasulod niini.
Gidangatan sa Jerusalem
Ang sala dili makalipay. Tan-awa! Ang makasasala nga Jerusalem, nga kaniadto kaulohan sa Juda nga puno sa mga tawo, naglingkod nga nag-inusara. Ang Juda mismo nahisama sa usa ka naghilak, balo nga prinsesa tungod kay siya nalaglag. Ang “mga hinigugma” sama sa Ehipto wala makaluwas kaniya gikan sa pagkabihag sa Babilonya sa 607 W.K.P. Ang mga tawo wala na magaganayan padulong sa Sion alang sa mga piyesta. Ang iyang mga anak maoy mga binihag, ug ang mga kaaway nangatawa tungod sa iyang pagkagun-ob. Ang mahugaw nga mga dumuloong nagpasipala sa templo, ug ang iyang katawhan naghatag sa mga mahal nga butang baylo sa pagkaon. Kadtong tanan tungod sa sala!-1:1-11.
Si Jehova matarong sa pagsilot sa mga mamumuhat ug daotan. Kini giangkon samtang ang Jerusalem mismo nagpahayag. Siya nangutana kon may kasubo ba nga sama sa kasakit nga gipahinabo sa Diyos kaniya. Siya nagpadalag kalayo nga naglaglag sa templo. Ang mga sala sa siyudad nahimong usa ka yugo, ug ang dugo miagos samag duga samtang ang Diyos naggiok sa iyang “pug-anan sa bino.” Gibuklad sa Sion ang mga kamot sa kasubo ug pangaliyupo apan wala makakaplag ug maglilipay ug si Jehova matarong sa pagsilot sa masukolon nga Jerusalem. Hinaot siya samang magmapig-oton ngadto sa iyang nagsadyang mga kaaway.—1:12-22.
“Ang Kapungot ni Jehova”
Ang mga may-katungdanan magpas-an sa sala kon dili sila magatunglo sa sala. Ang Diyos nagtambog sa Jerusalem “gikan sa langit nganhi sa yuta,” nga nagtugot sa iyang kalaglagan ug sa iyang “tumbanan sa tiil,” ang templo. (Salmo 132:7) Sa ingon iyang “gipasipalahan ang gingharian” sa Juda. Samag balongbalong lamang, ang templo gilaglag sa mga kaaway kansang mga hugyaw sa kadaogan nahisamag mga paghugyaw sa piyesta. Ang himalatyong mga anak nangaliyupo sa ilang mga inahan alang sa pagkaon. Apan kinsa sa panguna ang sad-an? Ang bakak nga mga manalagna nga nagpahayag ug malimbongong mga pahayag inay sa pagtunglo sa sala sa Jerusalem. (Jeremias 14:13) Ang pag-ampo haom, kay daghan kaayo ang namatay sa maong ‘adlaw sa kapungot ni Jehova’!-2:1-22.
Ang Kaluoy ni Jehova Molungtad
Sa mapailobon kita magalaom kang Jehova. Si Jeremias naghimo niining puntoha samtang siya nagpahayag isip hawas sa sinakit nga katawhan. Gibabagan sa Diyos ang iyang pag-ampo, ug siya nahimong tema sa matamayong awit sa iyang mga kaaway. Ang iyang paglaom, o, “gidahom gikan kang Jehova,” daw nahanaw. Apan siya magbaton sa “nagapaabot nga tinamdan” tungod kay “maayo si Jehova ngadto sa usa nga nagalaom kaniya.”-3:1-27.
Ang matuod nga paghinulsol nagpatunghag balaang kaluoy. Kay kombinsido niini, si Jeremias miagda: “Mamalik kita kang Jehova.” Sama sa dakong panganod sa kasuko, gibabagan sa Diyos ang agianan sa pag-ampo tungod sa mga sala sa katawhan. Apan Jeremias miampo. “Gitawag ko ang imong ngalan, Oh Jehova. . . . Ayaw itago ang imong igdulongog sa akong kahupayan.” Hinuon, ang mga kaaway nga dili mahinulsolon pagalaglagon.—3:28-66.
“Pabalika Kami”
Kita makapahinabog kalaglagan sa atong kaugalingon pinaagi sa tinuyong sala. Tungod sa sala sa Juda, ang “mahal nga mga anak sa Sion” giisip nga walay-kapuslanang buak nga sud-lanan nga yutang-kolonon. Sa pag-atake, kadtong gipatay sa espada mas maayo kay sa uban nga hinayhinayng namatay sa gutom. Sa pagkamatuod, ang Diyos “nagbubo sa iyang mainit nga kasuko.” Ang mahugawng mga manalagna ug mga saserdote nanagsalaag sama sa buta, ug si Haring Zedekias—“ang dinihogan ni Jehova”—nadakpan. Karon giliso sa Diyos ang pagtagad sa makasasalang Edom.-4:1-22
Si Jehova lamang ang nagahatag ug matuod nga paglaom taliwala sa kasubo. Naamgohan kini ni Jeremias, kay siya nangaliyupo “Hinumdomi, Oh Jehova, kon unsay nahitabo kanamo.” Ang mga langyaw maoy nagapuyo sa among mga balay Gipas-an namo ang mga sangpotanan sa sala sa among mga katigulangan, ug ang mga batang lalaki lamang ang nagapas-an sa kahoy nga igsusugnod sa pinugos nga panarbaho. Bisan pa niana, si Jeremias naglaom sa kaluoy, nga miampo: “Pabalika kami, Oh Jehova, nganha kanimo mismo, ug kami mobalik dayon.”-5:1-22.
Nan, hinuktoki kining mga pagtulon-an nga gitudlo diha sa Lamentaciones: Ang sala dili makalipay, ang Diyos matarong sa pagsilot sa mga makasasala, ug ang mga may-katungdanan sad-an kon sila dili magtunglo sa buhat nga daotan. Sa pagkamapailobon kita magalaom kang Jehova, kay masaligon nga moabot ang balaang kaluoy tungod sa matuod nga paghinulsol, samtang kita makapahinabog kalaglagan sa atong kaugalingon pinaagi sa tinuyong sala. Kining dinasig nga basahon nagakombinsir usab kanato nga si Jehova lamang ang nagahatag ug matuod nga paglaom taliwala sa kasubo.
[Kahon sa panid 27]
MGA TEKSTO SA BIBLIYA GISUSI
◻ 1:15—‘Gitamakan ni Jehova ang pug-anan mismo sa bino nga iya sa ulay nga anak babaye sa Juda’ tungod kay gihukom ug gitugot niya ang nahitabo. “Ang ulay nga anak babaye sa Juda” mao ang Jerusalem nga giisip nga sama sa usa ka babayeng dili mapasipad-an. Sa gilaglag sa mga taga-Babilonya ang maong kaulohang siyudad sa Juda niadtong 607 W.K.P., dihay dakong pag-ulag dugo, nga sama sa pagpiga sa duga gikan sa mga ubas sa pug-anan sa bino. Tinoon ni Jehova nga ang Kakristiyanohan, ang antitipikal nga Jerusalem, susamang madugmok.
◻ 2:6—Ang “balongbalong” sa Diyos mao ang templo sa Jerusalem. Sa diha nga ang maong sangtuwaryo gilaglag sa mga taga-Babilonya, gitugotan niya nga kadto ‘pagadagmalan,’ sama lamang sa payag sa usa ka tanaman. Ang maong temporaryong silonganan gikan sa mainit nga adlaw pagagub-on.
◻ 3:16—Ang usa ka katalagman nga gitugotan ni Jehova nga modangat sa dili-matinumanong Jerusalem ingong sangpotanan sa pagkapukan sa siyudad ngadto sa mga taga-Babilonya gibatbat sa mga pulong, “Gidug-mok niya ang akong ngipon sa magagmay nga mga bato.” Lagmit, sa diha nga ang mga Israelinhon nagpa-dulong sa ilang pagkabihag, sila naglutog tinapay sa mga lungag nga gikalot diha sa yuta. Busa, ang tinapay nabutangag mga gagmayng bato, ug ang tawong nagkaon nianang tinapaya mabuakan sa bahin sa iyang ngipon.
◻ 4:3—Ang kabangisan sa mga inahan ngadto sa ilang mga anak giatbang dinhi sa inahanong pag-atiman nga gihatag sa mga irong ihalas. Bisan pag ang mga irong ihalas giisip nga mga luog nga mananap, bisan sila ‘nagapagawas sa suso ug nagapasuso sa ilang mga itoy.’ Tungod sa dakong kanihit sa pagkaon sa giatake nga Jerusalem ang mga babayeng Hudiyo nga gigutom nahimong bangis sa pagkaaging sila walay gatas nga gihatag sa ilang mga anak ug nagkaon pa sa ilang mga anak mismo aron mabuhi. (Lamentaciones 2:20) Busa, ang mga babaye usab nahimong sama sa mga abestros nga nagapangitlog sa mga itlog ug nagabiya niana.
◻ 5:7—Ang mga Hudiyo sa adlaw ni Jeremias kinahanglang magdala sa mga sala sa ilang mga katigulangan apan kana wala magpasabot nga si Jehova laktud nagasilot sa mga anak tungod sa mga sala sa ilang mga ginikanan. Sa pagkamatuod, ang daotang mga sangpotanan sa buhat nga daotan gibati sa ulahing mga kaliwatan. (Jeremias 31:29, 30) Busa maayong atong hinumdoman nga kinahanglang kita sa personal manubag sa Diyos.—Roma 14:12.