“Kini ang Balaod sa Templo”

1, 2. (a) Unsay atong nakat-onan sa panan-awon ni Ezequiel bahin sa templo sa miaging kapitulo? (b) Unsang duha ka pangutana ang atong hisgotan niining kapituloha?

ANG nakita ni Ezequiel sa panan-awon dili mao ang dakong espirituwal nga templo nga gihisgotan ni apostol Pablo daghang siglo sa ulahi. Nakat-onan nato ni sa miaging kapitulo. Nakat-onan sab nato nga gihatag ang panan-awon aron tudloan ang katawhan sa Diyos sa kaimportante sa mga sukdanan sa Diyos sa putling pagsimba. Pinaagi lang sa pagsunod sa maong mga sukdanan nga mabalik ang maayong relasyon sa katawhan uban kang Jehova. Busa atong nasabtan kon nganong kaduha gipasiugda ni Jehova kining importanteng punto sa usa lang ka bersikulo: “Kini ang balaod sa templo.”​—Basaha ang Ezequiel 43:12.

² Karon angay natong hisgotan ang duha pa ka pangutana. Una: Niining panan-awon bahin sa templo, unsang espesipikong mga leksiyon bahin sa mga sukdanan ni Jehova sa putling pagsimba ang lagmit nakat-onan sa mga Hudiyo sa panahon ni Ezequiel? Ang tubag nianang pangutanaha makatabang nato sa pagtubag sa ikaduhang pangutana: Unsay kahulogan sa panan-awon alang kanato niining lisod kaayo nga kataposang mga adlaw?

 3. Ngano kahang ang katawhan napalihok nga maulaw tungod sa habog nga bukid sa panan-awon?

³ Sa pagtubag sa unang pangutana, magpokus ta sa pipila ka talagsaong bahin sa panan-awon sa templo. Ang habog nga bukid. Lagmit nga ang panan-awon ni Ezequiel nakapahunahuna sa katawhan sa makapalig-ong tagna ni Isaias bahin sa pagpasig-uli. (Isa. 2:2) Pero unsay gitudlo kanila sa ilang pagkakita sa balay ni Jehova diha sa habog nga bukid? Kini nagtudlo kanila nga ang putling pagsimba kinahanglang ibayaw, ituboy, ipataas ibabaw sa tanan. Siyempre, ang putling pagsimba binayaw na, kay kini kahikayan gikan sa Usa nga “binayaw kaayo labaw sa tanang ubang diyos.” (Sal. 97:9) Apan ang mga tawo wala maghimo sa ilang papel. Sa daghang siglo, kadaghan nila tugoti ang putling pagsimba nga madaot, mabiyaan, ug mahugawan. Sa pagkakita nga ang sagradong balay sa Diyos nabayaw, nga natuboy sa nahiangayng posisyon sa himaya ug kahalangdon, segurado nga ang mga tawong matarong ug kasingkasing napalihok nga maulaw.

4, 5. Unsang leksiyon gikan sa habog nga mga ganghaan sa templo ang lagmit nakat-onan sa mga naminaw kang Ezequiel?

⁴ Ang habog nga mga ganghaan. Sa unang bahin sa panan-awon, si Ezequiel nagtan-aw sa naggiya niya nga anghel samtang gisukod niini ang mga ganghaan. Ang gihabogon niini maoy mga 100 ka piye (30 metros)! (Ezeq. 40:14) Dunay mga lawak sa mga bantay sa sulod sa maong mga agianan. Unsa kahay gipakita niining tanan ngadto sa mga nagtuon niini nga plano? Giingnan ni Jehova si Ezequiel: “Tagda pag-ayo ang agianan pasulod sa templo.” Ngano? Tungod kay ang katawhan nagdalag mga tawo nga “dili tinuli sa kasingkasing ug unod” diha mismo sa sagradong balay sa Diyos para sa pagsimba. Ang resulta? “Ginapasipalahan nila ang akong templo,” miingon si Jehova.​—Ezeq. 44:5, 7.

⁵ Kadtong “dili tinuli sa . . . unod” wala mosunod sa klarong sugo sa Diyos nga gihatag panahon pa ni Abraham. (Gen. 17:9, 10; Lev. 12:1-3) Apan kadtong “dili tinuli sa kasingkasing” naa pay mas dakong problema. Sila gahig ulo ug rebelyoso, ug wala sila mopatuo sa direksiyon ug paggiya ni Jehova. Kadtong mga tawhana dili gyod unta angayng pasudlon sa sagradong balay ni Jehova para sa pagsimba! Gidumtan ni Jehova ang pagpakaaron-ingnon, ug gitugotan sa iyang katawhan nga mograbe ang pagpakaaron-ingnon diha sa iyang balay. Ang mga ganghaan ug ang mga lawak sa mga bantay sa templo diha sa panan-awon klarong nagtudlo niini nga leksiyon: Dili na tugotan ang maong mga pag-abusar! Ang taas nga mga sukdanan sa pagsulod sa balay sa Diyos kinahanglang sundon. Nianang paagiha lang nga panalanginan ni Jehova ang pagsimba sa katawhan.

6, 7. (a) Giunsa paggamit ni Jehova ang paril palibot sa luna sa templo aron ipasabot sa iyang katawhan ang usa ka mensahe? (b) Giunsa pagtratar kaniadto sa katawhan ni Jehova ang iyang balay? (Tan-awa ang footnote.)

⁶ Ang paril palibot sa luna sa templo. Ang laing talagsaong bahin niining templo sa panan-awon mao ang paril palibot sa tibuok luna sa templo. Si Ezequiel miingon nga ang matag bahin niini maoy 500 ka tangbo, o 5,100 ka piye, halos 1.6 kilometros! (Ezeq. 42:15-20) Pero ang mga tinukod ug hawanan sa templo maoy kuwadrado nga 500 ka maniko lang, o 850 ka piye (259 metros), sa matag bahin. Busa lapad kaayo ang luna sa palibot sa templo, ug kini gipalibotag paril.a Unsay katuyoan niini?

⁷ Si Jehova miingon: “Karon angay nilang hunongon ang ilang espirituwal nga prostitusyon ug ipahilayo gikan kanako ang patayng lawas sa ilang mga hari, ug mopuyo ko sa ilang taliwala hangtod sa hangtod.” (Ezeq. 43:9) “Ang patayng lawas sa ilang mga hari” lagmit nagtumong sa idolatriya. Busa gigamit ni Jehova ang maong lapad kaayo nga luna sa templo sa panan-awon ni Ezequiel aron ipasabot kini nga mensahe: “Ipalayo pag-ayo kanang tanang kahugawan. Ayaw gyod kinig ipaduol.” Busa kon huptan nilang putli ang ilang pagsimba, panalanginan sila ni Jehova pinaagi sa iyang presensiya.

8, 9. Unsay lagmit nakat-onan sa katawhan gikan sa bug-at nga tambag ni Jehova niadtong dunay katungdanan?

⁸ Ang bug-at nga tambag para sa mga dunay katungdanan. Si Jehova naghatag sab ug bug-at apan mahigugmaong tambag alang niadtong dunay dakong responsibilidad diha sa katawhan. Puwersado niyang gitul-id ang mga Levihanon nga mipalayo pag-ayo kaniya dihang ang katawhan mitipas ngadto sa idolatriya, samtang iyang gidayeg ang mga anak ni Zadok, “nga nag-atiman sa mga responsibilidad sa [iyang] sangtuwaryo dihang ang mga Israelinhon nahisalaag.” Siya nakiglabot sa matag grupo sa makataronganon ug maluluy-ong paagi, sumala sa ilang binuhatan. (Ezeq. 44:10, 12-16) Sa susama, ang mga pangulo sa Israel nakadawat ug grabeng pagtul-id.​—Ezeq. 45:9.

⁹ Busa klarong gipadayag ni Jehova nga ang mga dunay katungdanan ug mga tigdumala manubag kaniya kon giunsa nila pagdumala ang ilang mga responsibilidad. Sila sab nagkinahanglag tambag, pagtul-id, ug disiplina. Sa pagkatinuod, sila kinahanglang manguna sa pagsunod sa mga sukdanan ni Jehova!

10, 11. Unsang ebidensiya ang nagpakita nga ang uban niadtong namalik nga mga destiyero nakakat-on sa mga leksiyon sa panan-awon ni Ezequiel?

¹⁰ Gipadapat ba sa namalik nga mga destiyero, o binihag, ang mga leksiyon sa panan-awon ni Ezequiel? Siyempre wala gyod ta mahibalo sa gihunahuna sa matinumanong mga lalaki ug babaye kaniadto bahin niining makapahinganghang panan-awon. Pero ang Pulong sa Diyos daghag gisulti kanato sa kon unsay gihimo sa namalik nga mga destiyero ug kon giunsa nila pag-isip ang putling pagsimba kang Jehova. Gipadapat ba nila ang mga prinsipyo sa panan-awon ni Ezequiel? Oo, sa pipila ka bahin​—ilabina kon itandi sa rebelyoso nilang mga katigulangan nga nabuhi una pa sa pagkadestiyero ngadto sa Babilonya.

¹¹ Ang maong matinumanong mga lalaki, sama sa mga propetang si Haggeo ug Zacarias, sa saserdote ug tigkopya nga si Esdras, ug ni gobernador Nehemias, nagkugi pag-ayo sa pagtudlo sa katawhan sa mga prinsipyo nga sama sa gitudlo sa panan-awon ni Ezequiel bahin sa templo. (Esd. 5:1, 2) Ilang gitudloan ang katawhan nga ang putling pagsimba angayng ibayaw ug unahon imbes ang materyal nga mga butang ug ang kaugalingong mga bentaha. (Hag. 1:3, 4) Ilang gipasiugda nga ang mga sukdanan sa pagpakigbahin sa putling pagsimba angayng tahoron. Pananglitan, puwersadong gitambagan ni Esdras ug Nehemias ang katawhan nga pahawaon ang ilang langyawng mga asawa, kinsa nagpahuyang sa espirituwalidad sa katawhan. (Basaha ang Esdras 10:10, 11; Neh. 13:23-27, 30) Komosta man ang idolatriya? Lagmit nga human sa pagkadestiyero, ang nasod nagdumot na sa maong sala, nga sa ilang kasaysayan maoy sagad nga nakalit-ag kanila. Komosta sab ang mga saserdote ug mga pangulo, o prinsipe? Sumala sa gipakita sa panan-awon ni Ezequiel, apil sila sa nakadawat ug tambag ug pagtul-id gikan kang Jehova. (Neh. 13:22, 28) Daghan ang mapainubsanong nagpadapat sa maong tambag.​—Esd. 10:7-9, 12-14; Neh. 9:1-3, 38.

12. Sa unsang mga paagi gipanalanginan ni Jehova ang mga destiyero human sila mamalik?

¹² Tungod niana, gipanalanginan ni Jehova ang iyang katawhan. Sila nasuod kang Jehova ug nakatagamtam ug kahimsog ug kahapsay nga wala nila masinatii sa taas nga panahon. (Esd. 6:19-22; Neh. 8:9-12; 12:27-30, 43) Ngano? Kay sa kataposan ang katawhan nagsunod na sa matarong nga mga sukdanan ni Jehova sa putling pagsimba. Ang mga leksiyon bahin sa templo diha sa panan-awon nakatandog sa daghang tawo nga maayog kasingkasing. Busa ingong sumaryo, makaingon ta nga nakabenepisyo ang mga destiyero sa panan-awon ni Ezequiel bahin sa templo sa duha ka paagi. (1) Kini nagtudlo kanilag praktikal nga mga leksiyon bahin sa mga sukdanan sa putling pagsimba ug kon unsaon nila kana pagsunod. (2) Kini naghatag nilag pasalig. Kini nagtagna nga ang putling pagsimba ipasig-uli, ug kini dugang nagtagna kon unsaon pagpanalangin ni Jehova ang iyang katawhan basta magpabilin sila sa putling pagsimba. Pero kita karon gustong mahibalo: Kini ba nga panan-awon dunay katumanan karon?

13, 14. (a) Nganong nahibalo ta nga ang panan-awon ni Ezequiel bahin sa templo dunay katumanan sa atong panahon? (b) Sa unsang duha ka paagi nga nakabenepisyo ta karon sa panan-awon? (Tan-awa sab ang kahong 13A, “Managlahi nga Templo, Managlahi nga Leksiyon.”)

¹³ Makaseguro ba ta nga ang panan-awon ni Ezequiel mapadapat kanato karon? Oo! Hinumdomi nga may pagkaparehas ang panan-awon ni Ezequiel sa sagradong balay sa Diyos diha sa “habog kaayo nga bukid” ug ang tagna ni Isaias nga ang “bukid sa balay ni Jehova lig-ong matukod ibabaw sa tumoy sa kabukiran.” Si Isaias espesipikong miingon nga ang iyang tagna matuman sa “kaulahiang bahin sa mga adlaw,” o sa “kataposang mga adlaw.” (Ezeq. 40:2; Isa. 2:2-4; footnote; tan-awa sab ang Miqueas 4:1-4.) Kini nga mga tagna mapadapat sa panahon sa kataposang mga adlaw sugod niadtong 1919 sa dihang ang putling pagsimba gibayaw, gipasig-uli, nga samag gibutang diha sa habog nga bukid.b

¹⁴ Busa seguradong ang panan-awon ni Ezequiel mapadapat sa putling pagsimba karon. Sama nga nakabenepisyo niini ang Hudiyong mga destiyero sa karaang panahon, kita makabenepisyo sab niini nga panan-awon sa duha ka paagi. (1) Naghatag kinig praktikal nga mga leksiyon kon unsaon nato pagsunod ang mga sukdanan ni Jehova sa putling pagsimba. (2) Nagpasalig kini nga ang putling pagsimba mapasig-uli ug nga si Jehova maghatag ug mga panalangin.

15. Unsay angay natong hinumdoman samtang magkat-on tag leksiyon gikan sa templo sa panan-awon ni Ezequiel?

¹⁵ Hisgotan nato karon ang pipila ka espesipikong mga bahin sa panan-awon ni Ezequiel. Imadyina nga mikuyog ta kang Ezequiel sa pagsuroy nianang dako ug nindot kaayo nga templo sa panan-awon. Hinumdomi nga wala ta magsuroy sa dakong espirituwal nga templo; hinuon, nagkat-on lang tag mga leksiyon nga mapadapat sa atong pagsimba karon. Unsang pipila ka leksiyon ang atong makat-onan?

16. Unsay atong makat-onan gikan sa tanang gihimong pagsukod diha sa panan-awon ni Ezequiel? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa kapitulo.)

¹⁶ Nganong gihimo ang tanang pagsukod? Samtang nagtan-aw si Ezequiel, ang anghel kansang dagway nagsidlak samag tumbaga nagkuhag detalyadong sukod sa templo, lakip ang mga paril, ganghaan, lawak sa mga bantay, hawanan, ug halaran. Ang kadaghan sa detalye makapahingangha sa mga magbabasa. (Ezeq. 40:1–42:20; 43:13, 14) Pero hunahunaa ang importanteng mga punto nga atong makat-onan sa maong detalye. Pinaagi niana, gipasiugda pag-ayo ni Jehova ang kaimportante sa iyang mga sukdanan. Siya ang nagtakda niana, dili ang mga tawo. Sayop gyod kadtong nag-ingon nga dili importante kon sa unsang paagi simbahon ang Diyos. Dugang pa, pinaagi sa detalyadong pagsukod sa templo, si Jehova nagpasalig nga ang pagpasig-uli sa putling pagsimba seguradong mahitabo. Sama nga eksakto ang maong mga sukod, eksakto sab ang pagkatuman sa saad sa Diyos. Busa gipamatud-an ni Ezequiel nga seguradong mahitabo ang pagpasig-uli sa putling pagsimba sa kataposang mga adlaw!

17. Unsa kahay gipahinumdom kanato karon sa paril palibot sa luna sa templo?

¹⁷ Ang paril palibot sa luna sa templo. Sumala sa atong nahisgotan, si Ezequiel nakakitag paril palibot sa tibuok luna sa templo sa panan-awon. Kana maoy lig-ong pahinumdom nga kinahanglang ipalayo sa katawhan sa Diyos ang tanang espirituwal nga kahugawan gikan sa putling pagsimba, nga dili gyod hugawan ang balay sa Diyos. (Basaha ang Ezequiel 43:7-9.) Gikinahanglan gyod nato ang samang tambag karon! Human mapagawas ang katawhan sa Diyos sa dugay kaayong espirituwal nga pagkabihag gikan sa Bantogang Babilonya, gitudlo sa Kristo ang iyang matinumanon ug maalamong ulipon niadtong 1919. Ilabina sukad niadto, ang katawhan sa Diyos naningkamot nga wad-on kanila ang bakak nga mga doktrina ug mga buhat nga konektado sa idolatriya ug paganismo. Determinado gyod ta nga ipalayo ang espirituwal nga kahugawan gikan sa putling pagsimba. Dili gani ta magnegosyo sa atong mga Kingdom Hall, kay dili nato isagol sa atong pagsimba ang maong ordinaryong mga butang sa kinabuhi.​—Mar. 11:15, 16.

18, 19. (a) Unsay atong makat-onan sa habog nga mga ganghaan sa templo diha sa panan-awon? (b) Unsay angay natong reaksiyon niadtong mangombinsir nato nga ipaubos ang taas nga mga sukdanan ni Jehova? Paghatag ug pananglitan.

¹⁸ Ang habog nga mga ganghaan. Dihang mamalandong ta sa habog nga mga ganghaan nga nakita ni Ezequiel, unsang mga leksiyon ang atong makat-onan? Kana nga bahin sa templo diha sa panan-awon seguradong nagtudlo sa Hudiyong mga destiyero nga taas kaayo ang moral nga mga sukdanan ni Jehova. Kon tinuod kana sa karaang panahon, komosta karon? Nagsimba ta diha sa dakong espirituwal nga templo ni Jehova. Dili ba mas importante pa gyod karon ang matarong nga panggawi nga walay pagpakaaron-ingnon? (Roma 12:9; 1 Ped. 1:14, 15) Panahon sa kataposang mga adlaw, anam-anam nga gigiyahan ni Jehova ang iyang katawhan sa pagsunod pag-ayo sa iyang mga sukdanan sa maayong panggawi.c Pananglitan, ang dili mahinulsolong mga makasasala gipalagpot sa kongregasyon. (1 Cor. 5:11-13) Dugang pa, ang mga lawak sa mga bantay diha sa agianan sa maong mga ganghaan magpahinumdom kanato nga karon, kon bahin sa pagsimba kang Jehova, ang wala uyoni sa Diyos dili pasudlon sa espirituwal nga templo. Pananglitan, ang usa nga doble ang pagkinabuhi makasulod tingali sa Kingdom Hall, pero dili niya mabatonan ang pag-uyon ni Jehova hangtod himoon niya kon unsay matarong sa Diyos. (Sant. 4:8) Maayo gyod kaayo ni nga proteksiyon para sa putling pagsimba niining panahona nga ubos na kaayog moralidad!

¹⁹ Gitagna sa Bibliya nga mahimong ubos kaayo ang moralidad niini nga kalibotan sa dili pa ang kataposan. Atong mabasa: “Ang mga tawong daotan ug mga impostor mosamot pa ka daotan, nga nagapanglimbong ug nalimbongan sab.” (2 Tim. 3:13) Nagkadaghan ang mga tawo karon nga nalimbongan sa panghunahuna nga ang taas nga mga sukdanan ni Jehova estrikto kaayo, kinaraan, o sayop. Magpalimbong ba ka? Pananglitan, kon dunay mokombinsir nimo nga sayop ang mga sukdanan sa Diyos bahin sa homoseksuwal nga mga buhat, mouyon ba ka niya? O mouyon ba ka kang Jehova nga Diyos, kansang Pulong klarong nag-ingon nga ang nagahimo niana “nagbuhat kon unsay makaluod”? Gipasidan-an ta sa Diyos batok sa pag-uyon sa imoral nga mga buhat. (Roma 1:24-27, 32) Dihang makaatubang ta niini nga mga isyu, maayong hunahunaon ang templo sa panan-awon ni Ezequiel nga dunay habog nga mga ganghaan ug hinumdoman kini: Dili ipaubos ni Jehova ang iyang matarong nga mga sukdanan, bisan pa sa mga presyur niining daotang kalibotan. Mouyon ba ka sa atong langitnong Amahan ug mobarog sa kon unsay husto?

20. Unsang makapadasig nga mga pahinumdom gikan sa panan-awon ni Ezequiel ang makat-onan niadtong sakop sa “dakong panon”?

²⁰ Ang mga hawanan. Dihang nakita ni Ezequiel ang lapad nga gawas nga hawanan sa templo, seguradong eksayted siyang naghunahuna kon unsa ka daghang malipayong magsisimba ni Jehova ang makatigom didto. Karon, ang mga Kristohanon nagsimba sa mas sagrado nga dapit. Kadtong sakop sa “dakong panon” sa mga magsisimba diha sa gawas nga hawanan sa espirituwal nga templo ni Jehova nadasig sa mga pahinumdom sa panan-awon ni Ezequiel. (Pin. 7:9, 10, 14, 15) Nakita ni Ezequiel diha sa mga hawanan ang naglinya nga mga lawak-kan-anan diin ang mga magsisimba makaambit ug kaon sa mga halad sa panag-ambit nga ilang gidala. (Ezeq. 40:17) Daw nangaon sila uban ni Jehova nga Diyos​—timaan sa maayong panaghigalaay! Karon, wala na ta maghalad sama sa ginabuhat sa mga Hudiyo ilalom sa Moisesnong Balaod. Hinuon, nagatanyag tag “halad sa pagdayeg” dihang makigbahin ta sa putling pagsimba, sama sa dihang mokomento ta ug mopahayag sa atong pagtuo panahon sa tigom o sa pagsangyaw. (Heb. 13:15) Nabusog pod ta sa espirituwal nga pagkaon nga gitagana ni Jehova. Way duhaduha nga parehas tag gibati sa mga anak ni Kore nga miawit kang Jehova: “Ang usa ka adlaw diha sa imong mga hawanan mas maayo pa kay sa usa ka libo diha sa bisan asang dapit!”​—Sal. 84:10.

21. Unsay makat-onan sa dinihogang mga Kristohanon gikan sa pagkasaserdote diha sa panan-awon ni Ezequiel?

²¹ Ang pagkasaserdote. Nakita ni Ezequiel nga ang mga ganghaan nga giagian sa mga saserdote ug Levihanon sa pag-adto sa sulod nga hawanan parehas sa mga ganghaan nga giagian sa dili saserdotehanong mga tribo sa pag-adto sa gawas nga hawanan. Kana maoy epektibong paagi sa pagpahinumdom sa mga saserdote nga angay sab silang mosunod sa mga sukdanan ni Jehova sa putling pagsimba. Komosta karon? Wala nay alagad sa Diyos karon nga makapanunod sa pagkasaserdote, pero ang dinihogang mga Kristohanon giingnan: “Kamo maoy ‘piniling rasa, mga saserdote nga hari.’” (1 Ped. 2:9) Ang mga saserdote sa karaang Israel nagsimba diha sa lahi nga hawanan. Karon, ang dinihogang mga Kristohanon wala ilain gikan sa ilang mga isigkamagsisimba sa literal nga paagi, pero sila dunay espesyal nga relasyon uban kang Jehova ingong iyang sinagop nga mga anak. (Gal. 4:4-6) Ug ang mga dinihogan dunay makat-onan nga mga pahinumdom gikan sa panan-awon ni Ezequiel. Pananglitan, ilang nasabtan nga ang mga saserdote nakadawat sab ug tambag ug disiplina. Angayng hinumdoman sa tanang Kristohanon nga bahin ta sa “usa ka panon” nga nag-alagad ubos sa “usa ka magbalantay.”​—Basaha ang Juan 10:16.

22, 23. (a) Unsang leksiyon ang makat-onan sa mga ansiyano karon gikan sa pangulo nga gihisgotan sa panan-awon ni Ezequiel? (b) Unsay lagmit mahitabo sa umaabot?

²² Ang pangulo. Sa panan-awon ni Ezequiel, pirmeng hisgotan ang pangulo. Dili siya gikan sa saserdotehanong tribo, ug diha sa templo, kinahanglan siyang magpasakop sa pagpanguna sa mga saserdote. Pero naglihok siya ingong tigdumala sa katawhan ug nagtabang kanila sa pagtaganag mga halad. (Ezeq. 44:2, 3; 45:16, 17; 46:2) Busa ehemplo siya sa Kristohanong mga lalaki karon nga dunay responsibilidad sa kongregasyon. Sa pagkatinuod, ang mga ansiyano, apil ang nagapanawng mga tigdumala, kinahanglan nga padayong magpasakop sa dinihogan nga matinumanong ulipon. (Heb. 13:17) Ang mga ansiyano naningkamot sa pagtabang sa katawhan sa Diyos sa pagtanyag sa ilang mga halad sa pagdayeg diha sa mga tigom ug pagsangyaw. (Efe. 4:11, 12) Makakat-on sab ang mga ansiyano sa paagi ni Jehova sa pagbadlong sa mga pangulo sa Israel tungod sa ilang pag-abuso sa gahom. (Ezeq. 45:9) Busa ang mga ansiyano dili maghunahuna nga wala sila magkinahanglag tambag ug pagtul-id. Hinuon, gipabilhan nila ang bisan unsang kahigayonan nga matudloan ni Jehova aron mahimo silang mas epektibo ingong magbalantay ug tigdumala.​—Basaha ang 1 Pedro 5:1-3.

²³ Si Jehova padayong magtaganag maayo ug mahigugmaon nga mga tigdumala sa umaabot nga Paraiso sa yuta. Sa ato pa, daghang ansiyano karon ang ginabansay kon unsaon nga mahimong matinabangon ug maayo nga magbalantay sa Paraiso. (Sal. 45:16) Dili ba makapalipay kaayo ang paghunahuna nga ang maong mga lalaki mahimo gyong panalangin sa bag-ong kalibotan? Ang atong pagsabot sa panan-awon ni Ezequiel, sama sa ubang tagna bahin sa pagpasig-uli, tingali mahimong mas klaro sa gitakdang panahon ni Jehova. Lagmit ang ubang bahin sa panan-awon dunay nindot nga katumanan sa umaabot, katumanan nga dili pa nato masabtan karon. Mahibalo ra unya ta.

24, 25. Giunsa paghulagway sa panan-awon ni Ezequiel ang mga panalangin ni Jehova sa iyang katawhan samtang nagsunod sila sa sukdanan sa putling pagsimba?

²⁴ Ingong konklusyon, atong balikan ang dakong panghitabo sa panan-awon ni Ezequiel. Si Jehova miabot sa templo diha sa panan-awon, ug siya nagsaad sa iyang katawhan nga siya magpabilin didto basta matinumanon silang mosunod sa iyang mga sukdanan sa putling pagsimba. (Ezeq. 43:4-9) Unsay epekto sa presensiya ni Jehova diha sa iyang katawhan ug sa ilang yuta?

²⁵ Gihisgotan sa panan-awon ang mga panalangin sa Diyos pinaagig duha ka makapadasig nga paghulagway: (1) Dunay suba nga nag-agos gikan sa sangtuwaryo sa templo, nga naghatag ug kinabuhi sa yuta ug nakapatabunok niini; ug (2) ang yuta gibahinbahin sa hapsay ug eksakto nga paagi, nga ang templo ug ang luna niini anaa sa tunga. Unsaon nato pagsabot karon ang maong mga paghulagway? Importante kini ilabina nga nagpuyo ta sa panahon nga gidalisay ug giuyonan ni Jehova ang mas sagradong sistema sa pagsimba, ang dakong espirituwal nga templo. (Mal. 3:1-4) Hisgotan nato ang maong duha ka paghulagway sa Kapitulo 19 hangtod sa 21 niini nga publikasyon.