“Ibutang ang Imong Kasingkasing Diha” sa Templo sa Diyos!

“Anak sa tawo, . . . ibutang ang imong kasingkasing diha sa tanan nga ipakita ko kanimo . . . Isulti ang tanan nga makita mo ngadto sa balay sa Israel.”​—EZEQUIEL 40:4.

 1. Unsay kahimtang sa piniling katawhan sa Diyos sa 593 W.K.P.?

ANG tuig maoy 539 W.K.P., ang ika-14ng tuig sa pagkadestiyero sa Israel. Alang sa mga Hudiyo nga nagpuyo sa Babilonya, ang ilang minahal nga yutang-natawhan morag layo gayod kaayo. Alang sa kadaghanan kanila nga kataposang nakakita sa Jerusalem, kini nasunog, ang dakong kuta niini nalumpag, ang matahom nga mga tinukod niini nangagun-ob. Ang templo ni Jehova​—nga mao ang purongpurong sa himaya niadto sa siyudad, ang bugtong sentro sa putli nga pagsimba sa tibuok kalibotan—​nahimong tinumpag nga mga bato. Karon ang dakong bahin sa pagkadestiyero sa Israel anaa pa sa unahan. Mokabat pa ug 56 ka tuig una pa moabot ang gisaad nga kaluwasan.​—Jeremias 29:10.

 2. Nganong ang mga panumdoman sa templo sa Diyos sa Jerusalem nakahatag ug kaguol kang Ezequiel?

² Tino nga nakahatag gayod ug kaguol sa matinumanong manalagnang Ezequiel ang paghunahuna sa templo sa Diyos nga anaa sa kagun-oban gatosan ka kilometros ang kalayo, usa ka awaaw nga hapitanan sa ihalas nga kahayopan. (Jeremias 9:11) Ang iyang amahan mismo, si Buzi, nag-alagad ingong saserdote didto. (Ezequiel 1:3) Matagamtam unta ni Ezequiel ang samang pribilehiyo, apan nabihag siya uban sa mga halangdon sa Jerusalem sa 617 W.K.P., sa batan-on pa. Karon nga duolan na sa 50 ka tuig ang edad, lagmit nahibalo si Ezequiel nga dili na gayod niya makita pag-usab ang Jerusalem ni makabahin sa pagtukod-pag-usab sa templo niini. Nan, handurawa kon unsa ka bililhon alang kang Ezequiel ang pagkadawat ug panan-awon sa usa ka mahimayaong templo!

 3. (a) Unsay katuyoan sa panan-awon ni Ezequiel sa templo? (b) Unsa ang upat ka pangunang mga bahin sa panan-awon?

³ Kining taas-ug-abot nga panan-awon, nga nagpuno sa siyam ka kapitulo sa basahon sa Ezequiel, nagtagana sa nabihag nga mga taga-Juda ug makapalig-on-sa-pagtuo nga saad. Ang putli nga pagsimba ipasig-uli! Sulod sa mga siglo sukad niadto, bisan hangtod sa atong adlaw, kining maong panan-awon nahimong tuboran sa pagdasig sa mga mahigugmaon kang Jehova. Sa unsang paagi? Atong susihon kon unsa ka hinungdanon ang matagnaong panan-awon ni Ezequiel ngadto sa nabihag nga mga Israelinhon. Kini adunay upat ka pangunang mga bahin: ang templo, ang mga saserdote, ang pangulo, ug ang yuta.

Ang Templo Napasig-uli

 4. Diin gidala si Ezequiel sa sinugdanan sa iyang panan-awon, unsay iyang nakita didto, ug kinsay naglibot kaniya?

⁴ Una, si Ezequiel gidala ngadto sa “hataas kaayo nga bukid.” Diha sa habagatang bahin sa bukid mao ang dakong templo, samag usa ka kinutaang siyudad. Usa ka manulonda, kansang “dagway ingon sa dagway sa tumbaga,” nagdala sa manalagna sa bug-os nga paglibot sa lugar. (Ezequiel 40:2, 3) Samtang nagpadayon ang panan-awon, nakita ni Ezequiel ang manulonda nga maampingong nagsukod sa tulo ka magkaamgid nga parisan sa mga ganghaan uban sa mga lawak sa guwardiya niini, usa ka gawas nga sawang, usa ka sulod nga sawang, mga komedor, usa ka halaran, ug sangtuwaryo sa templo uban sa Balaan ug Labing Balaan nga mga lawak niini.

 5. (a) Unsang pasalig ang gihatag ni Jehova kang Ezequiel? (b) Unsa “ang patayng mga lawas sa ilang mga hari” nga kinahanglang kuhaon gikan sa templo, ug nganong hinungdanon kini?

⁵ Dayon, si Jehova mismo nagpakita diha sa panan-awon. Siya misulod sa templo ug nagpasalig kang Ezequiel nga Siya mopuyo didto. Apan Siya nanginahanglan ug paghinlo sa Iyang balay, nga nag-ingon: “Karon ipakuha kanila ang ilang pagpakighilawas ug ang patayng mga lawas sa ilang mga hari nga halayo gikan kanako, ug ako mopuyo gayod sa taliwala kanila sa panahong walay kataposan.” (Ezequiel 43:2-4, 7, 9) Kining “patayng mga lawas sa ilang mga hari” dayag nga nagpasabot sa mga idolo. Ang rebelyosong mga magmamando ug mga tawo sa Jerusalem naghugaw sa templo sa Diyos pinaagi sa mga idolo ug, tungod niini, naghimo niining ilang mga hari. (Itandi ang Amos 5:26.) Kining maong mga idolo dili gayod mga diyos nga buhi o mga hari, kini sila maoy mga patay, mahugawng mga butang sa mga mata ni Jehova. Sila kinahanglang kuhaon.​—Levitico 26:30; Jeremias 16:18.

 6. Unsay gipasabot sa pagsukod sa templo?

⁶ Unsa ang punto niining bahina sa panan-awon? Kini nagpasalig sa mga binihag sa bug-os nga pagpasig-uli sa putling pagsimba sa templo sa Diyos. Dugang pa, ang pagsukod sa templo nagtagana ug pasalig sa Diyos nga ang panan-awon seguradong matuman. (Itandi ang Jeremias 31:39, 40; Zacarias 2:2-8.) Ang tanang idolatriya pagawagtangon. Si Jehova magpanalangin pag-usab sa iyang balay.

Ang mga Saserdote ug ang Pangulo

 7. Unsang impormasyon ang gihatag bahin sa mga Levihanon ug sa mga saserdote?

⁷ Ang mga saserdote moagi usab ug pamaagi sa paghinlo o paglunsay. Ang mga Levihanon gibadlong tungod kay nagpadaog sa idolatriya, samtang ang saserdoteng mga anak ni Zadok gihatagan ug komendasyon ug gigantihan tungod sa pagpabiling mahinlo.a Bisan pa, ang duha ka grupo makabaton ug mga katungdanan sa pag-alagad sa napasig-uling balay sa Diyos​—depende, sa walay duhaduha, sa ilang pagkamatinumanon ingong mga indibiduwal. Dugang pa, si Jehova nagsugo: “Ug kinahanglang ilang tudloan ang akong katawhan sa kalainan sa balaang butang ug sa mahugawng butang; ug kinahanglang ilang ipaila kanila ang kalainan sa mahugaw ug sa mahinlo.” (Ezequiel 44:10-16, 23) Busa ang pagkasaserdote igapasig-uli, ug ang matinumanong paglahutay sa mga saserdote pagagantihan.

 8. (a) Kinsa ang mga pangulo sa karaang Israel? (b) Sa unsang paagi aktibo sa putling pagsimba ang pangulo sa panan-awon ni Ezequiel?

⁸ Ang panan-awon nagpunting usab sa usa nga gitawag nga pangulo. Sukad pa sa mga adlaw ni Moises, ang nasod dunay mga pangulo. Ang Hebreohanong pulong alang sa pangulo, na·siʼʹ, mahimong magpunting sa usa ka ulo sa panimalay sa amahan, usa ka tribo, o kaha usa ka nasod. Diha sa panan-awon ni Ezequiel, ang mga magmamando sa Israel ingong matang gibadlong sa pagdaogdaog sa mga tawo ug gitambagan nga magmakiangayon ug magmakataronganon. Bisan tuod dili sakop sa saserdote nga matang, ang pangulo aktibo sa pangunang paagi sa putli nga pagsimba. Siya mosulod ug mogula sa gawas nga sawang uban sa mga tribo nga dili mga saserdote, molingkod sa balkon sa Ganghaan sa Sidlakan, ug magtaganag pipila ka mga halad nga ihalad sa mga tawo. (Ezequiel 44:2, 3; 45:8-12, 17) Sa ingon ang panan-awon nagpasalig sa katawhan ni Ezequiel nga ang napasig-uling nasod panalanginan ug sulondang mga lider, mga lalaki nga nagtabang sa mga saserdote sa pag-organisar sa katawhan sa Diyos ug mahimong maayong mga panig-ingnan sa espirituwal nga mga butang.

Ang Yuta

 9. (a) Sa unsang paagi gipabahin ang yuta, apan kinsay dili makadawat ug panulondon? (b) Unsa ang balaang amot, ug unsay sulod niini?

⁹ Sa kataposan, ang panan-awon ni Ezequiel naglakip sa pagtan-aw sa tibuok yuta sa Israel. Kini pagabahinon nga pahatan ang matag tribo. Ang pangulo usab makabaton ug panulondon. Apan, ang mga saserdote dili makadawat ug bahin, kay si Jehova nag-ingon, “Ako mao ang ilang panulondon.” (Ezequiel 44:10, 28; Numeros 18:20) Ang panan-awon nagpakita nga ang pahat nga yuta sa pangulo nahimutang sa bisan haing dapit sa linain nga lugar nga gitawag ug balaang amot. Kini maoy kuwadrado nga parsela nga yuta nga gibahin ngadto sa tulo ka taas hikting luna nga yuta​—ang kinaibabwan alang sa naghinulsol nga mga Levihanon, ang kinatung-an alang sa mga saserdote, ug ang kinaubsan alang sa siyudad ug ang mabungahong yuta niini sa bisan haing kiliran. Ang templo ni Jehova nahimutang sa taas hikting yuta sa mga saserdote, diha sa kinatung-an sa kuwadrado nga amot.​—Ezequiel 45:1-7.

10. Unsay kahulogan sa tagna bahin sa pagbahin sa yuta alang sa matinumanong mga taga-Juda nga nabihag?

¹⁰ Dayag nga nadasig gayod pag-ayo niini ang mga binihag! Ang matag banay gipasaligan nga makadawat ug panulondon nga yuta. (Itandi ang Miqueas 4:4.) Ang putling pagsimba magaokupar ug usa ka binayaw, sentro nga dapit didto. Ug matikdi nga ang pangulo diha sa panan-awon ni Ezequiel, sama sa mga saserdote, magpuyo sa yuta nga giamot sa katawhan. (Ezequiel 45:16) Busa diha sa napasig-uling yuta, ang mga tawo gisugo sa pag-amot alang sa buluhaton niadtong gitudlo ni Jehova nga maoy manguna, nga mosuportar kanila pinaagi sa pagsunod sa ilang pagtultol. Niining tanan, kining yutaa maoy usa ka larawan sa organisasyon, kooperasyon, ug kasegurohan.

11, 12. (a) Sa unsang paagi matagnaong gipasaligan ni Jehova ang iyang katawhan nga iyang panalanginan ang ilang napasig-uling yutang-natawhan? (b) Unsay gilarawanan sa mga kahoy nga anaa sa kadaplinan sa mga suba?

¹¹ Panalanginan ba ni Jehova ang ilang yuta? Ang tagna nagtubag niining pangutanaha pinaagi sa usa ka makalipayng paglarawan. Usa ka sapa ang nagadagayday gikan sa templo, nga nagakalapad, nga nahimong baha sa panahong misulod kini sa Patayng Dagat. Didto gibuhi pag-usab niini ang walay-kinabuhi nga katubigan, ug ang industriya sa pagpangisda milambo diha sa kadaplinan sa baybayon. Diha sa mga tampi sa suba mao ang daghang kahoy nga namunga sa tibuok-tuig, nga naghatag ug pagkaon ug pagkaayo.​—Ezequiel 47:1-12.

¹² Alang sa mga binihag, kining maong saad nagsubli ug naglig-on sa unang mga tagna sa pagpasig-uli nga ilang gimahal pag-ayo. Sa makadaghang higayon, ang dinasig nga mga manalagna ni Jehova nakahubit ug usa ka napasig-uli, gipuy-an-pag-usab nga Israel sa samag-paraiso nga mga pulong. Ang awaawng mga dapit nga nangabuhi pag-usab maoy balikbalik nga mga tema sa tagna. (Isaias 35:1, 6, 7; 51:3; Ezequiel 36:35; 37:1-14) Busa ang mga tawo makadahom nga ang makahatag-ug-kinabuhi nga mga panalangin ni Jehova modagayday sama sa suba gikan sa napasig-uling templo. Sa ingon, ang patay sa espirituwal nga nasod mabuhi pag-usab. Ang napasig-uling katawhan panalanginan ug talagsaong espirituwal nga mga lalaki​—mga lalaki nga sama ka lig-on sa mga kahoy nga anaa sa kadaplinan niadtong suba diha sa panan-awon, mga lalaki nga nagapanguna sa pagtukod-pag-usab sa nagun-ob nga yuta. Si Isaias usab nakasulat bahin sa “dagkong mga kahoy sa pagkamatarong” nga maoy “motukod-pag-usab sa dugay nang nagun-ob nga mga dapit.”​—Isaias 61:3, 4.

Kanus-a Natuman ang Panan-awon?

13. (a) Sa unsang diwa gipanalanginan ni Jehova ang iyang napasig-uling katawhan uban sa “dagkong mga kahoy sa pagkamatarong”? (b) Sa unsang paagi natuman ang tagna bahin sa Patayng Dagat?

¹³ Nabalo ba ang namauling mga binihag? Wala gayod! Usa ka napasig-uling nahibilin namauli ngadto sa ilang minahal nga yutang-natawhan sa 537 W.K.P. Sa ulahi, ubos sa paggiya niining “dagkong mga kahoy sa pagkamatarong”​—sama sa eskribang si Esdras, sa mga manalagnang si Hageo ug Zacarias, ug ang Hataas nga Saserdote nga si Josue—​ang dugay nang nagun-ob nga mga dapit gitukod-pag-usab. Ang mga pangulo, pananglitan si Nehemias ug Zerobabel, nagmando sa yuta sumala sa katarongan ug hustisya. Ang templo ni Jehova napasig-uli, ug ang iyang mga tagana sa kinabuhi​—ang mga panalangin tungod sa pagkinabuhi sumala sa iyang pakigtugon—​midagayday na usab. (Deuteronomio 30:19; Isaias 48:17-20) Ang usa ka panalangin mao ang kahibalo. Ang mga saserdote gibalik sa pagpangatungdanan, ug gitudloan sa mga saserdote ang mga tawo sa Kasugoan. (Malaquias 2:7) Tungod niini, nabuhi pag-usab ang mga tawo sa espirituwal nga paagi ug nahimo na usab nga mabungahong mga alagad ni Jehova, ingon sa gihulagway sa Patayng Dagat nga nabuhi pag-usab ug nakapatunghag mauswagong patigayon nga pangisda.

14. Nganong aduna pay umaabot nga katumanan ang tagna ni Ezequiel nga labaw pa nianang nahitabo human nga namauli ang mga Hudiyo gikan sa pagkadestiyero sa Babilonya?

¹⁴ Kini bang mga hitaboa mao lamang ang katumanan labot sa panan-awon ni Ezequiel? Dili; usa ka butang nga mas dako pa ang gipaila. Palandonga: Ang templo nga nakita ni Ezequiel dili gayod matukod ingon sa gihubit. Tinuod, seryosong gilantaw sa mga Hudiyo ang maong panan-awon ug gipadapat pa gani ang pipila ka detalye sa literal nga paagi.b Apan, ang templo sa panan-awon sa katibuk-an hilabihan kaayo ka dako nga dili gani moigo sa Bukid Moria, ang dapit sa templo niadto. Dugang pa, ang templo ni Ezequiel wala mahimutang sa siyudad kondili sa layolayong distansiya sa bulag nga parsela sa yuta, samtang ang ikaduhang templo gitukod sa dapit nga gibarogan sa nag-una niini, diha sa siyudad sa Jerusalem. (Esdras 1:1, 2) Dugang pa, walay literal nga suba ang midagayday sukad gikan sa templo sa Jerusalem. Sa ingon ang karaang Israel nakakita lamang ug gamayng katumanan sa tagna ni Ezequiel. Kini nagpasabot nga aduna gayoy mas dako, espirituwal nga katumanan niining maong panan-awon.

15. (a) Kanus-a nagsugod sa paglihok ang espirituwal nga templo ni Jehova? (b) Unsay nagpakita nga ang panan-awon ni Ezequiel wala matuman panahon sa tibuok kinabuhi ni Kristo sa yuta?

¹⁵ Matin-aw, angay natong susihon ang pangunang katumanan sa panan-awon ni Ezequiel diha sa dakong espirituwal nga templo ni Jehova, nga detalyadong gihisgotan ni Pablo diha sa basahon sa Hebreohanon. Kanang maong templo nagsugod sa paglihok sa dihang si Jesu-Kristo gidihogan ingong Hataas nga Saserdote niini sa 29 K.P. Apan ang panan-awon ba ni Ezequiel natuman sa mga adlaw ni Jesus? Wala gayod. Si Jesus, ingong Hataas nga Saserdote, nagtuman sa matagnaong kahulogan sa Adlaw sa Pagtabon sa Sala pinaagi sa iyang bawtismo, sa iyang haladnong kamatayon, ug sa iyang pagsulod ngadto sa Labing Balaan, ang langit mismo. (Hebreohanon 9:24) Apan, makaiikag, ang panan-awon ni Ezequiel wala gayod maghisgot bahin sa hataas nga saserdote o sa Adlaw sa Pagtabon sa Sala. Busa walay kalagmitan nga kini nga panan-awon nagpunting sa unang siglo K.P. Nan, sa unsang yugto sa panahon kini aplikado?

16. Ang dapit nga nahitaboan sa panan-awon ni Ezequiel nagpahinumdom kanato sa unsang ubang tagna, ug sa unsang paagi kini makatabang kanato sa pagsabot sa pangunang katumanan sa panan-awon ni Ezequiel?

¹⁶ Alang sa tubag, mobalik kita sa panan-awon mismo. Si Ezequiel nagsulat: “Diha sa mga panan-awon sa Diyos ako iyang gidala ngadto sa yuta sa Israel ug hinayhinayng gibutang ako sa hataas kaayo nga bukid, diin didto daw dihay tinukod sa usa ka siyudad sa habagatan.” (Ezequiel 40:2) Ang dapit nga nahitaboan niini nga panan-awon, ang “hataas kaayo nga bukid,” nagpahinumdom kanato sa Miqueas 4:1: “Sa ulahing bahin sa mga adlaw mahitabo nga ang bukid sa balay ni Jehova lig-ong pagatukoron ibabaw sa kabukiran, ug kini pagabayawon ibabaw sa kabungtoran; ug ngadto niini ang katawhan magaganayan.” Kanus-a matuman kining tagnaa? Ang Miqueas 4:5 nagpakita nga kini magsugod samtang ang mga nasod nagasimba gihapon sa bakak nga mga diyos. Sa pagkatinuod, maoy sa atong kaugalingong panahon, “sa ulahing bahin sa mga adlaw,” nga ang putli nga pagsimba nabayaw, napasig-uli sa hustong dapit diha sa mga kinabuhi sa mga alagad sa Diyos.

17. Sa unsang paagi ang tagna sa Malaquias 3:1-5 nagtabang kanato sa pagtino kon kanus-a ang templo sa panan-awon ni Ezequiel nahinloan?

¹⁷ Unsay nagpaposible niini nga pagkapasig-uli? Hinumdomi, diha sa labing hinungdanong hitabo sa panan-awon ni Ezequiel, si Jehova miabot sa templo ug nangusog nga ang iyang balay kinahanglang pagahinloan sa idolatriya. Kanus-a gihinloan ang espirituwal nga templo sa Diyos? Diha sa Malaquias 3:1-5, si Jehova nagtagna ug panahon nga siya “moabot sa Iyang templo” nga inubanan sa iyang “mensahero sa pakigsaad,” si Jesu-Kristo. Ang katuyoan? “Siya mahimong sama sa kalayo sa magtutunaw ug sama sa sabon sa maglalaba.” Kini nga paglunsay nagsugod panahon sa unang gubat sa kalibotan. Ang resulta? Si Jehova mipuyo sa iyang balay ug gipanalanginan ang espirituwal nga yuta sa iyang katawhan gikan sa 1919 padayon. (Isaias 66:8) Nan, kita mahimong makahinapos nga ang tagna ni Ezequiel bahin sa templo nakakita ug hinungdanong katumanan panahon sa kataposang mga adlaw.

18. Kanus-a mahitabo ang kataposang katumanan sa panan-awon sa templo?

¹⁸ Sama sa ubang mga tagna sa pagpasig-uli, ang panan-awon ni Ezequiel adunay dugang katumanan, usa ka kataposang katumanan, diha sa Paraiso. Niana lamang panahona nga ang matarong ug kasingkasing nga mga tawo makadawat sa bug-os nga mga kaayohan sa kahikayan sa templo sa Diyos. Ipadapat ni Kristo nianang panahona ang bili sa iyang halad lukat, uban sa iyang langitnong mga saserdote nga 144,000. Ang tanang masinugtanong tawhanong mga sakop sa pagmando ni Kristo ituboy ngadto sa kahingpitan. (Pinadayag 20:5, 6) Apan, ang Paraiso dili mahimong pangunang panahon sa katumanan sa panan-awon ni Ezequiel. Nganong dili?

Ang Panan-awon Nagpunting sa Atong Kaugalingong Adlaw

19, 20. Nganong ang pangunang katumanan sa panan-awon mahitabo karon ug dili sa Paraiso?

¹⁹ Si Ezequiel nakakita ug templo nga kinahanglang hinloan sa idolatriya ug sa espirituwal nga pakighilawas. (Ezequiel 43:7-9) Kini dayag gayod nga dili ikapadapat sa pagsimba ni Jehova diha sa Paraiso. Dugang pa, ang mga saserdote sa panan-awon naglarawan sa dinihogang saserdotehanong matang samtang ania pa sa yuta, dili human sa ilang langitnong pagkabanhaw o sa panahon sa Milenyo. Ngano? Matikdi nga ang mga saserdote gilarawan ingong nag-alagad sa sulod nga sawang. Ang mga artikulo sa nangaging mga gula sa Ang Bantayanang Torre nagpakita nga kini nga sawang naglarawan sa talagsaong espirituwal nga baroganan sa luyoluyong mga saserdote ni Kristo samtang ania pa sila sa yuta.c Matikdi usab nga gipasiugda sa panan-awon ang pagkadili-hingpit sa mga saserdote. Sila gisugo sa pagtanyag ug mga halad alang sa ilang kaugalingong mga sala. Sila gipasidan-an sa kapeligrohan sa pagkahimong mahugaw​—sa espirituwal ug sa moral nga paagi. Busa sila wala maglarawan sa nangabanhawng mga dinihogan, nga bahin kanila si apostol Pablo nagsulat: “Ang trompeta motingog, ug ang mga patay pagabangonon nga dili-madunoton.” (1 Corinto 15:52; Ezequiel 44:21, 22, 25, 27) Ang mga saserdote sa panan-awon nakig-uban ug direktang nag-alagad sa mga tawo. Dili kini mahitabo sa Paraiso, sa dihang ang saserdotehanong matang maatua sa langit. Busa, ang panan-awon nagtagana ug maayo kaayong larawan sa paagi nga ang dinihogan suod nga naglihok uban sa “dakong panon” dinhi sa yuta karong adlawa.​—Pinadayag 7:9; Ezequiel 42:14.

²⁰ Sa ingon ang panan-awon ni Ezequiel sa templo nagtimaan sa maayong mga epekto sa espirituwal nga paghinlo nga nagakatuman karong adlawa. Apan unsay kahulogan niana alang kanimo? Kini dili kay usa lamang ka lisod-sabtong teolohikal nga kalibganan. Kining maong panan-awon dako ug kalabotan sa imong kaugalingong adlaw-adlaw nga pagsimba sa bugtong matuod nga Diyos, si Jehova. Diha sa among sunod nga artikulo, atong tan-awon kon sa unsang paagi.

[Mga footnote]

Nahinumdom Ka Ba?

◻ Unsa ang unang katumanan sa panan-awon ni Ezequiel sa templo ug sa mga saserdote niini?

◻ Sa unsang paagi ang panan-awon ni Ezequiel sa pagbahin sa yuta nakabaton ug unang katumanan?

◻ Sa pagpasig-uli sa karaang Israel, kinsa ang milihok ingong matinumanong mga pangulo ug kinsa ang milihok ingong “dagkong mga kahoy sa pagkamatarong”?

◻ Nganong ang katumanan sa panan-awon ni Ezequiel sa templo mahitabo sa panahon pa sa kataposang mga adlaw?