Si Jehova Maoy Usa ka Diyos nga Hataas-ug-Pailob
“Si Jehova, usa ka Diyos nga maluluy-on ug mapuangoron, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot.”—EXODO 34:6.
1, 2. (a) Kinsay nakapahimulos kanhi sa hataas-nga-pailob ni Jehova? (b) Unsay kahulogan sa pulong “hataas-nga-pailob”?
ANG mga tawo sa adlaw ni Noe, ang mga Israelinhon nga nagpanaw latas sa kamingawan uban kang Moises, ang mga Hudiyo nga nagkinabuhi sa dihang si Jesus nabuhi sa yuta—silang tanan nagkinabuhi ubos sa lainlaing mga kahimtang. Apan ang tanan nakapahimulos sa mao rang malulotong hiyas ni Jehova—ang hataas-nga-pailob. Alang sa pipila, kini nagkahulogan sa ilang paglabang-buhi. Ug ang pagpakita ni Jehova ug hataas-nga-pailob nagkahulogan usab sa atong paglabang-buhi.
2 Unsa ang hataas-nga-pailob? Kanus-a kini ipakita ni Jehova, ug ngano? Ang “hataas-nga-pailob” gihubit ingong “ang mapailobong pag-agwanta sa sayop o makapasuko nga kahimtang, apil ang pagdumili nga mawad-ag paglaom nga matul-id ang nadaot nga relasyon.” Busa, kini nga hiyas adunay katuyoan. Kini ilabinang nagtagad sa kaayohan sa usa nga maoy hinungdan sa makapikal nga kahimtang. Apan, ang hataas-nga-pailob wala magkahulogan ug pagkonsentir sa sayop. Sa dihang ang katuyoan sa hataas-nga-pailob matuman na o sa dihang wala nay rason nga angay pang agwantahon ang kahimtang, ang hataas-nga-pailob matapos.
3. Unsa ang katuyoan sa hataas-nga-pailob ni Jehova, ug unsa ang kinutbanan niini?
3 Bisan tuod ang mga tawo makapakita ug hataas-nga-pailob, si Jehova mao ang kinalabwang panig-ingnan niining hiyasa. Sa mga tuig sukad gidaot sa sala ang relasyon tali kang Jehova ug sa iyang tawhanong linalang, ang atong Maglalalang nagpasundayag ug mapailobong pag-agwanta ug nagtagana sa paagi nga niana matul-id sa mahinulsolong mga tawo ang ilang relasyon uban kaniya. (2 Pedro 3:9; 1 Juan 4:10) Apan sa dihang matuman na sa iyang hataas-nga-pailob ang katuyoan niini, ang Diyos molihok batok niadtong motuyo sa pagbuhat ug daotan, nga magtapos sa presente nga daotang sistema.—2 Pedro 3:7.
Nahiuyon sa Pangunang mga Hiyas sa Diyos
4. (a) Sa unsang paagi ang ideya sa hataas-nga-pailob gipahayag diha sa Hebreohanong Kasulatan? (Tan-awa usab ang potnot.) (b) Sa unsang paagi gihubit ni manalagnang Nahum si Jehova, ug unsay gipadayag niini bahin sa hataas-nga-pailob ni Jehova?
4 Diha sa Hebreohanong Kasulatan, ang ideya sa hataas-nga-pailob gipahayag pinaagi sa duha ka Hebreohanong mga pulong nga sa literal nagkahulogan ug “gitas-on sa mga buho sa ilong” ug gihubad nga “mahinay sa kasuko” diha sa Bag-ong Kalibotang Hubad.a Naghisgot bahin sa hataas-nga-pailob sa Diyos, si manalagnang Nahum nag-ingon: “Si Jehova mahinay sa kasuko ug dako sa gahom, ug si Jehova dili gayod magpugong sa pagsilot.” (Nahum 1:3) Busa, ang hataas-nga-pailob ni Jehova dili usa ka ilhanan sa kahuyang ug kini dunay kinutbanan. Ang kamatuoran nga ang labing gamhanang Diyos mahinay sa kasuko ug sa samang higayon gamhanan kaayo nagpakita nga ang iyang hataas-nga-pailob mao ang resulta sa iyang may-katuyoang pagpugong. Siya dunay awtoridad sa pagsilot, apan siya tinuyo nga nagdumili sa pagbuhat niana dihadiha aron hatagan ang mamumuhat ug daotan sa kahigayonan nga magbag-o. (Ezequiel 18:31, 32) Busa, ang hataas-nga-pailob ni Jehova maoy pagpahayag sa iyang gugma, ug kini nagpasundayag sa iyang kaalam sa paggamit sa iyang gahom.
5. Sa unsang paagi ang hataas-nga-pailob ni Jehova nahiuyon sa iyang hustisya?
5 Ang hataas-nga-pailob ni Jehova nahiuyon usab sa iyang hustisya ug pagkamatarong. Iyang gipadayag ang iyang kaugalingon kang Moises ingong “usa ka Diyos nga maluluy-on ug mapuangoron, mahinay sa kasuko [“hataas-ug-pailob,” King James Version] ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot ug kamatuoran.” (Exodo 34:6) Katuigan sa ulahi, si Moises miawit sa pagdayeg kang Jehova: “Ang tanan niyang dalan hustisya. Usa ka Diyos sa pagkamatinumanon, nga kaniya walay inhustisya; matarong ug matul-id siya.” (Deuteronomio 32:4) Oo, ang kaluoy, hataas-nga-pailob, hustisya, ug pagkatul-id ni Jehova tanan naglihok nga magkauyon.
Ang Hataas-nga-Pailob ni Jehova sa Wala pa ang Lunop
6. Unsang talagsaong pamatuod sa hataas-nga-pailob ang gipasundayag ni Jehova ngadto sa mga kaliwat ni Adan ug Eva?
6 Ang pagrebelde ni Adan ug Eva sa Eden permanenteng nagputol sa ilang bililhong relasyon uban sa ilang mahigugmaong Maglalalang, si Jehova. (Genesis 3:8-13, 23, 24) Kining maong pagkabulag nag-apektar sa ilang mga anak, kinsa nakapanunod sa sala, pagkadili-hingpit, ug kamatayon. (Roma 5:17-19) Bisan pag ang unang tawhanon nga magtiayon tinuyo nga nagpakasala, gitugotan sila ni Jehova sa pagpatungha ug mga anak. Sa ulahi, siya mahigugmaong nagtagana sa paagi nga niana ang mga kaliwat ni Adan ug Eva mapasig-uli ngadto kaniya. (Juan 3:16, 36) Si apostol Pablo mipatin-aw: “Ang Diyos nagrekomendar sa iyang kaugalingong gugma kanato sa pagkaagi nga, samtang kita mga makasasala pa, si Kristo namatay alang kanato. Busa, sanglit kita gipahayag na nga matarong karon pinaagi sa iyang dugo, labi pa nga kita pagaluwason gikan sa kapungot pinaagi kaniya. Kay kon, sa dihang kita mga kaaway pa, kita gipasig-uli ngadto sa Diyos pinaagi sa kamatayon sa iyang Anak, karon nga kita napasig-uli na, labi pa nga kita pagaluwason pinaagi sa iyang kinabuhi.”—Roma 5:8-10.
7. Sa unsang paagi si Jehova nagpakita ug hataas-nga-pailob sa wala pa ang Lunop, ug nganong makataronganon ang paglaglag sa kaliwatan sa wala pa ang Lunop?
7 Ang hataas-nga-pailob ni Jehova gipadayag sa adlaw ni Noe. Kapin sa usa ka siglo sa wala pa ang Lunop, “nakita sa Diyos ang yuta ug, tan-awa! kini nadaot, tungod kay ang tanang unod nagdaot sa dalan niini ibabaw sa yuta.” (Genesis 6:12) Bisan pa niana, sulod sa limitadong panahon, si Jehova nagpakita ug hataas-nga-pailob sa mga tawo. Siya miingon: “Ang akong espiritu dili molihok nganha sa tawo hangtod sa panahong walay tino sa pagkaagi nga siya usab unod. Busa ang iyang mga adlaw mokabat ug usa ka gatos ug kawhaan ka tuig.” (Genesis 6:3) Kadtong 120 ka tuig naghatag ug panahon sa masinugtanong si Noe sa pagpatunghag pamilya ug—sa dihang gipahibalo bahin sa sugo sa Diyos—sa pagtukod ug arka ug sa pagpasidaan sa iyang mga katalirongan bahin sa nagsingabot nga Lunop. Si apostol Pedro misulat: “Ang pailob [usa ka hiyas nga may kalabotan sa hataas-nga-pailob] sa Diyos nagpaabot sa mga adlaw ni Noe, samtang ang arka gibuhat, diin pipila ka tawo, nga mao, walo ka kalag, ang giluwas latas sa tubig.” (1 Pedro 3:20) Tinuod, kadtong dili sakop sa suod nga membro sa panimalay ni Noe ‘wala magtagad’ sa iyang pagsangyaw. (Mateo 24:38, 39) Apan pinaagi sa pagsugo kang Noe sa pagtukod sa arka ug sa pag-alagad sulod tingali sa daghang katuigan ingong “usa ka magwawali sa pagkamatarong,” si Jehova naghatag sa mga katalirongan ni Noe ug dakong kahigayonan sa paghinulsol sa ilang mapintas nga mga dalan ug sa pag-alagad Kaniya. (2 Pedro 2:5; Hebreohanon 11:7) Ang paglaglag sa ulahi nianang daotang kaliwatan maoy makataronganon gayod.
Maayong Sumbanan sa Hataas-nga-Pailob nga Gipakita Ngadto sa Israel
8. Sa unsang paagi nagpakita si Jehova ug hataas-nga-pailob ngadto sa nasod sa Israel?
8 Ang hataas-nga-pailob nga gipakita ni Jehova ngadto sa Israel midangat ug kapin pa sa 120 ka tuig. Sulod sa kapin sa 1,500 ka tuig sa ilang kasaysayan ingong pinili nga katawhan sa Diyos, kasagarang gisulayan sa mga Israelinhon ang kinutbanan sa hataas-nga-pailob sa Diyos. Pipila lang ka semana human sa ilang milagrosong kaluwasan gikan sa Ehipto, sila miliso ngadto sa pagsimbag idolo, nga nagpakitag tumang kawalay-pagtahod sa ilang Manluluwas. (Exodo 32:4; Salmo 106:21) Sa misunod nga mga katuigan, ang mga Israelinhon nagreklamo bahin sa pagkaon nga milagrosong gitagana ni Jehova diha sa desyerto, nagbagulbol batok kang Moises ug Aaron, nagsulti batok kang Jehova, ug nakighilawas uban sa mga pagano, nga nakigbahin pa sa pagsimba kang Baal. (Numeros 11:4-6; 14:2-4; 21:5; 25:1-3; 1 Corinto 10:6-11) Makataronganon unta nga laglagon ni Jehova ang iyang katawhan, apan hinunoa siya nagpasundayag ug hataas-nga-pailob.—Numeros 14:11-21.
9. Sa unsang paagi si Jehova napamatud-an ingong usa ka Diyos nga may hataas-nga-pailob panahon sa mga Maghuhukom ug panahon sa monarkiya?
9 Sa panahon sa mga Maghuhukom, ang mga Israelinhon sublisubli nga nahulog sa idolatriya. Sa dihang gibuhat nila kini, gitugyan sila ni Jehova sa ilang mga kaaway. Apan sa dihang sila naghinulsol ug nangayog tabang kaniya, siya nagpasundayag ug hataas-nga-pailob ug nagpatungha ug mga maghuhukom sa pagluwas kanila. (Maghuhukom 2:17, 18) Sa taas nga yugto sa monarkiya, pipila lang ka hari ang nagpakita ug bug-os nga debosyon kang Jehova. Ug bisan ilalom sa matinumanong mga hari, ang matuod nga pagsimba kasagarang gisagolan sa mga tawo ug bakak nga pagsimba. Sa dihang si Jehova nagpatungha ug mga manalagna sa pagpasidaan batok sa pagkadili-matinumanon, kasagarang gipili sa mga tawo nga maminaw sa daotang mga saserdote ug bakak nga mga manalagna. (Jeremias 5:31; 25:4-7) Sa pagkatinuod, gilutos sa mga Israelinhon ang matinumanong mga manalagna ni Jehova ug gipatay pa ang uban kanila. (2 Cronicas 24:20, 21; Buhat 7:51, 52) Bisan pa niana, si Jehova nagpadayon sa pagpakita ug hataas-nga-pailob.—2 Cronicas 36:15.
Ang Hataas-nga-Pailob ni Jehova Wala Mapupos
10. Kanus-a misangko sa kinutbanan ang hataas-nga-pailob ni Jehova?
10 Apan, gipakita sa kasaysayan nga may kinutbanan ang hataas-nga-pailob sa Diyos. Sa 740 W.K.P., iyang gitugotan ang mga Asiryanhon sa pagpukan sa napulo-ka-tribong gingharian sa Israel ug sa pagdestiyero sa mga molupyo niini. (2 Hari 17:5, 6) Ug sa kataposan sa sunod nga siglo, iyang gitugotan ang mga Babilonyanhon sa pagsulong sa duha-ka-tribong gingharian sa Juda ug sa paglaglag sa Jerusalem lakip sa templo niini.—2 Cronicas 36:16-19.
11. Sa unsang paagi si Jehova nagpasundayag ug hataas-nga-pailob bisan sa dihang nagpahamtang siya ug paghukom?
11 Apan, bisan samtang nagpahamtang sa iyang mga paghukom batok sa Israel ug Juda si Jehova wala malimot sa pagpasundayag ug hataas-nga-pailob. Pinaagi sa iyang manalagna nga si Jeremias, gitagna ni Jehova ang pagpasig-uli sa iyang pinili nga katawhan. Siya miingon: “Sa dihang matuman na ang kapitoan ka tuig sa Babilonya akong iliso ang akong pagtagad nganha kaninyo, ug akong tumanon kaninyo ang akong maayong pulong sa pagdala kaninyo ug balik niining dapita. Ug akong itugot nga makaplagan ninyo . . . Ug tigomon ko ang hugpong sa inyong mga binihag ug tapokon kamo gikan sa tanang kanasoran ug gikan sa tanang dapit diin gipatibulaag ko kamo.”—Jeremias 29:10, 14.
12. Sa unsang paagi ang pagbalik sa Hudiyong nanghibilin ngadto sa Juda napamatud-ang nailalom sa pagtultol sa Diyos kon may kalabotan sa pag-abot sa Mesiyas?
12 Ang nanghibilin sa nadestiyerong mga Hudiyo tinuod gayod nga namalik sa Juda ug nagpasig-uli sa pagsimba kang Jehova diha sa gitukod pag-usab nga templo sa Jerusalem. Sa katumanan sa mga katuyoan ni Jehova, kining maong nanghibilin nahisama sa “yamog gikan kang Jehova,” nga naghatag ug kalagsik ug kauswagan. Sila usab nahimong maisogon ug kusgan sama sa “usa ka leyon sa taliwala sa mga mananap sa kalasangan.” (Miqueas 5:7, 8) Kining ikaduha nga ekspresyon mahimong natuman sa panahon sa mga Makabeo sa dihang ang mga Hudiyo ilalom sa pamilya sa mga Makabeo nagpapahawa sa ilang mga kaaway gikan sa Yutang Saad ug nagpahinungod pag-usab sa templo, nga nahugawan kanhi. Sa ingon, ang yuta ug ang templo napreserbar aron may laing matinumanong nanghibilin nga mag-abiabi sa Anak sa Diyos sa dihang mitungha siya didto ingong ang Mesiyas.—Daniel 9:25; Lucas 1:13-17, 67-79; 3:15, 21, 22.
13. Bisan human patya sa mga Hudiyo ang iyang Anak, sa unsang paagi si Jehova nagpadayon sa pagpakita kanila ug hataas-nga-pailob?
13 Bisan human patya sa mga Hudiyo ang iyang Anak, si Jehova nagpadayon sa pagpakita kanila ug hataas-nga-pailob sulod sa lain pang tulo ka tuig ug tunga, nga sila ra ang gihatagag kahigayonan nga dapiton aron mahimong bahin sa espirituwal nga binhi ni Abraham. (Daniel 9:27)b Sa wala pa ug human sa tuig 36 K.P., gidawat sa pipila ka Hudiyo kini nga pagdapit, ug sa ingon, sumala sa pagkasulti niini ni Pablo sa ulahi, “usa ka nanghibilin ang mitungha sumala sa usa ka pagpili tungod sa dili-takos nga kalulot.”—Roma 11:5.
14. (a) Sa 36 K.P., kang kinsa gihatag ang pribilehiyo nga mahimong bahin sa espirituwal nga binhi ni Abraham? (b) Sa unsang paagi gipahayag ni Pablo ang iyang pagbati bahin sa paagi ni Jehova sa pagpili sa mga membro sa espirituwal nga Israel?
14 Sa 36 K.P., ang pribilehiyo nga mahimong bahin sa espirituwal nga binhi ni Abraham gihatag sa unang higayon niadtong dili mga Hudiyo ni mga kinabig. Si bisan kinsa nga misanong nakadawat usab sa dili-takos nga kalulot ug hataas-nga-pailob ni Jehova. (Galacia 3:26-29; Efeso 2:4-7) Sa pagpahayag ug dakong pasalamat ug pag-ila sa kaalam ug katuyoan luyo sa maluluy-ong hataas-nga-pailob ni Jehova, nga pinaagi niana iyang natigom ang bug-os nga gidaghanon niadtong mga tinawag aron makompleto ang espirituwal nga Israel, si Pablo mipatugbaw: “Oh pagkalawom sa bahandi ug sa kaalam ug sa kahibalo sa Diyos! Pagkadili-matukib sa iyang mga paghukom ug pagkadili-masubay sa iyang mga dalan!”—Roma 11:25, 26, 33; Galacia 6:15, 16.
Hataas-nga-Pailob Tungod sa Iyang Ngalan
15. Unsa ang pangunang rason sa hataas-nga-pailob sa Diyos, ug unsang isyu ang nagkinahanglan ug panahon aron mahusay?
15 Nganong nagpasundayag si Jehova ug hataas-nga-pailob? Ang pangunang rason mao ang pagbayaw sa iyang balaang ngalan ug pagbindikar sa iyang pagkasoberano. (1 Samuel 12:20-22) Ang moral nga isyu nga gipatungha ni Satanas mahitungod sa paagi ni Jehova sa paggamit sa Iyang pagkasoberano nagkinahanglan ug panahon aron mahusay pag-ayo atubangan sa tanang linalang. (Job 1:9-11; 42:2, 5, 6) Busa, sa dihang ang iyang katawhan gidaogdaog sa Ehipto, gisultihan ni Jehova si Paraon: “Tungod niini nga hinungdan nga gipapadayon ko ikaw sa paglungtad, aron ipakita kanimo ang akong gahom ug aron ang akong ngalan ikapahayag sa tibuok yuta.”—Exodo 9:16.
16. (a) Sa unsang paagi ang hataas-nga-pailob ni Jehova nagpaposible sa pag-andam ug usa ka katawhan alang sa iyang ngalan? (b) Sa unsang paagi mabalaan ang ngalan ni Jehova ug mabindikar ang iyang pagkasoberano?
16 Ang mga pulong ni Jehova ngadto kang Paraon gikutlo sa dihang gisaysay ni apostol Pablo ang papel sa hataas-nga-pailob sa Diyos diha sa paghimaya sa Iyang balaang ngalan. Ug dayon si Pablo misulat: “Kon, karon, ang Diyos, bisan pag may tinguha nga ipasundayag ang iyang kapungot ug ipaila ang iyang gahom, nagtugot uban ang dagayang hataas-nga-pailob sa mga sudlanan sa kapungot nga gihimong angay sa kalaglagan, aron iyang ikapaila ang bahandi sa iyang himaya nganha sa mga sudlanan sa kaluoy, nga iyang giandam nang daan alang sa himaya, nga mao, kita, nga iyang gitawag dili lamang gikan sa taliwala sa mga Hudiyo kondili gikan usab sa taliwala sa mga nasod, unsa may anaa niana? Kini maoy ingon sa iyang gisulti usab sa Oseas: ‘Kadtong dili akong katawhan pagatawgon ko nga “akong katawhan.”’” (Roma 9:17, 22-25) Tungod kay si Jehova nagpasundayag ug hataas-nga-pailob, siya nakakuha gikan sa kanasoran ug “usa ka katawhan alang sa iyang ngalan.” (Buhat 15:14) Ilalom sa ilang Ulo, si Jesu-Kristo, kining maong “mga balaan” maoy mga manununod sa Gingharian nga gamiton unya ni Jehova sa pagbalaan sa Iyang dakong ngalan ug sa pagbindikar sa Iyang pagkasoberano.—Daniel 2:44; 7:13, 14, 27; Pinadayag 4:9-11; 5:9, 10.
Ang Hataas-nga-Pailob ni Jehova Moresulta sa Kaluwasan
17, 18. (a) Pinaagi sa pagbuhat sa unsa nga sa wala-tuyoa atong gisaway si Jehova tungod sa iyang pagpasundayag ug hataas-nga-pailob? (b) Sa unsang paagi kita gidasig sa paglantaw sa hataas-nga-pailob ni Jehova?
17 Sukad sa sinugdanan sa malaglagong pagkahulog sa mga tawo ngadto sa sala hangtod karon, gipakita ni Jehova nga siya maoy usa ka Diyos nga hataas-ug-pailob. Ang iyang hataas-nga-pailob sa wala pa ang Lunop naghatag ug panahon aron mahatag ang angayng pasidaan ug matukod ang usa ka instrumento sa kaluwasan. Apan ang iyang pailob misangko na sa kinutbanan niini, ug miabot ang Lunop. Karon usab, si Jehova nagpakita ug dakong hataas-nga-pailob, ug kini molungtad ug mas dugay pa kay sa gidahom tingali sa pipila. Bisan pa niana, dili kana hinungdan nga mawad-ag paglaom. Kon himoon kana, sama ra nga gisaway ang Diyos tungod sa iyang pagpakitag hataas-nga-pailob. Si Pablo nangutana: “Nagtamay ka ba sa bahandi sa iyang kalulot ug pagkamainantoson ug hataas-nga-pailob, tungod kay ikaw wala mahibalo nga ang malulotong hiyas sa Diyos nagtinguha sa pagtultol kanimo ngadto sa paghinulsol?”—Roma 2:4.
18 Walay usa kanato ang makahibalo kon unsa ka dakong hataas-nga-pailob sa Diyos ang atong gikinahanglan aron maseguro nga atong mabatonan ang iyang pag-uyon alang sa kaluwasan. Gitambagan kita ni Pablo nga “magpadayon sa pagpanlimbasog sa [atong] kaugalingong kaluwasan uban ang kahadlok ug pagpangurog.” (Filipos 2:12) Si apostol Pedro misulat ngadto sa iyang mga isigka-Kristohanon: “Si Jehova dili langaylangayan mahitungod sa iyang saad, sumala sa pag-isip sa pipila ka tawo nga paglangaylangay, kondili siya mapailobon kaninyo tungod kay siya wala magtinguha nga adunay malaglag apan nagtinguha nga ang tanan makakab-ot sa paghinulsol.”—2 Pedro 3:9.
19. Sa unsang paagi atong mapahimuslan ang hataas-nga-pailob ni Jehova?
19 Busa, dili kita mawad-ag pailob sa paagi ni Jehova sa pagdumala sa mga butang. Hinunoa, atong sundon ang dugang tambag ni Pedro ug ‘isipon ang pailob sa atong Ginoo ingong kaluwasan.’ Kang kansang kaluwasan? Atong kaluwasan ug, usab, nianang sa daghan pang uban nga kinahanglan gihapong makadungog sa “maayong balita sa gingharian.” (2 Pedro 3:15; Mateo 24:14) Magtabang kini kanato nga pabilhan kon unsa ka dagaya kaayo ang hataas-nga-pailob ni Jehova ug magpalihok kanato sa pagpakita ug hataas-nga-pailob diha sa atong mga pagpakiglabot sa uban.
[Mga footnote]
a Sa Hebreohanon, ang pulong alang sa “ilong” o “buho sa ilong” (ʼaph) kasagaran nga gigamit sa mahulagwayong paagi alang sa kasuko. Ingon niini ang paggamit tungod sa paghangos o pagpangusmo sa nasuko nga tawo.
b Alang sa dugang pagpatin-aw bahin niining tagnaa, tan-awa ang librong Patalinghogi ang Tagna ni Daniel!, mga panid 191-4, nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.
Makapatin-aw Ka Ba?
• Unsay kahulogan sa pulong nga “hataas-nga-pailob” diha sa Bibliya?
• Sa unsang paagi gipakita ni Jehova ang iyang hataas-nga-pailob sa wala pa ang Lunop, pagkatapos sa pagkabihag sa mga Hudiyo sa Babilonya, ug sa unang siglo K.P.?
• Unsay hinungdanong mga rason nga nagpasundayag ug hataas-nga-pailob si Jehova?
• Unsay angay natong panglantaw sa hataas-nga-pailob ni Jehova?
[Hulagway sa panid 9]
Ang hataas-nga-pailob ni Jehova sa wala pa ang Lunop naghatag sa mga tawo ug dakong kahigayonan sa paghinulsol
[Hulagway sa panid 10]
Human mapukan ang Babilonya, ang mga Hudiyo nakabatog kaayohan tungod sa hataas-nga-pailob ni Jehova
[Hulagway sa panid 11]
Sa unang siglo, ang mga Hudiyo ug dili-Hudiyo nakabatog kaayohan tungod sa hataas-nga-pailob ni Jehova
[Mga hulagway sa panid 12]
Ang mga Kristohanon karon nagpahimulos sa hataas-nga-pailob ni Jehova