SOFONIAS, BASAHON NI
Kini nga basahon sa Hebreohanong Kasulatan naundan sa pulong ni Jehova pinaagi sa iyang manalagna nga si Sofonias. Gihimo ni Sofonias ang iyang pagpanagna sa mga adlaw ni Haring Josias sa Juda (659-629 W.K.P.). (Sof 1:1) Sa ika-12 nga tuig sa paghari ni Josias, sa dihang siya mga 20 anyos na ang pangedaron, gisugdan niya ang usa ka malukpanong kampanya batok sa idolatriya, ug sukad sa ika-18 nga tuig sa iyang pagmando hangtod sa kataposan niini, ang iyang mga ginsakpan “wala mobulag gikan sa pagsunod kang Jehova.” (2Cr 34:3-8, 33) Busa, sanglit ang basahon ni Sofonias naghisgot nga dihay mga saserdote sa langyaw nga diyos ug pagsimba kang Baal ug sa langitnong mga butang diha sa Juda, ang pagsulat niini lagmit gayod gihimo sa wala pa magsugod ang mga reporma ni Josias niadtong mga 648 W.K.P.—Sof 1:4, 5.
Ang idolatriya, kapintasan, ug pagpanglimbong kaylap sa Juda sa dihang si Sofonias nagsugod sa pagpanagna. Daghan ang nag-ingon diha sa ilang kasingkasing: “Si Jehova dili magbuhat ug maayo, ug siya dili magbuhat ug daotan.” (Sof 1:12) Apan ang pagpanagna ni Sofonias nagpatin-aw nga si Jehova magpahamtang ug panimalos batok sa dili-mahinulsolong mga mamumuhat ug daotan. (1:3–2:3; 3:1-5) Ang iyang grabeng mga paghukom ipadangat dili lamang sa Juda ug Jerusalem kondili batok usab sa ubang katawhan—sa mga Filistehanon, mga Ammonhanon, mga Moabihanon, mga Etiopianhon, ug sa mga Asiryanhon.—2:4-15.
Ang tagna ni Sofonias makapahupay gayod ilabina niadtong naningkamot sa pag-alagad kang Jehova ug naguol pag-ayo bahin sa dulumtanang mga binuhatan sa mga molupyo sa Jerusalem, lakip na sa iyang daotang mga prinsipe, mga maghuhukom, ug mga saserdote. (Sof 3:1-7) Sanglit ang mga tawong may tukmang panglantaw nagalaom sa pagpahamtang sa paghukom sa Diyos batok sa mga daotan, sila dayag nga mao ang gitumong sa mga pulong: “‘Magpadayon kamo sa paghulat kanako,’ mao ang giingon ni Jehova, ‘hangtod sa adlaw nga ako motindog alang sa mga inagaw, kay ang akong hudisyal nga hukom mao ang pagtigom sa kanasoran, aron tapokon ang mga gingharian, aron ibubo kanila ang akong mahukmanong pagsaway, ang tanan nakong nagasilaob nga kasuko.’” (3:8) Sa kataposan, si Jehova maghatag ug paborableng pagtagad sa nahibilin sa iyang katawhang Israel, ug magpasig-uli kanila gikan sa pagkabihag ug maghimo kanila nga usa ka ngalan ug usa ka pagdayeg taliwala sa tanang ubang katawhan.—3:10-20.
Pagkatinuod. Ang pagkatinuod sa basahon ni Sofonias naestablisar pag-ayo. Sagad nga ang mga ideya nga gipahayag niini nga basahon kaamgid sa ubang bahin sa Bibliya. (Itandi ang Sof 1:3 sa Os 4:3; ang Sof 1:7 sa Hab 2:20 ug Zac 2:13; ang Sof 1:13 sa Deu 28:30, 39 ug Am 5:11; ang Sof 1:14 sa Joe 1:15; ug ang Sof 3:19 sa Miq 4:6, 7.) Kini bug-os nga nahiuyon sa ubang bahin sa Kasulatan sa pagpasiugda sa mahinungdanong mga kamatuoran. Pananglitan: Si Jehova maoy usa ka Diyos sa pagkamatarong. (Sof 3:5; Deu 32:4) Bisan tuod nagtaganag kahigayonan sa paghinulsol, siya dili magtugot sa kalapasan nga dili masilotan hangtod sa hangtod. (Sof 2:1-3; Jer 18:7-11; 2Pe 3:9, 10) Ang plata o bulawan dili makaluwas sa mga tawong daotan sa adlaw sa mabangis nga kasuko ni Jehova. (Sof 1:18; Pr 11:4; Eze 7:19) Aron makabaton sa panalipod sa Diyos, ang usa ka tawo kinahanglang magagawi sumala sa matarong nga mga paghukom sa Diyos.—Sof 2:3; Am 5:15.
Ang laing talagsaong ebidensiya sa pagkakanonikal niini nga basahon mao ang katumanan sa tagna. Ang gitagnang kalaglagan midangat sa Nineve nga kaulohan sa Asirya niadtong 632 W.K.P. (Sof 2:13-15) ug sa Juda ug Jerusalem niadtong 607 W.K.P. (Sof 1:4-18; itandi ang 2Ha 25:1-10.) Ingong mga kaalyado sa mga Ehiptohanon, ang mga Etiopianhon dayag nga nakaagom ug katalagman sa panahon nga gisakop ni Nabucodonosor ang Ehipto. (Sof 2:12; itandi ang Eze 30:4, 5.) Ug sa kataposan ang mga Ammonhanon, mga Moabihanon, ug mga Filistehanon nahanaw ingong usa ka katawhan.—Sof 2:4-11.
[Kahon sa panid 1190]
MGA PANGUNANG PUNTO SA SOFONIAS
Ang mga mensahe sa paghukom sa Diyos batok sa Juda ug Jerusalem, ingon man batok sa ubang mga nasod; usa ka pahibalo usab bahin sa pagpasig-uli sa Jerusalem
Gisulat ni Sofonias sa unang bahin sa paghari ni Josias, sa wala pa ang mga reporma nga iyang gisugdan niadtong mga 648 W.K.P.
Ang adlaw sa paghukom ni Jehova haduol na (1:1–2:3)
Taposon ni Jehova ang tanan sa ibabaw sa yuta
Ang tanan sa Juda ug Jerusalem nga nagbuhat ug idolatriya, nanumpa kang Jehova ug pinaagi sa usa ka bakak nga diyos, mitalikod sa pag-alagad kang Jehova, o wala mangita kaniya pagalaglagon
Ang mga prinsipe, mga tawong mapintas, mga malimbongon, maoy lakip niadtong pagasusihon; ang tanan kinsa mibati nga si Jehova dili molihok alang sa ikaayo o sa ikadaot makakita nga mahanaw ang ilang bahandi ug kabtangan
Ang adlaw ni Jehova nagsingabot, usa ka adlaw sa mabangis nga kasuko; ang plata o bulawan dili makataganag kaikyasan
Ang mga maaghop sa yuta kinahanglang mangita kang Jehova ug sa pagkamaaghop ug pagkamatarong; niana, sila tingali pagatagoan sa adlaw sa iyang kasuko
Ang silot sa mga silingan sa Juda ug sa mas halayo nga Etiopia ug Asirya (2:4-15)
Ang mga Filistehanon pagalaglagon; ang Moab maawaaw sama sa Sodoma, ug ang Ammon mahimong sama sa Gomora tungod sa pagpakaulaw sa katawhan ni Jehova
Ang mga Etiopianhon mangamatay pinaagi sa espada; ang Asirya malaglag; ang Nineve magun-ob, ang ihalas nga mga mananap mopuyo sa kagun-oban niini
Ang pagrebelde ug ang pagkadaotan sa Jerusalem (3:1-7)
Ang malupigong siyudad, ang Jerusalem, gitiman-an usab aron pagahukman; wala siya mosalig kang Jehova ni moduol kaniya; ang iyang mga prinsipe, mga maghuhukom, mga manalagna, ug mga saserdote tanan milihok nga dinaotan imbes nga gamiton ang ilang impluwensiya alang sa kaayohan
Ang katawhan wala mahadlok kang Jehova ug wala mag-usab sa ilang mga paagi sa pagkinabuhi bisan human masaksihi ang iyang paghukom batok sa ubang mga nasod
Ang pagbubo sa kasuko ni Jehova ug ang pagpasig-uli sa usa ka nahibilin (3:8-20)
Ang kasuko ni Jehova igabubo sa mga nasod ug sa mga gingharian
Ang katawhan pagahatagan ug usa ka putli nga pinulongan aron motawag sa ngalan ni Jehova ug moalagad kaniya abaga sa abaga
Ang mapainubsanon ug maaghop lamang ang magpabilin taliwala sa Israel nga katawhan sa Diyos ug makatagamtam ug kasegurohan ilalom sa Iyang panalipod
Ang tanan nga sad-an sa pagsakit sa Israel pagasilotan; ang gitigom pag-usab nga nahibilin mahimong “usa ka pagdayeg taliwala sa tanang mga katawhan sa yuta”