Ang Hunahuna sa Bibliya
Nagabag-o ba ang Diyos?
ANG antropologong si George Dorsey nagbatbat sa Diyos sa “Daang Tugon” ingong “usa ka luog nga Diyos.” Siya midugang: “Si Yahweh . . . dili gayod mahigugmaon. Siya mao ang Diyos sa mga manglulungkab, sa mga tigsakit, sa mga manggugubat, sa mga pagpangdaog.” Ang uban nakahimog samang mga paghinapos mahitungod sa Diyos sa “Daang Tugon”—Yahweh, o Jehova. Busa, ang uban karon nahibulong kon si Jehova tinuod ba gayod nga usa ka mapintas nga Diyos nga sa ulahi nagbag-o sa iyang kinaiya ngadto sa pagkahimong ang mahigugmaon ug maluluy-ong Diyos sa “Bag-ong Tugon.”
Ang maong ideya mahitungod sa Diyos sa Bibliya dili bag-o. Unang giduso kini nga ideya ni Marcion, usa ka semi-Gnostiko sa ikaduhang siglo K.P. Si Marcion wala magtuo sa Diyos sa “Daang Tugon.” Iyang giisip ang maong Diyos nga mapintas ug mapanimaslon, usa ka mahariharion nga nagtanyag ug materyal nga mga ganti niadtong mosimba kaniya. Sa laing bahin, si Marcion naghubit sa Diyos sa “Bag-ong Testamento”—nga gipadayag pinaagi kang Jesu-Kristo—ingong usa ka hingpit nga Diyos, usa ka Diyos nga maputli sa gugma ug kaluoy, sa pagkamapuangoron ug pagkamapinasayloon.
Si Jehova Molihok sa Pagsanong sa Nagabag-ong mga Kahimtang
Ang mismong ngalan sa Diyos, Jehova, nagkahulogan ug “Siya Nagpahinabo.” Kini nagpasabot nga gipahinabo ni Jehova ang iyang kaugalingon nga mahimong ang Tigtuman sa tanan niyang mga saad. Sa dihang gipangutana ni Moises ang Diyos sa iyang ngalan, gipatin-aw ni Jehova ang kahulogan niini niining paagiha: “Ako mamao kon unsay buot ko nga ako mamao.” (Exodo 3:14) Ang hubad sa Rotherham naghubad niini niining paagiha: “Ako Mamao bisan kon unsay akong kahimut-an.”
Busa si Jehova mopili nga mamao, o buot niya nga mamao, bisan kon unsay gikinahanglan aron matuman ang iyang matarong nga mga katuyoan ug mga saad. Usa ka pamatuod niini mao ang kamatuoran nga siya daghan kaayo ug mga titulo ug mga termino sa paghubit: Jehova sa mga panon, Maghuhukom, Soberano, Abughoan, Soberanong Ginoo, Maglalalang, Amahan, Dakong Instruktor, Magbalantay, Tigpatalinghog sa pag-ampo, Manlulukat, malipayong Diyos, ug daghan pang uban. Siya mipili nga mahimo niining tanan—ug daghan pa—aron matuman ang iyang mahigugmaong katuyoan.—Exodo 34:14; Maghuhukom 11:27; Salmo 23:1; 65:2; 73:28; 89:26; Isaias 8:13; 30:20; 40:28; 41:14; 1 Timoteo 1:11.
Nan, nagpasabot ba kini nga ang personalidad o mga sukdanan sa Diyos mausab? Wala. Mahitungod sa Diyos, ang Santiago 1:17 nag-ingon: “Kaniya walay pagkausab sa pag-irog sa landong.” Unsaon sa Diyos sa pag-atubang sa hagit sa lainlaing mga kahimtang samtang nagpabilin gihapon siya nga dili mausab?
Ang panig-ingnan sa matinagdanong mga ginikanan nga moabaga ug lainlaing mga papel alang sa ilang mga anak nag-ilustrar kon sa unsang paagi nga posible kini. Sa dagan sa usa ka adlaw, ang usa ka ginikanan tingali mahimong kosinera, tig-atiman sa balay, elektrisyan, nars, higala, magtatambag, magtutudlo, tigdisiplina, ug daghan pa. Ang ginikanan dili magbag-o sa personalidad sa dihang mangabaga niining mga papela; siya magpasibo lamang sa mga panginahanglan sa dihang kini motungha. Tinuod usab kini kang Jehova apan sa labi pang dakong sukod. Walay limite kon unsay iyang buot nga mamao siya aron matuman ang iyang katuyoan ug sa paghatag ug kaayohan sa iyang mga linalang.—Roma 11:33.
Pananglitan, si Jehova gipadayag ingong Diyos sa gugma ug kaluoy diha sa Hebreohanon ug Kristohanon Gregong Kasulatan. Ang manalagnang Miqueas sa ikawalong siglo W.K.P. nangutana bahin kang Jehova: “Kinsa ang usa ka Diyos nga sama kanimo, nga nagapasaylo sa kasaypanan ug nagapalabay lamang sa kalapasan sa nahibilin sa iyang panulondon? Siya dili magpabilin sa iyang kasuko hangtod sa hangtod, kay siya nahimuot sa mahigugmaong-kalulot.” (Miqueas 7:18) Sa susama, gisulat ni apostol Juan ang iladong mga pulong: “Ang Diyos gugma.”—1 Juan 4:8.
Sa laing bahin, diha sa duha ka bahin sa Bibliya, si Jehova gipadayag ingong ang matarong nga Maghuhukom alang niadtong sa masubsob, hingapin, ug dili-mahinulsolong molapas sa iyang kabalaoran ug magdaot sa uban. “Ang tanang daotan laglagon [ni Jehova],” nag-ingon ang salmista. (Salmo 145:20) Maingon man, ang Juan 3:36 nag-ingon: “Siya nga nagapasundayag ug pagtuo sa Anak adunay kinabuhing walay-kataposan; siya nga dili-mosunod sa Anak dili makakita sa kinabuhi, apan ang kapungot sa Diyos magapabilin diha kaniya.”
Dili Mausab ang mga Hiyas
Ang personalidad ug ang pangunang mga hiyas ni Jehova—gugma, kaalam, hustisya, ug gahom—wala mausab. Iyang gisultihan ang katawhan sa Israel: “Ako si Jehova; ako wala mausab.” (Malaquias 3:6) Kini maoy mga 3,500 ka tuig human sa paglalang sa Diyos sa katawhan. Nahiuyon niana nga pahayag sa Diyos, sa tukion ug maayo ang tibuok Bibliya madayag ang usa ka Diyos kinsa walay kausaban ang iyang mga sukdanan ug mga hiyas. Walay kausaban ang personalidad ni Jehova nga Diyos latas sa kasiglohan, sanglit walay ingon niana nga kausaban ang gikinahanglan.
Ang kalig-on sa Diyos alang sa pagkamatarong, ingon sa gipadayag sa tibuok Bibliya, dili menos ni ang iyang gugma mas dako kay sa sinugdanan sa iyang mga pagpakiglabot sa mga tawo sa Eden. Ang mga kalainan sa iyang personalidad nga daw gipadayag diha sa nagkalainlaing mga bahin sa Bibliya sa pagkatinuod maoy lainlaing mga bahin sa mao gihapong walay kausabang personalidad. Kini maoy tungod sa nagkalahi nga mga kahimtang ug sa mga tawo nga gipakiglabotan, nga nagkinahanglan ug lahi nga mga tinamdan ug mga relasyon.
Busa, ang Kasulatan tin-awng nagpakita nga ang personalidad sa Diyos wala mausab latas sa kasiglohan ug dili mausab sa umaabot. Si Jehova mao ang kinalabwang larawan sa pagkawalay-kabalhinan ug pagkawalay-kausaban. Sa tanang panahon siya kapiyalan ug kasaligan. Kita makasalig kanunay kaniya.
[Mga hulagway sa panid 16, 17]
Ang mao gihapong Diyos nga naglaglag sa Sodoma ug Gomora . . .
. . . mopatunghag usa ka matarong bag-ong kalibotan