Ang Kinabuhi ug Kahimtang sa mga Kristohanon sa Unang Siglo
“Ang Panday”
“Dili ba kini ang anak sa panday?”—MATEO 13:55.
SI Jesus dili lamang “anak sa panday” kondili “panday” usab. (Marcos 6:3) Lagmit ang nagbansay kaniya mao ang iyang amaama nga si Jose.
Unsang abilidad ug mga himan ang iyang gikinahanglan aron mahimong hawod nga panday? Unsang mga produkto ug serbisyo ang iyang gihimo alang sa mga tawo sa Nasaret? Ug sa unsang paagi ang iyang kahanas sa pagpamanday nagamit niya sa ulahi diha sa iyang ministeryo?
Panginabuhi sa Pamilya Sa hulagway sa ubos, makita ang usa ka amahan nga nagtudlo sa iyang kamagulangang anak kon unsaon paggamit sa barina samtang ang manghod naminaw ug naniid pag-ayo.
Kasagaran, ang mga batang lalaki sugdan ug tudlo sa ilang amahan sa dihang sila mga 12 ngadto sa 15 anyos. Ang pagbansay dangtag daghang tuig, ug sila kinahanglang maningkamot pag-ayo kon gusto nilang mahimong hanas nga panday. Handurawa ang malipayong mga panahon nga gigugol ni Jose sa pagtrabaho uban ni Jesus ug sa iyang pagpakig-estorya ug pagbansay kaniya. Lagmit si Jose nalipay pag-ayo nga makita si Jesus nga nahimong hawod nga panday!
Gikinahanglan ang Kahibalo, Kusog, ug Abilidad Ang panday kinahanglang suheto sa mga matang sa kahoy nga iyang gamiton. Sa unang siglo, ang pipila sa mga kahoy nga mahimo niyang kapilian mao ang sipro, oak, sedro, sikomoro, ug olibo. Apan kaniadto, walay tindahan nga kapalitan ug linaras nga kahoy. Busa, ang panday moadto sa lasang aron mopilig kahoy, ug iya kanang putlon ug hakoton ngadto sa iyang trabahoan.
Unsay gamitan sa maong mga kahoy? Kon nagtukod siyag balay, iya kanang gamiton sa paghimog salagunting, hagdanan, pultahan, bentana, ug mga marko sa bungbong.
Ang panday mohimo usab ug mga muwebles. Makita diha sa hulagway ang pipila niini—kabinet (1); bangkito (2), bangko (3), ug lamesa (4) nga lainlaig gidak-on ug porma; mohimo usab siyag kuna sa bata. Aron monindot ang muwebles, kulitan niya kinig nindot nga mga disenyo. Iya usab kanang pahiran ug talo, barnis, o lana aron mosinaw ug modurar.
Ang panday maghimo usab ug himan sa mga mag-uuma, sama sa yugo (5) nga hinimo sa gahi nga kahoy, maingon man usab mga kahig ug pala (6). Ang daro (7) nga iyang himoon kinahanglang lig-on aron dili matangtang ang puthaw niini sa dihang idaro sa batoong yuta. Siya maghimog mga karomata (8), diin ang mga ligid niana solidong kahoy o de-rayos. Lakip sa iyang trabaho ang pagreper ug pagmentinar sa mga muwebles, himan, ug karomata nga iyang gihimo.
Sanglit panday si Jesus, mahanduraw ba nimo ang iyang hitsura? Tingali siya tabonon tungod kay mabulad siya sa adlaw, ug maskulado tungod sa daghang tuig nga pagtrabaho. Tingali kubalon usab siyag kamot tungod sa pagsigeg gunit ug kahoy, atsa, martilyo, ug gabas.
Gibasehan sa Iyang mga Ilustrasyon Batid kaayo si Jesus sa paggamit ug simpleng mga butang nga pamilyar sa iyang mga mamiminaw sa pagtudlo ug lalom nga mga pagtulon-an bahin sa Diyos. Gigamit ba niya ang iyang kahanas sa pagpamanday diha sa iyang mga ilustrasyon? Tagda ang pipila ka pananglitan. Giingnan niya ang usa ka grupo sa mga tawo: “Nganong tan-awon nimo ang uhot nga anaa sa mata sa imong igsoon, apan wala magtagad sa salagunting nga anaa sa imong kaugalingong mata?” Ang usa ka panday nahibalo kon unsa ka dako ang salagunting. (Mateo 7:3) Giingnan niya ang lain pang grupo: “Walay tawo nga nakabutang na sa iyang kamot sa daro ug molingi sa mga butang nga anaa sa luyo ang angayan sa gingharian sa Diyos.” Lagmit nga siya nakagamag daghang daro. (Lucas 9:62) Gihisgotan usab niya ang usa ka butang nga ginama sa panday sa dihang siya mahigugmaong nagdapit sa mga tawo. “Isangon diha kaninyo ang akong yugo ug magtuon gikan kanako,” siya miingon. “Ang akong yugo masayon ug ang akong luwan magaan.” (Mateo 11:29, 30) Sa walay duhaduha, si Jesus maayo kaayong mohimog yugo nga haom sa liog ug dili makapilas.
Ang mga kaaway ni Jesus mabiaybiayong nagtawag kaniya nga “anak sa panday.” Bisan pa niana, ang mga Kristohanon karon, sama sa unang siglo, nag-isip nga usa ka kadungganan ang pagsunod sa kanhi ubos nga panday.
[Kahon/Mga hulagway sa panid 26]
Mga Himan sa Panday
Sa unang siglo, ang usa ka panday nga sama kang Jesus kinahanglang batid sa paggamit sa mga himan nga makita dinhi, sama sa gabas nga panglaras (1), eskwala (2), ug tunton (3). Duna usab siyay nibel (4), kahoyng pangsukod (5), sipilya (6), ug atsa (7) nga pangputol ug kahoy.
Ang panday adunay turnohan (8) ug tigib nga pangturno (9), kahoyng malyete (10), gamayng gabas (11), sundang nga pangsapsap (12), ug mga lansang (13). Ang lain pa mao ang martilyo (14), atsa nga pangsapsap (15), kutsilyo (16), mga tigib nga lainlaig gidak-on (17), ug barina (18).