Kapitulo 25
Pagwali sa Publiko ug Gikan sa Balay Ngadto sa Balay
SA DIHANG gipadala ni Jesu-Kristo ang iyang mga tinun-an, siya nagsugo kanila: “Samtang kamo nagalakaw, pagwali, nga nagaingon, ‘Ang gingharian sa mga langit haduol na.’” (Mat. 10:7) Ug sa iyang matagnaong sugo alang sa matuod nga mga Kristohanon nga magkinabuhi sa panahon sa konklusiyon sa sistema sa mga butang, siya miingon: “Kining maayong balita sa gingharian igawali sa tibuok pinuy-anang yuta alang sa pagpamatuod.” (Mat. 24:14) Unsay ipasabot niana?
Kana wala magkahulogan nga sila magatukod ug mga simbahan, magabagting sa kampana, ug hulaton nga matapok ang usa ka kongregasyon aron maminaw sa ilang sermon kada semana. Ang Gregong pulong nga gihubad dinhi ug “pagwali” (ke·rysʹso) sa pagkatinuod nagkahulogang “pagmantala ingong pahibalo.” Ang ideya maoy dili pagsermon ngadto sa usa ka limitadong grupo sa mga tinun-an apan, hinunoa, paghimog walay pinalabi, publikong pagpahayag.
Si Jesus mismo naghimog sumbanan kon sa unsang paagi kana pagabuhaton. Siya miadto sa mga dapit nga may makaplagan siyang mga tawo. Sa unang siglo, ang mga tawo sa regular motapok sa mga sinagoga aron maminaw sa pagbasa sa Kasulatan. Gipahimuslan ni Jesus ang mga higayon sa pagwali kanila didto, dili lamang sa usa ka siyudad apan sa mga siyudad ug sa mga balangay sa tibuok Galilea ug Judea. (Mat. 4:23; Luc. 4:43, 44; Juan 18:20) Gani sa mas masubsob, sumala sa talaan sa Ebanghelyo, siya nagsangyaw sa baybayon, sa bakilid, sa dalan, sa mga balangay, ug sa mga balay niadtong nag-abiabi kaniya. Bisan diin nga may makaplagan siyang tawo, siya mosulti mahitungod sa katuyoan sa Diyos alang sa katawhan. (Luc. 5:3; 6:17-49; 7:36-50; 9:11, 57-62; 10:38-42; Juan 4:4-26, 39-42) Ug sa dihang gipadala niya ang iyang mga tinun-an, iyang gitugon sila nga mangadto sa mga balay sa mga tawo aron pangitaon ang mga tawong takos ug magpamatuod kanila mahitungod sa Gingharian sa Diyos.—Mat. 10:7, 11-13.
Ang mga Saksi ni Jehova sa modernong mga panahon naningkamot sa pagsunod sa hularan nga gibilin ni Jesus ug sa iyang unang-siglong mga tinun-an.
Pagpahibalo sa Balita Mahitungod sa Presensiya ni Kristo
Sa dihang nasabtan ni Charles Taze Russell ug sa iyang mga kauban ang nagkaharmoniyang hularan sa kamatuoran nga gihubit sa Pulong sa Diyos, sila natandog gayod sa ilang nakat-onan mahitungod sa katuyoan ug paagi sa pagbalik ni Kristo. Gibati ni Brader Russell nga kinahanglang ipahibalo kana ug ang pagkadinalian niana. Iyang gihikay ang iyang mga kalihokan aron makabiyahe sa mga dapit nga may mga tawo nga iyang mapakigsultihan mahitungod niining mga kamatuorana sa Bibliya. Nagtambong siya sa mga tigom sa relihiyosong pundok ug nagpahimulos sa mga kahigayonan aron makapakigsulti kanila, sama sa pagsangyaw ni Jesus diha sa mga sinagoga. Apan sa wala madugay iyang nasabtan nga labaw pa ang malampos sa ubang mga paagi. Ang iyang pagtuon sa Kasulatan nagpakita nga si Jesus ug ang iyang apostoles naghimo sa dakong bahin sa ilang pagwali samtang nakigsulti sa pribado uban sa mga indibiduwal ug sa dihang sila nagduaw gikan sa balay ngadto sa balay. Usab, iyang giila ang kahinungdanon nga mapasundan ang panagkabildohay pinaagi sa pagpahimutang ug basahon sa mga tawo.
Niadtong 1877 nakapatik na siya ug pulyetong The Object and Manner of Our Lord’s Return. Duha ka tuig sa ulahi gisugdan niya ang regular nga pagpatik sa magasing Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence. Oo, ang tumong mao ang pagmantala, o pagpahibalo, sa hinungdanong balita mahitungod sa presensiya ni Kristo.
Ingon ka sayo sa 1881, ang literatura sa mga Estudyante sa Bibliya gipanghatag nga walay bayad diha sa duol sa mga simbahan—dili mismo sa mga pultahan sa simbahan apan sa unahan ra aron nga ang mga tawo nga mahiligon sa relihiyon makadawat niana. Daghan sa mga Estudyante sa Bibliya nanghatag sa maong literatura sa mga kaila o gipadala kana pinaagig koreo. Sa pagka 1903 ang Watch Tower nagsugyot nga maningkamot sila nga maabot ang tanan pinaagi sa balay-sa-balay nga pag-apod-apod sa mga tract, inay sa pagtagad lamang sa mga tigsimba. Dili tanang Estudyante sa Bibliya ang nagbuhat niini, apan daghan ang nagsanong nga may tinuod nga kadasig. Pananglitan, gikataho nga sa ubay-ubayng dagkong mga siyudad sa Tinipong Bansa, ingon man sa ilang sikbit nga mga dapit sulod sa 16 kilometros o kapin pa sa tanang direksiyon, halos ang kada balay naduaw na. Minilyong tract, o mga pulyeto, ang naapod-apod niining paagiha. Niadtong panahona ang kadaghanan sa mga Estudyante sa Bibliya nga nakig-ambit sa pagpakaylap sa maayong balita naghimo niana sa nagkalainlaing paagi sa libreng pag-apod-apod sa mga tract ug ubang literatura.
Ang uban sa mga Estudyante sa Bibliya—nga mas diyutay ang gidaghanon—nagsilbi ingong colporteur nga mga ebanghelista, nga migamit sa dakong bahin sa ilang panahon alang lamang niining buluhatona.
Masibotong mga Colporteur Nanguna
Ang unang awhag sa dedikadong mga lalaki ug babaye nga makagugol ug dako-dako sa ilang panahon niining pag-alagara gipahibalo niadtong Abril 1881. Sila motanyag sa mga tagbalay ug mga negosyante sa gamayng libro nga nagasaysay sa mga kamatuoran sa Bibliya ug suskrisyon alang sa Watch Tower. Ang ilang tumong mao ang pagpangita niadtong gigutom-sa-kamatuoran ug ipaambit ang kalamdagan kanila. Sa makadiyot sila mosulay sa pagsulti nga igo lang mopukaw sa interes, nga magbilin sa kada balay ug usa ka pakete sa literatura aron masusi sa tagbalay, ug unya balikan sa pipila ka adlaw. Ang pipila ka tagbalay nag-uli sa literatura; ang uban basin gustong mopalit niana; sa masubsob dihay mga kahigayonan alang sa panaghisgot. Mahitungod sa ilang tumong, ang Watch Tower nag-ingon: “Dili ang pagpamaligyag mga pinakete, ni ang pagpasuskriber, apan ang pagpakaylap sa kamatuoran, pinaagi sa pagpabasa sa mga tawo.”
Ang nakig-ambit niining colporteur nga ebanghelismo diyutay ra kaayo. Sulod sa unang 30 ka tuig, ang ilang gidaghanon nagkalainlain gikan sa pipila ra hangtod sa 600 o kapin pa. Kining mga colporteur maoy mga payunir sa tinuod nga kahulogan sa pulong, nga nagbukas sa bag-ong mga teritoryo. Si Anna Andersen maoy usa nga nakalahutay sa pag-alagad sa mga dekada, nga kasagaran nagbiyahe pinaagig bisikleta, ug siya sa personal nakaabot sa matag lungsod sa Norway dala ang maayong balita. Ang ubang mga colporteur nagbiyahe sa langyawng yuta ug sila ang unang nagdala sa mensahe sa maong mga yuta sama sa Pinlandia, Barbados, El Salvador, Guatemala, Honduras, ug Burma (karon Myanmar). May pipila usab nga dili makabalhin sa ubang dapit apan nag-alagad ingong colporteur nga mga ebanghelista sa ilang teritoryo.
Ang buluhaton sa mga colporteur maoy talagsaon. Ang usa nga nag-alagad sa kasadpang baybayon sa Tinipong Bansa nagsulat niadtong 1898 nga sulod sa miaging 33 ka bulan, nakabiyahe siyag 12,800 kilometros sakay sa iyang karwahe, nakapamatuod sa 72 ka lungsod, nakahimog 18,000 ka pagduaw, nakapahimutang ug 4,500 ka libro, nakakuhag 125 ka suskrisyon, nakaapod-apod ug 40,000 ka tract, ug nakakaplag ug 40 ka tawong dili kay midawat lang sa mensahe apan nagsugod usab sa pagpakig-ambit niana sa uban. Usa ka tem sa magtiayon nga nag-alagad sa Australia nagmalamposon sa pagpahimutang ug 20,000 ka libro sa mga interesadong tawo sulod lamang sa duha ug tunga ka tuig.
Ang daghan bang pagpahimutang talagsaon ra inay kay normal regular nga panghitabo? Hinuon, ang taho alang sa 1909 nagpakita nga mga 625 ka colporteur (katibuk-ang lista niadtong panahona) ang nakadawat gikan sa Sosyedad ug 626,981 ka libro aron ipahimutang sa publiko (nag-aberids ug kapin sa usa ka libo ang kada colporteur), ingong dugang sa daghang libreng literatura. Sa kasagaran dili sila makadalag igong libro sa pagpamalaybalay, busa sila modawat ug pedido ug unya mobalik sa paghatod niana.
Bisan pa niana, ang pipila misupak: “Dili kini pagwali!” Apan, sa pagkamatuod, ingon sa pagpatin-aw ni Brader Russell, kana maoy labing epektibong matang sa pagsangyaw. Inay nga makadungog lamang sa usa ka sermon, ang mga tawo makadawat ug daghang sermon nga naimprinta ug sa ingon makapahimulos niana sa makadaghan ug makasusi sa kaundan niana diha sa ilang kaugalingong Bibliya. Kini maoy ebanghelismo nga nagtagad sa kamatuoran nga ang edukasyon sa katibuk-an nagsangkap sa mga tawo sa pagbasa. Ang librong The New Creation nagpunting: “Ang kamatuoran nga kining mga ebanghelista nagbuhat sumala sa mga paagi nga haom sa atong adlaw inay sa mga paagi nga haom sa nangagi, dili supak niining buluhatona ingon sa kamatuoran nga sila nagbiyahe pinaagig steam ug de-koryente inay sa pagbaktas o pagsakay sa mga kamelyo. Ang pag-ebanghelyo maoy pinaagi sa pagpahayag sa Kamatuoran . . . , ang Pulong sa Diyos.”
Ang tinuod nga kaikag sa mga Estudyante sa Bibliya nga makatabang sa mga tawo nadayag gayod nga sa lakat sa panahon nahimo kanang kinaiya sa ilang pagwaling buluhaton. Ang The Watch Tower sa Marso 1, 1917, naglaraw sa mosunod nga programa: Una, ang mga colporteur moduaw sa mga balay diha sa usa ka dapit, nga motanyag sa mga tomo sa Studies in the Scriptures. Unya, sundan ug duaw sa mga tigpasibsiba ang mga ngalang gilista sa mga colporteur o kadtong nagsumiter ug ngalan diha sa publikong mga tigom. Maningkamot sila nga pukawon ang kaikag sa pagbasa sa literatura, dasigon ang mga interesado nga motambong sa mga pakigpulong nga gihikay sa linain, ug maningkamot nga makapormag mga saring alang sa Bereanhong pagtuon sa Bibliya. Kon mahimo, kobrehan pag-usab sa mga colporteur ang maong dapit ug unya sundan sa mga tigpasibsib aron makontak kadtong nagpakitag interes. Sa ulahi, ang ubang matang sa mga magbubuhat moduaw sa mao rang balay dala ang mga basahon sa boluntaryo, ingon sa ilang tawag sa mga tract ug sa ubang libreng literatura nga ilang itanyag. Kini nagpaposible nga ang tanan makadawat sa labing menos usa ka basahon nga malagmit mopukaw sa kaikag nga motuon ug dugang mahitungod sa katuyoan sa Diyos.
Sa dihang usa o duha lang ka colporteur ang nag-alagad sa dapit, ug walay kongregasyon, ang mga colporteur sa subsob ang moabaga sa buluhatong pagpasibsib. Mao nga, sa dihang si Hermann Herkendell ug iyang kauban nangadto sa Bielefeld, Alemanya, ingong mga colporteur niadtong 1908, sila sa espisipiko gisugo nga ang mga interesado diha sa dapit ipailaila sa usag usa ug magpormag kongregasyon. Pipila ka tuig sa ulahi, ang The Watch Tower naghisgot sa ubang mga colporteur nga naghatag ug personal nga pagtagad sa mga interesado hangtod makaporma na sila ug usa ka saring sa mga Estudyante sa Bibliya sa matag lungsod o siyudad diin sila nag-alagad.
Usa ka bililhong tabang niining buluhatona ang gitagana niadtong 1921 diha sa librong The Harp of God. Gidesinyo ilabina aron makapahimulos ang mga bag-ohan, ang libro ngadtongadto may sirkulasyong 5,819,037 sa 22 ka pinulongan. Aron tabangan kadtong nakakuha niining libroha, ang Sosyedad naghikayg kurso sa por topiko nga pagtuon sa Bibliya pinaagig koreo. Kini gilangkoban sa 12 ka pangutana, nga ipadala latas sa 12 ka semana. Pinaagi sa paggamit niining libroha, ang mga kahikayan gihimo usab alang sa ginurupong panaghisgot sa Bibliya diha sa balay sa mga interesado. Ubay-ubayng mga Estudyante sa Bibliya ang kasagarang motambong sa maong pagtuon.
Hinuon, ang mga Saksi nasayod pag-ayo nga ang kanataran halapad ug nga sila diyutay ra.—Luc. 10:2.
Pag-abot sa Daghan sa Dihang Sila Diyutay Ra
Gipunting sa Watch Tower nga kadtong tinuod nga dinihogan-sa-espiritu nga mga Kristohanon may hinatag-sa-Diyos nga responsabilidad aron sa pagpangita ug pagtabang sa tanang sinserong mga Kristohanon, tigsimba man sila o dili. (Isa. 61:1, 2) Sa unsang paagi kana himoon?
Ang duha ka Estudyante sa Bibliya (si J. C. Sunderlin ug si J. J. Bender) nga gipadala sa Inglaterra niadtong 1881 diyutay lang untag nalampos sa ilang kaugalingon; apan pinaagi sa tabang sa ginatos ka batan-ong lalaki nga gibayran tungod sa ilang mga serbisyo, sila nakahimo sa pag-apod-apod sa 300,000 ka kopya sa Food for Thinking Christians sa mubo lamang nga panahon. Si Adolf Weber, nga mipauli sa Switzerland dala ang maayong balita niadtong tungatunga sa katuigang 1890, dihay lapad kaayong teritoryo nga pagawalihan nga moabot hangtod sa pipila ka nasod. Sa unsang paagi niya makobrehan kanang tanan? Siya sa personal nagbiyaheg layo ingong colporteur, apan siya usab nagpaanunsiyo sa mga mantalaan ug mihikay nga ang mga tindahan sa libro molakip sa mga publikasyon sa Watch Tower sa ilang mga koleksiyon. Ang gamayng grupo sa mga Estudyante sa Bibliya sa Alemanya niadtong 1907 mihikay nga masukip sa mga mantalaan ang 4,850,000 ka upat-ka-panid nga mga tract. Wala madugay human sa unang gubat sa kalibotan, usa ka igsoong lalaki nga taga-Latvia nga membro sa kawani sa hedkuwarter sa Sosyedad sa New York nagbayad sa mga mantalaan alang sa anunsiyo diha sa iyang yutang natawhan. Ang tawo nga misanong sa usa niadtong mga anunsiyoha nahimong unang Estudyante sa Bibliya sa Latvia. Hinuon, ang paggamit sa maong mga pamaagi sa publisidad wala magpuli sa personal nga pagsangyaw ug sa balay-sa-balay nga pagpangita sa mga takos. Inay, kana gigamit aron ipalanog ang pagpahayag.
Hinuon, labaw pa kay sa mga anunsiyo ang gipatik sa mga mantalaan. Sa mga tuig nga mitultol hangtod sa Gubat sa Kalibotan I, ilalom sa pagdumala ni Brader Russell, ang iyang mga sermon regular nga gipatik. Sa mubong yugto, ang pagkapatik sa iyang mga sermon sa mga mantalaan mikusog kaayo. Kapin sa 2,000 ka mantalaan, nga may tingob nga magbabasa nga 15,000,000, ang dungan nga nagdala niining mga sermon sa Tinipong Bansa, Canada, Britanya, Australia, ug Habagatang Aprika. May mahimo pa ba? Si Brader Russell nagtuo gayod nga may mahimo pa.
Human sa duha ka tuig nga pagpangandam, ang unang pagpasalida sa “Photo-Drama of Creation” gihimo niadtong Enero 1914. Ang “Photo-Drama” gipasalida sa upat ka bahin. Ang walo ka oras nga programa naglakip sa pelikula ug mga slayd, nga gipatakdo sa mga rekording sa tingog. Kadto maoy sa tinuod usa ka talagsaong produksiyon nga gidesinyo aron sa pagpalig-on sa apresasyon sa Bibliya ug sa katuyoan sa Diyos nga natala diha. Ang mga pagpasalida giorganisar aron nga 80 ka siyudad ang maalagaran kada adlaw. Ang abanteng pag-anunsiyo gihimo pinaagi sa mga mantalaan, mga karatula sa bintana, ug pag-apod-apod sa daghang libreng naimprintang basahon nga gidesinyo sa pagpukaw sa interes diha sa “Photo-Drama.” Bisag diin kana ipasalida, magpanon ang mga tawo sa pagtan-aw niana. Sulod sa usa ka tuig ang nakatan-aw sa “Photo-Drama” mikabat sa 8,000,000 ka tawo diha sa Tinipong Bansa ug Canada, ug daghan pang tawo ang gikataho nga nakakita sa Britanya ug sa Uropanhong kontinente ingon man sa Australia ug New Zealand. Ang “Photo-Drama” gisundan sa mas mugbong bersiyon (walay pelikula) aron magamit sa mas gagmayng lungsod ug kabanikanhang mga dapit. Sa nagkadaiyang pinulongan ang Drama padayong gigamit sa labing menos duha ka dekada. Dakong interes ang napukaw, ang mga ngalan sa mga interesado gisumiter, ug giduaw.
Unya, sa katuigang 1920, laing instrumento ang nabatonan aron ipakaylap pa ang mensahe sa Gingharian. Si Brader Rutherford mibati gayod nga ang kamot sa Ginoo nagpaluyo sa pagkaugmad niana. Unsa man kana? Ang radyo. Wala pay duha ka tuig human magsugod sa regular nga pagsibya ang unang komersiyal nga estasyon sa radyo sa kalibotan (niadtong 1920), si J. F. Rutherford, presidente sa Watch Tower Society, nagsibya na sa kamatuoran sa Bibliya. Ania ang instrumento nga makaabot ug dungan sa minilyong tawo. Sulod sa duha pa ka tuig, niadtong 1924, ang Sosyedad may kaugalingon nang estasyon sa radyo, ang WBBR, nga nagalihok sa New York. Sa pagka 1933, ang kinatayuktokang tuig, 408 ka estasyon ang gigamit nga modala sa mensahe ngadto sa unom ka kontinente. Ingong dugang sa direktang pagsibya, ang mga programa nga lainlain ug ulohan girekord-daan. Usa ka mabug-osong pag-anunsiyo sa lokal ang gihimo pinaagi sa pag-apod-apod sa naimprintang mga pahibalo aron nga ang mga tawo mahibalo sa mga pagsibya ug makapaminaw niana. Kining mga pagsibya nakabungkag sa hilabihang pagpihig ug nagbukas sa mga mata sa matinud-anon ug kasingkasing. Daghang katawhan, tungod sa kahadlok sa ilang mga silingan ug sa klero, naglikay sa pagtambong sa mga tigom nga gihimo sa mga Estudyante sa Bibliya, apan wala kini makapugong kanila sa pagpaminaw sa radyo sa pribado diha sa ilang kaugalingong balay. Ang pagsibya wala maghulip sa panginahanglan sa balay-sa-balay nga pagsangyaw; apan sa tinuod kana nagdala sa kamatuoran sa Bibliya ngadto sa mga dapit nga lisod abton, ug kana nagtagana ug maayong mga pangbukas sa panagkabildo sa dihang ang mga Saksi sa personal moduaw sa mga balay.
Responsabilidad sa Matag Usa sa Pagpamatuod
Ang personal nga pagpakig-ambit sa pagpamatuod maoy responsabilidad nga gipunting diha sa Watch Tower sa mga dekada. Apan sukad niadtong 1919 paunahan, kana maoy usa ka topiko nga kanunayng hisgotan diha sa naimprintang mga publikasyon ug sa mga programa sa kombensiyon. Bisan pa, alang sa daghang katawhan dili sayon ang pagduol sa mga estranyo diha sa ilang mga pultahan, ug sa sinugdan diyutay lamang ang mga Estudyante sa Bibliya nga sa regular nakig-ambit sa balay-sa-balay nga pagsangyaw.
Ang makapalig-on-sa-kasingkasing nga Kasulatanhong pagdasig gihatag. “Bulahan ang mga Maisogon” mao ang ulohang dala sa mga isyu sa Watch Tower sa Agosto 1 ug 15, 1919. Kana nagpasidaan batok sa kahadlok sa tawo, nagdala sa pagtagad ngadto sa 300 ka maisogong manggugubat ni Gideon nga igmat ug andam sa pag-alagad sa bisan unsang paagi nga gidireher sa Ginoo ug batok sa morag dili-mabuntog nga kaaway, ug nagdayeg sa walay kahadlok nga pagsalig ni Elias kang Jehova. (Huk. 7:1-25; 2 Hari 6:11-19; Prov. 29:25) Niadtong 1921 ang artikulong “Magmaisogon” nagpasiugda dili lang sa obligasyon apan sa pribilehiyo nga makaalagad sa kiliran sa Ginoo batok sa satanasnong mga gahom sa kangitngit pinaagi sa pagpakig-ambit sa buluhaton nga gitagna sa Mateo 24:14. Kadtong kansang mga kahimtang nakalimiti kanila gidasig nga dili magmaluya ug sa samang panahon dili pugngan ang paghimo sa ilang maarangan.
Pinaagi sa prangka Kasulatanhong mga panaghisgot, ang The Watch Tower nagpaalinggat sa tanang nag-angkong dinihogang mga alagad sa Diyos sa ilang responsabilidad nga mahimong mga magmamantala sa Gingharian sa Diyos. Ang isyu sa Agosto 15, 1922, may mubo, pintok nga artikulo nga nag-ulohang “Pag-alagad Hinungdanon”—nga mao, mosundog sa pag-alagad ni Kristo, pag-alagad nga modala sa usa ngadto sa mga balay sa uban aron isugilon kanila ang mahitungod sa Gingharian sa Diyos. Sa ulahi nianang maong tuiga, gipakita nga ang maong pag-alagad, aron may bili sa panan-aw sa Diyos, kinahanglang tinukmod sa gugma. (1 Juan 5:3) Usa ka artikulo sa isyu sa Hunyo 15, 1926, nagpahayag nga ang Diyos wala gayod mahimuot sa pormalistiko nga pagsimba; ang iyang gusto mao ang pagkamasinugtanon, ug lakip niana ang pagpabili sa bisag unsang paagi nga iyang gigamit sa pagpalampos sa iyang katuyoan. (1 Sam. 15:22) Pagkasunod tuig, sa dihang gitagad ang “Misyon sa mga Kristohanon sa Yuta,” ang pagtagad gidala ngadto sa papel ni Jesus ingong ang “matinumanon ug matuod nga saksi” ug sa kamatuoran nga si apostol Pablo nagsangyaw sa “publiko ug gikan sa balay ngadto sa balay.”—Pin. 3:14; Buh. 20:20.
Ang detalyadong mga presentasyon nga sag-ulohon sa mga magmamantala gitagana diha sa Bulletin, ang ilang binulang instruksiyon sa pag-alagad. Ang regular nga pagpakig-ambit sa pag-alagad sa kanataran kada semana gidasig. Apan ang aktuwal nga nagsangyaw pinaagi sa balay-sa-balay nga pagduaw diyutay ra sa sinugdan, ug ang pipila nga nagsugod wala magpadayon diha sa buluhaton. Sa Tinipong Bansa, pananglitan, ang aberids kada semana nga gitahong nakigbahin sa pag-alagad sa kanataran niadtong 1922 maoy 2,712. Apan pagka 1924 ang gidaghanon ming-us-os sa 2,034. Niadtong 1926 ang aberids misaka sa 2,261, nga dihay kinatas-ang 5,937 nga nakigbahin sa usa ka semana sa espesyal nga kalihokan.
Unya, sa ulahing bahin sa 1926, gisugdan sa Sosyedad sa pagdasig ang mga kongregasyon nga ang bahin sa Dominggo himoon nilang panahon sa grupong pagsangyaw ug niadtong panahona sa pagtanyag dili lang sa mga tract apan usab sa mga libro alang sa pagtuon sa Bibliya. Niadtong 1927, ang The Watch Tower nagdasig sa mga maunongon diha sa mga kongregasyon nga tangtangan sa pagka-ansiano ang bisan kinsa kansang sinultihan o mga lihok nagpakita nga sila dili modawat sa responsabilidad sa pagpanaksi sa publiko ug gikan sa balay ngadto sa balay. Mao nga, ang mga sanga nga wala mamunga pagaputlon, ingnon pa, ug kanang nagpabilin pagahinloan aron sila mamunga pag daghang bunga sa pagdayeg sa Diyos. (Itandi ang ilustrasyon ni Jesus sa Juan 15:1-10.) Kini ba sa tinuod nagpauswag sa publikong pagdayeg kang Jehova? Ang tuig 1928 may 53-porsientong pag-uswag diha sa senemanang aberids niadtong nakig-ambit sa pagwali sa Tinipong Bansa!
Ang mga Saksi dili lang kay nag-apod-apod ug libreng tract sa mga tawo ug dayon molakaw. Ang mas daghan kanila nakig-estoryag kadiyot sa mga tagbalay, nga naningkamot sa pagpukaw sa interes diha sa mensahe sa Bibliya, ug unya motanyag kanilag mga libro aron mabasa.
Kadtong unang mga Saksi sa walay duhaduha maisogon, bisan pag dili ang tanan mataktikanhon. Walay sapayan niana, sila nailhang lahi gikan sa ubang relihiyosong mga pundok. Sila wala lang moingon nga ang kada usa kinahanglang magpamatuod sa iyang pagtuo. Sila sa aktuwal naghimo niana, ug nagakadaghan pa sila.
Mga Tarhetang May Pamatuod ug mga Ponograpo
Sa ulahing bahin sa 1933 usa ka lahing paagi sa pagsangyaw ang gisugdan. Agig pagpailaila, ang mga Saksi motunol sa tarhetang may mubong mensahe nga ipabasa sa tagbalay. Kini ilabinang dakog tabang sa bag-ohang mga magmamantala, nga kulang ug pagbansay niadtong adlawa. Kasagaran, mohisgot lang siyag makadiyot sa tagbalay human mabasa ang tarheta; ang uban mihisgot ug dugaydugay, nga gigamit ang Bibliya. Ang paggamit sa tarhetang may pamatuod nagpadayon hangtod sa mga tuig 1940. Kana nakatabang sa kusog nga pagkobre sa teritoryo, ug kana nakapaarang sa mga Saksi sa pag-abot sa mas daghang katawhan, sa pagpahimutang ug daghang bililhong literatura sa Bibliya ngadto sa ilang mga kamot, sa paghatag ug nahiusang pamatuod, ug gani nakapahayag sa mensahe ngadto sa mga tawong lain ang pinulongan. Kana usab nakapahinabog pila ka salikwaot nga mga hitabo sa dihang ang mga tagbalay mokuha sa kard ug manirado sa ilang pultahan, nga mopugos sa Saksi sa pagpanuktok pag-usab aron bawion kana!
Ang narekord usab nga Biblikanhong mga diskurso may talagsaong papel sa katuigang 1930 ug sa sayong mga tuig sa 1940. Niadtong 1934 ang pipila ka Saksi nagdala sa mabitbit nga ponograpo sa dihang sila mosangyaw. Ang himan bug-at, busa kana mahimong tagoan sa ilang kotse o ibilin kana sa kombinyenteng dapit hangtod may makaplagan silang tawo nga gustong maminaw sa narekord nga Biblikanhong diskurso. Unya, niadtong 1937, ang pagpatokar sa mabitbit nga ponograpo diha mismo sa tugkaran gisugdan, ug kana gigamit ilabina sa mga nasod sa Amerika. Ang pamaagi maoy yano lang: Human moingon nga siya may importanteng mensahe sa Bibliya, ang Saksi mopatokar sa plaka ug pasagdan kana sa pagsulti. Si Kasper Keim, usa ka Alemang payunir nga nag-alagad sa Netherlands, mapasalamaton kaayo sa iyang “Aaron,” sumala sa iyang tawag sa ponograpo, tungod kay nalisdan siya sa pagwali sa Olandes. (Itandi ang Exodo 4:14-16.) Tungod sa kamausisaon ang entirong pamilya usahay maminaw sa mga plaka.
Sa tuig 1940, kapin sa 40,000 ka ponograpo ang nagamit. Niadtong tuiga usa ka bag-ong patindog nga modelo nga gidesinyo ug gigama sa mga Saksi ang gipailaila. Kana nakapukaw pa gani sa labawng kamausisaon tungod kay ang mga tagbalay dili makakita sa plaka samtang kana nagtokar. Ang kada plaka maoy 78 rpm ug ang gitas-on upat ug tunga ka minutos. Ang mga ulohan mubo ug pintok: “Gingharian,” “Pag-ampo,” “Dalan sa Kinabuhi,” “Trinidad,” “Purgatoryo,” “Nganong Gisupak sa Klero ang Kamatuoran.” Kapin sa 90 ka lainlaing diskurso ang narekord; kapin sa usa ka milyong plaka ang nagamit. Ang mga presentasyon tin-aw ug daling sundan. Daghang tagbalay ang mapasalamatong naminaw; ang pipila mapintasong misupak. Apan usa ka epektibo ug mapadayonong pagpamatuod ang nahimo.
Maisogong Gipahibalo ang Maayong Balita sa Publikong mga Dapit
Bisan tuod ang mga tarhetang may pamatuod ug ang mga plaka sa ponograpo ang “nagasultig” daghan, gikinahanglan ang tumang kaisog aron mahimong usa ka Saksi niadtong mga tuiga. Ang kinaiya mismo sa buluhaton nagladlad sa indibiduwal nga mga Saksi sa atubangan sa publiko.
Sunod sa 1931 nga kombensiyon sa Columbus, Ohio, ang mga Saksi ni Jehova nag-apod-apod sa pulyetong The Kingdom, the Hope of the World, nga naglakip sa resolusyon nga nag-ulohang “Pasidaan Gikan Kang Jehova” nga gitunong “Ngadto sa mga Magmamando ug ngadto sa Katawhan.” Nasabtan nila nga ingong mga Saksi alang kang Jehova, sila may seryosong obligasyon nga ihatag ang pasidaan nga nasulat diha sa iyang Pulong. (Ezek. 3:17-21) Wala lang nila ihulog kadtong mga pulyetoha sa butanganan ug sulat o kaha isukip kana sa ilalom sa mga pultahan. Ila kanang gihatod sa personal. Ilang giduaw ang tanang klero ug, kutob sa mahimo, mga politiko, mga opisyales sa militar, ug mga ehekutibo sa dagkong mga korporasyon. Dugang pa, giduaw nila ang publiko sa linangkob sa gibanabanang usa ka gatos ka kayutaan diin ang mga Saksi ni Jehova kaniadto organisadong nagasangyaw.
Sa pagka 1933 sila migamit sa kusganong mga ponograpo sa pagpatokar sa mga plaka sa prangka nga Biblikanhong mga diskurso sa publikong mga dapit. Sila si Brader Smets ug Poelmans nagmontar sa ilang hiraminta diha sa traysikel ug nagbarog duol niana samtang kana nagpalanog sa mensahe diha sa mga taboanan ug duol sa mga simbahan sa Liège, Belgium. Sa kasagaran abtan silag napulo ka oras didto sa usa ka adlaw. Ang katawhan sa Jamaica magtapok dayon inigkadungog nila sa musika, busa ang mga igsoon didto magpatokar una sa musika. Sa dihang ang mga tawo mangabot gikan sa mga kasagbotan ngadto sa dakong mga dalan aron tan-awon kon unsay nahitabo, ilang makaplagan ang mga Saksi ni Jehova nga nagsaysay sa mensahe sa Gingharian.
Ang pipila niadtong ponograpoha gitaod sa mga kotse ug sa mga sakayan, nga dihay mga trompa sa atop aron mapalanog pag layo ang tingog. Si Bert ug Vi Horton, sa Australia, nagmaneho sa van nga may dakong trompa nga nataod sa atop nga gisulatan sa mga pulong “Mensahe sa Gingharian.” Sa usa ka tuig halos ang tanang kadalanan sa Melbourne gipatokaran nila sa makapaukyab nga mga pagyagyag sa bakak nga relihiyon ug makadasig-sa-kasingkasing nga mga kahubitan sa mga panalangin sa Gingharian sa Diyos. Sulod niadtong panahona nga si Claude Goodman nagpayunir sa India. Ang paggamit sa de-trompang kotse, uban sa mga rekord diha sa lokal nga mga pinulongan, nakapaarang kaniya sa pag-abot sa daghang tawo sa mga tiyanggehan, sa mga parke, ubay sa dalan—bisag diin nga may mga tawo.
Sa dihang ang mga igsoon sa Lebanon nagparada sa ilang de-trompang kotse sa ibabaw sa bungtod ug nagpatokar sa mga pakigpulong, ang tingog madungog hangtod sa mga walog. Ang mga tawo diha sa mga balangay, nga wala makakita sa tinubdan sa tingog, usahay nangahadlok, nga naghunahuna nga ang Diyos nakigsulti kanila gikan sa mga langit!
Hinuon, dihay pipila ka makapakulbang mga kasinatian ang mga igsoon. Sa usa ka higayon, sa Syria, usa ka pari sa balangay mibiya sa iyang pagkaon sa lamesa, misakmit sa iyang dakong sungkod, ug midagan ngadto sa panon nga nagtapok sa pagpaminaw sa Biblikanhong pakigpulong nga gipatokar gikan sa de-trompang kotse. Nga nagwarawara sa iyang sungkod nga nasuko ug nagsinggit, siya nagmando: “Undanga na! Gimandoan ko kamo nga undanga kana!” Apan nasabtan sa mga igsoon nga dili tanan ang miuyon kaniya; dihay gustong maminaw. Taodtaod, ang pipila sa panon nagsakwat sa pari ug nagdala kaniya balik sa iyang balay, diin gipalingkod nila siya pag-usab sa iyang talad kan-anan! Bisan pa sa pagsupak sa klero, ang mga Saksi maisogong nagtino nga ang mga tawo nakahigayon sa pagpaminaw.
Niadtong tungora usab may mabug-osong paggamit sa mga plakard sa pag-anunsiyo nga gisul-ob sa mga Saksi diha sa komersiyal nga mga dapit samtang sila nag-apod-apod sa mga imbitasyon sa espesyal nga mga pakigpulong. Kana nagsugod niadtong 1936 sa Glasgow, Scotland. Nianang tuiga ang samang paagi sa pag-anunsiyo gigamit sa Londres, Inglaterra, ug unya sa Tinipong Bansa. Duha ka tuig sa ulahi ang maong pag-anunsiyo gidugangan pa sa pagdala ug mga karatula nga giisa diha sa mga tukon. Kining mga karatulaha nagpahayag, “Ang Relihiyon Usa ka Lit-ag ug Panglimbong”b ug, “Alagara ang Diyos ug si Kristo nga Hari.” Sa panahon sa kombensiyon, ang linya sa mga tigmartsa nga nagdala niining mga karatulaha abtag mga kilometro ang gitas-on. Samtang sila hilom nga nagmartsa, nga usa ra ka linya, ubay sa kadalanan nga agianan sa daghang tawo, ang epekto maoy sama sa kasundalohan sa karaang Israel nga naglibot sa Jericho una pa sa pagkalumpag sa mga paril niana. (Jos. 6:10, 15-21) Gikan sa Londres, Inglaterra, hangtod sa Manila, sa Pilipinas, ang maong maisogong pagwali gihimo.
Bisan pa ang laing pamaagi sa publikong pagsangyaw gihimo niadtong 1940. Uyon sa kasulatan nga naghisgot sa ‘matuod nga kaalam nga nagasinggit sa kadalanan,’ sa Pebrero niadtong tuiga ang mga Saksi ni Jehova nagsugod sa eskina-sa-dalan nga pag-apod-apod sa The Watchtower ug Consolation (karon nailhang Pagmata!).c (Prov. 1:20) Sila maghisgot ug mga eslogan nga magpatagad sa mga magasin ug sa mensahe niini. Sa dagkong mga siyudad ug sa gagmayng mga lungsod sa tanang bahin sa kalibotan, ang mga Saksi ni Jehova nga nagtanyag sa ilang mga magasin nahimong naandang talan-awon. Apan ang paghimo niana nga buluhaton nagkinahanglan ug kaisog, ug ilabina nga ang maong kaisog gikinahanglan sa dihang nagsugod pa ang buluhaton, kay kadto mao ang panahon nga dihay grabeng paglutos nga inubanan sa kainit sa panahon-sa-gubat nga nasyonalismo.
Sa dihang giawhag nga makig-ambit sa maong publikong pagsangyaw, ang mga Saksi misanong diha sa pagtuo. Ang nakig-ambit sa personal diha sa buluhaton padayong midaghan. Ilang giisip nga usa ka pribilehiyo nga ipasundayag ang ilang integridad kang Jehova niining paagiha. Apan daghan pa ang ilang tun-an.
Ang Kada Usa Makapahayag sa Iyang Pagtuo
Ang talagsaong programa sa pag-edukar gisugdan niadtong 1942. Kana gisugdan sa hedkuwarter sa tibuok kalibotan sa mga Saksi ni Jehova, ug sa sunod tuig, kana gisugdan diha sa mga kongregasyon sa mga Saksi sa tibuok yuta. Uban sa pagsalig nga ang espiritu sa Diyos anaa kanila ug nga iyang gibutang ang iyang pulong sa ilang mga baba, sila determinado sa pagwali nianang pulonga bisan pag ang mga tiglutos magahikaw kanila sa mga publikasyon sa Watch Tower o sa Bibliya mismo. (Isa. 59:21) Diha nay mga kayutaan, sama sa Nigeria, diin ang Bibliya lamang ang gigamit sa mga Saksi sa dihang nagasangyaw, kay ang kagamhanan nagdili sa tanang literatura sa Watch Tower ug gani nag-ilog sa mga publikasyon nga nabatonan sa mga igsoon sa ilang pribadong mga librarya.
Niadtong Pebrero 16, 1942, gisugdan ni Brader Knorr ang abanteng kurso sa teokratikanhong ministeryo sa Balayng Bethel sa Brooklyn, New York. Ang kurso naghatag ug instruksiyon sa mga butang sama sa pagpanukiduki, tin-aw ug hustong pagpahayag sa kaugalingon, paglaraw sa materyal alang sa presentasyon diha sa mga diskurso, epektibong pagdiskurso, madanihong pagpahayag sa mga ideya, ug pagkahimong mataktikanhon. Ang mga brader ug sister managsamang giabiabi sa pagtambong, apan mga lalaki lamang ang gidapit nga mopatala ug mohatag ug mga pakigpulong sa estudyante diin hatagan sila ug tambag. Ang mga kaayohan namatikdan dayon dili lang sa paghatag ug pakigpulong sa entablado apan usab diha sa pagkahimong mas epektibo sa balay-sa-balay nga pagwali.
Sa sunod tuig kini nga pagtungha gipaabot ngadto sa lokal nga mga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova sa tibuok kalibotan. Una kana sa Ingles, unya sa ubang pinulongan. Ang gipahayag nga katuyoan sa tunghaan mao ang pagtabang sa matag Saksi ni Jehova aron makatudlo sa uban sa dihang nagaduaw sa mga tawo gikan sa balay ngadto sa balay, sa pagbalik-duaw, ug sa pagdumala ug mga pagtuon sa Bibliya. Ang matag Saksi tabangan aron mahimong kuwalipikadong ministro. (2 Tim. 2:2) Niadtong 1959, ang mga igsoong babaye gihatagan usab ug kahigayonan sa pagpatala diha sa tunghaan ug magpresentar sa mga bahin nga daw nagasangyaw sa kanataran—nga wala nagtumong sa ilang pakighisgot ngadto sa tibuok mamiminaw apan, hinuon, sa usa nga giasayn sa papel ingong tagbalay. Ug dili lang kana.
Sukad niadtong 1926, ang nagapanawng mga hawas sa Sosyedad nagbuhat kauban sa indibiduwal nga mga Saksi diha sa pag-alagad sa kanataran, aron tabangan sila sa pagpauswag sa ilang mga katakos. Ugaling, sa usa ka internasyonal nga kombensiyon sa New York niadtong 1953, uban sa mga magtatan-aw sa sirkito ug distrito nga naglingkod sa atubangan sa entablado, si Brader Knorr nagpahibalo nga ang pangunang buluhaton sa tanang mga alagad, o mga magtatan-aw, mao ang pagtabang sa matag Saksi aron mahimong regular nga balay-sa-balay nga ministro. “Ang tanan,” matud niya, “kinahanglang makasangyaw sa maayong balita gikan sa balay ngadto sa balay.” Usa ka tibuok-yutang kampanya ang gilansad aron kini malampos.
Nganong gipasiugdag maayo ang maong butang? Tagda ang Tinipong Bansa ingong pananglitan: Niadtong panahona 28 porsiento sa mga Saksi ang naglimiti sa ilang kalihokan sa pag-apod-apod sa mga handbill o sa pagbarog sa kadalanan nga may mga magasin. Ug kapin sa 40 porsiento sa mga Saksi ang panagsa lang makig-ambit diha sa pag-alagad sa kanataran, nga molabay ang mga bulan nga wala gayod makasangyaw. Gikinahanglan ang mahigugmaong tabang pinaagi sa personal nga pagbansay. Ang mga plano gilaraw aron mahimong posible nga ang tanang mga Saksi ni Jehova nga dili na balay-sa-balay nga mga Saksi matabangan sa pagduol sa mga tawo diha sa ilang mga pultahan, nga makighisgot kanila gikan sa Bibliya, ug sa pagtubag sa ilang mga pangutana. Sila makakat-on sa pag-andam sa Kasulatanhong mga sermon nga ilang mahatag sulod tingali sa tulo ka minutos alang sa mga tawo nga puliki, o mga walo ka minutos alang sa uban. Ang tumong mao ang pagtabang sa kada Saksi aron mahimong hamtong nga Kristohanong ebanghelista.
Dili lang ang nagapanawng mga magtatan-aw ang naghatag niining instruksiyona. Ang lokal nga mga alagad, o mga magtatan-aw, naghimo usab; ug sa sunod nga katuigan, ang ubang kuwalipikado kaayong mga Saksi giasayn sa pagbansay kanila. Sa mga katuigan, gitagana ang mga pasundayag kon unsaon paghimo sa buluhaton diha sa senemanang Tigom sa Pag-alagad sa kongregasyon. Apan niadtong tungora inubanan kini sa dugang pagpasiugda sa personal nga pagbansay diha sa kanataran.
Talagsaon ang mga sangpotanan. Ang mga Saksi nga nagsangayaw gikan sa balay ngadto sa balay midaghan, ingon man sa gidaghanon sa regular nga nakig-ambit sa ministeryo sa kanataran. Sulod sa usa ka dekada ang gidaghanon sa mga Saksi sa tibuok kalibotan misaka ug 100 porsiento. Sila usab nagahimog 126 porsientong pag-uswag sa mga balik-duaw aron matubag ang mga pangutana sa Bibliya sa interesadong mga tawo, ug sila nagdumala ug dugang 150 porsiento nga mga pagtuon sa Bibliya sa balay uban niadtong nagpakita nga gigutom sa kamatuoran sa Bibliya. Sila sa pagkatinuod nagpamatuod sa ilang kaugalingon aron mahimong kuwalipikadong mga ministro.
Tungod niining nagkalainlaing edukasyonal ug kultural nga mga kagikan sa mga Saksi, ug sa kamatuoran nga sila nakatag sa ginagmayng grupo sa tibuok yuta, dayag kon nganong ang mga Saksi nagpasalamat, dili kang bisan kinsang tawo, kondili kang Jehova nga Diyos alang sa paagi nga sila gisangkapan ug gibansay aron sa pagmantala sa maayong balita.—Juan 14:15-17.
Balay-sa-Balay nga Pagwali—Usa ka Ilhanan
Sa nagkalainlaing panahon ang ubang relihiyosong mga pundok nagdasig sa ilang mga membro sa pagduaw sa mga balay sa mga tawo diha sa ilang komunidad aron makighisgot mahitungod sa relihiyon. Ang pipila ka indibiduwal nagsulay niana. Dihay mga tawo gani nga nagmisyonaryo sulod sa duha ka tuig, apan diha ra kutob. Hinuon, taliwala lamang sa mga Saksi ni Jehova nga halos ang tanan, bata, ug tigulang, lalaki ug babaye, nakig-ambit kanunay diha sa balay-sa-balay nga ministeryo. Ang mga Saksi ni Jehova lamang kinsa sa tinuoray naningkamot nga maabot ang tanang pinuy-anang yuta dala ang mensahe sa Gingharian, sa pagtuman sa matagnaong sugo sa Mateo 24:14.
Dili kay ang tanang mga Saksi ni Jehova gisayonan niining buluhatona.d Sa kasukwahi, daghan kanila, sa dihang sila nagsugod sa pagtuon sa Bibliya, nag-ingon: ‘Dihay usa ka butang nga dili gayod nako mahimo, ug kana mao ang pagduaw sa balay ngadto sa balay!’ Bisan pa, kana usa ka kalihokan nga halos tanan sa mga Saksi ni Jehova nakig-ambit kon sila makaarang sa pisikal sa paghimo niana. Ug daghang baldado naghimo niana—diha sa mga wheelchair, uban sa mga sungkod, ug uban pa. Ang uban—nga bug-os dili gayod makabiya sa ilang balay, o sa makadiyot nalimitihan, o aron maabot ang lisod abton nga mga tawo—mosangyaw pinaagi sa telepono o pinaagi sa pagsulat. Ngano man nga may determinadong paningkamot?
Samtang ilang nailhan si Jehova, ang ilang gugma alang kaniya nag-usab sa ilang tibuok panglantaw sa kinabuhi. Gusto nilang mohisgot mahitungod kaniya. Ang kahibulongang mga butang nga iyang gitagana alang niadtong nahigugma kaniya maayo gayod nga dili mahimong dili itug-an sa uban. Ug sila mibati ug responsabilidad sa atubangan sa Diyos sa pagpasidaan sa mga tawo mahitungod sa dakong kasakitan sa unahan. (Mat. 24:21; itandi ang Ezekiel 3:17-19.) Apan nganong buhaton kana pinaagi sa balay ngadto sa balay?
Sila nahibalo nga gitudloan ni Jesus ang iyang mga tinun-an nga moadto sa mga balay sa katawhan aron magsangyaw ug magpanudlo. (Mat. 10:11-14) Sila nasayod nga human ibubo ang balaang espiritu niadtong Pentekostes 33 K.P., ang mga apostoles nagpadayon nga walay hunong sa pagmantala sa maayong balita “diha sa templo [sa Jerusalem] ug gikan sa balay ngadto sa balay.” (Buh. 5:42) Ang matag Saksi nahibalo nga sumala sa Buhat 20:20, si apostol Pablo nagtudlo “sa publiko ug gikan sa balay ngadto sa balay.” Ug ilang nakita ang dagayang ebidensiya sa panalangin ni Jehova niining buluhatona sa modernong panahon. Mao nga, samtang sila nakakuhag eksperyensiya sa balay-sa-balay nga ministeryo, ang kalihokan nga ila kaniadtong gikahadlokan sa subsob nahimong usa ka butang nga ilang gikahinaman.
Ug sila mabug-oson mahitungod niana. Naghupot sila ug maampingong mga rekord aron nga sila makaduaw ug balik aron makigsulti kang bisan kinsa nga wala sa balay. Dili lamang kana, apan sila nagduaw sa makadaghan sa matag balay.
Tungod sa pagkaepektibo sa balay-sa-balay nga ministeryo, ang mga magsusupak sa daghang kayutaan nagsulay sa pagpahunong niana. Aron mabatonan ang pagtahod sa publiko sa ilang katungod sa pagsangyaw gikan sa pultahan ngadto sa pultahan, ang mga Saksi ni Jehova miapelar sa opisyales sa kagamhanan. Kon kinahanglanon, sila modangop sa korte aron matukod sa legal ang katungod sa pagpakaylap sa maayong balita niining paagiha. (Filip. 1:7) Ug sa dihang ang mapiotong mga kagamhanan mamugos sa pagdili sa maong kalihokan, ang mga Saksi ni Jehova usahay naghimo lamang niana sa dili kaayo dayag nga paagi o, kon kinahanglanon, mogamit sa ubang mga paagi aron maabot ang mga tawo sa mensahe sa Gingharian.
Bisan pag ang mga pagsibya sa radyo ug telebisyon gigamit sa pagpakaylap sa mensahe sa Gingharian, ang mga Saksi ni Jehova nakaila nga ang personal nga pakighisgot nga posible lang pinaagi sa balay-sa-balay nga mga pagduaw mas labing epektibo. Kini naghatag ug mas maayong kahigayonan aron matubag ang mga pangutana sa indibiduwal nga mga tagbalay ug sa pagpangita sa mga takos. (Mat. 10:11) Mao kanay usa ka katarongan kon nganong, niadtong 1957, ang Watch Tower Society nagbaligya sa estasyon sa radyo nga WBBR sa New York.
Hinuon, kay nakahatag ug personal nga pagpamatuod, ang mga Saksi ni Jehova wala mobati nga ang ilang buluhaton natapos na. Kana nagsugod pa lamang.
“Paghimog mga Tinun-an . . . nga Magatudlo Kanila”
Gisugo ni Jesus ang iyang mga sumusunod sa paghimog labaw pa kay sa pagsangyaw. Sa pagsundog kaniya, sila usab magatudlo. (Mat. 11:1) Sa wala pa mokayab sa langit, iyang gisugo sila: “Busa panglakaw kamo ug himoang mga tinun-an ang katawhan sa tanang nasod, . . . nga magatudlo kanila sa pagbantay sa tanang butang nga akong gisugo kaninyo.” (Mat. 28:19, 20) Ang pagpanudlo (Grego, di·daʹsko) lahi gikan sa pagwali kay ang nagatudlo naghimo ug labaw pa kay sa pagmantala; siya nagatudlo, nagapatin-aw, nagahatag ug pamatuod.
Ang Watch Tower, ingon ka sayo sa Abril 1881, naghatag ug pipila ka mubong mga sugyot kon unsaon sa pagtudlo. Ang pipila sa unang mga colporteur sa tinuyo naningkamot sa pagduaw ug balik niadtong nagpakitag interes, aron dasigon sila sa pagbasa sa mga libro sa Sosyedad ug magtigom kauban sa uban alang sa regular nga pagtuon sa Pulong sa Diyos. Ang librong The Harp of God (gipatik niadtong 1921) subsob nga gigamit alang sa maong katuyoan. Hinuon, sa ulahi mas pa gani ang nahimo agig paghatag ug personal nga pagtagad sa mga interesado. Ang narekord nga mga Biblikanhong pakigpulong uban sa napatik nga mga giya sa pagtuon maoy iladong gigamit niining kalihokana. Sa unsang paagi kana miabot?
Sa pagsugod sa tuig 1933, ang Sosyedad nagdugang sa iyang mga sibya sa radyo ug mga plaka nga patokaron sa mabitbit nga ponograpo sa mga dapit tigomanan, sa mga parke, sa mga pultahan sa mga pabrika, ug uban pa. Sulod sa mubong panahon, ang mga Saksi nga nakakaplag ug interesadong mga tawo sa dihang nagaduaw sa balay ngadto sa balay naghimog mga kahikayan sa pagbalik aron sa pagpatokar sa pila niining mga plakaha alang kanila diha sa ilang mga balay. Sa dihang ang librong Riches nabatonan niadtong 1936, gigamit ang mga panaghisgot gikan niana, tapos sa mga plaka, aron matukod ang mga pagtuon nga mahimong tambongan sa mga interesado nianang dapita. Kining buluhatona gipasiugda ilabina uban sa panglantaw nga makatabang sa umaabot nga membro sa “dakong panon” sa pagkahibalo sa kamatuoran.—Pin. 7:9, KJ.
Halos atol sa maong panahon, ang Katolikong hirarkiya nagdugang pa sa iyang pagpit-os sa mga tag-iya ug mga manedyer sa mga estasyon sa radyo ingon man sa mga ahensiya sa kagamhanan sa usa ka determinadong paningkamot nga hunongon ang pagsibya sa mga programa sa Watch Tower. Usa ka petisyon nga gipirmahan sa 2,630,000 ka tawo sa Tinipong Bansa ang naghangyo ug usa ka publikong debate tali kang J. F. Rutherford ug sa hataas nga opisyal sa Romano Katolikong Simbahan. Walay mausa sa klero sa Katoliko ang andam nga modawat sa hagit. Busa, niadtong 1937, si Brader Rutherford naghimog mga plaka nga nag-ulohang “Nayagyag” ug “Relihiyon ug Kristiyanidad,” nga nagpahayag sa paninugdang mga pagtulon-an sa Bibliya, ilabina ang pagpanghimakak sa dili-kasulatanhong mga doktrina sa Katoliko. Ang samang materyal gipatik diha sa mga pulyeto nga Protection ug Uncovered, ug usa ka kopya sa Uncovered ang personal nga gihatod sa tanan nga nagpirma sa petisyon aron nga ang mga tawo makabasa alang sa ilang kaugalingon sa mga kamatuoran sa Bibliya nga gitinguha nga pahilomon sa Katolikong hirarkiya.
Aron matabangan ang mga tawo nga makasabot sa tin-aw sa mga isyu ug aron masusi ang Kasulatanhong pasikaranan niini, ang pulyetong Modelong Pagtuon Num. 1 gipatik aron gamiton sa mga tigom nga gihikay alang sa mga interesado. Ang pulyeto naundan sa mga pangutana, mga tubag, ug mga kasulatan nga magpamatuod sa mga tubag nga gihatag. Una, ang konduktor magpatokar ug usa o kapin pa nga plaka sa unang-gihisgotan nga narekord nga mga pakigpulong aron nga ang tanan makapaminaw sa tibuok argumento. Unya, mosunod ang panaghisgot, nga migamit sa materyal nga gitagana diha sa Modelong Pagtuon nga pulyeto ug nagsusi sa mga kasulatan sa ilang kaugalingon. Ang Modelong Pagtuon Num. 1 gisundan sa mga Num. 2 ug 3, nga gipatakdo uban sa ubang narekord nga mga diskurso. Ang maong mga pagtuon giorganisar una sa mga dapit diin ang mga grupo sa interesadong tawo mahimong tigomon, apan sa wala madugay kana gihimo usab uban sa mga indibiduwal ug mga pamilya.
Sukad niadtong panahona daghang maayong mga libro ang gitagana ilabina aron gamiton sa mga Saksi ni Jehova sa pagdumalag mga pagtuon sa Bibliya sa balay. Kadtong may kinadak-ang sirkulasyon mao ang “Pasagdi ang Diyos Maminatud-on,” Ang Kamatuoran nga Motultol sa Kinabuhing Dayon, ug Ikaw Mabuhing Walay Kataposan sa Paraiso sa Yuta. May 32-ka-panid usab nga mga pulyeto—“Kining Maayong Balita sa Gingharian,” Ang Paagi sa Diyos Gugma, “Tan-awa! Ginabag-o Ko ang Tanang Butang,” ug daghan pang uban. Kini gisundan sa mga brosyur nga sama sa Tagamtama ang Kinabuhi sa Yuta sa Walay Kataposan!, nga naundan sa yano kaayo ug sayon-sabton nga presentasyon sa paninugdang mga pagtulon-an sa Bibliya.
Ang paggamit niining maong mga instrumento, inubanan sa mabug-osong kongregasyonal ug personal nga pagbansay, misangpot sa dramatikong pag-uswag diha sa gidaghanon sa mga pagtuon sa Bibliya nga ginadumala. Niadtong 1950, ang mga pagtuon sa Bibliya sa balay, nga subsob gidumala kada semana, nag-aberids ug 234,952. Ang mga pagtuon nga walay igong pag-uswag gihunong. Daghang mga estudyante ang miuswag ngadto sa punto nga sila, usab, nahimong mga magtutudlo. Bisan pa sa makanunayong paghunong, ang gidaghanon nagpadayon sa pagtubo, sa subsob tulin kaayo. Sa tuig 1992, ang mga Saksi nagdumalag 4,278,127 ka pagtuon sa Bibliya sa tibuok kalibotan.
Aron malampos kining dakong buluhaton sa pagwali ug pagpanudlo, diha sa mga pinulongan sa yuta, ang mga Saksi ni Jehova mihimog mabug-osong paggamit sa pinatik nga panid. Kini nagkinahanglan ug mga palakaw sa dako kaayong pagpamatik.
[Mga footnote]
a Ang buluhatong pagpasibsib unang giorganisar niadtong 1915-16 diha sa 500 o kapin pang kongregasyon nga nagpili kang Brader Russell nga mahimong ilang pastor. Ingong pastor, siya nagpadalag sulat kanila nga naglaraw sa buluhaton, nga sa sinugdan limitado sa mga igsoong babaye. Sa pagkasunod tuig ang mga igsoong lalaki gipaapil usab sa maong kalihokan. Kining buluhatona sa pagpasibsib, nga gihimo sa usa ka piniling grupo, nagpadayon hangtod sa 1921.
b Kanang pinulongana maoy pinasikad sa pagsabot nga ang terminong relihiyon naglangkob sa tanang pagsimba nga natukod sa mga tradisyon sa tawo, inay sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya. Apan, niadtong 1950, sa dihang ang New World Translation of the Christian Greek Scriptures gipatik, ang mga potnot sa Buhat 26:5, Colosas 2:18, ug Santiago 1:26, 27 nagpaila nga ang terminong relihiyon magamit nga haom sa paghisgot sa matuod o bakak nga pagsimba. Kini dugang pang gipatin-aw sa The Wachtower sa Marso 15, 1951, panid 191, ug sa librong What Has Religion Done for Mankind?, mga panid 8-10.
c Ang pipila ka pagsangyaw sa kadalanan pinaagi sa mga magasin gihimo agig sulay lang sa gisundang tuig, sa California, T.B.A. Gani niadtong 1926 pa, ang mga Estudyante sa Bibliya naghimog pag-apod-apod sa kadalanan sa mga pulyeto nga naundan ug importanteng mga mensahe. Mas una pa, niadtong 1881, sila nakaapod-apod ug literatura duol sa mga simbahan kon Dominggo.
d Ang Bantayanang Torre, Nobyembre 15, 1981, mga panid 10-14.
[Blurb sa panid 556]
Bisan diin nga may makaplagan siyang tawo, si Jesus mosulti mahitungod sa katuyoan sa Diyos alang sa katawhan
[Kahon sa panid 559]
Linaing Panalangin sa Pultahan ngadto sa Pultahan nga Buluhaton
“Sama sa unang pag-anhi, ang buluhatong gikan sa pultahan ngadto sa pultahan, inay ang pagwali sa pulpito, ang mora ug nakadawat sa linaing panalangin sa Ginoo.”—“Watch Tower,” Hulyo 15, 1892.
[Kahon sa panid 570]
Nganong ang mga Saksi Nagaduaw nga Balikbalik
Sa pagpatin-aw kon nganong ang mga Saksi ni Jehova nagaduaw nga balikbalik sa kada balay, ang “The Watchtower” sa Hulyo 1, 1962, nag-ingon: “Nagakausab ang mga kahimtang. Karong adlawa mahimong walay tawo sa balay, sa sunod basin may tawo na. Karong adlawa mahimong puliki siya kaayo nga dili makapaminaw, apan sa sunod basin may panahon na siya. Karong adlawa usa ka membro sa pamilya ang motubag sa pultahan, sa sunod laing membro na usab; ug ang gikahangaw-an sa mga Saksi nga maabot dili lang ang kada balay diha sa ilang mga teritoryo apan usab, kon mahimo, ang matag hamtong nga tawo sa kada balay. Kasagaran ang mga pamilya nabahin kon mahitungod sa relihiyon, busa dili kanunay mahitabo nga ang usa ka membro ang tigpamaba sa bug-os pamilya. Gawas pa, ang mga tawo nagsigeg balhin ug busa ang mga Saksi dili gayod makaseguro kon kinsa ang ilang makatagbo sa usa ka pultahan.
“Dili lang kay nagakausab ang kahimtang, apan ang mga tawo mismo nagakausab. . . . Tungod sa pila ka gagmayng butang ang usa ka tawo mahimong walay maayong buot ug dili gayod gustong makighisgot ug relihiyon o bisag unsang butang uban sa bisan kinsang moduaw sa iyang pultahan, apan kana wala magpasabot nga mao gihapon ang iyang tinamdan sa laing panahon. O, tungod lang kay ang usa ka tawo dili interesado sa paghisgot ug relihiyon sa miaging bulan wala magkahulogan nga basin mao gihapon siya karong bulana. Sukad sa ulahing pagduaw sa Saksi tingali kining tawhana may makapahugno gayod nga kasinatian o sa ubang paagi nakakat-on ug usa ka butang nga naghimo kaniyang mapaubsanon inay kay garboso, nga gutom ug mabalak-on sa iyang espirituwal nga panginahanglan inay nga may katagbawan-sa-kaugalingon.
“Gawas pa, ang dala nga mensahe sa mga Saksi daw kahibulongan alang sa daghang tawo ug dili dayon sila makasabot sa pagkadinalian niana. Ang pagkadungog lamang niana sa makadaghan ang magpaarang kanila nga makasabot sa punto.”
[Kahon/Hulagway sa panid 574]
Migamit “sa Tanang Posibleng Paagi”
“Kita nga anaa sa sulod sa organisasyon sa Ginoo nakasulay, sa tanang posibleng paagi, aron dad-on ang pagtagad [sa kalibotan] ngadto sa mensahe sa kinabuhi. Nakagamit kitag mga eslogan, bug-os-panid nga mga anunsiyo, radyo, de-trompang mga kotse, mabitbit nga mga ponograpo, dagkong mga kombensiyon, mga parada sa nagdalag-impormasyon nga mga tigmartsa nga nagkupot ug mga plakard, ug panon sa nagkadaghang balay-sa-balay nga ministro. Kining kalihokana nakasilbi sa pagbahin sa katawhan—kadtong dapig sa kiliran sa natukod nga Gingharian sa Diyos, kadtong batok niana sa laing kiliran. Mao kini ang buluhaton nga gitagna ni Jesus alang sa akong kaliwatan.”—Sinulat niadtong 1987 ni Melvin Sargent, sa edad nga 91 anyos.
[Hulagway]
Melvin Sargent
[Graph sa panid 574]
(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)
Pag-uswag sa mga Pagtuon sa Bibliya sa Balay
4,000,000
3,000,000
2,000,000
1,000,000
1950 1960 1970 1980 1992
[Mga hulagway sa panid 557]
Tinagpulo ka milyon niining tract ang naapod-apod, nga libre, duol sa mga simbahan, gikan sa balay ngadto sa balay, ug pinaagi sa koreo
[Mga hulagway sa panid 558]
Ang colporteur nga mga ebanghelista nag-apod-apod ug mga libro nga nagasaysay sa Bibliya
[Hulagway sa panid 559]
Si Anna Andersen nakaabot sa halos matag lungsod sa Norway dala ang literatura sa Bibliya
[Mga hulagway sa panid 560]
Ang mga anunsiyo sa mantalaan nakatabang sa pag-abot sa mga tawo nga wala makontak sa ubang mga paagi
[Mga hulagway sa panid 561]
Kapin sa 2,000 ka mantalaan ang dungan nga nagdala sa mga sermon ni Brader Russell sa upat ka kontinente
[Mga hulagway sa panid 562]
Ang “Photo-Drama of Creation” naghatag ug kusganong pamatuod sa minilyong tawo sa daghang kayutaan
[Hulagway sa panid 563]
Pinaagi sa radyo, si J. F. Rutherford nakaarang sa pagpamatuod sa minilyong tawo sa tibuok kalibotan diha mismo sa ilang kaugalingong mga balay
[Hulagway sa panid 564]
Nag-andam sa pagbiya sakay sa bisikleta alang sa grupong pagsangyaw sa Inglaterra
[Hulagway sa panid 565]
Sugod niadtong 1933, ang naimprintang mga tarhetang may pamatuod gigamit
[Hulagway sa panid 566]
Ang narekord nga Biblikanhong mga diskurso naghatag ug kusganong pamatuod sa katuigang 1930 ug 1940
[Hulagway sa panid 567]
Ang de-trompang mga kotse, usahay daghan niana (sama dinhi sa Australia), gigamit sa pagsibya sa kamatuoran sa Bibliya diha sa publikong mga dapit
[Hulagway sa panid 568]
Ang nagabanaag nga mga karatula diha sa mga bintana sa mga balay sa mga Saksi ni Jehova naghatag ug tibuok-adlaw nga pamatuod
[Hulagway sa panid 568]
Ang mga plakard sa pag-anunsiyo ug mga eslogan nakatabang sa maisogong pagpamatuod sa publiko (sama dinhi sa Scotland)
[Hulagway sa panid 569]
Ang pag-apod-apod sa kadalanan sa “The Watchtower” ug “Consolation” (sama sa gipakita dinhi sa T.B.A.) nagsugod niadtong 1940
[Hulagway sa panid 569]
Sugod niadtong 1943, ang mga igsoon diha sa mga kongregasyon gibansay diha sa publikong pakigpulong
[Mga hulagway sa panid 571]
Ang mga pagtuon sa Bibliya sa balay gidumala uban sa interesadong mga tawo. Sa ubos maoy mga publikasyon nga ilabinang gidesinyo alang niana—unang gipatik sa Ingles, unya sa daghang ubang pinulongan
[Mga hulagway sa panid 572, 573]
Bata ug tigulang, lalaki ug babaye, ang mga Saksi sa tibuok-yuta nakig-ambit sa balay-sa-balay nga pagsangyaw
Romania
Bolivia
Zimbabwe
Hong Kong
Belgium
Uruguay
Fiji