Ang Hunahuna sa Bibliya
Unsay Ipasabot sa Pagtahan sa Pikas Aping?
DIHA sa iyang gibantog nga Wali sa Bukid, si Jesu-Kristo miingon: “Ayaw sukli siya nga daotan; apan si bisan kinsa nga mosagpa kanimo sa imong tuo nga aping, itahan mo usab kaniya ang pikas.”—Mateo 5:39.
Unsay iyang buot ipasabot? Iya bang giawhag ang mga Kristohanon nga magpatara na lang? Maghilom na lang ba ang mga Kristohanon ug dili modangop sa awtoridad?
Kon Unsay Gipasabot ni Jesus
Aron atong masabtan kon unsay gipasabot ni Jesus, hinungdanon nga atong tagdon ang konteksto sa iyang gipamulong, ug kon kinsa ang iyang gipakigsultihan. Gisugdan ni Jesus ang iyang tambag nga gikutlo sa ibabaw sumala sa kon unsay nahibaloan na sa iyang mamiminaw sa Balaang Kasulatan. Siya miingon: “Nadungog ninyo nga kini giingon, ‘Mata alang sa mata ug ngipon alang sa ngipon.’”—Mateo 5:38.
Ang mga teksto nga gihisgotan ni Jesus mao ang Exodo 21:24 ug Levitico 24:20. Matikdi nga sumala sa Balaod sa Diyos, ang silot nga “mata alang sa mata” nga gihisgotan niini nga mga teksto ipatuman lang kon ang nakasala gihusay na atubangan sa mga saserdote ug maghuhukom kinsa nagtimbang-timbang sa mga nahitabo ug kon ang sala ba tinuyo o dili.—Deuteronomio 19:15-21.
Sa ulahi gituis sa mga Hudiyo kini nga balaod. Ang komentaryo ni Adam Clarke sa ika-19ng siglo nag-ingon: “Daw gigamit sa mga Hudiyo kining balaora [mata alang sa mata, ngipon alang sa ngipon] sa pagpakamatarong sa ilang kasuko ug sa ilang hingaping mga buhat sa pagpanimalos. Ang pagpanimalos sagad grabe kaayo, ug mas daotan pa kay sa nahimo kanila.” Apan ang Kasulatan nagdili sa pagpanimalos.
Ang pagtulon-an ni Jesus sa iyang Wali sa Bukid maylabot sa ‘pagtahan sa pikas aping’ nagpadayag sa tinuod nga kahulogan sa Balaod sa Diyos ngadto sa Israel. Si Jesus wala magpasabot nga kon ang iyang mga sumusunod sagpaon, ila na lang itahan ang pikas aping. Sama sa panahon sa Bibliya, ang tuyo sa pagsagpa dili maoy pagpasakit kondili sa pag-insulto aron mahagit ang tawo sa kasuko.
Nan, klaro ang gipasabot ni Jesus nga kon hagiton ang usa ka tawo sa pagkasuko pinaagi sa pagsagpa—o pagsultig sakit—ang tawong gisagpa kinahanglang dili mobalos. Hinunoa, siya maglikay sa paghimo ug usa ka butang nga motultol sa laing buhat sa pagpanimalos.—Roma 12:17.
Ang mga pulong ni Jesus kaamgid kaayo nianang kang Haring Solomon: “Ayaw pag-ingon: ‘Maingon sa iyang gibuhat kanako, mao usab ang akong buhaton kaniya. Ako magabalos sa tagsatagsa sumala sa iyang buhat.’” (Proverbio 24:29) Sa ato pa, itahan sa sumusunod ni Jesus ang iyang pikas aping sa diwa nga dili siya motugot nga mahagit siya sa uban sa pagkasuko.—Galacia 5:26.
Komosta ang Bahin sa Pagdepensa sa Kaugalingon?
Ang pagtahan sa pikas aping wala magpasabot nga magpatara na lang ang Kristohanon sa dihang atakehon. Si Jesus wala mag-ingon nga dili na lang pod nato depensahan ang atong kaugalingon kondili, nga dili gayod kita mobalos ug atake o dili gayod kita motugot nga mahagit sa pagpanimalos. Bisag maalamon nga moatras na lang kita aron malikayan ang away, angay nga mohimo kitag mga paagi sa pagpanalipod sa atong kaugalingon ug sa pagpangayog tabang sa mga polis kon kita mabiktima sa usa ka krimen.
Ang mga sumusunod ni Jesus kaniadto nagpadapat sa maong prinsipyo sa hustong paagi sa dihang magdepensa sa ilang legal nga mga katungod. Pananglitan, gipahimuslan ni apostol Pablo ang balaod sa iyang panahon sa pagpanalipod sa iyang katungod sa pagtuman sa sugo ni Jesus sa pagsangyaw. (Mateo 28:19, 20) Sa panahon sa ilang pagsangyaw sa siyudad sa Filipos, si Pablo ug ang kaubang misyonaryo nga si Silas, gidakop sa mga awtoridad ug giakusar nga naglapas sa balaod.
Silang duha gilatigo ug gibalhog sa bilanggoan nga walay husay-husay. Dihang may kahigayonan, gigamit ni Pablo ang iyang katungod ingong lungsoranon sa Roma. Sa pagkasayod niana, ang mga awtoridad nangahadlok ug ilang gihangyo si Pablo ug Silas sa pagbiya nga malinawon. Busa si Pablo nagpakitag panig-ingnan sa “pagdepensa ug sa pagtukod sa legal nga paagi sa maayong balita.”—Buhat 16:19-24, 35-40; Filipos 1:7.
Sama kang Pablo, ang mga Saksi ni Jehova sa daghang higayon napugos sa pagpasakag kaso aron sa pagdepensa sa ilang katungod sa pagsimba sa Diyos. Tinuod kini bisan diha sa mga lugar nga nagpatuo nga dunay kagawasan sa pagsimba ang ilang mga lungsoranon. Kon mahitungod usab sa krimen ug kahilwas, ang mga Saksi ni Jehova dili motahan sa pikas aping—nga modawat na lang sa mga pag-abuso ug dili na modepensa sa ilang kaugalingon. Sila mopasakag sumbong aron sa pagdepensa sa ilang kaugalingon.
Busa ingong mga Kristohanon, ang mga Saksi mohimo sa kon unsay gikinahanglan sa pagpanalipod sa ilang legal nga mga katungod, bisag nahibalo sila nga wala kaayoy malaoman niana. Hinunoa, sama kang Jesus, ila na lang kining gisalig sa Diyos, nga nagtuo nga Siya molihok nga may bug-os nga kahibalo sa kon unsay tinuod ug nga ang bisan unsang balos gikan Kaniya maoy pagpasundayag sa iyang hingpit nga hustisya. (Mateo 26:51-53; Judas 9) Ang tinuod nga mga Kristohanon nahibalo nga ang pagpanimalos iya ni Jehova.—Roma 12:17-19.
NAKAPAMALANDONG KA BA?
● Unsang mga buhat ang kinahanglang likayan sa mga Kristohanon?—Roma 12:17.
● Ang Bibliya ba nagdili sa pagpasakag kaso aron sa pagdepensa sa kaugalingon?—Filipos 1:7.
● Sa unsa masaligon si Jesus sa iyang Amahan?—Mateo 26:51-53.