“Ginoo, Tudloi Kami Kon Unsaon sa Pag-ampo”
“Usa sa iyang mga tinun-an miingon kaniya: ‘Ginoo, tudloi kami kon unsaon sa pag-ampo.’”—LUCAS 11:1.
1. Nganong ang usa sa mga tinun-an ni Jesus mihangyo kang Jesus nga tudloan sila kon unsaon pag-ampo?
USA ka higayon niana sa 32 K.P., may tinun-an si Jesus nga nakapaniid Kaniya nga nag-ampo. Dili niya madungog kon unsay giingon ni Jesus sa iyang Amahan, kay lagmit usa kadto ka hilom nga pag-ampo. Bisan pa niana, sa dihang natapos na si Jesus, ang tinun-an miingon kaniya: “Ginoo, tudloi kami kon unsaon sa pag-ampo.” (Lucas 11:1) Unsay hinungdan niini nga hangyo? Ang pag-ampo maoy regular nga bahin sa Hudiyohanong kinabuhi ug pagsimba. Ang Hebreohanong Kasulatan adunay daghang pag-ampo diha sa basahon sa Mga Salmo ug sa uban pang mga basahon. Busa ang tinun-an wala mohangyo nga tudloan siya sa usa ka butang nga wala siyay kalibotan o wala pa gayod niya mahimo. Sa walay duhaduha, sinati siya sa seremonyal nga mga pag-ampo sa relihiyosong mga lider sa Judaismo. Apan nianang tungora napanid-an niya si Jesus nga nag-ampo, ug lagmit namatikdan niya nga adunay dakong kalainan tali sa sinalingkapaw nga mga pag-ampo sa mga rabbi ug sa paagi nga si Jesus nag-ampo.—Mateo 6:5-8.
2. (a) Unsay nagpaila nga dili tuyo ni Jesus nga sublion nato pulong por pulong ang modelong pag-ampo? (b) Nganong interesado kita sa pagkahibalo kon unsaon pag-ampo?
2 Mga 18 ka bulan una pa niana, sa iyang Wali sa Bukid, si Jesus naghatag sa iyang mga tinun-an ug usa ka modelo diin ipasukad nila ang ilang mga pag-ampo. (Mateo 6:9-13) Lagmit kining maong tinun-an wala niadtong panahona, busa malulotong gisubli ni Jesus ang hinungdanong mga punto sa maong modelong pag-ampo. Dayag usab ang kamatuoran nga wala niya kana sublia nga pulong por pulong, nga nagpaila nga wala siya maghatag ug rituwal nga pag-ampo nga sumaysumayon. (Lucas 11:1-4) Sama nianang wala-hinganling tinun-an, kita usab gustong matudloan kon unsaon pag-ampo aron ang atong mga pag-ampo mas makapasuod pa kanato kang Jehova. Busa susihon nato ang kompletong bersiyon sa modelong pag-ampo, sumala sa girekord ni apostol Mateo. Gilangkoban kini ug pito ka hangyo, diin ang tulo niana adunay kalabotan sa mga katuyoan sa Diyos ug ang upat adunay kalabotan sa atong materyal ug espirituwal nga mga panginahanglan. Niining artikuloha, hisgotan nato ang unang tulo ka hangyo.
Usa ka Mahigugmaong Amahan
3, 4. Unsay gipasabot sa atong pagtawag kang Jehova nga “Amahan namo”?
3 Sukad sa sinugdanan, gipakita ni Jesus nga ang atong mga pag-ampo angayng magbanaag ug suod apan matinahoron nga relasyon uban kang Jehova. Nga nagsulti sa panguna alang sa kaayohan sa iyang mga tinun-an nga nagtapok duol kaniya nianang maong bakilid, giingnan sila ni Jesus nga tawgon si Jehova ingong “Amahan namo nga anaa sa mga langit.” (Mateo 6:9) Sumala sa usa ka eskolar, kon si Jesus misulti man sa popular nga dagway sa Hebreohanon o sa Aramaiko, ang termino nga iyang gigamit alang sa “Amahan” susama sa mabinationg pagtawag sa usa ka masuso sa iyang amahan, ‘pamulong sa usa ka bata.’ Ang pagtawag kang Jehova ingong “Amahan namo” nagpasabot ug mainit, may pagsalig nga relasyon.
4 Pinaagi sa pag-ingon ug “Amahan namo,” giila usab nato nga kita maoy bahin sa usa ka dakong pamilya sa mga lalaki ug babaye nga miila kang Jehova ingong Maghahatag-ug-Kinabuhi. (Isaias 64:8; Buhat 17:24, 28) Ang dinihogan-sa-espiritu nga mga Kristohanon gisagop ingong “mga anak sa Diyos,” ug kaniya sila ‘makatuaw: “Abba, Amahan!”’ (Roma 8:14, 15) Milyonmilyon ang nahimong ilang maunongong mga kauban. Kini sila nagpahinungod sa ilang kinabuhi ngadto kang Jehova ug nagsimbolo sa ilang pahinungod pinaagi sa pagpabawtismo sa tubig. Kining tanang “ubang mga karnero” makaduol usab kang Jehova sa ngalan ni Jesus ug makatawag Kaniyang “Amahan namo.” (Juan 10:16; 14:6) Kita regular nga makaduol sa atong langitnong Amahan diha sa pag-ampo aron sa pagdayeg kaniya, pagpasalamat kaniya tungod sa tanan niyang gipakitang pagkamaayo kanato, ug sa pagtug-an kaniya sa mga butang nga nakapabalaka kanato, nga makasalig nga siya may kahingawa kanato.—Filipos 4:6, 7; 1 Pedro 5:6, 7.
Gugma Alang sa Ngalan ni Jehova
5. Unsa ang unang hangyo diha sa modelong pag-ampo, ug nganong haom kini?
5 Ang unang hangyo nagpakita kon unsang mga butanga ang himoong prioridad. Kini nag-ingon: “Pagabalaanon unta ang imong ngalan.” (Mateo 6:9) Oo, ang pagbalaan sa ngalan ni Jehova angayng mao ang labing hinungdanon kanato tungod kay kita nahigugma kaniya ug dili gusto nga makita ang tanang pasipala nga gihan-ok nganha sa iyang ngalan. Ang pagrebelde ni Satanas ug ang iyang paghaylo sa unang tawhanong magtiayon nga mosupak kang Jehova nga Diyos nagpasipala sa Iyang ngalan pinaagi sa pagduhaduha sa paagi nga ang Diyos nagpasundayag sa iyang unibersohanong pagkasoberano. (Genesis 3:1-6) Dugang pa, latas sa kasiglohan, ang ngalan ni Jehova gipasipalahan pinaagi sa makauulaw nga mga buhat ug mga pagtulon-an niadtong nag-angkon nga naghawas kaniya.
6. Unsay dili nato buhaton kon kita nag-ampo nga pagabalaanon unta ang ngalan ni Jehova?
6 Ang atong pag-ampo alang sa pagbalaan sa ngalan ni Jehova nagpakita kon unsay atong baroganan mahitungod sa isyu sa unibersohanong pagkasoberano—kita bug-os nga nagpaluyo sa katungod ni Jehova sa pagmando sa uniberso. Buot ni Jehova nga ang uniberso puy-an sa intelihenteng mga linalang kinsa kinabubut-on ug malipayon nga nagpasakop sa iyang matarong nga pagkasoberano tungod kay sila nahigugma kaniya ug nahigugma sa tanan nga gihawasan sa iyang ngalan. (1 Cronicas 29:10-13; Salmo 8:1; 148:13) Ang atong gugma alang sa ngalan ni Jehova motabang kanato sa paglikay sa pagbuhat ug bisan unsa nga magpasipala nianang balaang ngalan. (Ezequiel 36:20, 21; Roma 2:21-24) Tungod kay ang kalinaw sa uniberso ug sa mga molupyo niini nagdepende sa pagbalaan sa ngalan ni Jehova ug sa mahigugmaong pagpasakop sa iyang pagkasoberano, ang atong pag-ampo nga “pagabalaanon unta ang imong ngalan” maoy pagpahayag sa atong pagsalig nga ang katuyoan ni Jehova matuman alang sa iyang kadayeganan.—Ezequiel 38:23.
Ang Gingharian nga Atong Giampo
7, 8. (a) Unsa ang Gingharian nga gitudlo ni Jesus nga atong iampo? (b) Unsay atong makat-onan bahin niining maong Gingharian diha sa mga basahon sa Daniel ug Pinadayag?
7 Ang ikaduhang hangyo diha sa modelong pag-ampo mao kini: “Paanhia ang imong gingharian.” (Mateo 6:10) Kining maong hangyo dakog kalabotan sa nag-unang hangyo. Ang galamiton ni Jehova sa pagbalaan sa iyang balaang ngalan mao ang Mesiyanikong Gingharian, iyang langitnong kagamhanan, nga niana ang iyang Anak nga si Jesu-Kristo mao ang tukmang pagkatudlo nga Hari. (Salmo 2:1-9) Ang tagna ni Daniel naghulagway sa Mesiyanikong Gingharian ingong “usa ka bato” nga gisapsap gikan sa “bukid.” (Daniel 2:34, 35, 44, 45) Ang bukid naghawas sa unibersohanong pagkasoberano ni Jehova, busa ang Gingharian nga gihawasan sa bato maoy bag-ong pagpasundayag sa unibersohanong pagmando ni Jehova. Sa tagna, ang bato, sa baylo, ‘mahimong usa ka dakong bukid nga mopuno sa tibuok yuta,’ nga nagpaila nga ang Mesiyanikong Gingharian magahawas sa pagkasoberano sa Diyos sa pagmando sa yuta.
8 Kauban ni Kristo niining Ginghariang gobyerno mao ang 144,000, nga “gipalit gikan sa katawhan” aron magmando uban kaniya ingong mga hari ug mga saserdote. (Pinadayag 5:9, 10; 14:1-4; 20:6) Kini sila gitawag ni Daniel ingong “mga balaan sa Supremong Usa,” kinsa, duyog kang Kristo nga ilang Ulo, makadawat ug ‘gingharian ug pagmando ug kahalangdon sa mga gingharian ilalom sa tibuok kalangitan. Ang ilang gingharian maoy gingharian nga mohangtod sa panahong walay tino, ug ang tanang pagmando manag-alagad ug managsugot kanila.’ (Daniel 7:13, 14, 18, 27) Mao kana ang langitnong gingharian nga gitudlo ni Kristo nga iampo sa iyang mga sumusunod.
Nganong Moampo Gihapon nga Moabot ang Gingharian?
9. Nganong haom nga kita moampo nga moanhi ang Gingharian sa Diyos?
9 Sa iyang modelong pag-ampo, gitudloan kita ni Kristo nga iampo nga moanhi ang Gingharian sa Diyos. Ang katumanan sa tagna sa Bibliya nagpaila nga ang Mesiyanikong Gingharian natukod didto sa langit niadtong 1914.a Nan, haom ba gihapon nga kita moampo nga ‘moanhi’ ang maong Gingharian? Oo. Tungod kay sa tagna ni Daniel, ang Mesiyanikong Gingharian, nga gisimbolohan sa usa ka bato, moharong sa tawhanong politikal nga mga kagamhanan, nga gisimbolohan sa usa ka dakong larawan. Sa umaabot pa mohapak ang bato sa maong larawan, nga magdugmok niini. Ang tagna ni Daniel nag-ingon: “Ang maong gingharian dili igapasa ngadto sa lain nga katawhan. Kini magadugmok ug magatapos niining tanang gingharian, ug kini mobarog hangtod sa panahong walay tino.”—Daniel 2:44.
10. Nganong nangandoy kita sa pag-anhi sa Gingharian sa Diyos?
10 Kita nangandoy nga makita ang Gingharian sa Diyos nga moanhi batok sa daotang sistema sa mga butang ni Satanas tungod kay kini magkahulogan ug pagbalaan sa balaang ngalan ni Jehova ug pagwagtang sa tanang magsusupak sa pagkasoberano sa Diyos. Kita mainitong mag-ampo: “Paanhia ang imong gingharian,” ug uban kang apostol Juan, kita moingon: “Amen! Umari ka, Ginoong Jesus.” (Pinadayag 22:20) Oo, hinaot nga si Jesus moanhi aron sa pagbalaan sa ngalan ni Jehova ug pagbindikar sa Iyang pagkasoberano, aron ang mga pulong sa salmista matuman: “Aron ang katawhan makaila nga ikaw, kansang ngalan mao si Jehova, ikaw lamang ang Labing Hataas ibabaw sa tibuok nga yuta.”—Salmo 83:18.
“Matuman Unta ang Imong Kabubut-on”
11, 12. (a) Unsay atong gihangyo sa dihang kita mag-ampo nga ang kabubut-on sa Diyos ‘matuman unta, maingon sa langit, mao man usab sa yuta’? (b) Unsa pay kahulogan sa atong pag-ampo nga matuman unta ang kabubut-on ni Jehova?
11 Dayon gitudloan ni Jesus ang iyang mga tinun-an sa pag-ampo: “Matuman unta ang imong kabubut-on, maingon sa langit, mao man usab sa yuta.” (Mateo 6:10) Ang uniberso milungtad tungod sa kabubut-on ni Jehova. Ang gamhanang langitnon nga mga linalang misinggit: “Takos ikaw, Jehova, nga among Diyos, nga modawat sa himaya ug sa dungog ug sa gahom, tungod kay imong gilalang ang tanang butang, ug tungod sa imong kabubut-on sila milungtad ug nalalang.” (Pinadayag 4:11) Si Jehova adunay katuyoan alang sa ‘mga butang sa mga langit ug mga butang sa yuta.’ (Efeso 1:8-10) Pinaagi sa pag-ampo nga matuman ang kabubut-on sa Diyos, kita, sa pagkatinuod, naghangyo kang Jehova sa pagtuman sa iyang katuyoan. Dugang pa, kita sa ingon nagpakita nga gusto natong makita nga matuman ang kabubut-on sa Diyos sa tibuok uniberso.
12 Pinaagi niining maong pag-ampo kita usab nagpakita sa atong pagkaandam nga mopahiuyon sa atong kinabuhi sa kabubut-on ni Jehova. Si Jesus miingon: “Ang akong pagkaon mao ang pagbuhat sa kabubut-on niya nga nagpadala kanako ug ang paghuman sa iyang buluhaton.” (Juan 4:34) Sama kang Jesus, ingong dedikado nga mga Kristohanon, kita malipay sa pagtuman sa kabubut-on sa Diyos. Ang atong gugma alang kang Jehova ug sa iyang Anak magpalihok kanato sa pagkinabuhi “dili na alang sa mga tinguha sa mga tawo, kondili alang sa kabubut-on sa Diyos.” (1 Pedro 4:1, 2; 2 Corinto 5:14, 15) Kita naningkamot sa pagbuhat sa mga butang nga atong nahibaloan nga supak sa kabubut-on ni Jehova. (1 Tesalonica 4:3-5) Pinaagi sa pagpalit ug panahon alang sa pagbasa ug pagtuon sa Bibliya, ‘padayon natong masabtan kon unsa ang kabubut-on ni Jehova,’ nga naglakip sa atong aktibong pagpakigbahin sa pagsangyaw niining “maayong balita sa gingharian.”—Efeso 5:15-17; Mateo 24:14.
Kabubut-on ni Jehova sa Langit
13. Sa unsang paagi ang kabubut-on sa Diyos dugay nang natuman una pa sa pagrebelde ni Satanas?
13 Ang kabubut-on ni Jehova dugay nang natuman sa mga langit una pa morebelde ang usa sa iyang espirituhanong mga anak ug nahimong Satanas. Ang basahon sa Proverbio naghulagway sa panganayng Anak sa Diyos ingong personipikasyon sa kaalam. Kini nagpakita nga latas sa dili-maihap nga mga yugto sa panahon, ang bugtong Anak sa Diyos “nagakalipay sa iyang atubangan sa tanang panahon,” nga malipayng motuman sa kabubut-on sa iyang Amahan. Sa ngadtongadto, siya nahimong “batid nga magbubuhat” ni Jehova sa paglalang sa tanang butang “sa langit ug sa yuta, ang mga butang nga makita ug ang mga butang nga dili-makita.” (Proverbio 8:22-31; Colosas 1:15-17) Gigamit ni Jehova si Jesus ingong iyang Pulong, o Tigpamaba.—Juan 1:1-3.
14. Unsay atong makat-onan gikan sa Salmo 103 bahin sa kon giunsa pagtuman sa mga manulonda ang kabubut-on ni Jehova didto sa mga langit?
14 Gipakita sa salmista nga ang pagkasoberano ni Jehova maoy labaw sa tanang linalang ug ang mga manulonda mamati sa iyang mga instruksiyon ug sa iyang mga sugo. Atong mabasa: “Si Jehova lig-ong nagtukod sa iyang trono didto sa kalangitan; ug ang iyang gingharian nagagahom ibabaw sa tanang butang. Dayega ninyo si Jehova, Oh kamong mga manulonda niya, nga gamhanan sa kusog, nga nagatuman sa iyang pulong, pinaagi sa pagpamati sa tingog sa iyang pulong. Dayega ninyo si Jehova, kamong tanang panon niya, kamo nga iyang mga alagad, nga nagabuhat sa iyang kabubut-on. Dayega ninyo si Jehova, kamong tanan niyang mga buhat, sa tanang dapit nga iyang gimandoan [o, “soberanya”].”—Salmo 103:19-22.
15. Sa unsang paagi ang pagkadawat ni Jesus ug gahom sa Gingharian nakaapektar sa pagtuman sa kabubut-on sa Diyos didto sa langit?
15 Human sa iyang pagrebelde, si Satanas makaadto pa sa langit, sumala sa gipaila sa basahon sa Job. (Job 1:6-12; 2:1-7) Apan, ang basahon sa Pinadayag nagtagna nga ang panahon moabot sa dihang si Satanas ug ang iyang mga demonyo papahawaon sa langit. Kanang panahona dayag nga miabot wala madugay human madawat ni Jesu-Kristo ang gahom sa Gingharian niadtong 1914. Sukad niadto, wala nay dapit alang nianang maong mga rebelde didto sa langit. Sila anaa na lang sa silinganan sa yuta. (Pinadayag 12:7-12) Wala nay madungog nga tingog nga molalis sa pagkasoberano ni Jehova didto sa langit, mga tingog na lang nga nagkahiusa sa pagdayeg “sa Kordero,” nga si Kristo Jesus, ug sa mapinasakopong pagdayeg kang Jehova. (Pinadayag 4:9-11) Ang kabubut-on ni Jehova natuman na gayod sa langit.
Kabubut-on ni Jehova Alang sa Yuta
16. Sa unsang paagi gipanghimakak sa modelong pag-ampo ang pagtulon-an sa Kakristiyanohan bahin sa paglaom sa katawhan?
16 Ang mga relihiyon sa Kakristiyanohan wala mag-apil sa yuta diha sa mga katuyoan sa Diyos, nga nag-angkon nga ang tanang maayong mga tawo moadto sa langit. Apan gitudloan kita ni Jesus sa pag-ampo: “Paanhia ang imong gingharian. Matuman unta ang imong kabubut-on, maingon sa langit, mao man usab sa yuta.” (Mateo 6:10) Ikasulti ba nga sa katibuk-an ang kabubut-on ni Jehova natuman karon dinhi sa yuta nga puno sa kapintasan, inhustisya, sakit, ug kamatayon? Dili gayod! Busa kinahanglang kita kinasingkasing nga mag-ampo nga matuman ang kabubut-on sa Diyos dinhi sa yuta, uyon sa saad nga girekord ni apostol Pedro: “Adunay bag-ong mga langit [ang Mesiyanikong Ginghariang kagamhanan pinaagi ni Kristo] ug usa ka bag-ong yuta [usa ka matarong nga tawhanong katilingban] nga atong ginapaabot sumala sa iyang saad, ug niini magpuyo ang pagkamatarong.”—2 Pedro 3:13.
17. Unsay katuyoan ni Jehova alang sa yuta?
17 Si Jehova adunay katuyoan sa paglalang sa yuta. Iyang giinspirar ang manalagnang si Isaias sa pagsulat: “Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Maglalalang sa mga langit, Siya nga mao ang matuod nga Diyos, ang Mag-uumol sa yuta ug ang Magbubuhat niini, Siya nga mao ang Usa nga lig-ong nagtukod niini, nga wala maglalang niini sa wala lamay kapuslanan, nga nag-umol niini aron pagapuy-an: ‘Ako si Jehova, ug wala nay lain.’” (Isaias 45:18) Gibutang sa Diyos ang unang tawhanong magtiayon sa usa ka paraisong tanaman ug gisugo sila: “Magmabungahon ug magdaghan kamo ug pun-a ang yuta ug gamhi kini.” (Genesis 1:27, 28; 2:15) Klaro nga ang katuyoan sa Maglalalang mao nga ang yuta pagapuy-an sa hingpit nga rasa sa matarong nga mga tawo kinsa malipayong magpasakop sa pagkasoberano ni Jehova ug mabuhi sa walay kataposan sa Paraiso nga gisaad ni Kristo.—Salmo 37:11, 29; Lucas 23:43.
18, 19. (a) Unsay angayng buhaton sa dili pa bug-os nga matuman ang kabubut-on sa Diyos dinhi sa yuta? (b) Unsang ubang mga bahin sa modelong pag-ampo ni Jesus ang susihon sa sunod nga artikulo?
18 Ang kabubut-on ni Jehova labot sa yuta dili gayod bug-os nga matuman samtang ang yuta gipuy-an sa mga lalaki ug babaye nga mosupak sa iyang pagkasoberano. Gamiton ang gamhanang espirituhanon nga mga puwersa ilalom sa pagpanguna ni Kristo, ang Diyos ‘magalaglag sa mga nagalaglag sa yuta.’ Ang tibuok nga daotang sistema sa mga butang ni Satanas, uban sa bakak nga relihiyon niini, dunot nga politika, hakog ug limbongan nga komersiyo, ug malaglagong militaryo, pagawagtangon sa dayon. (Pinadayag 11:18; 18:21; 19:1, 2, 11-18) Ang pagkasoberano ni Jehova mabindikar ug ang iyang ngalan mabalaan. Kining tanan maoy atong giampo sa dihang kita moingon: “Amahan namo nga anaa sa mga langit, pagabalaanon unta ang imong ngalan. Paanhia ang imong gingharian. Matuman unta ang imong kabubut-on, maingon sa langit, mao man usab sa yuta.”—Mateo 6:9, 10.
19 Apan, sa iyang modelong pag-ampo gipakita ni Jesus nga kita makaampo usab bahin sa personal nga mga butang. Kining mga bahina sa iyang sugo bahin sa pag-ampo susihon sa sunod nga artikulo.
[Footnote]
a Tan-awa ang kapitulo 6 sa librong Patalinghogi ang Tagna ni Daniel!, nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.
Agig Repaso
• Nganong haom nga tawgon nato si Jehova ingong ‘atong Amahan’?
• Nganong hinungdanon kaayo nga kita mag-ampo alang sa pagbalaan sa ngalan ni Jehova?
• Nganong mag-ampo man kita nga moanhi ang Gingharian sa Diyos?
• Unsay gipasabot sa dihang mag-ampo kita nga ang kabubut-on sa Diyos matuman dinhi sa yuta maingon man usab sa langit?
[Hulagway sa panid 9]
Ang mga pag-ampo ni Jesus lahi kaayo sa sinalingkapaw nga mga pag-ampo sa mga Pariseo
[Hulagway sa panid 10]
Ang mga Kristohanon mag-ampo nga paanhion ang Gingharian sa Diyos, balaanon ang iyang ngalan, ug matuman ang iyang kabubut-on