Pasidunggi ang “Gihiusa Pagyugo sa Diyos”
“[Ang] gihiusa pagyugo sa Diyos ayaw ipabulag ni bisan kinsang tawo.”—MAR. 10:9.
1, 2. Ang Hebreohanon 13:4 angayng magpalihok nato sa pagbuhat sa unsa?
MALIPAY ka bang pasidunggan si Jehova? Siyempre! Takos siya sa imong pasidungog ug nagsaad siya nga pasidunggan pod ka. (1 Sam. 2:30; Prov. 3:9; Pin. 4:11) Gusto sab niyang pasidunggan nimo ang mga tawo, sama sa mga opisyales sa gobyerno. (Roma 12:10; 13:7) Pero may partikular nga kahikayan nga angay kang magpakitag pasidungog. Kana mao ang kaminyoon.
2 Si apostol Pablo misulat: “Himoa nga dungganon ang kaminyoon taliwala sa tanan, ug ang higdaanan sa kaminyoon nga dili mahugawan.” (Heb. 13:4) Si Pablo wala lang basta maghatag ug opinyon bahin sa kaminyoon. Hinunoa, ang maong teksto nagsugo sa mga Kristohanon nga magpakitag pasidungog sa kaminyoon, sa ato pa, pabilhan kini. Mao ba sab nay imong panglantaw sa kaminyoon ug sa imo mismong kaminyoon kon minyo ka?
3. Unsang importanteng tambag bahin sa kaminyoon ang gihatag ni Jesus? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)
3 Kon imong gipasidunggan ang kaminyoon, gisundog nimo ang pinakamaayong ehemplo. Si Jesus nagpasidungog sa kaminyoon. Dihang nangutana kaniya ang mga Pariseo bahin sa diborsiyo, iyang gihisgotan ang gisulti sa Diyos bahin sa unang kaminyoon: “Tungod niini ang usa ka lalaki mobiya sa iyang amahan ug inahan, ug ang duha mahimong usa ka unod.” Siya midugang: “[Ang] gihiusa pagyugo sa Diyos ayaw ipabulag ni bisan kinsang tawo.”—Basaha ang Marcos 10:2-12; Gen. 2:24.
4. Unsay sukdanan ni Jehova sa kaminyoon?
4 Busa, uyon si Jesus nga kahikayan sa Diyos ang kaminyoon ug gipasiugda niya nga permanente kini. Wala ingna sa Diyos si Adan ug Eva nga puwedeng taposon ang kaminyoon pinaagig diborsiyo. Ang sukdanan nianang kaminyoon sa Eden maoy monogamiya (usa ray asawa), “ang duha” gihiusa hangtod sa hangtod.
TEMPORARYONG MGA KAUSABAN ALANG SA KAMINYOON
5. Unsay epekto sa kamatayon diha sa kaminyoon?
5 Pero nahibalo ka nga ang sala ni Adan nagpahinabog mga kausaban. Usa niana ang kamatayon, nga makaapekto sa kaminyoon. Ato nang nasabtan sa gisulat ni Pablo dihang gipatin-aw niya nga ang mga Kristohanon wala mailalom sa Balaod ni Moises. Iyang gipakita nga ang kamatayon magtapos sa kaminyoon ug ang buhi pa nga kapikas makaminyo pag-usab.—Roma 7:1-3.
6. Sa unsang paagi gipakita sa Balaod ni Moises ang panglantaw sa Diyos sa kaminyoon?
6 Ang Balaod nga gihatag sa Diyos ngadto sa Israel nagtaganag mga detalye bahin sa kaminyoon. Gitugot niini ang poligamiya (daghag asawa), nga naglungtad na sa wala pa ang Balaod. Bisan pa niana, ang poligamiya may mga limitasyon, nga nagdili sa pag-abuso. Pananglitan, kon ang usa ka Israelinhon mangasawag ulipon ug sa ulahi mokuhag ikaduhang asawa, itagana gihapon niya sa unang asawa ang pagkaon, sinina, ug seksuwal nga panginahanglan niini nga sama sa nangagi. Ang Diyos nagsugo sa bana nga padayon kining protektahan ug atimanon. (Ex. 21:9, 10) Wala na ta mailalom sa Balaod, pero makita nato niana ang pagpabili ni Jehova sa kaminyoon. Seguradong makatabang nâ nimo sa pagpabili sa kaminyoon.
7, 8. (a) Sumala sa Deuteronomio 24:1, unsay gisulti sa Balaod bahin sa diborsiyo? (b) Unsay panglantaw ni Jehova sa diborsiyo?
7 Unsay gisulti sa Balaod bahin sa diborsiyo? Ang Diyos nagpabili sa kaminyoon, pero gitugot niya ang diborsiyo. (Basaha ang Deuteronomio 24:1.) Puwedeng diborsiyohan sa usa ka Israelinhon ang iyang asawa kon ‘siya may nakaplagan diha kaniya nga butang nga malaw-ay.’ Ang Balaod wala maghisgot kon unsa ning butang nga “malaw-ay.” Seguradong kini makauulaw o seryoso, dili ginagmayng kasaypanan. (Deut. 23:14) Makapasubo, sa panahon ni Jesus daghang Hudiyo ang nakigdiborsiyo “sa bisan unsang matang sa pasikaranan.” (Mat. 19:3) Seguradong dili nato gustong sundogon ang ilang panglantaw.
8 Gisulti ni propetang Malaquias ang panglantaw sa Diyos bahin sa diborsiyo. Panahon kadto nga komon kaayo sa mga lalaki ang pagdiborsiyo sa ilang ‘asawa sa pagkabatan-on’ aron magminyog mas batan-on, paganong mga babaye. Bahin sa panglantaw sa Diyos, si Malaquias misulat: “Iyang gidumtan ang pagdiborsiyo.” (Mal. 2:14-16) Uyon ni sa giingon sa Pulong sa Diyos bahin sa unang kaminyoon: “[Ang lalaki] kinahanglang moipon sa iyang asawa ug sila mahimong usa ka unod.” (Gen. 2:24) Gisuportahan ni Jesus ang panglantaw sa iyang Amahan dihang siya miingon: “[Ang] gihiusa pagyugo sa Diyos ayaw ipabulag ni bisan kinsang tawo.”—Mat. 19:6.
BUGTONG BASEHANAN SA DIBORSIYO
9. Unsay kahulogan sa giingon ni Jesus sa Marcos 10:11, 12?
9 May mangutana tingali, ‘Puwede ba gyong makigdiborsiyo ang usa ka Kristohanon ug magminyo pag-usab?’ Aw, si Jesus nagpahayag sa iyang panglantaw sa diborsiyo: “Si bisan kinsa nga makigdiborsiyo sa iyang asawa ug magminyog lain makapanapaw batok kaniya, ug kon ugaling ang usa ka babaye, human makigdiborsiyo sa iyang bana, magminyog lain, siya makapanapaw.” (Mar. 10:11, 12; Luc. 16:18) Klaro nga gipasidunggan ni Jesus ang kaminyoon ug gusto niyang mao pod nay himoon sa uban. Ang usa ka lalaking makigdiborsiyo sa iyang maunongong asawa (o usa ka babaye, sa iyang maunongong bana) tungod sa mabawng rason ug magminyo pag-usab nakapanapaw. Tinuod kini kay ang basta pagdiborsiyo lang sa kapikas wala magpasabot nga natapos na ang kaminyoon. Sa panan-aw sa Diyos, silang duha “usa [gihapon] ka unod.” Dugang pa, si Jesus miingon nga ang pagdiborsiyo sa usa ka lalaki sa iyang inosenteng asawa, magpameligro niini nga makapanapaw. Sa unsang paagi? Kaniadto, ang gidiborsiyohang babaye lagmit mapugos sa pagminyo pag-usab aron dunay mosuportar niya sa pinansiyal. Ang maong kaminyoon sama rag pagpanapaw.
10. Sa unsang rason nga puwedeng makigdiborsiyo ang usa ka Kristohanon ug makaminyo pag-usab?
10 Si Jesus naghisgot sa hinungdan diin puwedeng taposon ang kaminyoon: “Ako magaingon kaninyo nga bisan kinsa nga makigdiborsiyo sa iyang asawa, gawas kon tungod sa pakighilawas [Grego, por·neiʹa], ug magminyog lain makapanapaw.” (Mat. 19:9) Iya na kanang gihisgotan sa Wali sa Bukid. (Mat. 5:31, 32) Nianang duha ka higayon, gihisgotan ni Jesus ang “pakighilawas,” o seksuwal nga imoralidad. Apil sa maong ekspresyon ang lainlaing seksuwal nga sala sama sa pagpanapaw, prostitusyon, seksuwal nga relasyon tali sa dili minyo, homoseksuwalidad, ug pagpakigsekso sa hayop. Kon pananglitan ang usa ka minyong lalaki makahimog seksuwal nga imoralidad, ang asawa puwedeng modesisyon kon makigdiborsiyo ba siya o dili. Kon makigdiborsiyo siya, matapos ang ilang kaminyoon sa panan-aw sa Diyos.
11. Ngano tingaling ang usa ka Kristohanon makadesisyon nga dili makigdiborsiyo bisan pag siya may Kasulatanhong basehanan?
11 Matikdi nga wala mag-ingon si Jesus nga kon ang kapikas makahimog seksuwal nga imoralidad (por·neiʹa) kinahanglang moresulta ni sa diborsiyo. Pananglitan, ang usa ka asawa tingali modesisyon nga dili makigdiborsiyo sa iyang bana bisan pag nakasala ni. Tingali nahigugma gihapon siya sa iyang bana ug andam siyang mopasaylo niini ug makigtinabangay aron molig-on ang ilang kaminyoon. Sa tinuod lang, kon makigdiborsiyo siya pero dili magminyo pag-usab, makaatubang siyag mga kalisdanan. Pananglitan, komosta ang iyang materyal ug seksuwal nga panginahanglan? Dili kaha siya magmingaw? Unsay epekto niana sa mga anak? Dili kaha siya malisdan sa pagmatuto kanila sa kamatuoran? (1 Cor. 7:14) Klaro, ang inosenteng kapikas nga makigdiborsiyo mag-atubang ug bug-at nga mga problema.
12, 13. (a) Unsay nahitabo sa kaminyoon ni Oseas? (b) Nganong gikuha pag-usab ni Oseas si Gomer, ug unsay atong makat-onan niana bahin sa kaminyoon?
12 May makat-onan ta sa eksperyensiya ni propetang Oseas. Gisugo siya sa Diyos nga minyoan si Gomer, kinsa mahimong usa ka “asawa nga makihilawason ug [manganak ug] mga anak sa pakighilawas.” Si Gomer “nagmabdos ug sa ulahi nanganak kaniya [kang Oseas] ug usa ka lalaki.” (Os. 1:2, 3) Dayon, nanganak siyag babaye ug lalaki nga lagmit resulta sa iyang pagpanapaw. Bisan pag balikbalik nga nanapaw si Gomer, wala makigbulag si Oseas. Sa ulahi, gibiyaan niya si Oseas ug nahimong ulipon. Bisan pa niana, gipalit siya ni Oseas. (Os. 3:1, 2) Gigamit ni Jehova si Oseas sa pag-ilustrar kon sa unsang paagi balikbalik Niyang gipasaylo ang pagpanapaw sa Israel. Unsay atong makat-onan niini?
13 Kon ang usa ka Kristohanon makahimog imoralidad, ang inosenteng kapikas kinahanglang modesisyon. Si Jesus miingon nga ang inosenteng kapikas may basehanan nga makigdiborsiyo ug dayon makaminyo pag-usab. Sa laing bahin, mahimo sab siyang magpasaylo. Dili kana sayop. Gikuhag balik ni Oseas si Gomer. Dihang mibalik na si Gomer kang Oseas, giingnan siya nga dili makigrelasyon sa ubang lalaki. Si Oseas taudtaod nga wala makigdulog kang Gomer. (Os. 3:3) Pero sa ngadtongadto, lagmit nakigdulog siyag balik sa iyang asawa. Nagpakita ni sa pagkaandam sa Diyos nga dawaton pag-usab ang iyang katawhan ug padayong makiglabot kanila. (Os. 1:11; 3:3-5) Unsay atong makat-onan niana bahin sa kaminyoon? Kon ang inosenteng kapikas modesisyon nga dili makigbulag, ang pagpakigdulog pag-usab nagpakita nga napasaylo na ang nakasalang kapikas. (1 Cor. 7:3, 5) Nawala na ang basehanan sa pagpakigdiborsiyo. Human niana, ingong magtiayon, maningkamot sila nga sundogon ang panglantaw sa Diyos bahin sa kaminyoon.
PAGHATAG UG PASIDUNGOG BISAG GUBOT ANG KAMINYOON
14. Sumala sa 1 Corinto 7:10, 11, unsay posibleng mahitabo sa kaminyoon?
14 Ang tanang Kristohanon angayng maningkamot nga pabilhan ang kaminyoon, sama kang Jehova ug Jesus. Pero, ang pipila tingali wala makahimo niana tungod sa pagkadili-hingpit. (Roma 7:18-23) Busa dili ta angayng makurat kon may mga Kristohanon sa unang siglo nga gubot ang kaminyoon. Si Pablo nagsulat nga “ang asawa dili gayod mobiya sa iyang bana,” pero usahay mahitabo kana.—Basaha ang 1 Corinto 7:10, 11.
15, 16. (a) Bisag may mga problema ang kaminyoon, unsay himoong tumong, ug ngano? (b) Sa unsang paagi mapadapat ni kon ang kapikas dili magtutuo?
15 Wala ipatin-aw ni Pablo kon unsay hinungdan sa maong panagbulag. Pero masabtan nato nga dili seksuwal nga imoralidad ang problema. Kay kon maohon, may basehanan unta ang asawa sa pagpakigdiborsiyo ug pagminyo pag-usab. Si Pablo nag-ingon nga ang asawa nga nakigbulag kinahanglang ‘magpabiling dili-minyo o makig-uli ba hinuon sa iyang bana.’ Busa, sa panan-aw sa Diyos minyo gihapon sila. Si Pablo nagtambag nga bisag unsay problema, kon dili kini seksuwal nga imoralidad, angay nga himoong tumong ang pagpakig-uli. Silang duha puwedeng mangayog tabang sa mga ansiyano. Walay dapigan ang mga ansiyano, pero makahatag silag Kasulatanhong tambag.
16 Lagmit mas daghan ang problema kon usa lang ang magtutuo ug siya ray naningkamot sa pagkinabuhi uyon sa sukdanan sa Diyos. Kon dunay mga problema, makataronganon bang magbulag? Sa nahisgotan na, ang Bibliya nag-ingon nga ang seksuwal nga imoralidad maoy basehanan sa diborsiyo, pero wala ni maghisgot ug lainlaing basehanan sa panagbulag. Si Pablo misulat: “Ang usa ka babaye nga may bana nga dili-magtutuo, apan uyon siya nga makigpuyo uban kaniya, ayaw siya pabiyaa sa iyang bana.” (1 Cor. 7:12, 13) Mapadapat sab nâ karon.
17, 18. Nganong wala makigbulag ang ubang Kristohanon bisag gubot ang ilang kaminyoon?
17 Tinuod, may mga higayon nga gipakita sa ‘banang dili magtutuo’ nga dili siya ‘uyon nga makigpuyo’ sa iyang asawa. Tingali bayolente kaayo siya, nga lagmit bation sa asawa nga mameligro ang iyang panglawas o kinabuhi. Basin dili siya mohatag ug sustento sa iyang asawa ug mga anak o tingali pugngan niya kini sa pag-alagad kang Jehova. Sa maong mga kaso, ang pipila ka asawa nakahinapos nga ang ilang bana dili ‘uyon nga makigpuyo’ uban nila ug gikinahanglan ang panagbulag bisag unsa pa tingali isulti sa bana. Pero ang ubang Kristohanon nga susamag kahimtang wala makigbulag; milahutay sila ug naningkamot nga molig-on ang ilang kaminyoon. Ngano?
18 Sa maong panagbulag, silang duha magtiayon gihapon. Kon magbulag silag puyo, makaatubang silag mga problema, ingon sa nahisgotan na. Si Pablo naghatag ug laing rason kon nganong dili magbulag. Siya misulat: “Ang bana nga dili-magtutuo ginabalaan labot sa iyang asawa, ug ang asawa nga dili-magtutuo ginabalaan labot sa igsoon nga lalaki; kay kon wala pa, ang inyong mga anak sa pagkatinuod mahugaw, apan karon sila mga balaan.” (1 Cor. 7:14) Daghang maunongong Kristohanon ang wala makigbulag sa ilang dili magtutuong kapikas bisag lisod kaayo ang kahimtang. Makapamatuod sila nga maayo gyod nga ila ning gihimo ilabina dihang na-Saksi ra ang ilang kapikas.—Basaha ang 1 Corinto 7:16; 1 Ped. 3:1, 2.
19. Nganong daghan ang malamposong kaminyoon diha sa kongregasyon?
19 Si Jesus naghatag ug opinyon bahin sa diborsiyo, ug si Pablo nagtambag bahin sa panagbulag. Gusto nila nga ang mga alagad sa Diyos magpasidungog sa kaminyoon. Sa tibuok kalibotan karon, daghan ang malamposong kaminyoon diha sa kongregasyon. Lagmit daghan kag makita nga malipayong magtiayon diha sa inyong kongregasyon diin ang matag usa maunongon ug nahigugma sa ilang kapikas. Silang tanan nagpakita nga puwedeng mahimong dungganon ang kaminyoon. Malipayon ta nga minilyon ang nagpamatuod nga tinuod ang giingon sa Diyos: “Tungod niini ang lalaki mobiya sa iyang amahan ug sa iyang inahan ug siya moipon sa iyang asawa, ug ang duha mahimong usa ka unod.”—Efe. 5:31, 33.