MINASANG IGPAPATUBO
Usa ka bahin sa minasa nga gilain sulod sa usa ka adlaw o mas dugay pa ug gipaaslom o gipatubo. Ang Hebreohanong termino nga seʼorʹ nagtumong sa maong minasang igpapatubo ug nagkahulogang “gipatubo o may lebadura nga minasa.” Ang minasang igpapatubo makapatubo sa bag-ong mga minasa nga gisagolan niini.
Ang mga Israelinhon migamit ug minasang igpapatubo sa paghimog tinapay nga may lebadura. Ang minasa nga gipreserbar gikan sa unang pagluto sagad tunawon diha sa tubig sa masahan nga pasong sa dili pa idugang ang harina, o mahimong isagol kini sa harina ug dayon ilakip kini sa pagmasa. Kining ulahi nga pamaagi lagmit mao ang gitumong ni Jesu-Kristo sa dihang siya miingon: “Ang gingharian sa mga langit maoy sama sa lebadura, nga gikuha sa usa ka babaye ug gitagoan sa tulo ka dagkong takos sa harina, hangtod nga mitubo ang tibuok minasa.” (Mat 13:33; Luc 13:20, 21) Bisan tuod walay direktang ebidensiya, gituohan nga ang mga Hudiyo migamit usab ug mga linugdang sa bino ingong igpapatubo.
Ang mga halad-nga-lugas nga gitanyag sa Israel pinaagi sa kalayo ngadto kang Jehova dili pagahimoon nga may minasang igpapatubo. (Lev 2:11) Dugang pa, ang mga Israelinhon gisugo sa dayag nga dili magbaton ug minasang igpapatubo (dinhi dayag nga usa ka simbolo sa kadunotan ug sala) diha sa ilang mga balay o sa sulod sa mga utlanan sa ilang teritoryo panahon sa pito-ka-adlaw nga Pista sa mga Tinapay nga Walay Lebadura. (Ex 12:15; 13:7; Deu 16:4) Ang bisan kinsa nga mokaon ug may lebadura nianang panahona “pagaputlon gikan sa katigoman sa Israel.”—Ex 12:19.
Sa karaang Ehipto naandan usab, sa dihang magluto ug tinapay, nga magsalin ug minasa nga gamiton aron sa pagpatubo sa bag-ong minasa. Bisan karong adlawa, sa dihang matapos na ang pagmasa, pananglitan, ang ubang mga tawo sa Cipro magbilin ug usa ka bahin sa minasa ug ibutang kini sa mainit nga dapit. Human sa 36 ngadto sa 48 ka oras kini mahimong gamiton sa pagpatubo sa tibuok bag-ong minasa.
Lagmit nga diha sa hunahuna ni Pablo ang minasang igpapatubo sa dihang iyang giawhag ang mga taga-Corinto: “Kuhaa ang daang lebadura [Gr., zyʹmen], aron kamo mahimong bag-ong minasa, ingon nga kamo walay igpapatubo.”—1Co 5:7; tan-awa ang LEBADURA.