“Si Jehova, Usa ka Diyos nga Maluluy-on ug Mapuangoron”

“Si Jehova, si Jehova, usa ka Diyos nga maluluy-on ug mapuangoron, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot ug kamatuoran.”​—EXODO 34:6.

 1. (a) Unsang paglipay ang gihatag sa Bibliya alang niadtong nakakita sa mga minahal nga nahisalaag gikan sa putli nga pagsimba? (b) Unsay paglantaw ni Jehova sa mga nakasala?

“GISULTIHAN ako sa akong anak nga babaye nga dili na siya gustong mahimong bahin sa Kristohanong kongregasyon,” miingon ang usa ka Kristohanong amahan. “Sa daghang adlaw, mga semana, bisan mga bulan pa human niadto, gibati ko ang grabeng kangutngot sa akong lawas. Mas grabe pa kadto kay sa kamatayon.” Tinuod nga makasubo kaayo ang pagkakita ug usa ka minahal nga nahisalaag gikan sa dalan sa putli nga pagsimba. Nakaagi ka na ba ug sama niini? Kon mao, malipay kang masayod nga si Jehova may simpatiya kanimo. (Exodo 3:7; Isaias 63:9) Apan unsay iyang paglantaw sa maong mga makasasala? Ang Bibliya nagpakita nga si Jehova maluluy-ong nagdapit kanila sa pagbalik ngadto sa iyang pag-uyon. Siya nangaliyupo sa rebelyosong mga Hudiyo sa mga adlaw ni Malaquias: “Balik kamo kanako, ug ako mobalik kaninyo.”​—Malaquias 3:7.

 2. Sa unsang paagi gipakita sa Bibliya nga ang kaluoy maoy usa ka kinaiyanhong bahin sa personalidad ni Jehova?

² Ang kaluoy sa Diyos gipasiugda alang kang Moises diha sa Bukid sa Sinai. Didto, gipadayag ni Jehova ang iyang kaugalingon ingong “usa ka Diyos nga maluluy-on ug mapuangoron, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot ug kamatuoran.” (Exodo 34:6) Kini nga deklarasyon nagpasiugda nga ang kaluoy maoy usa ka kinaiyanhong bahin sa personalidad ni Jehova. Siya ‘nagtinguha nga ang tanan makakab-ot sa paghinulsol,’ nagsulat ang Kristohanong apostol Pedro. (2 Pedro 3:9) Siyempre, ang kaluoy sa Diyos adunay kinutoban. “Wala gayoy iyang palingkawason gikan sa silot,” si Moises gisultihan. (Exodo 34:7; 2 Pedro 2:9) Bisan pa niana, “ang Diyos gugma,” ug ang kaluoy maoy usa ka dakong bahin nianang hiyasa. (1 Juan 4:8; Santiago 3:17) Si Jehova “dili magpabilin sa iyang kasuko sa walay kataposan,” ug siya “mahimuot sa mahigugmaong-kalulot.”​—Miqueas 7:18, 19.

 3. Sa unsang paagi ang panghunahuna ni Jesus labot sa kaluoy kasukwahi sa mga eskriba ug mga Pariseo?

³ Si Jesus maoy usa ka hingpit nga sumbalik-silaw sa iyang langitnong Amahan. (Juan 5:19) Ang iyang maluluy-ong pagtagad sa mga mamumuhat ug daotan dili maisip nga pagpalabay sa ilang mga sala kondili usa ka ekspresyon sa samang malumong pagbati nga iyang gipakita ngadto sa mga masakiton sa pisikal. (Itandi ang Marcos 1:40, 41.) Oo, gibutang ni Jesus ang kaluoy uban sa “mas bug-at nga mga butang” sa Kasugoan sa Diyos. (Mateo 23:23) Sa kasukwahi, palandonga ang mga eskriba ug mga Pariseo, kansang mga ideya sa hustisya sumala sa balaod kasagarang nagwagtang gayod sa kaluoy. Sa dihang ilang nakita si Jesus nga nakigbuylog sa mga makasasala, sila nagreklamo: “Kining tawhana nagaabiabig mga makasasala ug nakigpangaon uban kanila.” (Lucas 15:1, 2) Gitubag ni Jesus ang iyang mga magsusumbong pinaagig tulo ka ilustrasyon, ang matag usa nagpasiugda sa kaluoy sa Diyos.

 4. Unsang duha ka ilustrasyon ang giasoy ni Jesus, ug unsa ang punto sa matag usa?

⁴ Una, si Jesus nag-asoy bahin sa usa ka tawo nga nagbiya ug 99 ka karnero aron sa pagpangita sa usa nga nawala. Ang iyang punto? “Adunay labaw nga kalipay sa langit tungod sa usa ka makasasala nga maghinulsol kay sa kasiyamag-siyam nga mga matarong nga wala magkinahanglan sa paghinulsol.” Sunod, si Jesus nag-asoy bahin sa usa ka babaye nga nangita sa nawalang usa ka sensilyong drakma ug nalipay sa dihang nakit-an kini. Ang iyang aplikasyon? “Motugbaw ang kalipay taliwala sa mga anghel sa Diyos tungod sa usa ka makasasala nga maghinulsol.” Giasoy ni Jesus ang iyang ikatulong ilustrasyon diha sa porma sa usa ka sambingay.a Gilantaw kini sa daghan ingon nga mao ang kinamaayohang mubong sugilanon nga naasoy sukad. Ang paghisgot niining sambingaya motabang kanato sa pagpabili ug pagsundog sa kaluoy sa Diyos.​—Lucas 15:3-10.

Usa ka Rebelyosong Anak Milayas sa Balay

 5, 6. Sa unsang paagi gipasundayag sa manghod nga anak sa ikatulong ilustrasyon ni Jesus ang hingaping pagkawalay-apresasyon?

⁵ ‘Dihay usa ka tawo nga may duha ka anak nga lalaki. Ug ang manghod kanila miingon sa iyang amahan, “Amahan, ihatag kanako ang akong bahin sa katigayonan.” Unya iyang gibahin ang iyang kahinguhaan sa kinabuhi ngadto kanila. Wala dangtig pila ka adlaw, gihipos sa manghod nga anak ang iyang tanang kabtangan ug milangyaw ngadto sa usa ka halayong yuta, ug didto iyang giwaldaswaldas ang iyang katigayonan pinaagi sa pagkinabuhi sa mapatuyangong kinabuhi.’​—Lucas 15:11-13.b

⁶ Ang manghod nga anak dinhi nagpasundayag ug hingaping pagkawalay-apresasyon. Una, iyang gipangayo ang iyang panulondon, ug dayon iyang giwaldaswaldas kini “pinaagi sa pagkinabuhi sa mapatuyangong kinabuhi.” Ang ekspresyong “mapatuyangong kinabuhi” gihubad gikan sa Gregong pulong nga nagkahulogang “magubtanong pagkinabuhi.” Ang usa ka eskolar nag-ingon nga ang pulong “nagpadayag ug tuman ka mapatuyangong kinaiya.” May maayong katarongan nga ang batan-ong lalaki sa sambingay ni Jesus kasagarang gitawag nga usikan, usa ka pulong nga naghubit sa usa ka tawong sobra ka gastador ug kalasan.

 7. Kinsa karong adlawa ang kaamgid sa usikan, ug nganong daghan ang ingon niana nga mga indibiduwal ang gustong magkinaugalingon diha sa “usa ka halayong yuta”?

⁷ Aduna bay mga tawo karon nga kaamgid sa usikan? Oo. Makasubo, adunay pipila nga mibiya sa may kasegurohang “panimalay” sa atong langitnong Amahan, si Jehova. (1 Timoteo 3:15) Ang uban kanila mibati nga ang palibot sa panimalay sa Diyos sobra ra kaayo ka mapig-oton, nga ang mabinantayong mata ni Jehova maoy usa ka babag hinuon imbes usa ka panalipod. (Itandi ang Salmo 32:8.) Palandonga ang usa ka Kristohanong babaye nga namatuto sumala sa mga prinsipyo sa Bibliya apan sa ulahi nalangkit sa pag-abuso sa alkoholikong ilimnon ug mga droga. Sa nagtan-aw ug balik niadtong mangiob nga yugto sa iyang kinabuhi, siya miingon: “Buot kong pamatud-an nga makab-ot ko ang mas maayong kinabuhi alang sa akong kaugalingon. Gusto ko nga mabuhat ko ang gitinguha ko nga buhaton, ug dili ko gustong may mosulti kanako ug lahi.” Sama sa usikan, kining batan-ong babaye gustong magkinaugalingon. Sa pagkaalaot, tungod sa iyang dili-kasulatanhong mga buhat siya kinahanglang ipalagpot gikan sa Kristohanong kongregasyon.​—1 Corinto 5:11-13.

 8. (a) Unsang tabang ang ikatanyag ngadto niadtong nagtinguha sa pagkinabuhi nga supak sa mga sukdanan sa Diyos? (b) Nganong angay hatagan ug maugdang nga pagtagad sa usa ang iyang pagpili labot sa pagsimba?

⁸ Masakit gayod kaayo kon ang isigkamagtutuo magpakitag tinguha nga magkinabuhi nga supak sa mga sukdanan sa Diyos. (Filipos 3:18) Kon kini mahitabo, ang mga ansiyano ug ang uban nga may espirituwal nga mga kuwalipikasyon maningkamot sa pagpasibo sa usa nga nakasala. (Galacia 6:1) Bisan pa niana, walay usa ang gipugos sa pagdawat sa yugo sa Kristohanong pagkatinun-an. (Mateo 11:28-30; 16:24) Inig-abot nila sa legal nga edad, bisan ang mga batan-on kinahanglang maghimog personal nga pagpili labot sa pagsimba. Sa kaulahian, ang matag usa kanato maoy linalang nga may kagawasan sa pagpili nga manubag sa Diyos alang sa iyang kaugalingon. (Roma 14:12) Siyempre, kita usab ‘moani sa atong gipugas’​—usa ka leksiyon nga nakat-onan sa ulahi sa usikan nga anak diha sa sambingay ni Jesus.​—Galacia 6:7, 8.

Nawad-ag-Paglaom Didto sa Halayong Yuta

 9, 10. (a) Unsang kausaban sa kahimtang ang naagoman sa usikan, ug unsay iyang pagsanong niana? (b) Iilustrar kon sa unsang paagi ang uban karon nga mibiya sa tinuod nga pagsimba nakaagom sa kahimtang nga susama sa usikan.

⁹ ‘Sa dihang iya nang nagasto ang tanan, miabot ang dakong gutom lukop sa maong yuta, ug siya misugod sa pagbati sa kawalad-on. Siya miadto ug midukot sa usa sa mga lungsoranon niadtong yutaa, ug iyang gipadala siya ngadto sa iyang kaumahan aron sa pag-alimag mga baboy. Ug siya nangandoy sa pagbusog sa iyang kaugalingon sa mga liso sa biyatilis nga ginakaon sa mga baboy, ug walay usa ang mihatag kaniya ug bisan unsa.’​—Lucas 15:14-16.

¹⁰ Bisag nagkalisodlisod siya, ang usikan wala pa makahunahuna sa pagpauli. Hinunoa, nakahibalag siya ug usa ka lungsoranon nga mihatag kaniya ug trabaho sa pag-alimag baboy. Sanglit gitakda sa Kasugoan ni Moises nga ang mga baboy maoy mahugawng mga mananap, ang ingon niana nga trabaho lagmit mangil-ad alang sa usa ka Hudiyo. (Levitico 11:7, 8) Apan kon may gibati man ugaling nga pagtulisok sa konsensiya ang usikan, kinahanglang iyang pugngan kini. Gawas pa, dili niya madahom ang iyang amo, nga usa ka lokal nga lungsoranon, nga samokon pa may kalabotan sa pagbati sa usa ka nagkapangkapangka nga langyaw. Ang kahimtang sa usikan susama sa naagian sa daghan karon nga namiya sa tul-id nga dalan sa putling pagsimba. Kasagaran, kini sila nalangkit sa mga kalihokan nga ilang gilantaw kaniadto nga mangil-ad. Pananglitan, sa edad 17, usa ka batan-ong lalaki mialsa batok sa iyang Kristohanong pagkamatuto. “Ang imoralidad ug pag-abuso sa mga droga nagpanas sa pagtulon-an nga pinasukad-sa-Bibliya nga nakat-onan sa katuigan,” siya miadmitir. Wala magdugay, nakita niining batan-ong lalaki ang iyang kaugalingon nga napriso tungod sa pagpanulis ug pagpatay. Bisag naulian siya sa espirituwal nga paagi sa ulahi, pagkadako sa iyang gibayad tungod sa “temporaryong kalipayan sa sala”!​—Itandi ang Hebreohanon 11:24-26.

11. Sa unsang paagi ang suliran sa usikan misamot, ug sa unsang paagi nakaplagan sa uban karon nga ang mga pangdani sa kalibotan maoy usa ka ‘kawang nga panglimbong’?

¹¹ Ang suliran sa usikan misamot pa tungod sa kamatuoran nga “walay usa ang mihatag kaniya ug bisan unsa.” Asa na man ang iyang bag-ong nakaplagang mga higala? Karon nga wala na siyay diyot, morag sama siya sa “usa ka tumong sa pagdumot” kanila. (Proverbio 14:20) Sa susama, daghan karong adlawa nga nahisalaag sa pagtuo nakakaplag nga ang mga pangdani ug mga panglantaw niining kalibotana susama rag ‘kawang nga panglimbong.’ (Colosas 2:8) “Giantos ko ang hilabihang kasakit ug kaguol nga walay paggiya ni Jehova,” matod pa sa usa ka batan-ong babaye nga mibiya sa usa ka panahon sa organisasyon sa Diyos. “Misulay ako sa pagpahiuyon sa kalibotan, apan tungod kay dili man gayod ako sama sa uban, ila akong gisalikway. Gibati ko nga sama ako sa nawala nga bata nga nagkinahanglag amahan nga mogiya kanako. Nianang panahona naamgohan ko nga gikinahanglan ko si Jehova. Wala na gayod ako magtinguha sa pagkinabuhi nga bulag gikan kaniya pag-usab.” Mao usab kini ang naamgohan sa usikan diha sa ilustrasyon ni Jesus.

Ang Usikan Naulian sa Iyang Maayong Panghunahuna

12, 13. Unsang mga butang ang nakatabang sa pipila karon sa pagpahiuli sa ilang maayong panghunahuna? (Tan-awa ang kahon.)

¹² ‘Sa dihang siya naulian sa iyang maayong panghunahuna, siya miingon, “Pagkadaghang sinuholang mga tawo sa akong amahan nga dagaya sa tinapay, samtang himalatyon ako dinhi sa gutom! Motindog ako ug mopanaw ngadto sa akong amahan ug moingon kaniya: ‘Amahan, ako nakasala batok sa langit ug batok kanimo. Ako dili na takos nga tawgon pang imong anak. Himoa ako ingong usa sa imong sinuholang mga tawo.’” Busa siya mitindog ug miadto sa iyang amahan.’​—Lucas 15:17-20.

¹³ Ang usikan “naulian sa iyang maayong panghunahuna.” Sa usa ka higayon, siya nagpatuyang sa pagpangitag-kalingawan, nga morag nagkinabuhi sa kalibotan sa damgo. Apan karon nakaamgo na gayod siya sa iyang tinuod nga espirituwal nga kahimtang. Oo, bisan tuod siya nahisalaag, duna pa gihapoy paglaom kining batan-ona. Aduna pay maayong mga hiyas ang makita diha kaniya. (Proverbio 24:16, itandi ang 2 Cronicas 19:2, 3.) Komosta man kadtong namiya sa panon sa Diyos karong panahona? Makataronganon bang maghinapos nga sila wala na gayoy paglaom, nga diha sa matag kahimtang ang ilang rebelyosong dalan nagpamatuod nga sila nakasala batok sa balaang espiritu sa Diyos? (Mateo 12:31, 32) Dili kinahanglan. Ang pipila kanila gisakit sa ilang nahitipas nga dalan, ug sa ulahi daghan kanila naulian sa ilang maayong panghunahuna. “Ako wala gayod, bisag usa na lang ka adlaw, nakalimot kang Jehova,” nag-ingon ang usa ka sister, nga namalandong sa panahon nga siya nagpalayo gikan sa organisasyon sa Diyos. “Ako nag-ampo kanunay nga sa usa ka paagi, moabot ra ang adlaw nga ako iyang dawaton ug balik sa kamatuoran.”​—Salmo 119:176.

14. Unsang desisyon ang gihimo sa usikan, ug sa unsang paagi siya nagpakitag pagkamapainubsanon sa pagbuhat niini?

¹⁴ Apan unsay mahimo niadtong nahisalaag bahin sa ilang kahimtang? Diha sa sambingay ni Jesus ang usikan mihukom sa pagpauli sa balay ug mangayog pasaylo sa iyang amahan. “Himoa ako ingong usa sa imong sinuholang mga tawo,” midesidir sa pag-ingon ang usikan. Inadlaw ang suweldo sa usa ka sinuholang ulipon nga mahimong paundangon sa trabaho inigpahibalo kaniya nianang adlawa. Mas ubos pa kini kay sa usa ka ulipon kinsa, sa usa ka diwa, samag sakop sa pamilya. Busa wala sa hunahuna sa usikan ang paghangyo nga ibalik siya sa iyang kahimtang kanhi ingong usa ka anak. Siya andam sa pagdawat sa kinaubsang posisyon aron sa pagpamatuod sa iyang napasig-uling pagkamaunongon sa iyang amahan sa adlaw-adlaw. Apan, makurat gayod ang usikan.

Usa ka Makapalipayng Pagdawat

15-17. (a) Unsay reaksiyon sa amahan sa pagkakita sa iyang anak? (b) Unsay gilarawan sa besti, singsing, ug sandalyas nga gipahatag sa amahan alang sa iyang anak? (c) Unsay gipasundayag sa paghikay sa amahan ug kombira?

¹⁵ ‘Samtang layo pa siya, nalantawan siya sa iyang amahan ug kini giabot ug kaluoy, ug siya midagan ug mihalog sa iyang liog ug mihalok nga mabination kaniya. Unya ang anak miingon kaniya, “Amahan, ako nakasala batok sa langit ug batok kanimo. Ako dili na takos nga tawgon pang imong anak. Himoa ako ingong usa sa imong sinuholang mga tawo.” Apan ang amahan miingon ngadto sa iyang mga ulipon, “Dali! pagpagawas ug usa ka besti, ang labing maayo, ug sul-obi siya niana, ug butangig singsing ang iyang kamot ug sandalyas ang iyang mga tiil. Ug dad-a ang gipatambok nga nating baka, ihawa kini ug mangaon kita ug maglipay sa atong kaugalingon, tungod kay kining akong anak nga lalaki patay na ug nabuhi pag-usab; siya nawala ug nakaplagan.” Ug sila misugod sa paglipaylipay.’​—Lucas 15:20-24.

¹⁶ Ang bisan kinsang mahigugmaong ginikanan mangandoy nga maulian sa espirituwal nga paagi ang anak. Busa, mahanduraw nato ang amahan sa usikan nga nagtan-aw sa matag adlaw sa dalan atubangan sa iyang balay, nga mabalak-ong naglaom sa pagbalik sa iyang anak. Karon iyang nalantawan ang iyang anak nga naglakaw sa dalan! Ang dagway sa batan-on nausab gayod. Bisan pa niana, nailhan siya sa amahan “samtang layo pa siya.” Wala niya tagda ang nagkagidlayng besti ug ang masulub-ong espiritu; iyang nakita ang iyang anak, ug siya midagan sa pagsugat kaniya!

¹⁷ Sa dihang nakaabot ang amahan sa iyang anak, iyang gihalog ang liog sa iyang anak ug mabinationg gihalokan siya. Dayon iyang gisugo ang iyang mga ulipon sa paghatag sa iyang anak ug besti, singsing, ug sandalyas. Kining bestiha dili maoy usa ka simpleng sapot, kondili “ang labing maayo”​—tingali nindot kaayong pagkabordang sapot sama sa matang sa sapot nga ipresentar ngadto sa usa ka pinasidunggang dinapit. Sanglit ang singsing ug sandalyas dili man kasagarang makita diha sa mga ulipon, gipatin-aw sa amahan nga ang iyang anak gidawat ug balik ingong tinuod gayod nga sakop sa pamilya. Apan adunay lain pa nga gihimo ang amahan. Siya nagpakombira sa pagsaulog sa pagbalik sa iyang anak. Matin-aw, wala pasayloa niining tawhana ang iyang anak nga daotan gihapon ug buot o napugos sa pagpasaylo tungod lamang sa pagbalik sa iyang anak; siya buot gayod mohatag ug pasaylo. Kini nakahatag kaniya ug kalipay.

18, 19. (a) Unsay gitudlo kanimo sa sambingay bahin sa usikan nga anak bahin kang Jehova? (b) Ingon sa gipakita sa iyang mga pagpakiglabot sa Juda ug Jerusalem, sa unsang paagi si Jehova ‘nagpadayon sa paghulat’ sa pagbalik sa usa ka makasasala?

¹⁸ Taman dinhi, unsay gitudlo kanato bahin sa sambingay sa usikang anak labot sa Diyos nga kita nakapribilehiyo sa pagsimba? Una, nga si Jehova maoy “maluluy-on ug mapuangoron, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot ug kamatuoran.” (Exodo 34:6) Sa pagkamatuod, ang kaluoy maoy usa ka pangunang hiyas sa Diyos. Kini mao ang iyang normal nga paagi sa paglihok ngadto sa mga tawong nanginahanglan. Dayon, ang sambingay ni Jesus nagtudlo kanato nga si Jehova “andam sa pagpasaylo.” (Salmo 86:5) Siya mapaniiron kaayo, sa ato pa, sa pagtan-aw ug bisan unsang kausaban sa kasingkasing bahin sa makasasalang mga tawo nga mahimong pasikaranan kaniya sa pagpaabot sa kaluoy.​—2 Cronicas 12:12; 16:9.

¹⁹ Hunahunaa, pananglitan, ang pakiglabot sa Diyos sa Israel. Ang manalagnang Isaias gidasig ni Jehova sa paghubit sa Juda ug Jerusalem ingong ‘masakiton gikan sa ulo hangtod sa lapalapa.’ Bisan pa, siya usab nag-ingon: “Si Jehova magpadayon sa paghulat sa pagpakita kaninyo ug pabor, ug busa siya mobangon sa pagpakita kaninyo ug kaluoy.” (Isaias 1:5, 6; 30:18; 55:7; Ezequiel 33:11) Sama sa amahan sa sambingay ni Jesus, si Jehova ‘nagtan-aw sa dalan,’ pagaingnon pa. Siya maikagong nagpaabot sa pagbalik ni bisan kinsa nga mibiya sa iyang balay. Dili ba kini man ang atong madahom sa usa ka mahigugmaong amahan?​—Salmo 103:13.

20, 21. (a) Sa unsang paagi nakabig ang daghan karon sa kaluoy sa Diyos? (b) Unsay pagahisgotan sa sunod nga artikulo?

²⁰ Matag tuig, ang kaluoy ni Jehova nagkabig sa daghan sa pagbalik sa ilang maayong panghunahuna ug sa pagbalik sa matuod nga pagsimba. Pagkadakong kalipay ang mahatag niini ngadto sa ilang mga minahal! Tagda, pananglitan, ang Kristohanong amahan nga gihisgotan sa sinugdan. Makapalipay, ang iyang anak nga babaye naulian sa espirituwal nga paagi ug karon nag-alagad ingong bug-os panahong ministro. “Malipayon kaayo ako niining daang sistema sa mga butang,” matod pa niya. “Ang akong mga luha sa kaguol nausab ngadto sa mga luha sa kalipay.” Tino, si Jehova nalipay usab!​—Proverbio 27:11.

²¹ Apan adunay labaw pa diha sa sambingay bahin sa usikan. Gipadayon ni Jesus ang iyang sugilanon aron iyang ikatandi ang kaluoy ni Jehova uban sa mapig-oton, mahukmanong baroganan nga komon taliwala sa mga eskriba ug mga Pariseo. Kon sa unsang paagi iyang gihimo kini​—ug kon unsay kahulogan niini alang kanato​—maoy pagahisgotan sa sunod nga artikulo.

[Mga footnote]

Agig Repaso

◻ Sa unsang paagi ang tinamdan ni Jesus lahi niadtong sa mga Pariseo?

◻ Kinsa karon ang kaamgid sa usikan, ug sa unsang paagi?

◻ Unsang mga kahimtang ang nagpabalik sa usikan sa iyang maayong panghunahuna?

◻ Sa unsang paagi ang amahan nagpakitag kaluoy sa iyang naghinulsol nga anak?