Mga Batan-on Nangutana . . .

Unsaon Nako Pagtul-id sa Akong Kinabuhi?

“DILI lang gayod ako makahimo sa pagsulod,” matud ni John. Iyang napalgan ang iyang kaugalingon nga nagbarog sa gawas sa Kingdom Hall sa mga Saksi ni Jehova. Ingong tin-edyer iyang gibiyaan ang Kristiyanidad ug misubay sa kinabuhi nga puno sa salaod, mga droga, ug seksuwal nga imoralidad. Human sa daghang tuig nga pagkinabuhi nianang paagiha, dili niya makalimtan ang Bibliya, busa miadto siya sa usa ka Kingdom Hall​—apan nalisang gayod nga mosulod. “Wala lang ka kasabot,” ingon niya ngadto sa usa nga midasig kaniya sa pagsulod. “Sobra ra ang akong sala. Dili ko motuo nga mapasaylo pa ako ni Jehova tungod sa akong mga nahimo.”

Dili-maihap nga mga batan-on ang mialsa batok sa mga talamdan, relihiyon, ug mga sukdanan sa moral sa ilang mga ginikanan. Ilabina kining makapakugang ug makahinuklog sa dihang ang mga batan-on nga gimatuto sa mahadlokon-sa-Diyos nga mga ginikanan ang mohimo niini. Bisan tuod daghan ang misubay sa maong dalan, sa lakat sa panahon, ang pipila misugod sa pagbati sa walay kataposang kahaw-ang nga dili matago bisan sa bibong estilo-sa-pagkinabuhi. (Proverbio 14:13) Ang pipila ka batan-on, nga miantos tungod sa pagsunod sa maalsahong kurso niining tuman-kadaotang kalibotan, buot nga motul-id sa ilang mga kinabuhi ug mobalik sa mga kamatuoran sa Bibliya nga ilang nakat-onan ingong mga bata pa. Apan posible ba gayod alang kanila nga himoon kini?

Usa ka Maalsahong Anak Mibiya sa Balay

Ang sambingay ni Jesus sa usikang anak nga mabasa sa Lucas 15:​11-32 nagahatag ug dakong katin-awan niining maong butanga. Ang asoy mabasa: “Usa ka tawo may duha ka anak nga lalaki. Ug ang manghod niini nila miingon sa iyang amahan, ‘Amahan, ihatag kanako ang bahin sa katigayonan nga nahipahat kanako.’ Unya siya nagbahin sa iyang kahinguhaan sa kinabuhi ngadto kanila. Sa ulahi, human sa dili daghang adlaw, ang manghod nagtigom sa tanang butang nga tingob ug milangyaw ngadto sa layo nga yuta.”

Sa walay duhaduha kining maong batan-on wala moalsa tungod kay ang iyang amahan isog, abusador, o sobra ka estrikto! Sumala sa Moisesnong Kasugoan, ang usa ka anak nga lalaki dunay katungod sa dakodakong bahin sa kabtangan sa iyang amahan, hinunoa sa kasagaran dili kana ihatag hangtod sa kamatayon sa iyang amahan. (Deuteronomio 21:​15-17) Pagkadili-mabination sa iyang bahin nga abanteng pangayoon ang iyang pahat! Apan, ang amahan mahigugmaong miuyon. (Itandi ang Genesis 25:​5, 6.) Nan, tin-aw nga ang tinamdan sa batan-ong lalaki​—dili sa iyang amahan​—ang sayop. Sama sa paghubit niini sa iskolar nga si Alfred Edersheim, posible nga siya wala makaangay “sa kahusay ug disiplina sa iyang panimalay” ug duna siyay hakog “nga tinguha alang sa kagawasan ug pagpatuyang.”

Ingon sa giangkon sa nag-unang artikulo niining seryala, dili tanang ginikanan buotan ug mahunahunaon.a Hinunoa, sa dihang ang ginikanan isog o dili makataronganon, ang pag-alsa dili gayod sulbad; sa kataposan kana maoy makadaot-sa-kaugalingon. Sa makausa pa, tagda ang sambingay ni Jesus. Human mopanaw ug layo gikan sa balay, ang batan-ong lalaki “nagwaldaswaldas sa iyang katigayonan pinaagi sa pagkinabuhi ug usa ka mapatuyangon nga kinabuhi. Sa dihang iya nang nagasto ang tanan, usa ka grabeng gutom nahitabo lukop nianang yutaa, ug misugod siya sa pagpanginahanglan.” Bisan kini wala makapamatngon kaniya. Nga masaligon gihapon sa kaugalingon, siya “miadto ug milangkit na lang gani sa usa sa mga lungsoranon nianang yutaa, ug iyang gipadala siya ngadto sa iyang kabanikahan aron sa pag-alimag mga baboy. Ug ginatinguha na niya nga mabusog sa mga bunga sa carob nga ginakaon sa mga baboy, ug walay usa nga mohatag kaniya ug bisan unsa.”

Matud sa iskolar sa Bibliya nga si Herbert Lockyer: “Ang mga Hudiyo nga naminaw kang Jesus seguradong nalisang pagkadungog niining mga pulonga, ‘aron pag-alimag mga baboy,’ tungod kay alang sa usa ka Hudiyo, wala nay molabaw pa niini nga pagpakaulaw.” Mao usab karon, kadtong misalikway sa mga kamatuoran sa Bibliya subsob nga makaamgo nga sila diha sa malisod, o gani makauulaw, nga mga kahimtang. Usa ka Kristohanong babaye nga milayas sa balay mitug-an: “Nahurot ang akong salapi sa mga droga, ug wala akoy salapi alang sa bisan unsa. Busa misugod ako pagpangawat ug bisan unsa ug tanang butang aron suportahan ang akong mga bisyo.”

“Naulian Siya sa Iyang Panimuot”

Apan, unsay sanong sa usikang anak labot sa iyang kaugalingong naalaot nga kahimtang? Matud ni Jesus nga sa kataposan “naulian siya sa iyang panimuot.” Ang orihinal nga Gregong mga pulong nagkahulogang “nahibalik sa iyang kaugalingon.” Sa laing pagkasulti, siya “gawas sa iyang kaugalingon” diha sa binuang nga hinandurawng kalibotan, nga nabutaan kon unsa gayod ka walay paglaom ang iyang kahimtang sa pagkatinuod.​—Itandi ang 2 Timoteo 2:​24-26.

Ang pipila ka maalsahong mga batan-on karon sa susama nakuratan pag-ayo nga nakaamgo sa kamatuoran. Ang pag-ani sa makasubong bunga sa mapatuyangong pagkinabuhi​—bilanggoan, grabeng pagkasamad, sakit nga gipasa pinaagig sekso—​sa pagkatinuod mahimong makapasubo nga eksperyensiya. Ang mga pulong sa Proverbio 1:32 naeksperyensiyahang tinuod sa masakit nga paagi: “Ang pagkasukihan sa mga tawong walay-pagtagad maoy mopatay kanila.”

Tagda ang batan-ong si Elizabeth, nga mibiya sa iyang mga ginikanan ug nalangkit sa mga droga. “Nakalimtan nako si Jehova,” matud niya. Ugaling, samtang nagduaw sa New York, iyang naagian ang tibuok kalibotang hedkuwarter sa mga Saksi ni Jehova. Ang epekto? “Gibatig kasakit ang akong hunahuna ug kasingkasing,” hinumdom niya. “Unsay akong gihimo? Nganong gipasagdan nako ang akong kaugalingon nga modangat sa maong katalagman?”

Sa dihang sa kataposan ang usikang anak miatubang sa kamatuoran, mihimo siyag maisogong desisyon​—nga mopauli ug tul-iron ang iyang kinabuhi! Apan unsa kahay reaksiyon sa iyang amahan human masakitan ug luiban sa iyang anak? Ang asoy mitubag: “Samtang layo pa siya, nalantawan siya sa iyang amahan ug natukmod kini sa kaluoy, ug siya midagan ug migakos sa iyang liog ug mihalok nga mabination kaniya.” Oo, una pa makabungat ang batan-on sa iyang gibansayg-maayo nga pagkumpisal, ang iyang amahan mihimog unang lakang aron ipahayag ang gugma ug kapasayloan!

Pagtul-id sa mga Butang Uban sa Diyos

Bisan pa niana, ang usikang anak miingon sa iyang amahan: “Ako nakasala batok sa langit ug batok kanimo.” Ang leksiyon? Ang mga batan-on nga nahisalaag gikan sa mga dalan sa Diyos dili makatul-id sa ilang mga kinabuhi hangtod ilang “tul-iron ang mga butang” uban sa Diyos mismo! (Isaias 1:18) Mapasalamaton kita nga gihimong posible ni Jehova ang maong kapasig-ulian. Sa pagkatinuod, ang amahan sa sambingay ni Jesus naghulagway kang Jehova nga Diyos. Ug gipasundayag sa Diyos ang samang mapasayloong tinamdan pinaagi sa pag-ingon ngadto sa mahinulsolong mga makasasala: “Bumalik kamo kanako, ug ako mobalik nganha kaninyo.” (Malakias 3:7; itandi ang Salmo 103:​13, 14.) Apan susama sa nakasala nga mga Hudiyo sa kapanahonan sa Bibliya, kana sila kinahanglang mohukom: “Susihon ta ug sulayan ta ang atong mga dalan, ug mamalik kita ngadto kang Jehova.”​—Lamentaciones 3:40.

Nagpasabot kini sa paghimog tinud-anay nga pagtan-aw sa makasasalang kurso sa panggawi sa usa. Sa dihang himoon kini sa sad-ang batan-on, angay siyang mapalihok sa pagtug-an sa iyang mga sala sa atubangan ni Jehova nga Diyos. Ang salmista miingon: “Sa nagpakahilom ako nagkaut-ot ang akong mga bukog pinaagi sa akong pag-agulo sa tibuok adlaw. . . . Ang akong sala sa kataposan akong gitug-an kanimo, ug wala ko tagoi ang akong kasal-anan. . . . Ug ikaw mismo nagpasaylo sa mga sayop sa akong mga sala.”​—Salmo 32:​3-5.

Komosta na man kon ang usa ka batan-on nalangkit sa seryoso kaayong mga kalapasan​—tingali aborsiyon, pakighilawas, pag-abuso sa droga, o salaodnong kalihokan? Masabot nga, ang maong tawo mahimong mobati nga dili na takos sa kapasayloan. Si John, nga gihisgotan sa sinugdanan, mibati niana. Maoy hinungdan kon nganong mibarog siya nga walay lihok sa gawas sa Kingdom Hall hangtod nga gipahinumdoman sa usa ka buotang ansiano sa kongregasyon nga si Haring Manases sa karaang Israel sad-an usab sa seryosong mga sala​—lakip sa pagbuno! Apan, gipasaylo siya ni Jehova. (2 Cronicas 33:​1-13) “Giluwas niadtong ansianoha ang akong kinabuhi,” matud ni John. Sa pagkasayod nga posible ang kapasayloan, nakabaton ug kaisog si John sa pagsulod sa Kingdom Hall ug mangayog tabang.b

Kadaghanan sa mga batan-on nga anaa sa maong kahimtang nagkinahanglan usab ug tabang sa pagtul-id sa mga butang uban sa Diyos, ug ang mga ansiano sa lokal nga kongregasyon dakog mahimo niining bahina. Makapaminaw sila uban sa pagbati ug pagsabot samtang ‘prangkang mosugid sa iyang mga sala’ ang usa ka batan-on. Sila usab makapahamtang ug disiplina ug praktikal nga tabang. Pananglitan, makahimo silag kahikayan alang sa batan-on nga dunay usa nga ‘motudlo kaniya gikan sa sinugdan sa paninugdang mga butang’ sa Pulong sa Diyos pinaagi sa pagtuon sa Bibliya sa balay. Ug kon ang usang nakasala malisdan sa pag-ampo, mahimong himoon kini sa usa ka ansiano alang kaniya. “Ang pag-ampo sa pagtuo magpaayo sa usa nga nagaluya,” pasalig kanato sa Bibliya.​—Santiago 5:​14-16; Hebreohanon 5:12.

Tul-ira ang mga Dalan Alang sa Imong mga Tiil

Natural, ang pagtul-id sa mga butang uban sa Diyos maoy sinugdanan lamang. Maingon nga ang usikang anak nangayog pasaylo sa iyang amahan, ang nakasala nga mga batan-on kinahanglang maningkamot nga makighusay sa ilang mga ginikanan. Ang sinserong pagpangayog pasaylo mahimong usa ka dakong tabang aron mahupayg diyutay ang giantos nilang kasakit ug aron makuha ang ilang pagpaluyo. Usa ka batan-ong layas nga mipauling pinaangkan nahinumdom: “Si Mama ug si Papa mipakitag dakong gugma kanako.”

Ang usa ka batan-on nga gustong makapahimuot sa Diyos kinahanglang ‘mopadayon sa paghimog tul-id nga mga alagianan sa iyang mga tiil.’ (Hebreohanon 12:13) Hayan kini magkahulogan sa pag-usab niya sa iyang estilo-sa-kinabuhi, mga batasan, ug mga kauban. (Salmo 25:9; Proverbio 9:6) Ang pagtukod ug rutina sa personal nga pagtuon importante usab. Usa ka kanhi maalsahong babaye miingon: “Gibasa nako ang Bibliya kada adlaw ug gibasa ang tanang pinasukad-sa-Bibliya nga materyal nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova. Gipasalamatan nako ang Diyos tungod sa paghatag kanako ug ikaduhang higayon.”

Gisumadag maayo ni John ang mga butang, nga nag-ingon: “Akong gibalikan ang panahon nga akong giusikan. Gihunahuna nako kon unsa unta ang nahimong dagan sa mga butang, apan wala nay paagi nga mabadbad pa nako kon unsay nahitabo.” Ikalipay, kita nagsimba sa usa ka maluluy-ong Diyos nga mainitong nagadapit niadtong mibiya kaniya sa pagbalik. Nganong dili dawaton ang iyang pagdapit?

[Mga footnote]

[Hulagway sa panid 20]

Mature Christians can help you straighten out your life