BAHANDI

Ang kadagaya sa materyal nga mga kabtangan; ingon man usab ang espirituwal nga mga hiyas, mga pribilehiyo sa pag-alagad, ug pag-uyon sa Diyos.

Wala ipasiugda sa tibuok Kasulatan ang pagbaton ug materyal nga mga bahandi, apan ang gipasiugda mao ang pagbaton ug usa ka maayong baroganan uban kang Jehova nga Diyos, usa ka baroganan nga mahuptan sa usa ka tawo pinaagi sa pagpadayon sa pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos pinasukad sa pagtuo. Gidasig ni Kristo Jesus ang uban nga mahimong “dato ngadto sa Diyos” (Luc 12:21) ug magtigom ug ‘mga bahandi sa langit.’ (Mat 6:20; Luc 12:33) Ang rekord sa maayong mga binuhatan sa usa ka tawo maoy sama sa mga bahandi nga gideposito niya sa Maglalalang didto sa langit, nga nagpasalig ug malungtarong mga panalangin alang sa usa nga nagbuhat niana. Ang mga tawo nga nahimong dinihogan sa espiritung mga sumusunod ni Jesu-Kristo makalaom sa “mahimayaong bahandi” sa usa ka langitnong panulondon (Efe 1:18), ug panahon sa ilang ‘pagpuyo ingong langyaw’ dinhi sa yuta, sila mahimong dato o dagaya sa pagtuo, gugma, pagkamaayo, ug sa ubang diyosnong mga hiyas.​—Itandi ang Gal 5:​22, 23; San 2:5; 1Pe 2:​11, 12; 2Pe 1:5-8.

Ang Adunahang mga Patriarka. Ang matinumanong mga alagad ni Jehova nga Diyos, sama sa mga patriarkang si Abraham ug Job, wala sugoa nga motabang sa mga tawo sa gawas sa ilang mga panimalay aron sa pagsagop sa matuod nga pagsimba. Tungod niini, mopatim-aw nga ang ilang panahon pangunang gigugol sa pag-atiman sa pisikal ug espirituwal nga mga panginahanglan sa ilang tagsatagsa ka panimalay. Gipanalanginan ni Jehova ang makugihong mga paningkamot niining iyang mga alagad maong sila nakabaton ug daghang kahayopan, daghang sulugoon, ug daghang bulawan ug plata.​—Gen 12:16; 13:2; 14:14; 30:43; 32:10; Job 1:​2, 3; 42:10-12.

Bisan pag adunahan, kining mga tawhana dili materyalistiko. Nasayod sila nga ang ilang materyal nga kauswagan maoy tungod sa panalangin ni Jehova nganha kanila, ug sila dili hakog sa mga bahandi. Si Abraham, human pildiha ang upat ka magkaalyadong mga hari ug mabawi ang mga manggad nga ilang nailog gikan sa Sodoma, makapauswag unta pag-ayo sa iyang bahandi. Apan iyang gidumilian ang tanyag sa hari sa Sodoma sa pagkuha sa nabawi nga mga manggad, nga nag-ingon: “Giisa ko ang akong kamot sa pagpanumpa kang Jehova nga Labing Hataas nga Diyos, Magmumugna sa langit ug sa yuta, nga, gikan sa usa ka lugas nga hilo hangtod sa usa ka liston sa sandalyas, wala gayod akoy kuhaon gikan sa bisan unsa nga imoha, aron nga dili ka moingon, ‘Ako ang nagpadato kang Abram.’ Walay bisan unsa alang kanako!” (Gen 14:22-24) Sa dihang si Job nawad-an sa tanan niyang mga hayop ug mga anak, siya mipatugbaw: “Si Jehova mihatag, ug si Jehova mikuha. Padayong dayegon ang ngalan ni Jehova.”​—Job 1:21.

Si Abraham, Job, ug ang uban pa nagpakita nga sila kapiyalan ug mga bahandi. Sila mga kugihan ug migamit sa ilang materyal nga mga kabtangan sa hustong paagi. Pananglitan, si Job kanunayng andam sa pagtabang sa mga kabos ug sinakit. (Job 29:12-16) Tungod sa ilang maayong tinamdan, makataronganon nga panalipdan ni Jehova nga Diyos ang iyang mga alagad aron dili matikasan sa hakog ug dalo nga mga tawo.​—Gen 31:5-12; Job 1:10; Sal 105:14.

Ang Israel Magmauswagon Kon Magmasinugtanon. Sama sa matinumanong mga patriarka, ang materyal nga kauswagan sa mga Israelinhon nagdepende sa ilang padayong paghupot ug maayong relasyon uban kang Jehova nga Diyos. Si Moises hugot nga nagtambag kanila sa paghinumdom nga si Jehova nga ilang Diyos maoy naghatag kanila ug gahom aron makabaton ug bahandi. (Deu 8:18) Oo, si Jehova mao ang Usa nga naghatag ug yutang panulondon sa maong nasod nga may pakigsaad uban kaniya. (Num 34:2-12) Gitino usab niya nga sila makabaton ug ulan sa tinudlong panahon niini ug dili makaagom ug perdisyon tungod sa kawalay abot o tungod sa mga pagsulong sa kaawayng kasundalohan.​—Lev 26:4-7.

Katuyoan sa Diyos nga ang Israel, kon magmasinugtanon, mahimong usa ka mauswagon nga nasod. Miingon si Moises: “Pagabuksan ni Jehova alang kanimo ang iyang maayong balay-tipiganan, ang kalangitan, aron sa paghatag ug ulan sa imong yuta sa panahon niini ug aron sa pagpanalangin sa tanang buhat sa imong kamot; ug ikaw magpahulam gayod sa daghang kanasoran, samtang ikaw dili manghulam. Ug ibutang ka ni Jehova sa ulo ug dili sa ikog; ug ikaw maibabaw lamang, ug ikaw dili mailalom, tungod kay nagpadayon ka sa pagtuman sa kasugoan ni Jehova nga imong Diyos.” (Deu 28:​12, 13) Ang kauswagan sa nasod nagpasidungog gayod kang Jehova, nga nahimong usa ka gamhanang pamatuod alang sa naglibot nga kanasoran nga siya mao ang “Nagapadato” (1Sa 2:7) sa iyang katawhan ug ang Balaod nga iyang gihatag kanila dili gayod matupngan sa paghatag ug kaayohan sa tanan nga nagsunod niana.

Ang pamatuod nga ang kauswagan sa Israel nagtukmod gayod sa ubang mga katawhan sa paghimaya kang Jehova giilustrar sa kahimtang ni Haring Solomon. Sa pagsugod sa iyang paghari, sa dihang gihatag kaniya ang kahigayonan nga mohangyo kon unsay iyang gusto gikan kang Jehova, siya wala mangayo ug daghang bahandi apan mihangyo ug kaalam ug kahibalo aron sa paghukom sa nasod. Si Jehova naghatag kang Solomon sa iyang hangyo ug naghatag usab kaniya ug “katigayonan ug mga bahandi ug dungog.” (2Cr 1:7-12; 9:22-27) Ingong resulta, ang mga taho bahin sa kaalam ug bahandi ni Solomon nalangkit sa ngalan ni Jehova. Pananglitan, kay nakabalita kang Solomon maylabot kang Jehova, ang rayna sa Sheba miabot gikan sa halayong yuta aron sa pagtino kon tinuod ba ang mga taho bahin sa iyang kaalam ug kauswagan. (1Ha 10:​1, 2) Ang iyang nakita nakatukmod kaniya sa pag-ila sa gugma ni Jehova alang sa Israel. Siya miingon: “Matuod ang pulong nga akong nadunggan sa akong yuta mahitungod kanimo ug mahitungod sa imong kaalam. Ug wala ako magbutang ug pagtuo sa mga pulong hangtod nga ako mianhi aron ang akong kaugalingong mga mata makakita; ug, tan-awa! wala sa katunga ang nasaysay kanako. Imong nalabwan sa kaalam ug kauswagan ang mga butang nga nadungog nga akong gipamatian. Malipayon ang imong mga tawo; malipayon kining imong mga alagad nga nagabarog sa imong atubangan sa kanunay, nga nagapamati sa imong kaalam! Hinaot pagadayegon si Jehova nga imong Diyos, nga may kahimuot kanimo pinaagi sa pagbutang kanimo sa trono sa Israel; tungod kay si Jehova nahigugma sa Israel hangtod sa panahong walay tino, mao nga ikaw iyang gitudlo ingong hari aron ipahamtang ang hudisyal nga hukom ug pagkamatarong.”​—1Ha 10:6-9.

Ingong usa ka mauswagong nasod, ang mga Israelinhon nakapahimulos sa pagkaon ug pag-inom (1Ha 4:20; Ecc 5:​18, 19), ug ang ilang mga bahandi nagpanalipod kanila nga dili maagoman ang mga problema sa kakabos. (Pr 10:15; Ecc 7:12) Apan, bisan tuod nga nahiuyon sa katuyoan ni Jehova nga ang mga Israelinhon makapahimulos ug kauswagan gumikan sa ilang kahago (itandi ang Pr 6:6-11; 20:13; 24:​33, 34), gitino usab niya nga sila mapasidan-an mahitungod sa kapeligrohan sa paghikalimot kaniya ingong Tinubdan sa ilang katigayonan ug sa pagsalig sa ilang mga bahandi. (Deu 8:7-17; Sal 49:6-9; Pr 11:4; 18:​10, 11; Jer 9:​23, 24) Sila gipahinumdoman nga ang mga bahandi maoy temporaryo lamang (Pr 23:​4, 5), dili ikahatag ngadto sa Diyos ingong lukat aron sa pagluwas sa usa gikan sa kamatayon (Sal 49:​6, 7), ug walay bili ngadto sa mga patay (Sal 49:​16, 17; Ecc 5:15). Gipakita kanila nga ang paghatag ug sobrang pagtagad sa mga bahandi mosangpot sa malimbongong mga binuhatan ug sa pagkawala sa pabor ni Jehova. (Pr 28:20; itandi ang Jer 5:26-28; 17:9-11.) Giawhag usab sila sa ‘pagpasidungog kang Jehova pinaagi sa ilang bililhong mga butang.’​—Pr 3:9.

Siyempre, ang kauswagan sa nasod wala magpasabot nga ang matag indibiduwal maoy adunahan o nga kadtong kabos wala gayod uyoni sa Diyos. Ang wala damhang mga panghitabo tingali magpatumpawak sa mga tawo ngadto sa kakabos. (Ecc 9:​11, 12) Tungod sa kamatayon, ang uban nahimong mga ilo ug mga babayeng balo. Ang mga aksidente ug sakit mahimong temporaryo o permanente nga makapugong sa usa ka tawo sa paghimo sa hinungdanong buluhaton. Busa ang mga Israelinhon giawhag nga magmahinatagon sa ilang mga bahandi sa pagtabang sa mga kabos ug sa mga sinakit sa ilang taliwala.​—Lev 25:35; Deu 15:​7, 8; Sal 112:​5, 9; Pr 19:17; tan-awa ang GASA SA KALUOY; KABOS.

Mga Bahandi Taliwala sa mga Sumusunod ni Kristo Jesus. Dili sama sa mga patriarka ug sa nasod sa Israel, ang mga sumusunod ni Jesu-Kristo gisugo sa “paghimog mga tinun-an sa katawhan sa tanang kanasoran.” (Mat 28:​19, 20) Ang pagtuman sa maong sugo nagkinahanglan ug panahon ug paningkamot nga mahimong magamit unta sa sekular nga mga pangagpas. Busa, ang usa ka tawo nga nagpadayon sa pagsalig sa iyang bahandi inay nga haw-asan ang iyang kaugalingon sa kabug-at aron makagamit sa iyang panahon ug mga kahinguhaan sa pagtuman niana nga buluhaton dili mahimong tinun-an ni Jesus, uban ang paglaom nga makabaton ug kinabuhi didto sa mga langit. Tungod niana ang Anak sa Diyos miingon: “Pagkalisod gayod alang niadtong may salapi nga makasulod sa gingharian sa Diyos! Sa pagkatinuod, mas sayon pa sa usa ka kamelyo nga makalusot sa mata sa igtatahing dagom kay sa usa ka datong tawo nga makasulod sa gingharian sa Diyos.” (Luc 18:​24, 25) Kining mga pulonga gibungat tungod sa reaksiyon sa datong batan-on nga magmamando sa dihang giingnan ni Jesus: “Ibaligya ang tanang butang nga imong nabatonan ug iapod-apod ngadto sa mga tawong kabos, ug makabaton ka ug bahandi sa mga langit; ug umari ka mahimong akong sumusunod.” (Luc 18:​22, 23) Ang maong datong batan-on nga magmamando obligado sa pagtabang sa kabos nga mga isigka-Israelinhon. (Pr 14:21; 28:27; Isa 58:​6, 7; Eze 18:7-9) Apan ang iyang pagkadili-buot mopaambit sa iyang materyal nga mga katigayonan, nga nagagamit niini aron sa pagtabang sa uban, ug sa pagdeboto sa iyang kaugalingon nga mahimong usa ka sumusunod ni Jesu-Kristo nakababag sa iyang pagsulod sa Gingharian sa mga langit.

Apan, ang mga sumusunod ni Kristo dili magbanlod sa ilang kaugalingon sa kakabos ug dayon magsalig sa uban alang sa tabang. Hinunoa, sila maghago aron sila makaatiman sa ilang mga pamilya ug usab “adunay ikahatag sa nanginahanglan.” (Efe 4:28; 1Te 4:10-12; 2Te 3:10-12; 1Ti 5:8) Sila angay nga magmakontento sa kon unsay nabatonang pagkaon ug besti, ug dili maningkamot nga madato. Si bisan kinsa nga naghatag ug pangunang pagtagad sa materyal nga mga pangagpas nameligro nga malangkit sa malimbongong mga buhat ug sa pagkawala sa ilang pagtuo tungod sa pagpasagad sa espirituwal nga mga butang. Kini nahitabo sa pipila, sumala sa mga pulong ni Pablo ngadto kang Timoteo: “Sila nga determinadong madato mangahulog sa tentasyon ug sa lit-ag ug sa daghang binuang ug makadaot nga mga tinguha, nga nagbanlod sa mga tawo sa kalaglagan ug sa kadaotan. Kay ang gugma sa salapi maoy gamot sa tanang matang sa makadaot nga mga butang, ug tungod sa pagpangab-ot niini nga gugma ang pipila nahisalaag gikan sa pagtuo ug nagtusaktusak sa ilang kaugalingon sa daghang kasakitan.”​—1Ti 6:​9, 10.

Siyempre, ang giingon ni Jesus ngadto sa datong batan-on nga magmamando wala magpasabot nga ang usa ka Kristohanon dili mahimong magbaton ug materyal nga mga bahandi. Pananglitan, sa unang siglo K.P., ang adunahang mga Kristohanon maoy kaanib sa kongregasyon sa Efeso. Wala sugoa ni apostol Pablo si Timoteo sa pagtambag niining dato nga mga igsoon nga hikawan nila ang ilang kaugalingon sa tanang materyal nga mga butang, kondili siya misulat: “Sugoa ang mga dato niini nga sistema sa mga butang nga dili magmapahitas-on sa kaisipan, ug magbutang sa ilang paglaom, dili sa walay-kasegurohang bahandi, kondili sa Diyos, nga dagayang naghatag kanato sa tanang butang aron atong pagakalipayan; nga magbuhat sa maayo, nga magmadato sa maayong mga buhat, nga magmahinatagon, andam sa pagpaambit, nga maampingong magtipig alang sa ilang kaugalingon ug usa ka maayong patukoranan alang sa umalabot, aron sila makapangupot pag-ayo sa tinuod nga kinabuhi.” (1Ti 6:17-19) Busa kining adunahang mga Kristohanon kinahanglang magbantay sa ilang tinamdan, nga magbutang sa mga bahandi diha sa hustong dapit niini ug magagamit niini nga madagayaon sa pagtabang sa uban.

Dili-matarong nga mga Bahandi. Gipakita ni Jesus nga ang usa ka tawo dili mahimong ulipon sa Diyos kon ang Bahandi maoy iyang agalon. (Mat 6:24) Giawhag niya ang iyang mga mamiminaw: “Paghimo kamog mga higala alang sa inyong kaugalingon pinaagi sa dili-matarong nga mga bahandi, aron nga, inigkahurot niana, kamo ilang dawaton ngadto sa walay kataposang puloy-anang mga dapit.” (Luc 16:9) Sanglit ang pagpanag-iya o ang tinguha sa pagbaton ug materyal nga mga bahandi mahimong motultol sa kalapasan, lagmit mao kini ang hinungdan kon nganong gitawag kini nga “dili-matarong nga mga bahandi,” kon itandi sa espirituwal nga mga bahandi. Dugang pa, ang materyal nga mga bahandi, ilabina ang salapi, sa pagkatinuod gipanag-iya ug nailalom sa pagkontrolar ni “Cesar,” kinsa maoy nagluwat ug salapi ug naghatag ug tinong bili niini. Ang maong mga bahandi maoy lumalabay lamang, ug ang pagkahanaw niini lagmit maagoman tungod sa ekonomikanhong mga kahimtang o ubang mga sirkumstansiya. Busa, ang tawo nga nagbaton sa maong mga bahandi dili angayng magbutang sa iyang pagsalig niini, ni gamiton niya kini ingon sa paggamit niini sa kalibotan sa katibuk-an alang sa hakog nga mga katuyoan, sama sa pagtigom ug daghan pa gayod nga mga bahandi. (1Co 7:31) Hinunoa, siya magmaalisto ug magmakugihon sa pagpakighigala sa mga tag-iya sa walay kataposang puloy-anang mga dapit.

Ang mga tag-iya sa “walay kataposang puloy-anang mga dapit” mao si Jehova nga Diyos ug ang iyang Anak nga si Kristo Jesus. (Itandi ang Ju 6:37-40, 44.) Ang mga tawo nga dili mogamit sa ilang “dili-matarong nga mga bahandi” sa hustong paagi (sama sa pagtabang niadtong nanginahanglan ug sa pagpauswag sa “maayong balita”; Gal 2:10; Flp 4:15) dili gayod mahimong mga higala sa Diyos ug sa iyang Anak, si Kristo Jesus. Ang ilang dili-matinumanong paggamit sa dili-matarong nga mga bahandi magpakita nga sila dili takos piyalan ug espirituwal nga mga bahandi. (Luc 16:10-12) Ang maong mga tawo dili gayod mahimong maayo nga mga piniyalan sa dili-takos nga kalulot sa Diyos, nga mag-apod-apod ug espirituwal nga mga bahandi ngadto sa uban.​—1Pe 4:​10, 11.