Unsay Gitudlo Kanato sa Ehemplo ni Maria?
Diha bay higayon nga nabug-atan ka tungod sa usa ka problema o responsabilidad nga wala nimo damha? Gikapoy ka na ba sa adlaw-adlaw nga pagpanarbaho aron matagan-an ang imong pamilya? Lagmit usa ka sa milyonmilyong tawo nga nalibog ug nabalaka tungod kay napugos ka sa paghawa sa inyong nasod. Ug kinsa kanato ang wala makasinatig grabeng kaguol ug kamingaw tungod sa kamatayon sa atong minahal?
NAHIBALO ka ba nga si Maria, ang inahan ni Jesus, nakasinati nianang tanan? Apan dili kay kana ra, siya nakasagubang niana! Unsay atong makat-onan kaniya?
Si Maria ilado gayod sa tibuok kalibotan. Ug dili kana ikatingala tungod kay dako siyag papel sa katumanan sa katuyoan sa Diyos. Gani, si Maria gisimba sa milyonmilyong tawo. Ang mga Katoliko nagbayaw kaniya ingong minahal nga Inahan ug ingong sulondan sa pagtuo, paglaom, ug kaayo ngadto sa uban. Daghan ang natudloan nga si Maria maoy mohangyo sa Diyos para sa tawo.
Unsay imong hunahuna sa inahan ni Jesus? Ug labaw sa tanan, unsay panglantaw sa Diyos kaniya?
Talagsaong Responsabilidad
Si Maria, ang anak nga babaye ni Heli, naggikan sa tribo ni Juda sa Israel. Ang unang paghisgot sa Bibliya bahin kaniya nalangkit sa usa ka hinungdanong panghitabo. Ang usa ka anghel miduaw kaniya ug miingon: “Maayong adlaw, usa nga pinaboran kaayo, si Jehova nagauban kanimo.” Sa sinugdan, si Maria nalibog ug “naghunahuna kon unsa kahang matanga kini sa pangomosta.” Busa ang anghel miingon kaniya nga siya gipili sa pagsamkon ug pagpadako sa Anak sa Diyos—talagsaon gayod apan seryoso kaayo nga responsabilidad.—Lucas 1:26-33.
Pagkadakong responsabilidad kadto alang sa maong batan-on ug birhen nga babaye! Unsay iyang reaksiyon? Lagmit naghunahuna si Maria kon duna bay motuo sa nahitabo kaniya. Dili kaha siya maulawan o bulagan ni Jose nga iyang pamanhonon tungod sa iyang pagmabdos? (Deuteronomio 22:20-24) Siya wala magduhaduha sa pagdawat niining bug-at nga responsabilidad.
Ang lig-ong pagtuo ni Maria nakatabang kaniya sa pagsunod sa kabubut-on sa iyang Diyos, si Jehova. Siya kombinsido nga dili siya pasagdan sa Diyos. Busa siya miingon: “Tan-awa! Ang ulipong babaye ni Jehova! Matuman unta kana kanako sumala sa imong gipahayag.” Si Maria andam sa pag-atubang sa malisod nga mga kahimtang tungod kay iyang gipabilhan ang pribilehiyo nga gihatag sa Diyos kaniya.—Lucas 1:38.
Sa dihang gitug-anan ni Maria si Jose nga siya mabdos, si Jose naghunahuna nga bulagan siya. Lagmit silang duha nalisdan pag-ayo sa maong kahimtang. Ang Bibliya walay gisulti kon unsa ka dugay nilang gisagubang kini. Apan si Maria ug Jose lagmit nahupayan sa dihang ang anghel ni Jehova mipakita kang Jose. Gipatin-aw sa anghel ang hinungdan sa talagsaong pagmabdos ni Maria ug iyang gisugo si Jose nga pangasaw-on si Maria.—Mateo 1:19-24.
Malisod nga mga Panahon
Karong panahona, ang mabdos nga mga babaye mangandam sulod sa pipila ka bulan hangtod matawo ang bata, ug lagmit mao usab kanay gibuhat ni Maria. Panganay niya ang maong bata. Apan nausab ang iyang plano tungod sa usa ka panghitabo. Si Cesar Agosto nagsugo ug usa ka census, ug ang matag usa kinahanglang mouli sa ilang lungsod nga natawhan aron magparehistro. Busa, bisag siyam ka bulan na ang tiyan ni Maria, sila mibiyaheg 150 kilometros ug lagmit si Maria nagsakay lamang sa usa ka asno. Punog mga tawo ang Betlehem ug si Maria nagkinahanglag kasak-an aron didto manganak, apan wala silay nakit-an gawas sa usa ka pasungan. Lagmit nalisdan gayod si Maria sa pagpanganak didto. Tingali mibati siyag kaulaw ug kahadlok.
Sa maong malisod nga panahon, segurado nga kinasingkasing nga miampo si Maria kang Jehova ug misalig nga ang Diyos mag-atiman kaniya ug sa iyang anak. Sa ulahi, miabot ang mga magbalantay sa karnero nga naghinamhinam nga makakita sa bata. Sila nag-asoy nga ang bata gitawag sa mga anghel nga “Manluluwas, ang Cristo nga Ginoo!” Dayon, atong mabasa: “Gitipigan ni Maria kining tanan sa iyang kasingkasing ug namalandong siya pag-ayo mahitungod niining mga butanga.” Busa, iyang gihunahuna pag-ayo ang gisulti kaniya ug siya nalig-on niana.—Lucas 2:11, 16-19, Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia.
Komosta sa atong bahin? Lagmit makasinati kitag mga kasakit. Dugang pa, ang Bibliya nagpakita nga ang “panahon ug ang wala damhang panghitabo” modangat kang bisan kinsa kanato, nga magpahinabog lainlaing kalisdanan ug mga problema. (Ecclesiastes 9:11) Kon mahitabo kana, masuko ba kita sa Diyos ug basolon siya? Dili ba mas maayong sundogon ang tinamdan ni Maria ug palig-onon pa ang atong relasyon kang Jehova pinaagi sa pagtuon sa iyang Pulong, ang Bibliya, ug sa pagpamalandong sa atong nakat-onan? Ang pagbuhat niana makatabang kanato aron makalahutay sa mga pagsulay.
Kabos ug Kagiw
Si Maria nakasinatig lain pang mga kalisdanan—nga naglakip sa kakabos ug pinugos nga pagbiya sa ilang dapit. Nakasinati ka ba usab niana? Sumala sa usa ka report, “katunga sa mga tawo sa kalibotan—halos tulo ka bilyong tawo—mokitag ubos pa sa dos dolyares matag adlaw,” ug minilyon usab ang naglisod bisag nagpuyo sila sa adunahang mga nasod. Komosta sa imong bahin? Gikapoy ka na ba, o mobati usahay nga daw dili na nimo maantos ang kalisod sa pagtaganag pagkaon, sinina, ug kapuy-an sa imong pamilya?
Gipakita sa Bibliya nga kabos si Jose ug Maria. Nganong nahibalo kita niana? Lakip sa pipila ka butang nga gibutyag sa Ebanghelyo ni Mateo, Marcos, Lucas, ug Juan maylabot kanila mao nga 40 ka adlaw human manganak si Maria, sila miadto sa templo aron motanyag sa halad nga gitakda sa Balaod—“usa ka paris nga tukmo o duha ka piso nga salampati.”a (Lucas 2:22-24) Kini gitugot lamang alang niadtong kabos kaayo nga dili makahalad ug laki nga nating karnero. Busa, lagmit lisod ang panginabuhi ni Jose ug Maria. Bisan pa niana, malipayon ang ilang pamilya. Sa walay duhaduha, giuna gayod nila ang pagsimba sa Diyos.—Deuteronomio 6:6, 7.
Wala madugay human matawo si Jesus, si Maria nakaatubang na usab ug laing problema. Giingnan sa usa ka anghel si Jose nga kinahanglan silang mokalagiw ngadto sa Ehipto uban sa iyang pamilya. (Mateo 2:13-15) Kini mao ang ikaduhang higayon nga si Maria kinahanglang mobiya sa iyang naandang lugar, apan niining higayona sila kinahanglang moadto sa laing nasod. Dihay dakong komunidad sa mga Hudiyo sa Ehipto, busa si Maria ug Jose lagmit mipuyo taliwala sa mga tawo nga parehas nilag kagikan. Bisan pa niana, dili gayod sayon ang pagpuyo sa laing nasod. Ikaw ba ug ang imong pamilya nahilakip sa milyonmilyon nga mibiya sa ilang nasod, lagmit alang sa kaayohan sa ilang mga anak o aron makaikyas sa peligro? Kon mao, masabtan nimo ang kalisod nga nasinati ni Maria sa Ehipto.
Usa ka Maunongong Asawa ug Inahan
Si Maria wala na kaayo hisgoti sa Ebanghelyo gawas lamang diha sa asoy bahin sa pagkahimugso ug pagkamasuso ni Jesus. Apan, nahibalo kita nga si Maria ug Jose nakabatog labing menos unom pa ka anak. Lagmit dili ka makatuo niini. Apan, tagda kon unsay giingon sa Ebanghelyo.
Gitahod pag-ayo ni Jose ang pribilehiyo ni Maria sa pagsamkon sa anak sa Diyos. Tungod niana, wala siya makigsekso kang Maria sa wala pa matawo si Jesus. Ang Mateo 1:25 nag-ingon nga si Jose “wala makigdulog kaniya hangtod nga siya nanganak ug usa ka anak nga lalaki.” Ang pulong “hangtod” nagpaila nga human matawo si Jesus, si Jose nakigsekso na kang Maria nga maoy normal nga buhat sa magtiayon. Ingong resulta, sumala sa asoy sa Ebanghelyo, sila nakabaton ug laing mga anak—mga lalaki ug babaye. Si Santiago, Jose, Simon, ug Judas maoy mga igsoon ni Jesus sa inahan. Dili momenos sa duha ang anak nga babaye ni Maria. (Mateo 13:55, 56) Apan, kini sila gisamkon sa normal nga paagi.b
Si Maria nagpabili gayod sa iyang relasyon sa Diyos. Wala itakda sa Balaod nga ang babaye motambong sa pagsaulog sa Paskuwa. Bisan pa niana, batasan ni Maria nga ubanan si Jose sa tinuig nga pagbiyahe paingon sa Jerusalem alang sa pista. (Lucas 2:41) Sila mobiyaheg mga 300 kilometros kada tuig—dala ang ilang mga anak! Apan segurado nga kini naghatag kanilag dakong kalipay.
Daghang babaye karon ang nagsundog sa maayong ehemplo ni Maria. Sila nagkugi ug nagsakripisyo aron tumanon ang mga kaakohan nga gitakda sa Bibliya alang kanila. Ang maong mga asawa mapailobon, mainantoson, ug mapaubsanon gayod. Ilang gisundog ang tinamdan ni Maria nga unahon ang espirituwal nga mga butang inay ang kaugalingong tinguha ug kalipay. Sama kang Maria, sila nahibalo nga ang pagsimba sa Diyos kauban sa ilang bana ug mga anak makapalig-on ug makapahiusa sa pamilya.
Usa ka higayon niana, si Maria ug Jose—lagmit kauban sa ilang mga anak—mipauli gikan sa Jerusalem. Apan ilang namatikdan nga wala si Jesus. Niadtong panahona, si Jesus nag-edad ug 12 anyos. Imo bang mahanduraw ang kabalaka ni Maria sulod sa tulo ka adlaw nga pagpangita kaniya? Sa dihang nakaplagan nila siya sa templo, si Jesus miingon: “Wala ba kamo masayod nga kinahanglang anhi gayod ako sa balay sa akong Amahan?” Sa makausa pa, matod sa asoy, “kining tanan gitipigan [ni Maria] sulod sa iyang kasingkasing.” Kini maoy laing pamatuod kon unsa ka dako ang pagpabili ni Maria sa iyang relasyon sa Diyos. Iyang gipamalandong pag-ayo ang tanang panghitabo maylabot kang Jesus. Pipila ka tuig sa ulahi, lagmit iyang giasoy kining mga butanga lakip ang ubang panghitabo sa kinabuhi ni Jesus ngadto sa mga magsusulat sa Ebanghelyo.—Lucas 2:41-52, Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia.
Nakasagubang sa Pag-antos ug Kamatayon sa Iyang Minahal
Unsay nahitabo sa amaama ni Jesus nga si Jose? Gihisgotan siya makadiyot sa Ebanghelyo sa batan-on pa si Jesus, apan human niana siya wala na hisgoti. Sumala sa pipila ka tawo, kana nagpaila nga si Jose lagmit namatay sa wala pa magsugod si Jesus sa iyang ministeryo.c Bisan unsa pay nahitabo, ikaingon nga si Maria balo na sa hinapos nga bahin sa ministeryo ni Jesus. Sa hapit nang mamatay si Jesus, iyang gisalig ang iyang inahan kang apostol Juan. (Juan 19:26, 27) Dili gayod kana himoon ni Jesus kon buhi pa si Jose.
Ingong magtiayon, si Maria ug Jose daghag kasinatian! Sila giduaw sa mga anghel, miikyas sa mangtas nga hari, mibalhin ug puyo sa pipila ka higayon, ug nakabatog dakong pamilya. Lagmit nga sa makadaghang higayon, panahon sa kagabhion, sila mag-estoryahay bahin kang Jesus, nga naghunahuna kon unsa kahay dangatan ni Jesus, ug kon husto ba ang ilang pagpadako kaniya. Apan sa kalit lang, si Maria nawad-ag kauban sa kinabuhi.
Nawad-an ka ba usab ug kapikas sa kinabuhi? Gibati pa ba nimo ang kasakit ug kamingaw bisag milabay na ang daghang katuigan? Sa walay duhaduha, si Maria nalig-on sa iyang pagtuo ug sa iyang kahibalo bahin sa pagkabanhaw.d (Juan 5:28, 29) Bisan pa niana, wala gihapon mahanaw ang mga problema ni Maria. Sama sa daghang nag-inusara nga mga inahan karon, siya walay bana nga motabang kaniya sa pag-atiman sa iyang mga anak.
Dayag nga si Jesus maoy mipuli sa pagpangitag kuwarta sa dihang namatay si Jose. Samtang nanagko ang mga igsoon ni Jesus, sila nakatabang na sa pagtagana sa mga panginahanglan sa pamilya. Sa dihang si Jesus mga 30 anyos na, siya mibiya sa ilang balay ug misugod sa iyang ministeryo. (Lucas 3:23) Dili masabtan sa daghang ginikanan ang ilang bation sa dihang mobiya ang ilang anak sa ilang poder. Ang mga ginikanan migugol ug dakong panahon ug paningkamot sa pagpadako sa ilang mga anak ug sa pagpakigsuod kanila. Busa ang mga ginikanan mobatig dakong kamingaw inigbiya sa anak. Duna ka bay mga anak nga mibiya sa imong poder aron kab-oton ang ilang mga tumong? Nalipay ka ba sa ilang mga kalamposan, apan sa samang higayon gimingaw usab kanila? Nan masabtan gayod nimo ang gibati ni Maria sa dihang mibiya si Jesus.
Wala Damhang mga Pagsulay
Ang laing pagsulay nga naagoman ni Maria lagmit wala niya damha. Samtang nagsangyaw si Jesus, daghan ang misunod kaniya. Apan ang Kasulatan nag-ingon nga “ang iyang mga igsoon wala magpasundayag ug pagtuo kaniya.” (Juan 7:5) Sa walay duhaduha, gisuginlan sila ni Maria nga ang usa ka anghel nagpahibalo kaniya nga si Jesus “Anak sa Diyos.” (Lucas 1:35) Apan, si Santiago, Jose, Simon, ug Judas, nag-isip kang Jesus nga magulang ra nila. Busa ang pamilya ni Maria lainlaig tinuohan.
Naluya ba si Maria niini ug mihunong na sa pagtabang sa iyang mga anak? Wala gayod! Sa usa ka higayon sa dihang nagsangyaw si Jesus sa Galilea, siya miadto sa usa ka balay aron mokaon, ug mitapok ang panon aron maminaw kaniya. Kinsay atong madahom nga anaa sa gawas nga nangita kaniya? Si Maria ug ang mga igsoon ni Jesus. Busa kon moadto si Jesus duol sa ilang dapit, si Maria moadto kaniya kauban sa iyang mga anak, ug lagmit nagdahom si Maria nga mausab ra ang ilang tinamdan kaniya.—Mateo 12:46, 47.
Lagmit naningkamot ka usab sa pagsunod kang Jesus apan ang ubang membro sa inyong panimalay dili buot mohimo niana. Ayawg kaguol, ug ayawg hunong sa pagtabang kanila! Sama kang Maria, daghan ang milahutay sa paghimo niana sulod sa daghang katuigan hangtod nga milihok ang mga membro sa ilang pamilya. Malipay gayod ang Diyos kon kita molahutay, bisag dili mosanong ang uban.—1 Pedro 3:1, 2.
Ang Kinalisorang Pagsulay
Ang kataposang pagsulay nga naagoman ni Maria, sumala sa nasulat sa Kasulatan, lagmit mao ang kinalisoran. Iyang nasaksihan ang masakit nga kamatayon sa iyang anak human isalikway si Jesus sa mga isigka-Hudiyo. Ang kamatayon sa usa ka anak gihubit nga mao ang kinapaitan nga kasinatian sa usa ka inahan—“ang labing masakit nga kamatayon”—bata man o dako na ang anak. Sama sa gitagna daghang tuig na ang milabay, gibati ni Maria nga daw giduslak siyag espada!—Lucas 2:34, 35.
Nahugno ba si Maria tungod niining kataposang pagsulay, o nahuyang ba ang iyang pagtuo kang Jehova? Wala. Sa sunod nga paghisgot kang Maria diha sa Bibliya, atong mabasa nga siya kauban sa mga tinun-an ni Jesus nga “nagpadayon sa pag-ampo” uban kanila. Ug wala siya mag-inusara. Kauban niya ang iyang mga anak, nga niadtong higayona nagpakita nag pagtuo sa ilang magulang nga si Jesus. Kana nakahupay gayod kang Maria!e—Buhat 1:14.
Si Maria natagbaw gayod sa iyang kinabuhi ingong matinumanong babaye, ug inahan. Siya nakasinatig daghang makapatagbaw nga pribilehiyo sa iyang pag-alagad sa Diyos. Iyang nasagubang ang daghang pagsulay. Kon kita nagsagubang ug wala-damhang mga pagsulay o nabalaka tungod sa mga problema sa pamilya, kita makakat-on gayod sa iyang matinumanong pag-alagad sa Diyos bisan pa sa mga kalisdanan.—Hebreohanon 10:36.
Apan unsay atong ikaingon bahin sa pagsimba kang Maria? Husto ba nga simbahon siya tungod sa talagsaong mga pribilehiyo nga iyang nabatonan sumala sa asoy sa Bibliya?
[Mga footnote]
a Usa sa maong mga langgam gihalad ingon nga halad sa sala. (Levitico 12:6, 8) Sa paghalad niini, giila ni Maria nga siya, sama sa ubang dili-hingpit nga mga tawo, nakapanunod sa sala sa unang tawo nga si Adan.—Roma 5:12.
b Tan-awa ang kahon “Duna bay mga Igsoon si Jesus?”
c Tungod kay wala hisgoti si Jose diha sa asoy sa ministeryo ni Jesus, kana dakong pamatuod nga siya namatay, ilabina tungod kay gihisgotan sa asoy ang ubang membro sa pamilya ni Jesus—ang iyang inahan ug ang iyang mga igsoong lalaki ug babaye. Pananglitan, diha sa kombira sa kasal sa Cana, atong mabasa nga si Maria mitambong niana ug iya pa ganing giawhag si Jesus sa paghimog bino, apan si Jose wala hisgoti. (Juan 2:1-11) Sa laing panghitabo, atong mabasa nga ang mga katagilungsod ni Jesus nagtawag kaniya, dili ingong anak ni Jose, kondili ingong “anak ni Maria.”—Marcos 6:3.
d Alang sa dugang impormasyon bahin sa saad sa Bibliya sa pagkabuhi pag-usab, tan-awa ang kapitulo 7 sa librong Unsay Tinuod nga Gitudlo sa Bibliya? nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.
e Tan-awa ang kahon nga “Siya May Kaisog sa Pagbalhin ug Relihiyon,” sa panid 7.
[Kahon/Hulagway sa panid 6]
Duna bay mga Igsoon si Jesus?
Oo, aduna. Ang pipila ka teologo naningkamot sa pagpanghimakak niana, bisag pipila ka beses kanang gipamatud-an sa mga Ebanghelyo. (Mateo 12:46, 47; 13:54-56; Marcos 6:3) Apan, ang mga eksperto sa Bibliya naghisgot ug duha ka butang bahin sa mga teoriya nga si Maria walay laing anak. Una, aron suportahan ang doktrina nga mitungha sa ulahi—ang pagtulon-an sa simbahan nga si Maria nagpabiling birhen sa tibuok niyang kinabuhi. Ikaduha, kon susihon ang maong mga teoriya, kini mapamatud-ang sayop.
Pananglitan, usa sa maong mga teoriya nag-ingon nga ang mga igsoon ni Jesus maoy mga anak ni Jose sa una niyang asawa. Kining ideyaha dili tinuod, kay kon mao, si Jesus dili panganay ug wala siyay katungod nga manunod sa pagkahari ni David.—2 Samuel 7:12, 13.
Ang laing teoriya nag-ingon nga sila dili kono mga igsoon ni Jesus kondili mga ig-agaw niya. Apan, diha sa Gregong Kasulatan, lainlain ang pulong nga gigamit alang sa “igsoon,” “ig-agaw,” ug “paryente.” Busa, ang usa ka eksperto sa Bibliya nga si Frank E. Gaebelein nag-ingon nga sayop kining mga teoriyaha. Siya mihinapos: “Ang hustong pagsabot sa [terminong] ‘mga igsoon’ . . . nagtumong sa mga anak ni Maria ug Jose ug busa [sila maoy] mga igsoon ni Jesus sa inahan.”
[Kahon sa panid 7]
Siya May Kaisog sa Pagbalhin ug Relihiyon
Ang ginikanan ni Maria maoy mga Hudiyo, ug siya nagsunod sa relihiyon sa mga Hudiyo. Siya tigtambongan sa sinagoga, nga maoy dapit sa pagsimba sa mga Hudiyo, ug siya tigduawan usab sa templo sa Jerusalem. Apan, samtang miuswag ang kahibalo ni Maria bahin sa katuyoan sa Diyos, iyang nasabtan nga ang tradisyon sa ilang mga katigulangan wala na uyoni sa Diyos. Gipapatay pa gani sa relihiyosong mga lider sa mga Hudiyo ang Anak sa Diyos, ang Mesiyas. Sa wala pa kana mahitabo, si Jesus misulti kanila: “Tan-awa! Ang inyong balay mabiniyaan kaninyo.” (Mateo 23:38) Busa, gisalikway na sa Diyos ang relihiyon nga gidak-an ni Maria.—Galacia 2:15, 16.
Sa dihang natukod ang Kristohanong relihiyon, si Maria lagmit nag-edad nag mga 50. Unsay iyang gibuhat? Nangatarongan ba siya nga ang relihiyon sa mga Hudiyo maoy iyang namat-an ug dili niya kabiyaan ang mga tradisyon sa iyang mga ginikanan? Miingon ba siya nga tigulang na siya aron mobalhin ug relihiyon? Wala gayod! Nasabtan ni Maria nga ang pag-uyon sa Diyos anaa na sa mga Kristohanon, busa siya nagbatog pagtuo ug kaisog sa pagbalhin ug relihiyon.
[Hulagway sa panid 5]
Sila miikyas ngadto sa Ehipto ingong mga kagiw
[Hulagway sa panid 8]
Ang kinapaitan nga kasinatian sa usa ka inahan