ULITAN

Usa ka hakog, dalo kaayo nga tawo, ilabina sa hinangol nga pagkaon. Ang tanang matang sa pagkaulitan supak gayod sa mga balaod ug mga prinsipyo sa Bibliya.

Ilalom sa Moisesnong Balaod, ang mga ginikanan sa usa ka dili magpatul-id nga anak nga usa ka ulitan ug palahubog magdala kaniya ngadto sa mga ansiyano sa siyudad, kinsa magpabato kaniya hangtod nga mamatay. (Deu 21:18-21) Ingong pasidaan sa uban, ang Mga Proverbio nagkondenar bisan sa pagpakig-uban sa mga ulitan: “Ang nagapakig-uban sa mga ulit nagapakaulaw sa iyang amahan.” “Ayaw pagpakig-uban sa mga labihan ka hinginom ug bino, taliwala sa mga ulitan nga tigkaon ug unod. Kay ang palahubog ug ang ulitan modangat sa kakabos, ug ang pagkahingatulog magapasapot sa usa ka tawo sa mga nuog lamang.” (Pr 28:7; 23:​20, 21) Ang Hebreohanong termino nga gigamit dinhi alang sa “ulitan” ug “ulitan nga tigkaon” mao ang zoh·lelʹ. Ang pangunang diwa niini nga pulong lagmit maoy “mapatuyangon,” nga mao, tigwaldas, mausikon.​—Itandi ang Deu 21:​20, ftn sa Rbi8.

Sa tinguha nga pakaulawan si Jesu-Kristo, ang usa sa mga sumbong sa pagbutangbutang kaniya sa iyang mga kaaway mao: “Tan-awa! Usa ka tawong ulitan ug palainom ug bino.” Kining bakak nga sumbong gitubag lamang ni Jesus pinaagi sa pag-ingon, “Ang kaalam mapamatud-ang matarong pinaagi sa mga buhat niini” o “pinaagi sa tanang anak niini.” (Mat 11:19; Luc 7:​34, 35) Sa laing pagkasulti, si Jesus miingon, ‘Tan-awa ang akong matarong nga mga buhat ug panggawi ug mahibaloan ninyo nga bakak ang maong sumbong.’

Ang pagkaulitan tino nga walay luna sulod sa Kristohanong kongregasyon, ug buot matino ni apostol Pablo nga kini dili makayuhot. Busa, sa dihang gibilin si Tito didto sa Creta aron atimanon ang bag-o pang natukod nga Kristohanong organisasyon didto, iyang gipahinumdoman si Tito labot sa giingon sa usa sa mga manalagna sa Creta (gituohang mao si Epimenides, usa ka Cretanhong magbabalak sa ikaunom nga siglo W.K.P.): “Ang mga Cretanhon kanunay gayong bakakon, nagapangdaot nga mapintas nga mga mananap, mga ulitan [sa literal, mga tiyan] nga tapolan.” Busa, ang mga magtatan-aw nga itudlo ni Tito, matod ni Pablo, kinahanglang mga lalaki nga nahigawas sa tanan niana nga mga akusasyon, mga lalaki nga dili palahubog o dalo ug aduna gayoy pagpugong-sa-kaugalingon.​—Tit 1:5-12.

Bisan tuod wala itala ingong usa ka “buhat sa unod,” ang pagkaulitan sagad nga nalangkit sa paghuboghubog ug mga hudyaka, ug tino nga kini lakip sa ekspresyon nga “mga butang nga sama niini,” diin kadtong nagabuhat niini “dili makapanunod sa gingharian sa Diyos.” (Gal 5:​19, 21) Ang pagkamakasaranganon sa batasan labot sa pagkaon, ingon man sa tanang uban pang mga kalihokan, maoy usa ka maayong Kristohanong hiyas.​—1Ti 3:​2, 11.