Mga Talan-awon Gikan sa Yutang Saad

“Alaot Ikaw, Corazin!”—Ngano?

IKAW tinong dili buot nga moingon ang Diyos kanimo nga alaot, buot ba nimo? Busa, hunahunaa, kon unsay gibati sa mga Hudiyo sa tulo ka siyudad sa Galilea sa dihang ang Anak sa Diyos ug Maghuhukom mipahayag:

“Alaot ikaw, Corazin! Alaot ikaw, Betsaida! kay ang mga milagro nga nangahimo diha kaninyo didto pa himoa sa Tiro ug Sidon, dugay ra unta silang nanaghinulsol nga nanagsul-ob ug sako ug nanaglubog sa abo. Apan sultihan ko kamo, Sa Adlaw sa Paghukom maarang-arang pa unya alang sa Tiro ug Sidon kay kaninyo. Ug ikaw, Capernaum, . . . igaunlod ko ikaw ngadto sa Hades.”​—Mateo 11:21-23.

Ang talan-awon sa itaas nagpunting sa usa ngadto niadtong mga siyudara​—ang Corazin. Kining hulagwaya makita usab sa Hulyo/Agosto nga 1989 Calendar of Jehovah’s Witnesses. Makaiikag, ang mga pulong ni Jesus sa Mateo 11:21-23 anaa sa programa sa pagbasa sa Bibliya sa mga Saksi ni Jehova sa Agosto. Busa, unsay angay natong masayran bahin sa Corazin?

Buweno, matikdi kon diin nahimutang ang karaang Corazin. Imong makita ang iyang kagun-oban sa atubangan niining hulagwaya. Sunod, tan-awa ang kakahoyan nga anaa sa amihanang baybayon sa Dagat sa Galilea. Kana mao ang Capernaum kaniadto, mga 3 kilometros ang gilay-on. Ang talan-awon gikan sa itaas daw mosugyot nga kini maoy patag nga yuta, apan sa tinuoray ang Corazin nahimutang sa bungtod nga adunay gihabogong 270 metros ibabaw sa baybay niini.

Angay usab natong masayran nga susamang gilay-on lamang gikan sa Capernaum, subay sa baybayon, nahimutang ang Betsaida. Busa, sa dihang gisaway kining tulo ka siyudad, ang pagtagad ni Jesus anaa sa gamayng dapit nga nagliyok sa sentro sa iyang kalihokan sa Galilea. (Mateo 4:13; Marcos 2:1; Lucas 4:31) Nganong si Jesus namulong sa kaalaotan diha kanila?

Si Jesus ug ang iyang mga apostol migugol ug dakong panahon niining dapita, ug mihimo siyag daghang gamhanang buhat dinhi. Duol sa Betsaida iyang gipakaon ang kapin sa 5,000 ka tawo sa milagrosong paagi, ug iyang gibalik ang panan-aw sa usa ka tawong buta. (Marcos 8:22-25; Lucas 9:10-17) Apil sa iyang mga milagro nga gihimo sulod o duol sa Capernaum mao ang pag-ayo niya sa masakitong ulitawhay gikan sa halayo, pag-ayo sa usa ka tawong giyawaan, pagpalakaw sa usa ka paralitiko, ug pagbanhaw sa anak nga babaye sa usa ka opisyal sa sinagoga. (Marcos 2:1-12; 5:21-23; Lucas 4:31-37; Juan 4:46-54) Samtang ang Bibliya wala magpiho kanato kon unsa ang “gamhanang mga buhat” nga gibuhat sa Corazin, ang Mateo 11:21 nagpaila nga si Jesus mihimo ug mga milagro sa sulod o sa duol nianang dapita. Apan, ang mga tawo wala maghinulsol ug magtuo niya ingong Mesiyas nga gipaluyohan sa Diyos.

Sa pagtan-aw sa nag-ubang talan-awon sa paghimo ni Jesus nianang mga buhata, ikaw tingali mangutana, ‘Nganong dili matinagdanon ang mga tawo sa Corazin?’ Malagmit atong makita ang timailhan taliwala niining itom nga batong basalt nga nakalotan sa mga arkeologo nga kauban sa mga linumpag, nga adunay petsang gikan sa ikatulong siglo K.P. Kining mga gubaa nag-apil sa usa ka sinagoga sa sentro sa siyudad, ug dapit pamalayan sa duol niini. Ang pipila sa mga bato nga gikan sa sinagoga adunay talagsaong mga kinulit. Kinulit sa unsa? Mga pigura gikan sa Gregong mitolohiya, sama kang Medusa nga adunay mga halas nga buhok ug usa ka centaur, katunga tawo ug katunga kabayo. Sanglit kay ang Judaismo lig-ong misupak sa sama nianang idolatrosong mga kinulit, nganong ang Hudiyong mga lider sa Corazin mitugot kanila diha sa ilang mga sinagoga?

Ang usang pangagpas mao nga “ang liberal nga panghunahuna lagmit nahimong naandan sa maong dapit,” nga naghatag katarongan kang Jesus nga molaom ug maayong pagtagad sa katawhan diha sa siyudad.a Apan kon kining mga sinilsil sa sinagoga nagasugyot sa bisan unsa mahitungod sa panghunahuna sa adlaw ni Jesus, kini mao ang kadaghanan sa Corazin walay partikular nga pagtagad nga simbahon “ang Amahan sa espiritu ug kamatuoran.” (Juan 4:23) Ilang gipakita kini sa dili pagdawat nila sa tighimog-milagrong Mesiyas.

Sa dihang gipadala ni Jesus ang 70 ka disipulo, siya usab migamit sa panghingapin (hyperbole) maylabot sa pagkadili-matinagdanon sa Corazin, Betsaida, ug Capernaum. Kon ang mga isigka-Galileanhon ni Jesus nga nasinati sa iyang gamhanang mga buhat wala mopakitag paborableng pagtagad, ang mga disipulo angayng dili matingala kon ang pumoluyo sa ubang mga siyudad nga ilang gisangyawan dili magdawat kanila.​—Lucas 10:10-15.

Busa samtang atong palandongon ang walay-kinabuhing itom nga mga guba sa Corazin, angay natong ibutang sa kasingkasing ang pasidaang gipahayag ni Jesus nga “alaot.” Ang pagkadili-mahinulsolon, ang dili pagtagad sa buluhaton sa Diyos nga ginabuhat sa iyang katawhan, mosangpot ngadto sa kaulawan ug usa ka masulob-ong umaabot.

[Mga Footnote]

[Mapa sa panid 16]

(Alang sa bug-os nga pagkahan-ay sa teksto, tan-awa ang publikasyon)

Corazin

Betsaida

Capernaum

Dagat sa Galilea

Tiberia

[Kapsiyon]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. ug Surbi sa Israel

[Kapsiyon sa panid 16]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.