FELIPE
[nagkahulogang “Mahiligon sa mga Kabayo; Mahigugmaon sa Kabayo”].
1. Usa sa kinaunahang mga tinun-an nga lakip sa 12 ka apostoles ni Jesu-Kristo. Diha sa mga asoy sa Ebanghelyo ni Mateo, Marcos, ug Lucas, ang ngalan ni Felipe gihisgotan diha lamang sa mga talaan sa mga apostoles. (Mat 10:3; Mar 3:18; Luc 6:14) Ang asoy lamang ni Juan ang naghatag ug pipila ka detalyadong impormasyon bahin kaniya.
Si Felipe naggikan usab sa samang lungsod nga natawhan ni Pedro ug Andres, nga mao, ang Betsaida, sa A nga baybayon sa Dagat sa Galilea. Sa pagkadungog sa pagdapit ni Jesus nga “Mahimong akong sumusunod,” gihimo ni Felipe ang sama sa gihimo ni Andres usa ka adlaw una pa niana. Gipangita ni Andres ang iyang igsoong lalaki nga si Simon (Pedro) ug gidala siya ngadto kang Jesus, ug gihimo kini ni Felipe niining higayona ngadto kang Natanael (Bartolome), nga nag-ingon: “Nakaplagan namo ang usa nga bahin kaniya si Moises, diha sa Balaod, ug ang mga Manalagna misulat, si Jesus, nga anak ni Jose, nga taga-Nasaret. . . . Dali ug tan-awa.” (Ju 1:40, 41, 43-49) Ang mga pulong nga “nakaplagan ni Jesus si Felipe” lagmit nagpasabot nga nagkaila na sila sa miagi, ingon sa gipakita sa gipamulong ni Felipe kang Natanael, sanglit gihisgotan man ni Felipe ang ngalan ni Jesus, ang iyang pamilya, ug ang iyang pinuy-anan. Wala isulti kon ig-unsa sila ni Felipe ug Natanael (Bartolome) gawas sa ilang panaghigalaay, apan diha sa mga talaan sa Bibliya sila sagad gitala nga magkauban, gawas lamang sa Buhat 1:13.
Sa madaogong pagsulod ni Jesus sa Jerusalem lima ka adlaw sa wala pa ang Paskuwa sa 33 K.P. (Mar 11:7-11), ang pipila ka Grego buot makigkita kang Jesus. Gihangyo nila si Felipe nga ipailaila sila, lagmit wala mataha sa apostol tungod sa iyang Gregong ngalan, o tingali tungod kay siya lamang ang diha niadtong higayona aron mahangyo. Bisan pa niana, dayag nga gibati ni Felipe nga siya dili takos sa pagtuman sa hangyo niini nga mga Grego (tingali mga kinabig). Siya mikonsulta una kang Andres, nga sa ubang teksto gihisgotan nga kauban niya (Ju 6:7, 8) ug kinsa tingali mas suod kang Jesus. (Itandi ang Mar 13:3.) Gipresentar nilang duha ang hangyo, dili ang mga naghangyo, aron tagdon ni Jesus. (Ju 12:20-22) Kining maalamon, daw mainampingon nga tinamdan mabanaag sa tubag ni Felipe sa pangutana ni Jesus bahin sa pagpakaon sa panon sa katawhan ug bisan sa iyang hangyo (nga gihimo human sa medyo prangkang mga pangutana ni Pedro ug Tomas) sa dihang siya miingon: “Ipakita kanamo ang Amahan, ug kini igo na alang kanamo.” (Ju 6:5-7; 13:36, 37; 14:5-9) Ang iyang mataktikanhong pamaagi lahi gayod sa pagkawalay-lipudlipod ug pagkaprangka ni Pedro, ug busa ang mubo nga mga asoy maylabot kang Felipe nagbutyag bahin sa nagkadaiyang personalidad nga makita diha sa piniling mga apostoles ni Jesus.
Tungod sa iyang suod nga pagpakig-uban kang Natanael (Bartolome) ug sa mga anak nga lalaki ni Zebedeo, si Felipe tingali mao ang usa sa duha ka wala hinganling mga tinun-an nga didto sa baybayon sa Dagat sa Galilea sa dihang nagpakita ang nabanhaw nga si Jesus.—Ju 21:2.
2. Usa ka tig-ebanghelyo ug misyonaryo sa unang siglo. Duyog kang Esteban, si Felipe maoy lakip sa pito ka lalaki nga “napanghimatud-ang maayo, puno sa espiritu ug kaalam” nga gipili alang sa walay-pinalabing pag-apod-apod ug pagkaon taliwala sa nagsultig-Grego ug nagsultig-Hebreohanon nga Kristohanong mga babayeng balo sa Jerusalem. (Buh 6:1-6) Ang asoy sa kalihokan ni Felipe (usab nianang kang Esteban) human matapos kining linaing pag-alagad nagpamatuod nga ang mga lalaki nga naglangkob niining piniling grupo nga nagdumala adunay hataas nga kalidad sa espirituwal, kay gibuhat ni Felipe ang buluhaton nga sama nianang gibuhat ni apostol Pablo, bisan tuod sa limitadong gilapdon.
Sa dihang ang paglutos nakapatibulaag sa tanan gawas sa mga apostoles, kinsa nagpabilin sa Jerusalem, si Felipe miadto sa Samaria; didto gipahayag niya ang maayong balita sa Gingharian ug, pinaagi sa milagrosong gahom sa balaang espiritu, naghingilin ug mga demonyo ug nag-ayo sa mga paralisado ug mga bakol. Kay nalipay pag-ayo, daghan ang midawat sa mensahe ug nabawtismohan, lakip sa usa ka Simon nga kanhi naggamit ug mga kalaki sa salamangka. (Buh 8:4-13) Busa sa dihang ang mga apostoles “nakadungog nga ang Samaria midawat sa pulong sa Diyos, ilang gipadala si Pedro ug si Juan ngadto kanila,” aron kining bawtismadong mga magtutuo makadawat ug libreng gasa sa balaang espiritu.—Buh 8:14-17.
Dayon si Felipe gitultolan sa balaang espiritu ni Jehova sa pagsugat sa Etiopianhong eunuko diha sa dalan paingon sa Gaza, ug didto, sa mubo nga panahon, kining “tawong anaa sa gahom ilalom ni Candace nga rayna sa mga Etiopianhon” nagbutang ug pagtuo kang Jesus ug naghangyo kang Felipe sa pagbawtismo kaniya. (Buh 8:26-38) Gikan didto siya mipaingon sa Asdod ug mipadayon ngadto sa Cesarea, nga ‘nagpahayag sa maayong balita sa tanang siyudad’ nga iyang maagian. (Buh 8:39, 40) Gipakita niining mubong mga asoy ang buluhaton sa usa ka “tig-ebanghelyo.”—Buh 21:8.
Dinhi niining internasyonal nga kinasang-ang dalan sa Cesarea mga 20 ka tuig sa ulahi nga si Felipe nakaplagan nga aktibo pa gihapon sa ministeryo, ug giila gihapon ingong “usa sa pito ka tawo” nga gitudlo sa mga apostoles. Ingon sa gitaho ni Lucas, sa dihang siya ug si Pablo miestar sa balay ni Felipe sa usa ka panahon, sa mga tuig 56 K.P., “kining tawhana [si Felipe] may upat ka anak nga babaye, mga ulay, nga nanagna.” (Buh 21:8-10) Sanglit kining upat ka anak nga babaye may husto nang pangedaron aron makigbahin sa pagpanagna, kini tingali magpasabot nga si Felipe minyo na sa panahon sa iyang mas naunang kalihokan.
3. Ang bana ni Herodias ug amahan ni Salome. Siya nagpuyo sa Roma sa panahong ang iyang nanapaw nga asawa mibulag kaniya aron mahimong asawa sa iyang igsoon-sa-amahan nga si Herodes Antipas. (Mat 14:3, 4; Mar 6:17, 18; Luc 3:19, 20) Si Felipe maoy anak nga lalaki ni Herodes nga Bantogan pinaagi sa iyang ikatulong asawa nga si Mariamne II nga anak nga babaye sa hataas nga saserdoteng si Simon. Busa, siya mestisong Hudiyo ug Idumeano.—Tan-awa ang HERODES Num. 5.
4. Ang magmamando sa distrito sa Iturea ug Trakonite sa panahong nagsugod si Juan nga Tigbawtismo sa iyang ministeryo sa “ikanapulog-lima ka tuig sa paghari ni Tiberio Cesar,” niadtong 29 K.P. (Luc 3:1-3) Si Felipe maoy anak nga lalaki ni Herodes nga Bantogan pinaagi kang Cleopatra sa Jerusalem ug busa, igsoon-sa-amahan ni Herodes Antipas, Arquelao, ug ni Felipe Num. 3.—Tan-awa ang HERODES Num. 6.