KAISOG
Ang hiyas sa pagkalig-on, pagkawalay-kahadlok, pagkamapangahason. Ang kaisog maoy kaatbang sa kahadlok, kakulhanon, ug katalawan.—Mar 6:49, 50; 2Ti 1:7.
Ang Hebreohanong berbo nga sagad kaayong nagpahayag sa diwa sa pagkamaisogon mao ang cha·zaqʹ. Kini sa panguna nagkahulogang “magmakusganon.” (2Sa 13:28; 2Cr 19:11; Eze 3:14) Kasagaran ang cha·zaqʹ gigamit duyog sa ʼa·matsʹ, nga nagkahulogan usab nga “magmakusganon.” Kining duha ka berbo makaplagan diha sa mga ekspresyong “Magmaisogon ug magmakusganon kamo” (Jos 10:25) ug “Magmaisogon kamo, ug magmalig-on unta ang inyong kasingkasing.”—Sal 31:24.
Ang ideya sa pagkaluya o pagkahuyang gipahayag sa Hebreohanong termino nga ra·phahʹ, nga usahay mahimong magkahulogang ‘mawad-ag kaisog’ (Jer 49:24) o “naluya.” (Pr 24:10) Sa dihang gihubad nga “mahuyhoy,” sama sa prase nga “Hinaot dili mahuyhoy ang imong mga kamot,” kini adunay kahulogan nga “mawad-ag kaisog, luya kaayo sa paglihok.”—Sof 3:16; Isa 13:7; Eze 7:17.
Sa Grego, ang kahimtang sa pagkawalay-kahadlok o pagkamaisogon gipahayag sa mga berbo nga thar·reʹo (2Co 5:8) ug thar·seʹo. (Mat 9:2) Ang berbo nga tol·maʹo gihubad sa lainlaing paagi nga “mangahas” (Rom 15:18; Jud 9), ‘adunay kaisog’ (Mar 12:34), “nagagawing maisogon” (2Co 11:21), nga ang gipasiugda mao ang pagpakita sa kaisog o pagkawalay-kahadlok diha sa usa ka buluhaton.
Ang mga alagad sa Diyos nagkinahanglan kanunay ug kaisog aron magpabiling matinumanon sa Labing Hataas. Busa, sa dihang ang mga Israelinhon andam na sa pagsulod sa Yutang Saad, gisultihan sila ni Moises: “Magmaisogon ug magmakusganon kamo,” ug gisubli niya pagsulti ang samang pahimangno ngadto sa iyang tinudlong manununod nga si Josue. (Deu 31:6, 7) Agig pagpalig-on niini nga mga pulong ni Moises, si Jehova mismo sa ulahi misulti kang Josue, “Magmaisogon ug magmakusganon ka . . . Magmaisogon ka lamang ug magmakusganon gayod.” (Jos 1:6, 7, 9) Aron matagan-an ug gikinahanglang kaisog, ang nasod kinahanglang mamati, magtuon, ug mosunod sa balaod ni Jehova. (Deu 31:9-12) Sa susama, aron magmaisogon ug magmakusganon, gisultihan si Josue nga basahon niya kanunay ang balaod sa Diyos ug mag-amping sa pagpadapat niini.—Jos 1:8.
Makaplagan sa Kasulatan ang daghang direktang mga sugo nga magmaisogon ug gipakita usab niini kon sa unsang paagi mabatonan kini sa usa ka tawo. (Sal 31:24) Ang pagpakig-uban sa mga isigkamagsisimba makatabang ug dako. (Buh 28:15) Sa Salmo 27:14 si David mismo nga usa ka tawong maisog miingon: “Magmaisogon ka ug lig-ona ang imong kasingkasing.” Sa nahaunang mga bersikulo sa Salmo 27, iyang gipadayag kon unsa ang nakatabang kaniya nga magmaisogon: Ang pagsalig kang Jehova ingong “salipdanan” sa iyang kinabuhi (ber 1), ang nangaging mga kasinatian kon sa unsang paagi nakiglabot si Jehova sa iyang mga kaaway (ber 2, 3), ang pagpabili sa templo ni Jehova sa pagsimba (ber 4), ang pagsalig sa panalipod ni Jehova ug sa iyang tabang ug kaluwasan (ber 5-10), ang padayong pagtudlo sa mga prinsipyo sa matarong nga mga dalan sa Diyos (ber 11), ug ang mga hiyas nga pagtuo ug paglaom (ber 13, 14).
Ang Kristohanon nagkinahanglag kaisog aron magpabiling dili mahugawan sa mga tinamdan ug mga buhat sa kalibotan nga kaaway ni Jehova nga Diyos ug magpabiling matinumanon Kaniya bisan pag atubangon ang pagdumot sa kalibotan. Gisultihan ni Jesu-Kristo ang iyang mga tinun-an: “Sa kalibotan kamo adunay kasakitan, apan magmaisogon! Gidaog ko na ang kalibotan.” (Ju 16:33) Wala gayod magpadaog ang Anak sa Diyos sa impluwensiya sa kalibotan, apan iyang gidaog ang kalibotan pinaagi sa iyang pagkalahi gikan niini sa tanang paagi. Ang ekselenteng panig-ingnan ni Jesu-Kristo ingong usa ka mananaog ug ang sangpotanan sa iyang pagkinabuhi nga walay ikasaway makahatag sa usa ka tawo sa gikinahanglang kaisog aron mosundog kaniya sa pagpabiling bulag ug sa pagkawala mahugawi sa kalibotan.—Ju 17:16.