PAGHINGILIN

Ang hudisyal nga pag-ekskomunikar o pagpalagpot sa mga nakasala gikan sa pagkamembro sa usa ka komunidad o organisasyon ug ang paghunong sa pagpakig-uban kanila. Sa relihiyosong mga grupo kini maoy usa ka prinsipyo ug katungod nga ilang nabatonan ug susama kini sa awtoridad sa pagsilot ug kamatayon, paghingilin, ug sa paghikaw sa pagkamembro nga gipatuman sa politikal ug lokal nga kagamhanan. Kini gihimo sulod sa kongregasyon sa Diyos aron mamentinar ang kaputli sa organisasyon labot sa doktrina ug sa moral nga paagi. Hinungdanon ang pagpatuman niini nga awtoridad aron motunhay ang organisasyon ug ilabina ang Kristohanong kongregasyon. Ang kongregasyon kinahanglang magpabiling hinlo ug padayong maghupot sa pabor sa Diyos aron gamiton niya ug usab maghawas kaniya. Kay kon dili, palagpoton o putlon sa Diyos ang tibuok kongregasyon.​—Pin 2:5; 1Co 5:​5, 6.

Aksiyon ni Jehova. Sa makadaghang higayon, gihimo ni Jehova nga Diyos ang paghingilin, o pagpalagpot. Iyang gihukman si Adan sa kamatayon ug giabog siya ug ang iyang asawang si Eva gikan sa tanaman sa Eden. (Gen 3:​19, 23, 24) Si Cain gihinginlan ug nahimong usa ka latagaw ug usa ka kagiw diha sa yuta. (Gen 4:​11, 14, 16) Ang mga manulonda nga nakasala gitambog ngadto sa Tartaro, usa ka kahimtang sa naglugitom nga kangitngit diin sila gitagana alang sa paghukom. (2Pe 2:4) Kawhaag-tulo ka libong makihilawason ang gipatay gikan sa Israel sa usa ka adlaw. (1Co 10:8) Ubos sa sugo ni Jehova si Acan gipatay tungod sa pagkawat sa mga butang nga gikatugyan alang kang Jehova. (Jos 7:​15, 20, 21, 25) Si Kore nga Levihanon lakip kang Datan ug Abiram sa tribo ni Ruben gipatay tungod sa pagrebelde, ug si Miriam gihampak sa sanla ug lagmit sa ulahi mamatay unta nga sanlahon kon wala pa mangaliya si Moises alang kaniya. Apan sa gihapon, siya gihinginlan gikan sa kampo sa Israel nga gikuwarentinas sulod sa pito ka adlaw.​—Num 16:​27, 32, 33, 35; 12:​10, 13-15.

Ilalom sa Moisesnong Balaod. Tungod sa seryoso ug tinuyong mga paglapas sa balaod sa Diyos nga gihatag pinaagi kang Moises ang usa ka tawo mahimong putlon, sa ato pa, patyon. (Lev 7:27; Num 15:​30, 31) Ang apostasya, idolatriya, pagpanapaw, pagkaog dugo, ug pagbuno maoy lakip sa mga sala nga pahamtangan niini nga silot.​—Deu 13:12-18; Lev 20:10; 17:14; Num 35:31.

Ilalom sa Balaod, aron mapatuman ang silot nga pagputol o pagpatay, kinahanglang adunay ebidensiya gikan sa baba sa labing menos duha ka saksi. (Deu 19:15) Kini nga mga saksi kinahanglang maoy unang mobato sa sad-an. (Deu 17:7) Kini magpasundayag sa ilang kasibot sa pagdapig sa balaod sa Diyos ug sa kaputli sa kongregasyon sa Israel ug kini makapugong usab sa paghimog bakak, pinasagad, o dinalidali nga testimonya.

Ang Sanhedrin ug mga sinagoga. Panahon sa yutan-ong ministeryo ni Jesus, ang mga sinagoga nagsilbing mga korte sa paghusay sa mga maglalapas sa Hudiyohanong balaod. Ang Sanhedrin mao ang kinatas-ang korte. Ubos sa Romanhong pagmando ang mga Hudiyo wala makabaton ug kagawasan sa paggamit sa awtoridad nga napahimuslan nila kanhi ilalom sa teokratikanhong kagamhanan. Bisan sa dihang ang Sanhedrin may gihukman nga takos sa kamatayon, sila dili kanunayng makapahamtang sa silot nga kamatayon, tungod sa mga restriksiyon sa mga Romano. Ang mga sinagoga sa mga Hudiyo adunay usa ka sistema sa pag-ekskomunikar, o pagpalagpot, nga adunay tulo ka lakang o tulo ka ngalan. Ang unang lakang mao ang silot nga nid·duyʹ, nga sulod lamang sa mubomubong panahon, sa sinugdan 30 lamang ka adlaw. Ang usa ka tawo nga nailalom niini nga silot gidid-an sa pagpahimulos sa pipila ka pribilehiyo. Siya mahimong moadto sa templo, apan didto, siya gidid-an sa pipila ka butang, ug ang tanan gawas sa iyang kaugalingong pamilya gibaoran nga magpahilayo sa distansiyang 4 ka maniko (mga 2 m; 6 p) gikan kaniya. Ang ikaduhang lakang mao ang cheʹrem, nga nagkahulogang usa ka butang nga gikatugyan ngadto sa Diyos o gidili. Kini usa ka mas grabe nga paghukom. Ang maglalapas dili makatudlo o mahimong tudloan nga duyog sa uban, ni makahimo siya ug mga transaksiyon sa negosyo gawas lamang sa pagpalit sa mga panginahanglan sa kinabuhi. Apan, siya wala sa bug-os hinginli gikan sa Hudiyohanong organisasyon, ug adunay purohan nga siya makabalik. Ang kataposan mao ang sham·mat·taʼʹ, usa ka bug-os nga pagputol gikan sa kongregasyon. Ang pipila nagtuo nga ang kataposang duha ka matang sa pag-ekskomunikar walay kalainan sa usag usa.

Ang usa nga gihinginlan ingong daotan, giputol sa bug-os, pagaisipong takos sa kamatayon, bisan tuod nga ang mga Hudiyo tingali walay awtoridad sa pagpatay kaniya. Bisan pa niana, ang paagi sa pagputol nga ilang gigamit maoy usa ka gamhanan kaayong paagi diha sa Hudiyohanong komunidad. Gitagna ni Jesus nga ang iyang mga sumusunod palagpoton gikan sa mga sinagoga. (Ju 16:2) Ang kahadlok nga mapalagpot, o “mahinginlan sa simbahan,” ang nakapugong sa mga Hudiyo, bisan sa mga magmamando, sa pagdawat kang Jesus. (Ju 9:​22, ftn sa Rbi8; 12:42) Ang usa ka pananglitan niini nga pagpalagpot nga gihimo sa sinagoga mao kadtong nahitabo sa naayo nga tawong buta kinsa misulti dapig kang Jesus.​—Ju 9:34.

Panahon sa iyang yutan-ong ministeryo, si Jesus naghatag ug mga instruksiyon bahin sa mga lakang nga pagasundon kon makahimog seryosong sala batok sa usa ka tawo, apan kining matanga sa sala, kon mahusay ra sa hustong paagi, dili na kinahanglang ilangkit ang Hudiyohanong kongregasyon. (Mat 18:​15-17) Siya nagdasig nga himoon ang matinuorong paningkamot sa pagtabang sa nakasala, samtang nagapanalipod usab sa maong kongregasyon batok sa padayong nagpakasala. Ang bugtong kongregasyon sa Diyos nga naglungtad niadtong panahona mao ang kongregasyon sa Israel. Ang ‘pagsulti ngadto sa kongregasyon’ wala magkahulogan nga ang tibuok nasod o kaha ang tanang Hudiyo sa usa ka komunidad milingkod aron sa paghukom sa nakasala. Adunay mga ansiyano sa mga Hudiyo nga gitugyanan niini nga responsibilidad. (Mat 5:22) Ang mga nakasala nga modumili sa pagpatalinghog bisan niining responsableng mga tawo pagaisipon nga “sama sa tawo sa mga nasod ug ingon nga usa ka maniningil ug buhis,” ug ang pagpakig-uban kanila giayran sa mga Hudiyo.​—Itandi ang Buh 10:28.

Kristohanong Kongregasyon. Pinasukad sa mga prinsipyo sa Hebreohanong Kasulatan, ang Kristohanon Gregong Kasulatan, pinaagi sa sugo ug sumbanan, nag-awtorisar sa paghingilin o pagpalagpot gikan sa Kristohanong kongregasyon. Pinaagi sa paggamit niining hinatag-sa-Diyos nga awtoridad, ang kongregasyon nagpabiling hinlo ug naghupot ug maayong baroganan atubangan sa Diyos. Si apostol Pablo, pinaagi sa awtoridad nga gihatag kaniya, nagsugo sa pagpalagpot sa usa ka tawong makihilawason nga nagkuha sa asawa sa iyang amahan. (1Co 5:​5, 11, 13) Gigamit usab niya ang awtoridad sa pagpalagpot kang Himeneo ug Alejandro. (1Ti 1:​19, 20) Apan, si Diotrefes mopatim-awng misulay sa paggamit sa awtoridad sa pagpalagpot sa sayop nga paagi.​—3Ju 9, 10.

Ang pipila sa mga sala nga takos sa pagpalagpot gikan sa Kristohanong kongregasyon mao ang pakighilawas, pagpanapaw, homoseksuwalidad, kadalo, pangilkil, pagpangawat, pagpamakak, paghuboghubog, pagsultig pasipala, espiritismo, pagbuno, idolatriya, apostasya, ug ang pagpahinabog mga pagkabahinbahin sa kongregasyon. (1Co 5:9-13; 6:​9, 10; Tit 3:​10, 11; Pin 21:8) Sa pagkamaluluy-on, ang usa nga nagpasiugdag usa ka sekta pasidan-an sa una ug ikaduhang higayon sa dili pa himoon ang pagpalagpot kaniya. Sulod sa Kristohanong kongregasyon, ang prinsipyo nga gilatid sa Balaod mapadapat, sa ato pa, nga ang duha o tulo ka saksi kinahanglang mag-establisar ug ebidensiya batok sa akusado. (1Ti 5:19) Kadtong makaplagang nagbatasan sa pagpakasala pagabadlongon sa Kasulatanhong paagi atubangan sa ‘mga tumatan-aw,’ pananglitan, kadtong mitestigo labot sa pagpakasala, aron usab silang tanan makabaton ug hustong kahadlok sa maong sala.​—1Ti 5:20; tan-awa ang PAGBADLONG.

Ang Kristohanong kongregasyon gipahimangnoan usab sa Kasulatan nga mohunong sa pagpakig-uban niadtong badlonganon ug wala magalakaw sa hustong paagi apan kinsa dili pa angay sa bug-os nga pagpalagpot. Si Pablo misulat sa kongregasyon sa Tesalonica bahin sa maong mga tawo: “Hunong na sa pagpakig-uban kaniya, aron siya maulaw. Hinuon ayaw siya isipa nga kaaway, kondili magpadayon sa pagpahimangno kaniya ingong igsoon.”​—2Te 3:​6, 11, 13-15.

Apan, bahin kang bisan kinsa nga kanhi mga Kristohanon apan sa ulahi misalikway sa Kristohanong kongregasyon o gipalagpot gikan niini, si apostol Pablo nagsugo: ‘Hunong na sa pagpakig-uban’ sa maong tawo; ug si apostol Juan misulat: “Ayaw gayod siya pasak-a sa inyong mga balay o mangomosta kaniya.”​—1Co 5:11; 2Ju 9, 10.

Kadtong napalagpot mahimong dawaton pagbalik sa kongregasyon kon sila magpakita ug tim-os nga paghinulsol. (2Co 2:5-8) Kini usab proteksiyon sa kongregasyon, nga nagpanalipod niini nga dili malupigan ni Satanas pinaagi sa pagkonsentir sa kasaypanan o kaha maaghat sa laing paghingapin nga mahimong mapig-oton ug dili mapinasayloon.​—2Co 2:​10, 11.

Alang sa paghingilin sa mga demonyo, tan-awa ang PAGKANAGAMHAN SA DEMONYO; ESPIRITISMO.