Ang Labing Bililhong Pluwido sa Kalibotan
Bisag isalikway pa ang mga pagdugang ug dugo ingong peligroso ug dili-kinahanglanong mga produkto sa kasagarang hakog nga industriya, kana dili gihapon makapatin-aw kon nganong nagadumili ang mga Saksi ni Jehova kanila. Ang ilang mga katarongan lahi ug mas hinungdanon. Unsa sila?
ANG usa ka tulo sa dugo sayon ra nga ibale-wala. Kini mogawas gikan sa usa ka pangos o pagkatusok sa dagom, usa ka pinong lingin sa mahayag nga pagkapula, ug atong paagasan kinig tubig o kaha pahiran nga walay pagkabalaka.
Apan kon makahimo pa kita sa pagpagamay sa atong kaugalingon hangtod nga gamay na kita kaayo nga sa ingon kini nga lingin nangawankawan sa ibabaw kanato samag usa ka bukid, atong makita diha sa pula nga kahiladman ang usa ka kalibotan sa katingalahang kakomplikado ug kahusay. Sulod nianang usa ka tulo, adunay okupadong dakong panon sa mga sundalo sa mga selula: 250,000,000 ka pulang selula sa dugo, 400,000 ka puting mga selula sa dugo, ug 15,000,000 ka platelets, nga maoy ilang pipila ka ranggo. Palihokon diha sa sapasapa sa dugo, ang matag usa ka sundalo mosugod sa paglihok sa iyaiya nga buluhaton niini.
Ang pulang mga selula magdalidali sa paglihok diha sa komplikado kaayong network sa sistema sa kaugatan, nga nagadalag oksiheno gikan sa mga baga ngadto sa matag usa ka selula diha sa lawas ug nagapagawas sa carbon dioxide. Hilabihan kaayo kini sila ka gamay nga mga selula nga ang kamada kanila nga 500 moabot lamang ug 0.1 sentimetros ang gitas-on. Bisan pa, ang kamada sa tanan nga pulang mga selula diha sa imong lawas mossulbong ngadto sa 50,000 ka kilometros! Human sa mga 120 ka adlaw sa pagbiyahe diha sa lawas nga 1,440 ka beses sa usa ka adlaw, iparetiro na ang pulang selula. Ang tugob sa iron nga uyok niini episyente nga iresiklo, ang nahibilin idespatsar. Sa matag segundo, tulo ka milyong pulang mga selula ang ginapagawas, samtang ang sama gihapong gidaghanon sa mga bag-ong selula ang ginahimo diha sa utok sa bukog. Sa unsang paagi ang lawas mahibalo nga ang pulang mga selula nakaabot na sa hustong edad alang sa pagretiro? Ang mga siyentipiko nahibulong. Apan kon wala kining maong sistema nga pulihan ang daan pulang mga selula, sumala sa usa ka kemista, “ang atong dugo mobaga samag konkreto sa pipila ka semana.”
Kasamtangan, ang pulang mga selula ang magsuot-suot sa sistema, nga nagapangita ug nagapatay sa wala-kinahanglanang mga manunulong. Kon diin gani ang samad magtigom dihadiha ang mga platelet ug ilang sugdan ang proseso sa pagpabagtok sa dugo ug sa pagsira sa samad. Kining tanang mga selula nagakumbabit diha sa matin-aw, garing-ug-kolor nga pluwido nga gitawag plasma, nga hinimo usab gikan sa ginatos ka mga ingrediente, ang kadaghanan kanila nagadula ug dakong mga papel sa pagbuhat sa taas nga listahan sa trabaho sa dugo.
Ang mga siyentipiko uban sa ilang tiningob nga gahom sa utok naglibog sa pagsabot sa tanang ginahimo sa dugo, ilabina sa pagkopya niana. Kini bang milagroso kaayong pagkakomplikado nga pluwido maoy obra sa usa ka Batid nga Tigdesinyo? Ug dili ba makataronganon nga kining labaw-tawhanong Maglalalang ang may katungod sa paglagda kon unsaon sa paggamit sa iyang mga kalalangan?
Mao kanay hunahuna sa mga Saksi ni Jehova. Ilang giisip ang Bibliya nga usa ka sulat gikan sa atong Maglalalang nga nasudlan sa iyang mga giya kon unsaon sa pagkinabuhig labing maayong kinabuhi nga maarangan; kini maoy usa ka libro nga naghisgot bahin sa dugo. Ang Levitico 17:14 nag-ingon: “Ang kalag sa tanan nga unod anaa sa dugo niini”—dili sa literal, siyempre, sanglit ang Bibliya nag-ingon usab nga ang buhing organismo mismo maoy usa ka kalag. Hinunoa, ang kinabuhi sa tanang mga kalag hilabihang nalangkit ug gipabuhi sa dugo nga anaa diha kanila nga sa ingon ang dugo tukmang pagalantawon nga balaang pluwido nga nagahawas sa kinabuhi.
Alang sa pipila, kana lisod sabton. Kita nagpuyo diha sa usa ka kalibotan nga wala kaayoy butang nga gilantawng balaan. Ang kinabuhi mismo talagsa ra nga gilantaw nga angay ilantaw unta niini. Nan, dili ikahibulong nga ang dugo ginabaligya ug ginapalit sama sa ubang mga butang. Apan ang mga tawo nga nagatahod sa pagbuot sa Maglalalang dili magtagad sa dugo niining paagiha. ‘Dili kamo magkaon ug dugo’ mao ang sugo sa Diyos kang Noe ug sa iyang mga kaanakan—ang tanang katawhan. (Genesis 9:4) Sa walo ka siglo sa ulahi iyang giapil kana nga sugo diha sa Iyang Kasugoan ngadto sa mga Israelinhon. Sa milabay ang napulog-lima ka siglo iyang gilig-on na usab kini ngadto sa Kristohanong kongregasyon: ‘Maglikay kamo gikan sa dugo.’—Buhat 15:20.
Ang mga Saksi ni Jehova nagbantay nianang balaora ilabina tungod kay buot silang magmasinugtanon sa ilang Maglalalang. Pinaagi sa haladnong kamatayon sa iyang pinalanggang Anak, ang Maglalalang nagtagana na sa katawhan ug dugo nga nagaluwas ug kinabuhi. Kini nagapataas sa kinabuhi dili lamang sa pipila ka bulan o mga tuig kondili sa walay kataposan.—Juan 3:16; Efeso 1:7.
Dugang pa, ang paglikay gikan sa mga pagdugang sa dugo nakapanalipod sa mga Saksi gikan sa daghang mga kapeligrohan. Dugang ug dugang mga tawo gawas sa mga Saksi ni Jehova nagadumili sa mga pag-abuno sa dugo karong adlawa. Sa hinayhinay ang medikal nga komunidad nagasanong ug nagpakunhod sa ilang paggamit niini sa dugo. Sama sa pagkapahayag niana sa Surgery Annual: “Sa dayag, ang labing luwas nga pag-abuno mao ang usa nga dili ihatag.” Ang basahong Pathologist nag-ingon nga ang mga Saksi ni Jehova dugay nang nagainsister nga ang pag-abuno sa dugo maoy dili maayo nga paagi sa pagtambal. Kini nagdugang: “Dunay igong ebidensiya sa paglig-on sa ilang pangangkon, bisan pa sa mga pagtutol sa mga magdudumala sa dugo.”
Kinsay imong saligan? Ang maalamon bang Persona nga nagdesinyo sa dugo? O ang mga tawo ba nga naghimo sa pagbaligya sa dugo nga usa ka dako nga negosyo?
[Mga hulagway sa panid 15]
Ang tawhanong sistema sa kaugatan, nga may mga sapasapa sa dugo (gisal-ot) nga hilabihan kaayo ka gamay nga napuwersa ang mga selula sa pag-agi niana nga tinagsa