Nangatarongan nga Paagi

KITA mapasalamaton tungod sa mga kausaban nga gipahinabo sa Pulong sa Diyos diha sa atong mga kinabuhi, ug buot natong ang uban usab makabatog kaayohan. Dugang pa, nahibalo kita nga ang paagi sa pagsanong sa mga tawo sa maayong balita moapektar sa ilang mga kalaoman sa umaabot. (Mat. 7:​13, 14; Juan 12:48) Gitinguha gayod nato nga dawaton nila ang kamatuoran. Bisan pa niana, ang atong lig-ong mga kombiksiyon ug kasibot angayng duyogan sa hait nga pagsabot aron mahimo ang kinadak-ang kaayohan.

Ang pintok nga pagsulti sa kamatuoran nga magyagyag sa kabakakan sa usa ka gimahal nga tinuohan sa laing tawo, bisan pag suportadog daghan kaayong teksto sa Kasulatan, kasagarang dili maangayan. Pananglitan, kon ang popular nga mga selebrasyon yanong iyagyag ingon nga may paganong sinugdanan, kini mahimong dili makapausab sa pagbati sa mga tawo bahin niana. Ang nangatarongan nga paagi kasagarang mas malamposon. Unsay nalangkit sa pagkatigpangatarongan?

Ang Kasulatan nagsugid kanato nga “ang kaalam nga gikan sa itaas maoy . . . makigdaiton, makataronganon.” (Sant. 3:17) Ang Gregong pulong nga gihubad dinhing “makataronganon” sa literal nagkahulogang “tigpauyon.” Ang pipila ka hubad naghubad niini nga “mahunahunaon,” “malumo,” o “mapailobon.” Matikdi nga ang pagkamakataronganon nalangkit sa pagkamakigdaiton. Sa Tito 3:​2, gihisgotan kini duyog sa kalumo ug gitugbang sa pagkamabingkilon. Ang Filipos 4:5 nag-awhag kanato nga mailhan tungod sa atong “pagkamakataronganon.” Ang usa ka tawong makataronganon magmahunahunaon sa kagikan, mga kahimtang, ug mga pagbati sa iyang gikaestorya. Siya andam mopahiuyon kon kini angayng himoon. Ang pagpakiglabot sa uban sa maong paagi motabang sa pag-abli sa ilang mga kaisipan ug mga kasingkasing mao nga sila mas madinawaton sa dihang kita mangatarongan kanila pinasukad sa Kasulatan.

Kon Asa Mosugod. Ang historyanong si Lucas nagtaho nga sa dihang si apostol Pablo didto sa Tesalonica, iyang gigamit ang Kasulatan, nga “nagpatin-aw ug nagpamatuod pinaagig mga pangutlo nga kinahanglang si Kristo mag-antos ug bangonon gikan sa mga patay.” (Buh. 17:​2, 3) Mamatikdan nga gihimo kini ni Pablo diha sa usa ka Hudiyonhong sinagoga. Kadtong iyang gisultihan nag-isip sa Hebreohanong Kasulatan ingong awtoridad. Angayan ang pagsugod pinaagi sa usa ka butang nga gituohan nila.

Sa dihang si Pablo namulong ngadto sa mga Grego sa Areopago sa Atenas, wala siya mosugod pinaagi sa mga pagpunting sa Kasulatan. Sa kapulihay, misugod siya pinaagi sa paghisgot sa mga butang nga ilang nahibaloan ug gituohan, ug iyang gigamit kini sa pag-agak kanila sa paghunahuna bahin sa Maglalalang ug sa Iyang mga katuyoan.​—Buh. 17:22-31.

Sa modernong kapanahonan, adunay binilyon nga wala mag-isip sa Bibliya ingong usa ka awtoridad diha sa ilang mga kinabuhi. Apan ang kinabuhi sa halos tanan apektado sa mapait nga mga kahimtang sa presenteng sistema sa mga butang. Ang mga tawo nangandoy ug mas maayong butang. Kon magpakita ka unag pagkamahunahunaon sa butang nga ilang gikabalak-an ug unya magpakita sa hinungdan niini sumala sa Bibliya, ang maong makataronganong paagi basin magtukmod kanila sa pagpatalinghog kon unsay ginaingon sa Bibliya bahin sa katuyoan sa Diyos alang sa katawhan.

Tingali ang kabilin sa estudyante sa Bibliya gikan sa iyang mga ginikanan naglakip sa pipila ka relihiyosong mga tinuohan ug mga tulumanon. Karon, ang estudyante nahibalo na nga ang maong mga tinuohan ug mga tulumanon dili makapahimuot sa Diyos, ug iyang isalikway kana sa pagdapig sa gitudlo sa Bibliya. Sa unsang paagi ang estudyante makapatin-aw sa maong desisyon ngadto sa iyang mga ginikanan? Basin mobati sila nga pinaagi sa pagsalikway sa relihiyosong kabilin nga ilang gihatag kaniya, siya nagasalikway kanila. Ang estudyante sa Bibliya makahinapos nga sa dili pa mosulay sa pagpatin-aw gikan sa Bibliya sa pasikaranan sa iyang desisyon, kinahanglang iyang pasaligan ang iyang mga ginikanan sa iyang gugma ug pagtahod kanila.

Kon Kanus-a Magpahiuyon. Si Jehova mismo, bisan pag may bug-os nga awtoridad sa pagsugo, nagpakitag talagsaong pagkamakataronganon. Sa dihang nagluwas kang Lot ug sa iyang pamilya gikan sa Sodoma, ang mga manulonda ni Jehova miagda: “Ikyas ngadto sa bukirong rehiyon sa kahadlok nga basin ikaw malaglag!” Ugaling lang, si Lot mihangyo: “Palihog, dili kana Jehova!” Siya nangaliyupo nga tugotang mokalagiw ngadto sa Zoar. Si Jehova nagpakitag konsiderasyon kang Lot pinaagi sa pagtugot kaniya sa paghimo niana; mao nga sa dihang gilaglag ang ubang mga siyudad, ang Zoar nakalingkawas. Sa ulahi, hinunoa, si Lot misunod sa unang mando ni Jehova ug mibalhin ngadto sa bukirong rehiyon. (Gen. 19:17-30) Si Jehova nahibalo nga ang iyang paagi maoy husto, apan siya mapailobong nagpakita ug konsiderasyon hangtod nakasabot niana si Lot.

Aron malamposong makiglabot sa uban, kita usab kinahanglang magmapailobon. Kita tingali kombinsido nga ang laing tawo sayop, ug tingali anaa sa atong hunahuna ang puwersadong mga argumento nga magpamatuod niana. Apan usahay mas maayong kana dili ipugos. Ang pagkamakataronganon wala magpasabot nga ikompromiso ang mga sukdanan ni Jehova. Basin mas maayo nga pasalamatan lamang ang laing tawo tungod sa pagpahayag sa iyang kaugalingon o palabyon lamang nga dili lalison ang pipila ka sayop nga gipamulong aron imong ikapunting ang paghisgot sa butang nga makahatag ug labawng kaayohan. Bisan pag iyang sawayon ang imong pagtuo, ayaw ug balos sa pagsaway. Tingali ikaw makasukna kaniya kon nganong kanay iyang pagbati. Pamatig maayo sa iyang tubag. Pinaagi niini basin makasabot ka sa iyang panghunahuna. Basin maghatag kanag higayon alang sa makapalig-ong panagkabildo sa umaabot nga panahon.​—Prov. 16:23; 19:11.

Si Jehova naghatag sa mga tawo ug katakos nga makapili. Iyang gitugotan sila sa paggamit sa maong katakos, bisan pag dili nila tingali gamiton kana nga maalamon. Ingong tigpamaba ni Jehova, giasoy ni Josue ang mga pakiglabot sa Diyos sa Israel. Apan unya siya miingon: “Karon kon daotan sa inyong mga mata nga moalagad kang Jehova, pagpili alang sa inyong kaugalingon karong adlawa kon kinsay inyong alagaran, kon ang mga diyos ba nga gialagaran sa inyong mga katigulangan didto sa pikas nga bahin sa Suba o ang mga diyos sa mga Amorihanon kang kansang yuta inyong gipuy-an. Apan kon bahin kanako ug sa akong panimalay, kami mag-alagad kang Jehova.” (Jos. 24:15) Ang atong asaynment karong adlawa mao ang paghatag ug “usa ka pamatuod,” ug kita magasulti uban sa kombiksiyon, apan dili nato sulayan nga pugson ang uban sa pagtuo. (Mat. 24:14) Kinahanglang magpili sila, ug dili nato sila hikawan sa maong katungod.

Isukna ang mga Pangutana. Si Jesus mihatag ug talagsaong panig-ingnan sa pagpangatarongan sa mga tawo. Iyang gihunahuna ang ilang kagikan ug gigamit ang mga ilustrasyon nga dali nilang matuohan. Siya migamit usab sa epektibong paagi sa mga pangutana. Kadto mihatag ug higayon sa uban sa pagpahayag sa ilang kaugalingon ug nagpadayag sa kahimtang sa ilang mga kasingkasing. Kadto midasig usab kanila nga mangatarongan bahin sa ulohang gihisgotan.

Usa ka tawong batid sa Balaod nangutana kang Jesus: “Magtutudlo, pinaagi sa pagbuhat sa unsa nga mapanunod ko ang kinabuhing walay kataposan?” Si Jesus dali untang makatubag kaniya. Apan iyang giawhag ang tawo nga magpahayag sa iyang kaugalingon. “Unsay nahisulat diha sa Balaod? Unsay imong nabasa?” Husto ang tubag sa tawo. Ang paghatag ba niyag hustong tubag nagtapos sa maong panaghisgot? Wala gayod. Gitugotan ni Jesus nga magpadayon pagsulti ang tawo, ug usa ka pangutanang gisukna mismo sa tawo nagpaila nga siya nagtinguha sa pagpamatuod nga siya matarong. Siya nangutana: “Kinsa ba gayod ang akong silingan?” Inay ihatag ang usa ka kabatbatan, nga mahimong lalison unta sa tawo tungod sa naglungtad nga Hudiyonhong tinamdan bahin sa mga Hentil ug mga Samarianhon, giawhag siya ni Jesus nga mangatarongan bahin sa usa ka ilustrasyon. Kadto maoy mahitungod sa usa ka maluluy-ong Samarianhon nga mitabang sa usa ka magpapanaw nga gikawatan ug gikulata, samtang ang usa ka saserdote ug ang usa ka Levihanon wala motabang. Pinaagig usa ka yanong pangutana, gitino ni Jesus nga nasabtan sa maong tawo ang punto. Ang paagi sa pagpangatarongan ni Jesus naghatag sa pulong “silingan” ug kahulogan nga wala sukad masabti sa maong tawo. (Luc. 10:25-37) Pagkamaayong panig-ingnan nga sundon! Inay ikaw lamang ang mosulti, nga sa pagkamatuod maoy maghunahuna alang sa imong tagbalay, kat-oni ang paggamit sa mataktikanhong mga pangutana ug mga ilustrasyon aron dasigon ang imong tigpatalinghog sa paghunahuna.

Ihatag ang mga Katarongan. Sa dihang si apostol Pablo namulong sa sinagoga sa Tesalonica, siya wala lang magbasa gikan sa usa ka basahon nga gituohan sa iyang mamiminaw. Si Lucas nagtaho nga si Pablo nagpatin-aw, nagpamatuod, ug nagpadapat sa iyang gibasa. Ingong resulta, “ang pipila kanila nahimong mga magtutuo ug nakig-uban sila kang Pablo ug Silas.”​—Buh. 17:1-4.

Walay sapayan kon kinsa tingali ang imong mamiminaw, ang maong nangatarongan nga paagi mahimong mapuslanon. Kana matuod sa dihang mosangyaw ka sa mga paryente, makigsulti sa mga kauban sa trabaho o mga kasaring, makigsulti sa mga estranyo diha sa imong publikong pagsangyaw, magdumalag usa ka pagtuon sa Bibliya, o magpakigpulong diha sa kongregasyon. Sa dihang magbasa kag usa ka kasulatan, ang kahulogan basin tin-aw alang kanimo apan tingali dili tin-aw alang sa laing tawo. Ang imong pagpatin-aw o imong pagpadapat basin daw mapugsanong pagpatuo. Makatabang ba ang pagpili ug pagpatin-aw sa pipila ka hinungdanong mga pulong diha sa kasulatan? Makahatag ka bag nagsuportar nga ebidensiya, lagmit gikan sa konteksto o sa laing kasulatan nga naghisgot sa ulohan? Ang usa ka ilustrasyon makapasundayag kaha sa pagkamakataronganon sa imong gisulti? Ang mga pangutana makatabang ba sa imong mamiminaw aron mangatarongan bahin niana? Ang maong nangatarongan nga paagi magbilin ug maayong impresyon ug mohatag sa uban ug daghan nga mapamalandong.