“Ang Pulong ni Jehova Padayong Nagatubo”

“Siya nagapadala sa iyang pulong ngadto sa yuta; sa katulin nagadalagan ang iyang pulong.”—SALMO 147:15.

1, 2. Unsang buluhaton ang gihatag ni Jesus ngadto sa iyang mga tinun-an, ug unsay nalangkit niini?

ANG usa sa labing talagsaong mga tagna sa Bibliya makita diha sa Buhat 1:8. Sa wala pa siya mikayab sa langit, gisultihan ni Jesus ang iyang matinumanong mga sumusunod: “Kamo magadawat ug gahom sa dihang ang balaang espiritu mokunsad kaninyo, ug kamo mahimong akong mga saksi . . . hangtod sa kinalay-ang dapit sa yuta.” Pagkadako nga buluhaton kini!

² Ang pagwali sa pulong sa Diyos sa tibuok yuta morag dako kaayo nga buluhaton alang sa pipila lang ka mga tinun-an nga nakadawat niana. Palandonga kon unsay nalangkit niadto. Kinahanglang tabangan nila ang mga tawo aron makasabot sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos. (Mateo 24:14) Ang pagpamatuod bahin kang Jesus nagkinahanglan usab nga ipakigbahin ang iyang gamhanang mga pagtulon-an ngadto sa uban ug ipatin-aw ang iyang papel diha sa katuyoan ni Jehova. Dugang pa, ang buluhaton naglakip sa paghimog mga tinun-an sa mga tawo ug dayon bawtismohan sila. Ug kining buluhatona pagahimoon ngadto sa tibuok kalibotan!—Mateo 28:19, 20.

 3. Unsa ang gipasalig ni Jesus ngadto sa iyang mga sumusunod, ug unsay ilang pagsanong sa buluhaton nga iyang gihatag ngadto kanila?

³ Bisan pa niana, gipasaligan ni Jesus ang iyang mga sumusunod nga magauban kanila ang balaang espiritu sa pagtuman sa buluhaton nga iyang gihatag kanila. Busa, bisan pa sa kadako sa buluhaton ug sa walay-hunong ug mapintas nga mga paningkamot sa mga magsusupak sa pagpahilom kanila, ang unang mga tinun-an ni Jesus milampos sa pagtuman sa iyang gisugo kanila. Tinuod kini nga hitabo sa kasaysayan nga dili ikalimod.

 4. Sa unsang paagi ang gugma sa Diyos napadayag diha sa sugo nga pagsangyaw ug pagpanudlo sa uban?

⁴ Ang tibuok-kalibotang kampanya nga pagsangyaw ug pagpanudlo nagpasundayag usab sa gugma sa Diyos alang niadtong wala makaila kaniya. Kini naghatag kanila ug higayon nga masuod kang Jehova ug mapasaylo sa mga kasal-anan. (Buhat 26:18) Ang sugo nga pagsangyaw ug pagpanudlo nagpadayag usab sa gugma sa Diyos alang niadtong nagdala sa mensahe, tungod kay kini mohatag kanilag higayon sa pagpahayag sa ilang debosyon kang Jehova ug sa pagpasundayag sa ilang gugma alang sa isigkatawo. (Mateo 22:37-39) Gipabilhan pag-ayo ni apostol Pablo ang Kristohanong ministeryo nga iyang gihisgotan kini ingong usa ka “bahandi.”—2 Corinto 4:7.

 5. (a) Asa nato makita ang labing kasaligang rekord bahin sa unang mga Kristohanon, ug unsang pagtubo ang gihubit diha niana? (b) Nganong ang basahon sa Mga Buhat makahuloganon sa mga alagad sa Diyos karon?

⁵ Ang labing kasaligang rekord sa buluhatong pagsangyaw sa unang mga Kristohanon makita diha sa dinasig nga basahon sa Mga Buhat, nga gisulat sa tinun-an nga si Lucas. Kini maoy usa ka rekord sa katingalahan ug kusog nga pagtubo. Kini nga pagtubo sa kahibalo sa Pulong sa Diyos nagpahinumdom kanato sa Salmo 147:15, nga nag-ingon: “[Si Jehova] nagapadala sa iyang pulong ngadto sa yuta; sa katulin nagadalagan ang iyang pulong.” Ang asoy sa unang mga Kristohanon, nga gitugahan ug gahom sa balaang espiritu, makaiikag ug makahuloganon kaayo kanato karon. Ang mga Saksi ni Jehova nakigbahin sa mao gihapong buluhatong pagsangyaw ug paghimog tinun-an, sa mas dako lang nga sukod. Kita nagaatubang usab ug mga problema sama niadtong giatubang sa mga Kristohanon sa unang siglo. Samtang atong hisgotan karon kon sa unsang paagi gipanalanginan ug gitugahan ni Jehova ug gahom ang unang mga Kristohanon, ang atong pagtuo nga siya motabang kanato molig-on.

Pagtubo sa Gidaghanon sa mga Tinun-an

 6. Unsang pamulong bahin sa pagtubo ang makita tulo ka beses diha sa basahon sa Mga Buhat, ug unsay gitumong niini?

⁶ Usa ka paagi sa pagsusi sa katumanan sa Buhat 1:8 mao ang paghisgot sa ekspresyong “ang pulong ni Jehova padayong nagatubo,” nga usa ka pamulong nga makita, nga may pagkalahi, tulo ka beses lamang diha sa Bibliya ug ang tanan niini makita diha sa basahon sa Mga Buhat. (Buhat 6:7; 12:24; 19:20) “Ang pulong ni Jehova,” o “ang pulong sa Diyos,” niining mga tekstoha nagtumong sa maayong balita—ang makapukaw nga mensahe sa kamatuoran sa Diyos, usa ka buhi, gamhanang mensahe nga nag-usab sa mga kinabuhi niadtong midawat niana.—Hebreohanon 4:12.

 7.May kalabotan sa unsa nga ang pagtubo sa pulong sa Diyos gihisgotan sa Buhat 6:7, ug unsay nahitabo sa adlaw sa Pentekostes 33 K.P.?

⁷ Ang unang paghisgot sa pagtubo sa pulong sa Diyos makita diha sa Buhat 6:7. Didto atong mabasa: ‘Tungod niana ang pulong sa Diyos padayong nagtubo, ug ang gidaghanon sa mga tinun-an padayong nagkadaghan pag-ayo sa Jerusalem; ug usa ka dakong panon sa mga saserdote ang nagmasinugtanon sa pagtuo.’ Dinhi, ang pagtubo gilambigit sa pag-uswag sa gidaghanon sa mga tinun-an. Sayosayo pa, sa adlaw sa Pentekostes 33 K.P., ang balaang espiritu sa Diyos gibubo diha sa 120 ka tinun-an nga nagtigom sa ibabaw nga lawak. Niadtong tungora si apostol Pedro naghatag ug makapukaw nga pakigpulong, ug niadtong namati, duolan sa 3,000 ang nahimong mga magtutuo niana mismong adlawa. Nagkaguliyang tingali niadtong panahona samtang ang libolibong mga tawo mipaingon sa linaw o mga linaw sa sulod ug sa palibot sa Jerusalem aron bawtismohan sa ngalan ni Jesus, ang tawo kinsa gilansang ingong kriminal mga 50 ka adlawng miagi!—Buhat 2:41.

 8.Sa unsang paagi ang gidaghanon sa mga tinun-an miuswag sa mga tuig tapos sa Pentekostes 33 K.P.?

⁸ Siyempre, sinugdanan pa lamang kana. Ang padayong paningkamot sa Hudiyong relihiyosong mga lider sa pagpahunong sa buluhatong pagsangyaw napakyas. Sa kahigawad niini nga mga pangulo, “padayong gitipon ni Jehova ngadto [sa mga tinun-an] adlaw-adlaw ang mga ginaluwas.” (Buhat 2:47) Sa ngadtongadto, “ang gidaghanon sa mga tawo miabot ug mga lima ka libo.” Human niana, “ang mga magtutuo diha sa Ginoo padayon nga nadugangan, mga panon sa mga lalaki ug mga babaye.” (Buhat 4:4; 5:14) Sa ulahi nga yugto, atong mabasa: ‘Sa pagkatinuod, ang kongregasyon sa tibuok Judea ug Galilea ug Samaria nakabaton ug yugto sa kalinaw, nga napalig-on; ug samtang kini naglakaw diha sa kahadlok kang Jehova ug diha sa paghupay sa balaang espiritu kini padayong midaghan.’ (Buhat 9:31) Sa milabay ang pipila ka tuig, tingali mga 58 K.P., gihisgotan ang bahin sa ‘daghang linibong mga magtutuo.’ (Buhat 21:20) Niadtong tungora, dihay daghan usab nga mga magtutuong Hentil.

 9.Unsaon nimo paghubit ang unang mga Kristohanon?

⁹ Kini nga pagtubo sa gidaghanon sa dakong bahin nakab-ot tungod sa nadugang nga bag-ong mga kinabig. Ang relihiyon bag-o—apan kini aktibo kaayo. Dili gayod pataypatay nga mga membro sa iglesya, ang mga tinun-an bug-os nga debotado kang Jehova ug sa iyang Pulong, nga usahay nakakat-on sa kamatuoran gikan niadtong gilutos pag-ayo. (Buhat 16:23, 26-33) Kadtong midawat sa Kristiyanidad mihimog desisyon subay sa katarongan, subay sa pangagda sa konsensiya. (Roma 12:1) Sila natudloan sa mga dalan sa Diyos; ang kamatuoran nasilsil sa ilang mga hunahuna ug mga kasingkasing. (Hebreohanon 8:10, 11) Sila andam nga mamatay alang sa ilang gituohan.—Buhat 7:51-60.

10. Unsang responsibilidad ang gidawat sa unang mga Kristohanon, ug unsay kaamgid niini nga atong makita karon?

¹⁰ Kadtong midawat sa pagtulon-an sa Kristiyanidad nahibalo sa ilang responsibilidad sa pagpaambit sa kamatuoran ngadto sa uban. Kini direktang nakatabang sa dugang nga pagtubo sa gidaghanon. Usa ka eskolar sa Bibliya nag-ingon: “Ang pagpadayag sa pagtuo wala isipa nga iya lamang sa masiboton kaayo o sa gitudlo sa simbahan nga ebanghelisador. Ang pag-ebanghelyo mao ang pangunang buluhaton ug obligasyon sa matag membro sa Iglesya. . . . Ang kinabubut-on nga pagduaw ngadto sa mga tawo diha sa bug-os nga Kristohanong komunidad nakahatag ug dakong kusog sa kalihokan sukad pa sa sinugdan.” Siya midugang: “Ang pag-ebanghelyo mao gayod ang gigikanan sa kusog sa unang mga Kristohanon.” Tinuod usab kini sa matuod nga mga Kristohanon karon.

Pagtubo sa Gidaghanon sa Kayutaan

11. Unsang matang sa pagtubo ang gihubit sa Buhat 12:24, ug sa unsang paagi kini nahitabo?

¹¹ Ang ikaduhang paghisgot sa pagtubo sa pulong sa Diyos makita diha sa Buhat 12:24: “Ang pulong ni Jehova padayong nagatubo ug nagakaylap.” Dinhi ang pulong gilambigit sa pagtubo sa gidaghanon sa kayutaan. Bisan pa sa pagsupak sa kagamhanan, ang buluhaton nagpadayon sa pag-uswag. Ang balaang espiritu unang gibubo diha sa Jerusalem, ug gikan didto ang pulong kusog nga mikaylap. Tungod sa paglutos sa Jerusalem ang mga tinun-an nagkatibulaag ngadto sa mga dapit sa tibuok Judea ug Samaria. Ang resulta? ‘Kadtong nangatibulaag milibot sa kayutaan nga nagpahayag sa maayong balita bahin sa pulong.’ (Buhat 8:1, 4) Si Felipe gisugo sa pagsangyaw ngadto sa usa ka tawo kinsa, human sa pagbawtismo, nagdala sa mensahe ngadto sa Etiopia. (Buhat 8:26-28, 38, 39) Dihadiha ang kamatuoran naestablisar sa Lida, sa Kapatagan sa Saron, ug sa Jope. (Buhat 9:35, 42) Sa ulahi, si apostol Pablo mibiyahe ug libolibong kilometros sa dagat ug sa mamala, nga nagtukod ug mga kongregasyon sa tibuok bahin sa daghang kayutaan sa Mediteranyo. Si apostol Pedro miadto sa Babilonya. (1 Pedro 5:13) Sulod sa 30 ka tuig human sa pagbubo sa balaang espiritu sa Pentekostes, si Pablo nagsulat nga ang maayong balita “gikawali diha sa tibuok kalalangan ilalom sa langit,” tingali naghisgot bahin sa nailhan niadto nga kalibotan.—Colosas 1:23.

12. Sa unsang paagi gidawat sa mga magsusupak sa Kristiyanidad ang pagtubo sa pulong sa Diyos may kalabotan sa gidaghanon sa kayutaan?

¹² Bisan ang mga magsusupak sa Kristiyanidad midawat nga ang pulong sa Diyos migamot sa tibuok Imperyo sa Roma. Pananglitan, ang Buhat 17:6 nag-asoy nga sa Tesalonica, sa amihanang Gresya, ang mga magsusupak naninggit: “Kining mga tawhana nga nagpagubot sa gipuy-ang yuta ania usab dinhi.” Dugang pa, sa sinugdanan sa ikaduhang siglo, gisulatan ni Pliny the Younger si Emperador Trajan sa Roma gikan sa Bitinia mahitungod sa Kristiyanidad. Siya nagreklamo: “Dili lamang sa mga siyudad [kini] makita, kondili nanakod usab kini diha sa kanait nga mga baryo ug nasod.”

13. Sa unsang paagi ang pagtubo sa gidaghanon sa kayutaan nagpabanaag sa gugma sa Diyos alang sa katawhan?

¹³ Kining pagtubo sa gidaghanon sa kayutaan maoy usa ka pasundayag sa lalom nga gugma ni Jehova alang sa malukat nga katawhan. Sa dihang nakita ni Pedro nga ang balaang espiritu milihok diha sa Hentil nga si Cornelio, siya miingon: “Sa tino naila ko nga ang Diyos dili mapihigon, apan sa matag nasod ang tawo nga magakahadlok kaniya ug magabuhat ug pagkamatarong dalawaton kaniya.” (Buhat 10:34, 35) Oo, ang maayong balita maoy usa ka mensahe alang sa tanang tawo, ug ang pagtubo sa gidaghanon sa kayutaan nga nawalihan sa pulong sa Diyos naghatag sa mga tawo sa tanang dapit ug higayon sa pagsanong sa gugma sa Diyos. Niining ika-21ng siglo, ang pulong sa Diyos mikaylap sa literal ngadto sa tanang bahin sa kalibotan.

Ang Pagtubo nga Nagmadaogon

14. Unsang matang sa pagtubo ang gihubit sa Buhat 19:20, ug batok sa unsa nga nagmadaogon ang pulong sa Diyos?

¹⁴ Ang ikatulong higayon nga gihisgotan ang pagtubo sa pulong sa Diyos makita diha sa Buhat 19:20: “Sa gamhanang paagi ang pulong ni Jehova padayong nagatubo ug nagamadaogon.” Ang orihinal nga Gregong pulong nga gihubad nga “nagamadaogon” naghatag ug ideya nga “nangusog.” Ang nag-unang mga bersikulo nag-asoy nga daghan sa Efeso ang nangahimong mga magtutuo, ug ubay-ubay niadtong nagbatasan sa mga arte sa madyik nagsunog sa ilang mga libro atubangan sa tanan. Busa, ang pulong sa Diyos nagmadaogon batok sa bakak nga relihiyosong mga pagtulon-an. Ang maayong balita nagmadaogon usab batok sa ubang mga kababagan, sama sa paglutos. Walay makapugong niini. Kita makakita usab ug dakong kaamgiran niini diha sa matuod nga Kristiyanidad sa atong panahon.

15. (a) Unsay gisulat sa usa ka historyador sa Bibliya bahin sa unang mga Kristohanon? (b) Kinsay gipasidunggan sa mga tinun-an sa ilang kalamposan?

¹⁵ Ang mga apostoles ug ubang unang mga Kristohanon masibotong nagwali sa pulong sa Diyos. Mahitungod kanila, usa ka historyador sa Bibliya nag-ingon: “Kon ang mga tawo dunay tinguha sa pagsulti bahin sa ilang Ginoo, dili sila mahutdan ug mga paagi sa paghimo niini. Sa pagkatinuod, mas makadayeg kita sa kadasig niining mga lalakiha ug mga babayhana kay sa ilang mga pamaagi.” Bisan pa niana, kadtong unang mga Kristohanon nahibalo nga ang kalamposan sa ilang ministeryo wala magdepende sa ilang mga paningkamot lamang. Sila dunay sugo gikan sa Diyos sa pagtuman sa ilang buluhaton, ug sila gipaluyohan sa Diyos aron sa pagtapos niini. Ang espirituwal nga pagtubo nagagikan sa Diyos. Giila kini ni apostol Pablo diha sa iyang sulat ngadto sa kongregasyon sa Corinto. Siya nagsulat: “Ako ang nagtanom, si Apolos ang nagbisibis, apan ang Diyos ang nagpadayon sa pagpatubo niini. Kay kami mga isigkamagbubuhat sa Diyos.”—1 Corinto 3:6, 9.

Balaang Espiritu nga Naglihok

16. Unsay nagpakita nga gitugahan ug gahom sa balaang espiritu ang mga tinun-an sa pagsulti nga may kaisog?

¹⁶ Hinumdomi nga gipasaligan ni Jesus ang iyang mga tinun-an nga ang balaang espiritu dunay bahin sa pagpatubo sa pulong sa Diyos ug tugahan ug gahom sa balaang espiritu ang mga tinun-an sa ilang buluhatong pagsangyaw. (Buhat 1:8) Sa unsang paagi kini nahitabo? Wala magdugay human nga gibuboan ug espiritu ang mga tinun-an sa Pentekostes, si Pedro ug Juan gipatawag aron sa pagsulti atubangan sa Hudiyohanong Sanhedrin, ang kinatas-ang hukmanan sa nasod, kansang mga maghuhukom maoy nakaingon sa kamatayon ni Jesu-Kristo. Mangurog kaha ang mga apostoles atubangan sa ingon ka makahahadlok ug isog nga pundok sa mga tawo? Wala gayod! Gitugahan ug gahom sa balaang espiritu si Pedro ug Juan sa pagsulti nga maisogon nga tungod niana ang ilang mga kaaway nahibulong, ug ‘ilang naila nga kini sila nag-ubanan kang Jesus.’ (Buhat 4:8, 13) Ang balaang espiritu usab maoy nagpalihok kang Esteban sa pagpamatuod nga walay kahadlok ngadto sa Sanhedrin. (Buhat 6:12; 7:55, 56) Sayosayo pa, ang balaang espiritu maoy nagpalihok sa mga tinun-an sa pagsangyaw nga maisogon. Si Lucas nagtaho: “Sa dihang sila nakapangamuyo na, ang dapit diin sila nagkatigom natay-og; ug silang tanan gayod napuno sa balaang espiritu ug nanagsulti sa pulong sa Diyos uban ang kaisog.”—Buhat 4:31.

17. Unsang ubang mga paagi nga mitabang ang balaang espiritu sa mga tinun-an sa ilang ministeryo?

¹⁷ Pinaagi sa iyang gamhanan nga balaang espiritu, si Jehova, uban sa gibanhawng Jesus, nagdumala sa buluhatong pagsangyaw. (Juan 14:28; 15:26) Sa dihang gibubo ang balaang espiritu diha kang Cornelio, diha sa iyang mga paryente, ug sa iyang suod nga mga higala, nasabtan ni apostol Pedro nga ang dili-sirkunsadong mga Hentil mahimo nang pagabawtismohan sa ngalan ni Jesu-Kristo. (Buhat 10:24, 44-48) Sa ulahi, dunay dakong bahin ang espiritu sa pagtudlo kang Bernabe ug Saulo (si apostol Pablo) alang sa misyonaryong buluhaton ug sa pagtultol kon asa sila moadto ug dili angay moadto. (Buhat 13:2, 4; 16:6, 7) Kini maoy nagdumala sa pamaagi sa paghimog desisyon sa mga apostoles ug sa mga ansiyano sa Jerusalem. (Buhat 15:23, 28, 29) Ang balaang espiritu maoy naggiya usab kanila sa pagtudlo ug mga magtatan-aw sa Kristohanong kongregasyon.—Buhat 20:28.

18. Sa unsang paagi gipasundayag sa unang mga Kristohanon ang gugma?

¹⁸ Dugang pa, ang balaang espiritu makita diha sa mga Kristohanon mismo, nga nagpatungha ug diyosnong mga hiyas, sama sa gugma. (Galacia 5:22, 23) Ang gugma maoy nagpalihok sa mga tinun-an aron magtinabangay sa usag usa. Pananglitan, pagkahuman sa Pentekostes sa 33 K.P., dihay pondong salapi alang sa kadaghanan aron katagan-an ang pisikal nga mga panginahanglan sa mga tinun-an sa Jerusalem. Ang asoy sa Bibliya nag-ingon: ‘Walay usa taliwala kanila ang nanginahanglan; kay ang tanan nga mga tag-iyag mga yuta o mga balay mamaligya man niini ug magdala sa halin sa mga butang nga gibaligya ug ilang ibutang kini diha sa tiilan sa mga apostoles. Unya himoon ang pagpang-apod-apod ngadto sa matag usa, sumala sa iyang kinahanglanon.’ (Buhat 4:34, 35) Kining maong gugma gipaabot dili lamang ngadto sa mga isigkamagtutuo kondili ngadto usab sa uban, pinaagi sa pagpaambit sa maayong balita ug pinaagi sa ubang mga buhat sa kalulot. (Buhat 28:8, 9) Si Jesus miingon nga ang nagsakripisyo-sa-kaugalingong gugma maoy magpaila sa iyang mga sumusunod. (Juan 13:34, 35) Sa pagkatinuod ang hinungdanong hiyas nga gugma nagdani sa mga tawo ngadto sa Diyos ug nakadugang sa pagtubo sa unang siglo maingon man usab karon.—Mateo 5:14, 16.

19. (a) Unsang tulo ka paagi nga mitubo ang pulong ni Jehova sa unang siglo? (b) Unsay atong susihon sa sunod nga artikulo?

¹⁹ Tanantanan, ang ekspresyong “balaang espiritu” makita 41 ka beses diha sa basahon sa Mga Buhat. Tin-aw, ang tinuod nga Kristohanong pagtubo sa unang siglo nalangkit gayod sa gahom ug pagtultol sa balaang espiritu. Ang gidaghanon sa mga tinun-an miuswag, ang pulong sa Diyos mikaylap, ug kini nagmadaogon batok sa mga relihiyon ug mga pilosopiya niadtong panahona. Ang unang-siglong pagtubo may kaamgid diha sa buluhaton sa mga Saksi ni Jehova karon. Sa sunod nga artikulo, atong susihon ang sama ka talagsaon nga pagtubo sa pulong sa Diyos sa modernong mga panahon.

Nahinumdom Ka Ba?

• Sa unsang paagi ang unang mga tinun-an mitubo sa gidaghanon?

• Sa unsang paagi ang pulong sa Diyos mikaylap sa ubang kayutaan?

• Sa unsang paagi ang pulong sa Diyos nagmadaogon sa unang siglo?

• Unsay bahin sa balaang espiritu diha sa pagtubo sa pulong sa Diyos?

[Hulagway sa panid 12]

Gisangyawan ni Felipe ang Etiopianhon, nga nagpakaylap sa maayong balita ngadto sa ubang kayutaan

[Hulagway sa panid 13]

Gitultolan sa balaang espiritu ang mga apostoles ug mga ansiyano sa Jerusalem

[Picture Credit Line sa panid 10]

Ibabaw nga eskina sa tuo: Hulad sa Siyudad sa Jerusalem sa panahon sa Ikaduhang Templo - nahimutang sa nataran sa Holyland Hotel, Jerusalem