Lakaw Diha sa Kahadlok Kang Jehova
“Samtang [ang kongregasyon] naglakaw diha sa kahadlok kang Jehova ug sa paghupay sa balaang espiritu kini misanay.”—BUHAT 9:31.
1, 2. (a) Unsay nahitabo sa dihang ang Kristohanong kongregasyon misulod sa usa ka yugto sa kalinaw? (b) Bisan pag si Jehova nagatugot sa paglutos, unsa pa ang iyang ginabuhat?
GIATUBANG sa usa ka tinun-an ang kinalabwang pagsulay. Iya bang huptan ang integridad o pagkamatinumanon sa Diyos? Oo, sa tinuoray! Siya naglakaw diha sa kahadlok sa Diyos, nga may kalisang sa iyang Magbubuhat, ug magpakamatay ingon nga matinumanong saksi ni Jehova.
2 Kanang mahadlokon-sa-Diyos nga naghupot sa integridad mao si Esteban, “usa ka tawong puno sa pagtuo ug sa balaang espiritu.” (Buhat 6:5) Ang pagpatay kaniya nakapadasig sa sunodsunod nga paglutos, apan human niadto ang kongregasyon sa tibuok nga Judea, Galilea, ug Samaria misulod sa usa ka yugto sa kalinaw ug nalig-on sa espirituwal nga paagi. Dugang pa, “samtang kini naglakaw sa kahadlok kang Jehova ug sa paghupay sa balaang espiritu kini misanay.” (Buhat 9:31) Ingong mga Saksi ni Jehova karong adlawa, kita makapaneguro nga panalanginan kita sa Diyos kon kaha makaagom kita sa kalinaw o sa paglutos, sumala sa gipakita sa Buhat mga kapitulo 6 hangtod 12. Busa manglakaw kita diha sa matinahorong kahadlok sa Diyos kon pagalutoson o gamiton ang paghunong sa paglutos alang sa espirituwal nga pagpalig-on ug sa mas aktibong pag-alagad kaniya.—Deuteronomio 32:11, 12; 33:27.
Matinumanon Hangtod sa Kataposan
3. Unsang suliran ang nabuntog sa Jerusalem, ug sa unsang paagi?
3 Bisan pag motungha ang mga suliran sa mga panahon sa kalinaw, ang maayong organisasyon makatabang sa pagsolbar kanila. (6:1-7) Ang nagsultig-Grego nga mga Hudiyo sa Jerusalem mingreklamo nga ang ilang mga babayeng balo gikalimtan sa matag-adlaw nga pag-apod-apod sa pagkaon nga gipalabi ang Hudiyong mga magtutuo nga nagsultig Hebreohanon. Ang maong suliran nasolbar sa dihang gitudlo sa mga apostoles ang pito ka lalaki aron sa pag-atiman “niining kinahanglanong buluhaton.” Usa kanila mao si Esteban.
4. Unsay sanong ni Esteban ngadto sa bakak nga mga sumbong?
4 Ugaling, sa wala madugay giatubang sa mahadlokon-sa-Diyos nga Esteban ang usa ka pagsulay. (6:8-15) Ang pila ka tawo nanindog sa pagpakiglantugi kang Esteban. Ang pipila sakop sa “Sinagoga sa mga Binuhian,” tingali ang mga Hudiyo nga nabihag sa mga Romano ug sa ulahi napahigawas o mga Hudiyong mga proselita nga sa nangagi maoy mga ulipon. Kay dili makabarog batok sa kinaadman ug espiritu nga uban niana namulong si Esteban, gidala siya sa iyang mga kaaway ngadto sa Sanhedrin. Didto ang bakakong mga saksi miingon: ‘Kami nakadungog nga kining tawhana miingon nga pagagub-on ni Jesus ang templo ug pagausabon ang mga pamatasan nga gibilin ni Moises.’ Ugaling lang, bisan ang iyang mga magsusupak nakakita nga si Esteban dili mamumuhat ug daotan apan nagbaton sa malinawong dagway sa usa ka manulonda, usa ka mensahero sa Diyos nga nakapaneguro sa iyang pagpaluyo. Pagkalahi gikan sa ilang mga nawong, nga daotan kaayo tungod kay mipahiuyon man sila kang Satanas!
5. Unsang mga punto ang gihimo ni Esteban samtang nagpamatuod?
5 Sa gisukitsukit sa Hataas nga Saserdote nga si Caipas, si Esteban mihatag ug maisogong pamatuod. (7:1-53) Ang iyang pagsubli sa Israelinhong kasaysayan nagpakitang gituyo sa Diyos nga ihiklin ang Kasugoan ug ang pag-alagad sa templo inig-abot sa Mesiyas. Si Esteban miingon nga si Moises, ang manluluwas nga giangkong gipasidunggan sa matag Hudiyo, gisalikway sa mga Israelinhon, maingon nga karon wala sila magdawat sa Usang nagdalag mas dakong kaluwasan. Sa pag-ingon nga ang Diyos wala magpuyo sa ginamag-tawong mga balay, gipakita ni Esteban nga ang templo ug ang kahikayan niini sa pagsimba mahanaw. Apan sanglit ang iyang mga maghuhukom walay kahadlok sa Diyos o dili gustong masayod sa Iyang kabubut-on, si Esteban miingon: ‘Mga tawong gahian, kamo sa kanunay nagasukol sa balaang espiritu. Kinsang propetaha ang wala pagalutosa sa inyong mga amahan? Gipatay nila kadtong mitagna sa pag-abot sa Usang Matarong, nga kaniya kamo nahimong mga maluibon ug mga mamumuno.’
6. (a) Una siya mamatay, unsang makapalig-on-pagtuo nga kasinatian ang nabatonan ni Esteban? (b) Nganong si Esteban tukmang makaingon: “Ginoong Jesus, dawata ang akong espiritu”?
6 Ang walay-kahadlok nga pamulong ni Esteban mitultol sa pagpatay kaniya. (7:54-60) Ang mga maghuhukom nasuko sa maong pagyagyag sa ilang sala sa pagkamatay ni Jesus. Apan nalig-on pag-ayo ang pagtuo ni Esteban sa dihang siya ‘misud-ong ngadto sa langit ug nakakita sa himaya sa Diyos ug kang Jesus nga nagtindog sa Iyang tuong kamot’! Si Esteban sa maong panahon nakaatubang sa iyang mga kaaway uban ang pagsalig nga nabuhat niya ang kabubut-on sa Diyos. Bisan pag ang mga Saksi ni Jehova walay mga panan-awon, kita makabatog susamang hinatag-Diyos nga pagkamalinawon sa dihang pagalutoson. Tapos sa paglabay kang Esteban sa gawas sa Jerusalem, ang iyang mga kaaway misugod sa pagbato kaniya ug siya nangaliyupo: “Ginoong Jesus, dawata ang akong espiritu.” Kadto tukma kay ang Diyos mihatag ug gahom kang Jesus sa pagbanhaw sa uban. (Juan 5:26; 6:40; 11:25, 26) Nga nagluhod, si Esteban misinggit: “Jehova, ayaw isang-at kanila kining salaa.” Unya siya namatay ingong sinakit, sama sa daghang sumusunod ni Jesus sukad niadto, bisan sa modernong panahon.
Paglutos Nakapakaylap sa Maayong Balita
7. Unsay sangpotanan sa paglutos?
7 Ang pagkamatay ni Esteban misangpot sa pagkaylap sa maayong balita. (8:1-4) Ang paglutos nakapatibulaag sa tanang tinun-an gawas sa mga apostoles sa tibuok nga Judea ug Samaria. Si Saulo, kinsa miuyon sa pagpatay kang Esteban, milaglag sa kongregasyon sama sa mananap, nga gisulong ang sunodsunod nga balay aron sa pagtaral sa mga sumusunod ni Jesus ngadto sa bilanggoan. Samtang ang natibulaag nga mga tinun-an nagpadayon sa pagwali, ang plano ni Satanas sa pagpahunong sa mahadlokon-sa-Diyos nga mga magmamantala sa Gingharian pinaagi sa paglutos kanila napakyas. Karong adlawa, usab, ang paglutos kadaghanan nakapakaylap sa maayong balita o nakaawhag sa pagtagad nganha sa buluhatong pagwali sa Gingharian.
8. (a) Unsay nahitabo ingong sangpotanan sa pagsangyaw nga gihimo sa Samaria? (b) Giunsa paggamit ni Pedro ang ikaduhang yawi nga gitugyan kaniya ni Jesus?
8 Ang ebanghelistang si Filipe miadto sa Samaria “aron iwali ang Kristo.” (8:5-25) Ang dakong kalipay milukop niadtong siyudara samtang gimantala ang maayong balita, gipagula ang mahugawng mga espiritu, ug gipang-ayo ang mga tawo. Ang mga apostoles sa Jerusalem nagsugo kang Pedro ug Juan ngadto sa Samaria, ug sa dihang sila miampo ug mipatong sa ilang mga kamot ibabaw niadtong gibawtismohan, nadawat sa bag-ong mga tinun-an ang balaang espiritu. Ang bag-ong bawtismado nga kanhing salamangkero si Simon misulay sa pagpalit sa maong gahom, apan si Pedro miingon: ‘Ang imong salapi malaglag pa unta uban kanimo. Ang imong kasingkasing dili matarong sa panan-aw sa Diyos.’ Sa giingnan nga maghinulsol ug mangaliya kang Jehova alang sa kapasayloan, gihangyo niya ang mga apostoles sa pag-ampo alang kaniya. Kini angay magdasig sa tanang may kahadlok kang Jehova karong adlawa sa pag-ampo alang sa balaang tabang sa pagbantay sa kasingkasing. (Proverbio 4:23) (Gikan sa maong hitabo mitungha ang pulong “simony,” “ang pagpalit o pagbaligya sa usa ka katungdanan sa simbahan o eklesiastikanhong pagpalabi.”) Si Pedro ug si Juan nagmantala sa maayong balita diha sa daghang Samaritanhong mga balay. Busa, gigamit ni Pedro ang ikaduhang yawi nga gihatag kaniya ni Jesus sa pag-abli sa ganghaan sa kahibalo ug higayon sa pagsulod sa langitnong Gingharian.—Mateo 16:19.
9. Kinsa ang Etiopianhon nga gisangyawan ni Filipe, ug nganong ang tawo mahimong bawtismohan?
9 Unya ang manulonda sa Diyos mihatag kang Filipe ug bag-ong asaynment. (8:26-40) Sa usa ka karwahe diha sa dalan gikan sa Jerusalem paingon sa Gaza nagsakay ang usa ka “eunuko,” usa ka opisyal nga nagdumala sa bahandi sa rayna sa Etiopia si Candace. Siya dili eunuko sa lawasnon, nga dili pasudlon sa Hudiyonhong kongregasyon, apan siya nakaadto sa Jerusalem aron sa pagsimba ingong sinirkunsidahang proselita. (Deuteronomio 23:1) Nakit-an ni Filipe ang eunuko nga nagbasa sa basahon ni Isaias. Sa gidapit sa pagsakay sa karwahe, si Filipe naghisgot sa tagna ni Isaias ug “nagpahayag ngadto kaniya sa maayong balita mahitungod kang Jesus.” (Isaias 53:7, 8) Sa wala madugay ang Etiopianhon mipatugbaw: “Tan-awa! Anaay tubig; unsay nakaulang sa akong pagpabawtismo?” Walay nakaulang, sanglit siya nasayod mahitungod sa Diyos ug karon may pagtuo kang Kristo. Busa gibawtismohan ni Filipe ang Etiopianhon, si kinsa human niadto mipadayon sa iyang lakaw nga nagkalipay. May nakaulang ba kanimo sa pagpabawtismo?
Usa ka Maglulutos Nakabig
10, 11. Unsay nahitabo kang Saulo sa Tarso diha sa dalan padulong sa Damasco ug wala madugay human niadto?
10 Kasamtangan, gitinguha ni Saulo nga ipasalikway sa mga sumusunod ni Jesus ang ilang pagtuo kon mameligro nga mabilanggo o mamatay. (9:1-18a) Ang hataas nga saserdote (lagmit si Caipas) mihatag niyag mga sulat alang sa mga sinagoga sa Damasco nga nag-awtorisar niya sa pagdala nga ginapos ngadto sa Jerusalem sa mga lalaki ug mga babayeng sakop sa “Ang Dalan,” o paagi sa kinabuhi nga gipasukad sa panig-ingnan ni Kristo. Sa pagkaudto sa duol sa Damasco usa ka kahayag misidlak gikan sa langit ug usa ka tingog nangutana: “Saulo, nganong ginalutos mo ako?” Kadtong kauban ni Saulo nakadungog sa “dahunog sa usa ka tingog” apan wala makasabot kon unsay gisulti. (Itandi ang Buhat 22:6, 9.) Kanang dibug-os nga pagpadayag sa hinimayang si Jesus igo na sa pagbuta kang Saulo. Ang Diyos migamit sa tinun-ang si Ananias sa pagpasig-uli sa iyang panan-aw.
11 Tapos sa iyang bawtismo, ang kanhi maglulutos nahimong tumong sa paglutos. (9:18b-25) Ang mga Hudiyo sa Damasco buot mopatay kang Saulo. Apan, sa pagkagabii ang mga tinun-an nagtunton kaniya agi sa usa ka giwang sa paril, lagmit diha sa dakong bukag nga ginama sa pisi o gibaligtos nga mga sanga sa kahoy. (2 Corinto 11:32, 33) Ang giwang tingali usa ka bentana sa balay sa usa ka tinun-an nga nasimpig sa paril. Dili kadto usa ka buhat nga tinalawan aron sa paglikay sa mga kaaway ug pagpadayon sa pagwali.
12. (a) Unsay nahitabo kang Saulo sa Jerusalem? (b) Unsay kahimtang sa kongregasyon?
12 Sa Jerusalem, gitabangan ni Bernabe ang mga tinun-an aron dawaton si Saulo ingong isigkamagtutuo. (9:26-31) Didto si Saulo maisogong nakiglantugi sa nagsultig-Gregong mga Hudiyo, kinsa misulay usab sa pagpatay kaniya. Sa pagkamatikod niadto, gidala siya sa mga igsoon sa Cesarea ug gipaadto siya sa Tarso, ang iyang lungsod sa Cilicia. Ang kongregasyon sa tibuok nga Judea, Galilea, ug Samaria unya “misulod sa usa ka panahon sa kalinaw, nga nalig-on” sa espirituwal. Samtang kini ‘milakaw diha sa kahadlok kang Jehova ug sa paghupay sa balaang espiritu, kini misanay.’ Pagkamaayong panig-ingnan kini alang sa tanang kongregasyon karong adlawa aron madawat nila ang panalangin ni Jehova!
Mga Hentil Nahimong mga Magtutuo!
13. Unsang mga milagro ang gipaarang sa Diyos nga mahimo ni Pedro sa Lida ug Jope?
13 Si Pedro puliki usab. (9:32-43) Sa Lida (karon Lod) sa Patag sa Sharon, giayo niya ang paralitikong si Eneas. Tungod niadtong pag-ayoha daghan ang miliso ngadto sa Ginoo. Sa Jope, ang hinigugmang tinun-an nga si Tabita (Dorcas) nagsakit ug namatay. Sa pag-abot ni Pedro, ang naghilak nga mga babayeng balo nagpakita kaniya sa mga bisteng gigama ni Dorcas ug mahimong ilang gisul-ob. Gibanhaw niya si Dorcas, ug sa mikaylap ang balita bahin niini, daghan ang nahimong mga magtutuo. Si Pedro mipuyo sa Jope kang Simon nga magpapanit, kansang balay didto sa daplin sa dagat. Ang mga magpapanit niadto maghulom sa mga panit sa hayop sa dagat ug butangan kanag apog una kiyasan sa balhibo. Ang mga panit sa hayop himoong komersiyal nga panit pinaagi sa pagtina niana sa likido gikan sa pila ka tanom.
14. (a) Kinsa si Cornelio? (b) Unsay nahitabo sa mga pag-ampo ni Cornelio?
14 Niadtong panahona (36 K.P.), dihay iladong hitabo sa laing dapit. (10:1-8) Sa Cesarea nagpuyo ang masimbahong Hentil nga si Cornelio, usa ka Romanong senturyon nga nagmandog usa ka gatos ka tawo. Siya ang nangulo sa “Italyanong pundok,” lagmit gilangkoban sa mga sundalong gikan sa Romanong mga lungsoranon ug mga binuhian sa Italya. Bisan pag si Cornelio mahadlokon sa Diyos, siya dili Hudiyong proselita. Sa usa ka panan-awon, siya giingnan sa usa ka manulonda nga ang iyang mga pag-ampo “misulbong ingong usa ka handumanan atubangan sa Diyos.” Bisan pag si Cornelio niadto dili dedikado kang Jehova, nadawat niya ang tubag sa iyang pag-ampo. Ug sumala sa gisugo sa manulonda, iyang gipakuha si Pedro.
15. Unsay nahitabo samtang si Pedro nag-ampo sa atop sa balay ni Simon?
15 Kasamtangan, si Pedro may usa ka panan-awon samtang nag-ampo sa atop sa balay ni Simon. (10:9-23) Nga gipanawan, iyang nakita nga nagkanaog gikan sa langit ang samag habol nga sudlanan nga puno sa mahugaw tagup-at-ug-tiil nga mga linalang, sa nagkamang nga mga butang, ug sa mga langgam. Kay gisugo sa pag-ihaw ug pagkaon, si Pedro miingon nga siya wala pa sukad makakaon sa bisan unsa nga mahugaw. “Ayaw pagtawga nga mahugaw ang mga butang nga gihinloan sa Diyos,” siya giingnan. Nalibog si Pedro sa panan-awon, apan gisunod niya ang pagtultol sa espiritu. Busa, siya ug ang unom ka Hudiyong igsoon miuban sa mga sinugo ni Cornelio.—Buhat 11:12.
16, 17. (a) Unsay gisulti ni Pedro kang Cornelio ug niadtong nagkatigom sa iyang balay? (b) Unsay nahitabo samtang namulong pa si Pedro?
16 Karon ang unang mga Hentil hapit nang makadungog sa maayong balita. (10:24-43) Sa pag-abot ni Pedro ug sa iyang mga kauban sa Cesarea, si Cornelio, iyang mga paryente, ug iyang suod nga mga higala naghulat na. Si Cornelio mihapa sa tiilan ni Pedro, apan mapaubsanong wala dawata sa apostol ang maong pagsimba. Siya namulong sa unsang paagi si Jehova nagdihog kang Jesus sa balaang espiritu ug gahom ingong ang Mesiyas ug misaysay nga ang matag usa nga motuo kaniya mapasaylo sa mga sala.
17 Karon milihok si Jehova. (10:44-48) Samtang si Pedro namulong pa, ang Diyos naghatag sa balaang espiritu niadtong matinuohong mga Hentil. Dihadiha, sila gianak sa espiritu sa Diyos ug gidasig sa pagsultig langyawng mga pinulongan ug nagbayaw kaniya. Busa, sila tukmang gibawtismohan sa ngalan ni Jesu-Kristo. Busa mao kadto nga gigamit ni Pedro ang ikatulong yawi sa pag-abli sa ganghaan sa kahibalo ug higayon aron ang mahadlokon-sa-Diyos nga mga Hentil makasulod sa langitnong Gingharian.—Mateo 16:19.
18. Unsay sanong sa Hudiyong mga igsoon sa gisaysay ni Pedro nga ang mga Hentil “nabawtismohan sa balaang espiritu”?
18 Sa ulahi, sa Jerusalem, ang mga tigpaluyo sa sirkunsisyon nakiglantugi kang Pedro. (11:1-18) Sa gisaysay niya sa unsang paagi ang mga Hentil “nangabawtismohan sa balaang espiritu,” ang iyang Hudiyong mga igsoon mipahiuyon ug naghimaya sa Diyos, nga nanag-ingon: “Aw, ang Diyos nagtugot usab diay sa paghinulsol alang sa katuyoan sa kinabuhi alang usab sa mga tawo sa kanasoran.” Kita usab angay magmadinawaton sa dihang himoong tin-aw alang kanato ang balaang kabubut-on.
Hentil nga Kongregasyon Natukod
19. Sa unsang paagi ang mga tinun-an gitawag nga mga Kristohanon?
19 Ang unang Hentil nga kongregasyon naporma sa maong panahon. (11:19-26) Sa dihang ang mga tinun-an natibulaag tungod sa kasakitan nga mitungha tungod kang Esteban, ang pipila nangadto sa Antioquia, Sirya, nga ilado sa mahugaw nga pagsimba ug sa moral nga kahiwian. Samtang gipahayag nila ang maayong balita ngadto sa nagsultig-Gregong katawhan didto, “ang kamot ni Jehova nag-uban kanila,” ug daghan ang nahimong mga magtutuo. Si Bernabe ug Saulo nanudlo didto sulod sa usa ka tuig, ug “maoy sa Antioquia nga ang mga tinun-an unang gitawag nga mga Kristohanon sa balaang pagbuot.” Pihong si Jehova nagtultol nga sila pagatawgon nga ingon, sanglit ang Gregong pulong khre·ma·tiʹzo nagkahulogang “pagatawgon pinaagi sa balaang pagbuot” ug kanunayng gigamit nga Kasulatanhon maylabot niadtong nagagikan sa Diyos.
20. Unsay gitagna ni Agabo, ug unsay sanong sa kongregasyon sa Antioquia?
20 Ang mahadlokon-sa-Diyos nga mga propeta nangabot usab sa Antioquia gikan sa Jerusalem. (11:27-30) Ang usa mao si Agabo, kinsa nagpaila “pinaagi sa espiritu nga taliabot ang usa ka dakong kagutmanan sa tibuok gipuy-ang yuta.” Kanang tagnaa natuman sa paghari sa Romanong emperador si Claudio (41-54 K.P.), ug ang historyanong si Josephus nagahisgot niining “dakong kagutmanan.” (Jewish Antiquities, XX, 51 [ii, 5]; XX, 101 [v, 2]) Kay natandog sa gugma, ang kongregasyon sa Antioquia nagpadalag amot ngadto sa nanginahanglang mga igsoon sa Judea.—Juan 13:35.
Paglutos Wala Molampos
21. Unsay gihimo ni Herodes Agripa I batok kang Pedro, apan unsay misangpot?
21 Ang yugto sa kalinaw natapos sa dihang si Herodes Agripa I misugod sa paglutos sa mga mahadlokon kang Jehova sa Jerusalem. (12:1-11) Si Herodes nagpatay kang Santiago pinaagi sa espada, tingali nagpunggot kaniya ingong ang unang apostol nga sinakit. Sa pagkakitang kadto nakapahimuot sa mga Hudiyo, gibilanggo ni Herodes si Pedro. Lagmit ang apostol gikadenahan uban sa usa ka sundalo sa matag kiliran, samtang duha pa ang nagbantay sa iyang atob. Nagplano si Herodes sa pagpatay kaniya human sa Paskuwa ug sa mga adlaw sa mga tinapay nga walay lebadura (Nisan 14-21), apan ang mga pag-ampo sa kongregasyon alang kaniya gitubag sa tukmang panahon, sama ra sa kasagarang mahitabo sa atoa. Nahitabo kini sa dihang milagrosong gibuhian sa manulonda sa Diyos ang apostol.
22. Unsay nahitabo sa dihang si Pedro miadto sa balay sa inahan ni Marcos, si Maria?
22 Si Pedro sa wala madugay didto na sa balay ni Maria (ang inahan ni Juan Marcos), lagmit sa usa ka tigomanang Kristohanon. (12:12-19) Sa kangitngitan, nailhan sa sulugoong babaye si Roda ang tingog ni Pedro apan gibiyaan siya sa trangkadong ganghaan. Sa sinugdan ang mga tinun-an tingali naghunahunang ang Diyos nagpadalag usa ka manulonda nga mensahero nga naghawas kang Pedro ug nagsulti sa tingog nga sama sa iyaha. Sa gipasulod nila si Pedro, hinunoa, giingnan niya sila nga itaho ang iyang pagkagawas ngadto kang Santiago ug sa mga igsoon (tingali mga ansiano). Unya siya milakaw ug nagtagotago nga wala magbutyag sa iyang destinasyon aron sila o siya dili mameligro kon ugaling sukitsukiton. Ang pagpangita ni Herodes kang Pedro wala molampos, ug ang mga magbalantay gisilotan, nga tingali gipatay pa.
23. Sa unsang paagi natapos ang pagmando ni Herodes Agripa I, ug unsay atong matun-an gikan niini?
23 Sa 44 K.P. ang pagmando ni Herodes Agripa I natapos sa kalit sa Cesarea sa dihang siya 54 anyos. (12:20-25) Siya mabingkilon batok sa mga taga-Penisya sa Tiro ug Sidon, kinsa naghiphip sa iyang sulugoong si Blasto aron hikayon ang usa ka husay nga diha niana sila makigsabot alang sa kalinaw. Sa “gitakdang adlaw” (nga usa usab ka pangilin nga magpasidungog kang Claudio Cesar), si Herodes misul-ob sa harianong biste, milingkod sa lingkoranan sa hukmanan, ug misugod sa paghatag ug pakigpulong. Ingon nga sanong ang mamiminaw misinggit: “Usa ka tingog sa diyos, ug dili sa tawo!” Dihadiha, gihampak siya sa manulonda ni Jehova “tungod kay wala niya ihatag ang pagdayeg ngadto sa Diyos.” Si Herodes “gikaon sa mga ulod ug namatay.” Hinaot kining pasidaana modasig nato nga mopadayon sa paglakaw diha sa kahadlok kang Jehova, nga likayan ang garbo ug ihatag kaniya ang himaya tungod sa atong ginahimo ingong iyang katawhan.
24. Unsay ipakita sa umaabot nga artikulo bahin sa kauswagan?
24 Bisan sa paglutos ni Herodes, “ang pulong ni Jehova mipadayon sa pag-usbaw ug pagkaylap.” Sa pagkamatuod, sumala sa ipakita sa umaabot nga artikulo, ang mga tinun-an makalaom sa dugang kauswagan. Ngano? Kay sila “naglakaw diha sa kahadlok kang Jehova.”
Unsay Imong Tubag?
◻ Giunsa pagpakita ni Esteban nga siya nahadlok kang Jehova, sama sa daghang alagad sa Diyos sukad niadto?
◻ Unsay epekto sa kamatayon ni Esteban diha sa buluhatong pagwali sa Gingharian, ug kini ba may modernong-adlaw nga katumbas?
◻ Sa unsang paagi ang maglulutos nga si Saulo sa Tarso nahimong usa nga mahadlokon kang Jehova?
◻ Kinsa ang unang Hentil nga mga magtutuo?
◻ Giunsa pagpakita sa Buhat kapitulo 12 nga ang paglutos dili makapugong sa mga mahadlokon kang Jehova?
[Hulagway sa panid 16, 17]
Ang usa ka kahayag misidlak gikan sa langit ug ang usa ka tingog nangutana: “Saulo, nganong ginalutos mo ako?”