6, 7. (a) Nganong angayng tudloan usa nato ang atong kaugalingon? (b) Sa unsang diwa nga ang unang-siglong mga Hudiyo napakyas ingong mga magtutudlo?

⁶ Nganong ginaingon nga tudloan usa nato ang atong kaugalingon? Aw, dili kita makapanudlo sa uban sa hustong paagi kon wala pa nato matudloi ang atong kaugalingon. Gipasiugda ni Pablo kining kamatuorana diha sa makapukaw-sa-hunahuna nga teksto nga importante alang sa mga Hudiyo niadtong panahona apan adunay hinungdanong mensahe alang sa mga Kristohanon karon. Si Pablo nangutana: “Hinunoa, ikaw ba nga nagatudlo sa uban, dili magtudlo sa imong kaugalingon? Ikaw nga nagawali nga ‘Ayaw pangawat,’ nagapangawat ka ba? Ikaw nga nagaingon ‘Ayaw panapaw,’ nagapanapaw ka ba? Ikaw nga nagapahayag ug kasilag sa mga idolo, nagapanulis ka ba sa mga templo? Ikaw nga nagapasigarbo sa balaod, nagapakaulaw ka ba sa Diyos pinaagi sa imong paglapas sa Balaod?”—Roma 2:21-23.

⁷ Pinaagi sa paggamit ug retorikal nga mga pangutana, gihisgotan ni Pablo ang duha ka sayop nga direktang gitumong sa Napulo ka Sugo: Dili ka mangawat, ug dili ka manapaw. (Exodo 20:14, 15) Ang ubang mga Hudiyo sa adlaw ni Pablo mapasigarbohon nga nabatonan nila ang Balaod sa Diyos. Sila ‘binaba nga natudloan sumala sa Balaod ug nakombinsir nga sila maoy nagagiya sa buta ug usa ka kahayag alang kanila nga anaa sa kangitngit, mga magtutudlo sa mga bata.’ (Roma 2:17-20) Apan, ang uban maoy mga salingkapaw tungod kay sa tago sila nagapangawat o nagapanapaw. Kana magpasipala sa Balaod ug sa Awtor niini sa langit. Masabtan nimo nga dili gayod sila kuwalipikadong manudlo sa uban; sa pagkatinuod sila wala gani magtudlo sa ilang kaugalingon.

 8. Sa unsang paagi ang ubang mga Hudiyo sa adlaw ni Pablo ‘nanulis sa mga templo’?

⁸ Gihisgotan ni Pablo ang pagpanulis sa mga templo. Literal ba kanang gibuhat sa pipila ka Hudiyo? Unsay diha sa hunahuna ni Pablo? Sa pagkatinuod, tungod sa limitadong impormasyon niining tekstoha, dili kita makaseguro kon sa unsang paagi ang mga Hudiyo ‘nanulis sa mga templo.’ Sayosayo pa, ang magsusulat sa kasaysayan sa siyudad sa Efeso miingon nga ang mga kauban ni Pablo dili ‘mga tulisan sa templo,’ nga nagsugyot nga labing menos ang ubang mga tawo naghunahuna nga ang mga Hudiyo lagmit nga akusahan nga nagbuhat niana. (Buhat 19:29-37) Sila ba personal nga naggamit o nagbaligya sa bililhong mga butang nga naggikan sa paganong mga templo nga giagaw sa mga mananaog o sa relihiyosong mga panatiko? Sumala sa Balaod sa Diyos, ang bulawan ug pilak sa mga idolo pagasunogon, dili kuhaon aron pahimuslan. (Deuteronomio 7:25)a Busa mahimong gitumong ni Pablo ang mga Hudiyo nga nagsalikway sa sugo sa Diyos ug naggamit o nagpahimulos sa mga butang nga inagaw gikan sa paganong mga templo.

 9. Unsang sayop nga mga buhat nga nalangkit sa templo sa Jerusalem ang lagmit nga susama ra sa pagtulis sa templo?

⁹ Sa laing bahin, nag-asoy si Josephus bahin sa usa ka eskandalo sa Roma nga gipahinabo sa upat ka Hudiyo, nga ang lider maoy usa ka magtutudlo sa Balaod. Kadtong upat nagkombinsir sa usa ka Romanong babaye, usa ka Hudiyong kinabig, sa paghatag kanila sa bulawan ug ubang bililhong mga butang ingong kontribusyon ngadto sa templo sa Jerusalem. Sa dihang nakuha na nila kini gikan kaniya, gigamit nila ang mga bahandi alang sa ilang kaugalingon—sa usa ka diwa nanulis gikan sa templo.b Ang uban sa diwa nanulis gikan sa templo sa Diyos pinaagi sa ilang pagtanyag ug daot nga mga halad ug pagpalambo sa hakog nga komersiyalismo diha sa mga nataran niini, nga naghimo sa templo nga “usa ka langob sa mga tulisan.”—Mateo 21:12, 13; Malaquias 1:12-14; 3:8, 9.